universal əsas gəlir

Universal Əsas Gəlir, Universal Basic Income - ın Azərbaycanca tərcüməsidir. Üzərində yazmağa keçən həftə başladığım thesis mövzumdu.

Bəs Universal Əsas Gəlir nədir?

insanların (vətəndaşların?) müəyyən bir zaman periodu (aylıq?) ilə bir qurum (dövlət?) tərəfindən nəğd olaraq əldə etdikləri və qarşılığında heç bir şey tələb olunmayan sosial yardım növüdür. Qısacası, dövlət insanlara havayı pul paylayır. Məsələn, Amerikanı götürək. Amerikan dövlətinin hər ay Amerikalılara 500 dollar verdiyini düşünək. Niyə? Çünki insanların buna ehtiyacı var. Texnologiya sürətlə inkişaf edir. insanlar işsiz qalır, bu yaxınlarda tir şoferi olmaq belə tarixə qovuşacaq. Kapitalizm nəticəsində gəlir bərabərsizliyi uçurumu hər saniyə genişlənir. Dünyanın ən zəngin iki insanı, sadəcə iki insan, dünyadakı bütün aclığı sonlandıra biləcək qədər (200-300 milyard dollar gərəkli olduğu versiyaları var) sərvətə sahibdirlər. Dünyanın ümumi zənginliyi artdıqca, dövlətlərin insanlara bu cür dəstək göstərməsi ehtimalı da artır. Həmçinin, bu edilən dəstəklər ölkənin iqtisadiyyatına qayıdır, millət gedir marketdə yağ çörək alır, pul dövriyə edir. Bu dəstək növü nəğd pulla olmalıdır, çünki insanlar özləri qərar verməlidir nəyə ehtiyacı olduqlarına.

Universal Əsas Gəlir - insanların minimal ehtiyaclarını ödəyəcək qədər olmalıdır. Bu onların işsiz qalmağa, tənbəl olmağa vadar etmir. Aparılan çox araşdırmada (Finlandiya, iran, ispaniya, Almaniya, Kenya və s.) insanların sadəcə aldıqları ilə yetinmədiklərini, normal olaraq iş axtarıqları bildirilib. Bir çox experimentdə çıxan nəticə bənzərdi: insanların əhval-ruhiyəsində, özünə inamında, ümumi həyat keyfiyyətində artım hiss olunub. stress səviyəsi isə aşağı düşüb. Hə desəniz ki, insanların bəziləri bu pulu götürüb bütün gün pivə alıb, siqaret tütdürəcək, sorğularda buna rastlanmayıb. Edilən yardımların sadəcə 1 faizi tütün və alkoqola xərclənib. Ki, bu da, heç nə deməkdir.

Fəlsəfi təməli budur: Hər insanın şərəfli, ləyaqətli, fəzilətli bir şəkildə həyat yaşamağa haqqı var. Heç kim sürünməməli, ac qalmamalıdır. Buna görə də, insanlara var olma maaşı vermək lazımdır.

Elon Musk bəy də universal əsas gəliri dəstəkləyənlər arasındadır. "Bundan başqa çıxış yolu görmürəm" deyə ifadə etmişdi bir forumda. Unutduğum çox məqam var, sonrakı entrylərdə davam edərəm. indi qaçım, kartoşka yandı iyisi gəlir.

paskal qumarı

Arqüment:
1. Tanrının var olması ehtimalı var. Olmamaq ehtimalı da var.
2. Əgər bir insan Tanrının varlığına inanırsa, bundan sonsuz qazanclı çıxacaq və çox az itkisi olacaq.
3. Əgər bir insan Tanrının varlığına inanmırsa, bundan sonsuz zərərli çıxacaq və çox az qazancı olacaq.
4. Sonsuz qazanclı və çox az itkili olmaq - sonsuz itkili və az qazanclı olmaqdan daha yaxşıdır. Buna görə də;
5. Tanrıya inanmaq Tanrıya inanmamaqdan daha yaxşıdır.
6. Əgər bir yol digərindən daha yaxşıdırsa, yaxşı olan yolu seçmək daha rasionaldı. Buna görə də;
7. Tanrıya inanmaq Tanrıya inanmamaqdan daha rasionaldı.

