atanarix sədləri

4cü əsdə indiki moldava ərazisində hunların hücumlarının qarşısının alamq üçün tikilən sədlərdir.

mauriya sülaləsi

hindistanda e.ə 221 ---e.ə 180 ci hakimiyyətdə olmuş sülalədir.

aşoka

mauriya sülaləsi nin nümayəndəsi. e.ə. 3cü əsrin 2ci ayrısında bütün hindistanı vahid dövlətdə birləştirimişdir.

aşar

orta əsrələrdə osmanlı imperiyası müsəlman əkinşilərdən aldığı ondabir vergisinin adı.

aslandüz döyüşü

10 oktyabr 1812 ci ildə birinci rusiya-iran meharibəsi dövründeə ( yəni 1804-1813 cü illərdə) baş vermiş döyüş.ruslar qalib gəlmişdir.

arran

azərbaycanın arazdan şimaldakı torpqları,keçmiş albaniya dövlətinin ərazisi.

ara müharibəsi

feodal dağınıqlığı dövründə feodalların öz arlarıda apardıı müharibələrdir.

armada

ispanca böyük donanma deməkdir.16cı əsrdə ispanlar öz donanmalarını belə adlandırırdılar.

andrusovo barışığı

30 yanvar 167ci ildə suriya və polşa arasında imzalanmışdır.şərtlərə əsasən kiyevlə birlikdə solsahil ukraynası və belorusiyanın bir hssəsi rusiyaya verildi.

anubani

lullubi hökmdarı.hakimiyyəti dövründə dövlət daha da güclənmışdır.uğurları daş sütun (qələbə kitabəsi ) üzrəində mixi yazılarda (e.ə 23cü ərdə ) həkk olunmuşdur.

anayasa

türkçədən tərcümədə qanun,konstusiya deməkdir.

anadolu

şərq deməkdir.eyni zamanda kiçik asiyanın qədim adıdır.

antik mədəniyyət

qədim yunanıstan və qədim roma da yaranan mədəniyyət nəzərdə tututlur.

antik

latıncadan tərcümədə qədim deməkdir.

amfiteatr

qədim romada qladiator döyüşlərinin keçrilditi tikili.

amasya sülhü

29may 1555ci ildə səfəvi və osmanlı dövlətləri arasında imzalanmış sülh müqaviləsidir.buna əsasən qərbi gürcüstan osmanlıların,gürcstanın şərq vilayətləri səfəvilərin ixtiyarına keçdi.

alyans

fransız dilindən alliance tərümədə itifaq deməkdir.ümumi məqsaədlərə nail olmaq üçün yaranan birlikdir.

alptəkin

962ci ildə qəznəvi dövləti nin əsasının qoymuş və onun ilk hökmdarı olmuşdur.

alpan döyüşü

1796cı ildə quba və qazıqumuq xanlarının birləşmiş qüvvələri ilə rus hərbi dəstəsi arasında baş vermişdir.döyüş birləşmiş qüvvələrin qələbəsi ilə nəticələnmişdir.

alp arslan

böyük səlcuq imperatorluğu nun (1038-1157) hökmdarı.1063cü ildə hakimiyyətə keçmiş və 1072ci ilədək hakimiyyətdə qalmışdır.bizanslar üzrəində qələbəb çalaraq qalib gəlmiş və onlarla 50 illik müddətinə sülh müqaviləsiimzalamışdır.buna əsasən bizans hər il səlcuqlara xərav verməli və lazım gələrsə hərbi yardım göstərməli idi.