karantin

40 gün mənasına gələn italyan ifadəsidir. orta əsrlərdə venesiyaya gələn tacirlər buraxılmadan 40 gün dənizdə gözlədilərdi. bunun səbəbi isə, əhalinin hər hansı bir yoluxucu xəstəliyə yoluxma qorxusu idi. karantinin tamamında xəstəlik aşkarlanmayan tacirlər şəhərə buraxılardı.
bu gün də hər hansı bir xəstəliyin inkubasiya periodu 42 gün hesablanır və xəstəlik yayılan bir ölkə bu müddətdə o xəstəlikdən xəstə qeydə almırsa, yoluxucu xəstəlik başa çatmış hesab olunur.
karantin həmçinin, dilimizdə hərbi xidmətə çağırış günündən and içmə gününədək olan və orta hesabla 40 gün çəkən müddəti ifadə edir.

səttar

ərəb mənşəli kişi adıdır. səttar örtən, ört-basdır edən, qapayan deməkdir. bu söz türkiyə türkcəsində daha çox istifadə edilən, baş örtüsünü ifadə edən və dini termin olan təsəttür sözü ilə eyni kökdən gəlir.

(bax: səttar mehbalıyev)
(bax: səttar bəhlulzadə)
(baxma: səttar xan)

üç ağ

həddinnən artıq qəbulu qətiyyən məsləhət görülməyən və un, duz, şəkəri işarə edən söz birləşməsidir. bu 3 qida bizim həyatımızın olmazsa, olmazıdırsa da, qəbullarında həddi gözləməmək böyük fəsadlara yol aça bilər.

un- taxıl bitkilərinin (buğda, arpa, çovdar və bu kimi) üyüdülməsi ilə əldə edilən tozşəkilli qida mənbəyidir. un bizim üçün çörəyin və xəmir xörəklərinin "xammal"ıdır. bu qidalar insana enerji verir. lakin çox qəbul edilərsə, mədə ağrısına, (xəmir xörəklərində qan təzyiqinin və şəkərin qalxmasına) səbəb ola bilər.

duz-kimyəvi formulu nacl (natrium xlorid) olan və xörək duzu adlandırdığımız maddədir. duz qidaya dad qatmaq üçün istifadə edilir.
əslində duzun tövsiyə olunan gündəlik qəbul norması gün ərzində 2-3 qramı ötmür. bununla belə ölkədə bu normanın 5 qatı qədər qəbul edənlərin sayı kifayət qədərdir. duz sidik saxlaya bilməyən insanlara müəyyən qədər lazımdır. amma onun da qəbulunda sərhəd gözləməmək insana baha başa gələ bilər. belə ki, duzu çox istifadə edən insan özündə böyrək xəstəlikləri riskini artırmaqla yanaşı qanda şəkər miqdarını da risk altına alır. duz qəflətən şəkəri qaldıra və endirə bilən təhlükəli maddədir.

şəkər-əsasən çoxu hindistan, ərəb ölkələri və tropik ölkələrdə şəkər qamışınnan əldə edilən qidadır. şəkəri metanomiya ilə "boş kalori mənbəyi" adlandırırlar. bu da səbəbsiz deyil. çünki şəkər özü heç nə ilə qatışmadan enerji verməyən qidadır.
xüsusilə uşaqları çox şəkər qəbulunnan çəkindirmək lazımdır. şəkər dişləri çürüdür, qan təzyiqini qaldırır və çoxunun kompleks səbəbi olan artıq çəkiyə yol açır.
statistika göstərir ki, dünya üzrə ən çox insanları şəkər qəbul edən region latın amerikası, ən az isə, afrikanın cənubu-ekvatora yaxın ölkələridir.