Paskal Qumarının problemi: Paskalın xəyalında Tanrı = isa demək idi. Nəzərə almayıb ki, dünyada 5 min din var. Çoxunun da öz Tanrısı var. Hansı birinə inanmalı indi? Hansı birinin müqəddəs kitabını oxumalı? Müsəlman elə bilir o cənnətə gedəcək, Yəhudi başqa cür düşünür, 30 min əvvəlki temadan xəbəri olmayan qəbilələr isə məsum məsum gözlərini zilləyib baxırlar.

azərbaycanda lgbtiqa+ olmaq

LGBT haqqında danışmaq ən çox çətinlik çəkdiyim mövzulardan biridir. izahda uzunluq tələb edir, qısa versiyası isə təbii ki, boşluqlarla dolu olur. Mövzu özlüyündə çox bəsitdir: Kim nə istəyərsə, onu edər. Fərdin azadlığı, digər bir fərdin azadlığını pozana kimi keçərlidir. Cəmiyyətdəki iki fərdin bir-biri ilə sevişməsi, sizin kontrolunuz altında olan və ya sizə zərər verə bilən bir hadisə deyil. Tamamilə şəxsi işləridi və sizin rəyinizə ehtiyac duyulmur. Şəxsi həyatlara qarışsaq, onda siz də şəxsi həyatınızdakı şeyləri fəda etməyə hazır olmalısınız.

Azərbaycanda LGBT fərqi olmaq yəqin ki, asan bir iş deyil. Ətrafınızdakı insanlar, ailəniz, qohumlarınız, və s. bunun nə olduğunu hər halda anlamırlar. Təəssüflə bildirmək istəyirəm ki, böyük ehtimalla, LGBT üzvlərinin özləri də bu mövzu haqqında yetərincə intellektual birikimə sahib deyillər.

Homoseksualla və ya digər cinsi orientasiyalara mənsub şəxslər əgər cəmiyyətdə təzyiq göstərirsə, bu o cəmiyyət haqqında çox şey söyləyir. Homoseksuallığa yönəlik tutum ilə cəmiyyətin təhsil və mədəniyyət səviyyəsi arasında birbaşa bir əlaqə var. Qərbə doğru getdikcə, mənfi yanaşma azalır. Çünki qərb artıq 30 ildir bilir ki:

1. Homoseksuallıq xəstəlik deyil. 1993-cü ilə kimi WHO tərəfindən xəstəlik olaraq adlandırılırdı. Lakin, homoseksuallığı xəstəlik olaraq adlandırmaq üçün heç bir əsaslı "findings" (tapıntı) yoxdur və buna görə də xəstəliklər siyahısından qaldırılıb.
2. Homoseksuallıq insan cinsi yönəlimlərinin zənginliklərindən sadəcə biridir. Bunun "az", "nadir" görülməsi, mütləq olaraq mənfi bir şey olduğu mənasına gəlmir.
3. "Gey geni" deyə bir şey yoxdu. Cinsi yönəlimə təsir edən fərqli fərqli genlər ola bilər və bunlara baxıldıqda insanın homo mu yoxsa hetero mu olduğu təxmin edilə bilmir. (Nature, 2019). Həmçinin, insanın böyüdülməsi (ətraf-mühit) də təsir edə bilir.
4. Sigmund Freud insanların doğuşdan bisexual doğulduğunu düşünürdü. Şəxsi möqveyim buna yaxındır. insanın doğuşdan tabula rasa ilə gəldiyini fərz etsək, insanın kimi bəyənəcəyinə, kimi sevəcəyinə qərar verməsi həyatın min bir faktorundan asılıdır.
5. Din və homoseksuallıq toqquşur. Dinin qorxusu altında çox insan sağlam şəkildə mövzu üzərində analiz etmədən, avtomatik bir şəkildə homoseksuallığı rədd edir.
6. Homoseksuallıq dəstəklənməsi gərəkən bir şey deyil. Çünki homosekuallıq futbol komandası deyil. insan təbiətinin və yaşamının bir parçasıdır.
7. LGBT insanlar, əsasən Azərbaycandakılar, özlərini cəmiyyətə necə qəbul etdirəcəkləri barədə olduqca uğursuz işlər görürlər. Daha yaxşısını bacarmaq məcburiyyətindədilər. Həm özləri, həm sonrakı nəsillər üçün.

valideynlik lisenziyası

Valideynlik Lisenziyası nədir?

Valideyn olmaq üçün yetərli kriteriyaları ödəyən insanlara verilən lisenziya. Burada kriteriyaların nə olacağı haqqında müxtəlif debatlar aparmaq və fikri inkişaf etdirmək olar. Və ya lisenziyanın kim tərəfindən (dövlət mi, özəl müstəqil bir quruluş mu) veriləcəyi də üzərində müzakirələr aparılması gərəkən nöqtədir. Psixolojik saxlamlıq testindən keçmək hər halda hər kəsin razılaşacağı kriteriya ola bilər. Zehin sağlamlığı yerində olmayan insan, uşaq böyüdə bilməz. Bəzi insanlar şiddətə meyillidir. Bəziləri alkoqoldur. Bəziləri öz uşaqlıq tramvalarından qurtula bilməyib, öz qaranlıq keçmişini uşağına yaşadır. Dünyaya uşaq gətirməyin bir məsuliyyəti var (hal-hazırda yoxdu, amma olmalıdı.) Doğmaqdan başqa işi gücü olmayan insanlar Hindistan, Çin beləliklə bir az yavaşlaya bilər. "Faşist bir ideadır" deyə bilərsiniz. Olsun.

intellekt mövzusu daha həssasdı. Bəzi insanlar cahildir, bu heç. Bunun müzakirəyə açıq tərəfi yoxdur. Müzakirə olunası tərəfi neçə faiz hissəsidi. Məncə 90%, siz deyin 50%. Bəs bu cahil insanlar uşaq sahibi olmalıdır mı? Şəxsi fikrim: uşaq psixologiyası, uşaq anatomiyası haqqında qısa hazırlıqlardan və imtahanlardan sonra (sürücü vəsiqəsi necə alınırsa), bu təhsil səviyyəsi aşağı olan dostlarımız da uşaq sahibi ola bilərlər. Bunun üçün ortaya bir əmək qoymaq lazımdır.

Dünyada 8 milyard insan var. Sadəcə, sadəcə, sadəcə 100 il əvvəl, bu rəqəm 2 milyard idi. Artımı görürüsünüz. Bunun sonu nədir? Dünyada bu qədər insanı daşıyacaq qədər resurs var mı? Daha çox insan, daha çox karbon ayaqizi, daha çox təbiətə ziyan.

Yaxşı, bəs heç kimdən soruşmadan uşaq doğurdular. Nə edək? Nə bilim. Normal qanunu pozana nə edirlər, ondan. Arqüment ola bilər ki, dövlətin gücü, otoritesi artacaq, insan azadlığı isə azalacaq. Üzr istəyirəm ifadəmə görə amma tüpürüm belə azadlığa. O uşaqa baxa biləcəksənsə doğ.

anus obit onus abit

Arthur Schopenhauer'in dediyi məşhur cümlə.

Qısa Hekayəsi: Bir gün evinin qabağında boş-boş danışan bir qadın Arthuru o qədər əsəbləşdirmişdi ki, qadını pilləkənlərdən aşağı itələmişdi. Qadın yaralanmışdı və məhkəmə filosofun yaralanan qadına həyatı boyunca təzminat ödəməsi cəzasını vermişdi. Yaşlı qadın bir neçə il sonra öldü (qeyd: yəqin ki, bu itələmə ilə əlaqəli deyildi ölümü), Schopenhauer isə heç mərhəmət göstərmədi və qadının ölüm kağızı üstünə məzələnmək üçün Latin dilində bunu yazdı: anus obit, onus abit - mənası - yaşlı qadın gedər, öhdəlik bitər.