boko haram

2002-ci ildə təsis edilən və əsasən fəaliyyəti nigeriya,kamerun, çad, benin kimi ölkələrdə hiss olunan radikal islami qruplaşmadır.
əvvəlcə qrupun adı barədə deyək ki, qrupun bütöv adı "cəmaatu əhləs sünnə lid dəvə vəl cihad" dır. qrupun yaradıldığı maiduguri (yerlilər tərəfində şəhər yerva adlanır.) şəhərində qrupu qısaca olaraq "boko haram" adlandırırlar. "boko" sözü hausaca saxta deməkdir və əqidəcə saxta olaraq qərb təhsili nəzərdə tutulur. haram isə bildiyiniz kimi ərəbcə həm hörmət, həm də qadağa mənasındadır. burada qadağa kimi işlədilir.
qrup əvvəlcə 20-ci yüzillikdə nigeriyada meydana gələn anti qərb qruplaşmalarının varisidir. 2009-cu ilə qədər passiv olsa belə həmin il boko haram artıq dini təhsillə kifayətlənməyib "cihad" a başladı. .yüzlərcə qruplaşma üzvü və qruplaşma təsisçisi muhəmməd yusuf öldürülərək camaata "artıq boko haram təhlükəsi sovuşdu" müjdəsi verildi. amma 2010-cu ilin yeni terror aktları qrupun "yatmış vulkan" olmadığını göstərdi. elə həmin il abş boko haram-ı terrorçu qruplaşma olaraq tanıdı.
2013-cü ilin mayında üzvlər girov götürdükləri qadınların videosunu yaydı. əsirlər nigeriya hökuməti ilə boko haram arasında dəyişdirildi.
2014-cü ilin aprel ayında yenə şimal şərqi nigeriyada çibok reydi adını alan hadisə baş verdi. 300-ə yaxın məktəbli qız qaçırılaraq kölə kimi aparıldığı bildirildi. mayda artıq bmt təhlükəsizlik şurası qrupu terrorçu kimi tanıdı.
işidin "qara qitə"də tüğyan edən qolu boko haram hazırda əbu bəkr şekau liderliyi ilə dəhşət saçmağa davam edir. həttə nigeriyanın paytaxtı abuca şəhərindəki hökumət binasına olan müvəffəqiyyətli hücum qrupun güclü silahlanmasının və təlim görmüş üzvlərin çoxluğunun göstəricisidir.

3 mart 2015 netanyahunun vaşinqton çıxışı

çox səs küylü və həm israil, həm də abş-da diqqəti üzərinə cəlb edən çıxışdır.
qısa məznunu isə belədir ki, iran işidlə savaşdığına görə bizim dostumuz olmayacaq. düşmənimizin düşməni bizim dostumuz deyil. iran nüvə proqramını inkişaf etdirir və bu bir yolla dayandırılmalıdır...
obamanın nitqə münasibəti isə "heç bir yenilik yoxdur. netanyahu məsələnin həllinə dair heç bir alternativ irəli sürmədi" formasındadır. digər diqqət çəkən məsələ də çıxışın respublikaçılarda demokratlardan daha çox təsir qoymasıdır.

əlvan

ərəbcə rəng mənasına gələn "ləvn" sözünün cəmidir.
dilimizə ərəbcədən cəm forması keçən söz yalnız əlvan sözü deyil. ovqat, ətraf, ehkam, övlad, əcdad, camaat və bu kimi sözlər də bu qəbildəndir. sadalamadığım və sonu "at" hissəciyi ilə bitən məlumat kimi sözlər də həmçinin azərbaycan dilinə bir başa cəm formada keçib.

azərbaycanın 2015 avropa olimpiya oyunlarında ermənistanın xərclərini qarşılaması

əgər doğrudursa, ən azı soyqırım kimi acıdır. burda heç məsələ milliyətçi damarlardan getmir. sabah erməni sənə qarşı bu addımı atarmı? sən nə əl-haya düşmüsən ki, xeyri yoxdu ee erməni də olsa iştirak etməlidir. bizim xalq qonafggfddghuhdff
(baxma: erməniləəər gəlin bizim arenalarda qaçın, üzün, tullanın, ştanq da qaldırın amma, çölə çıxmıyın haaaaaa)

arıq olmaq

avtobusda və ya metroda əlini tutacaqdan tutanda belə qəfil manevrlə yıxılma potensialına görə dezavantaj, dar və keçilməyən yerlərdən rahat keçildiyinə görə və basabasda yer tapmağın asanlığına görə avantajdır. bir ayrı üstünlük də arıq insanın gec qocalması və ürək xəstəliyi riskinin azlığıdır. amma, kompleks də yaradır. bakı kimi küləkli şəhərdə hətta, "arabist, sən uje uçdun ki..." kimi mənnən başqa hamının güldüyü zarafata şahid olmuşam. həkimlər də əsasən anadan keçdiyini və özünün vaxtı olduğunu iynə ilə bədəni deşməyin məsləhət olmadığını deyir.
hər halda artıq çəki qədər kompleksə səbəb olmadığı danılmazdır.