macar qızları

3 ildir ki, Macarıstanda yaşıyıram. Macar qızları haqqında indi yadıma düşənlərdən bir az yazım:
1. barbara palvin
2. Avropada gözəlliyinə görə hər halda ilk 5-ə rahatlıqla girər. Ukraniya, Polşa, və s. bu listdəki digər ölkələrdir.
3. Fransızlar, Almanlar, və s. kimi deyillər. Xarakterlərində, davranışlarında bizə, şərqə bənzərliklər var.
4. Burda subay (single) olan 16-26 yaş arasındakı qıza söyüş qoyublar. Hər hansısa bir macar qız görsəniz, yaxınlaşmayın, 99% sevgilisi var.
5. 16 yaş demişkən, bunların 16 yaşı bizim 44 yaşındakına bənzəyir. Yaxşı, bir az ağ elədim, bunların 16 yaşı bizim 22 yaşındakına bənzəyir. Ona görə, hər gördüyünüz qıza girişməyin, 12 yaşı çıxa bilər axırda.
6. boyları təbii ki, uzun olur. ortalama bir macar qızı 1.70 cm olur.
7. macar qızlarında qəribə qaş versiyaları görə bilərsiniz. qaşlarını nazik edirlər. çox yayğın deyil.
8. ərgən qızları ultra ərgən olur. tiktok burda çox istifadə olunur. 16 yaşındakı bir az insta storysində bütün gün "oh, yeah, fuck, middle finger, sex, daddy" kimi şeylər paylaşa bilir. bəs sən hardan bilirsən deməyin, bunları bura yaza bilmək üçün bəzi fədakarlıqlar edilməlidi.
9. instagramda gördüyünüz və barbara palvindən əskik olmayan qızlar, imtahan (final) periodu zamanı kitabxanada inək kimi 10 saat dərs oxuyurlar. Macar milləti çalışqandır.
10. Arada gold digger-lərdə çıxır. Bir dəfə qızla görüşdüm, elə bilirmiş Azərbaycan ərəb ölkəsidi, mən də ərəbəm. izah elədim ki, elə deyil, sonra söhbəti fırlatdı, 10-15 dəqiqə sonra da aradan çıxdı. 2 ay sonra profilinə baxdım varlıqlı bir ərəb ilə sevgilidi.

Ağlıma gələn olsa əlavə edəcəm.

zlibrary

Z-Library internet saytıdır. içərisində 8 milyon kitabın, 80 milyon məqalənin olduğu digital kitabxanadır. Təbii ki, leqal deyil, pirat olaraq pulsuz əldə edə biləcəyiniz kitablardır. Oxumaq istəyənə heç bir zaman bəhanə yoxdur, içərisində möhtəşəm kitablar var. Az öncə açdığım entrydə (bax: dorling kindersley) DK ensiklopediyalarından bəhs etmişdim. Bu ensiklopediyaların hamısını buradan yükləyə bilərsiniz. Saytın domain-i sıxlıqla dəyişir, son versiya məndə book4you. org - kimidir. Azərbaycan dilində fəlsəfə məqaləsi (tərcümləri) oxumaq istəsəniz axtarışa "amanov" yazsanız bəs edər.

anish giri

Rusiya doğumlu, əslən Nepallı, Niderland millisində çıxış edən şahmat oyunçusu. TOP level şahmatçıdı, ən yüksək reytingdi 2800 elo olub. 26 yaşı olmasına baxmayaraq, təqribən 10 ildir dünyanın ən güclü şahmatçıları siyahısında yer alır.Mənim şəxsən ən sevdiyim şahmatçılardan biridir (şahmat gücü + xarakterinə görə). Youtube kanalı ilə bir az daha məşhurlaşdı, 150 min abunəsi var. Həyat yoldaşı Gürcüstanlı IM Sopiko Guramishvili-dir. 1 oğlu var. Anish Giriyə qarşı bullying də edilir sıxlıqla. "Drawish Giri" kimi ləqəblər taxaraq onu sadəcə bərabərə etmək məqsədi ilə oynayan şahmatçı kimi damlağama çalışdılar. Halbuki, şahmatın gəldiyi son nöqtə, hər hansısa üst səviyyə bir oyunun 60% bərabərə nəticələnəciyi yönündədi.