bugün wiki təsadüfi son
sözaltı sözlük
məsləhət postlar mesaj Profil

dasein


266   0   0   0


blokdan çıxar başlıqlarını gizlət
bütün zamanlarda yazdığı ən əjdaha entrylər:

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


Diqqət: yazıda seksizm, mizoginiya, homofobiya, transfobiya, irqçilik, toksik kişilik/maskulinlik , söyüş elementləri var.

Facebookda heyvan haqları ilə bağlı bir qrupda bir oğlanın "Çox şükür bu gün də qızım ac qaldı)" başlıqlı video paylaşdığını gördüm. Videoda oğlan əlindəki ət ilə itini oynadır və heç cür əti ona vermirdi. Təbii ki, belə bir videonu tamaşa etmək məni hədsiz əsəbiləşdirdi, "triggered" etdi və kinayə ilə belə bir şərh yazdım: "...çox şükür bu gün də bir g*****q gördük:D" (eynən bu senzura ilə). Qəhrəmanımız əsəbiləşər və mənə şəxsidən "gijdıllaq, səni sikir paylaşmağım?" yazar. Əlbəttə, mən bu dialoqa girməyi mənasız gördüyümdən mesajı bağladım, çünki zatən ürəyi istəsə şərhimə arzu etdiyi cavabı yazar. Cavab gecikmədi: "mənim gijdıllaq sənin də peysər olduğunu hamı bildi)". Ona şəxsidə yazmamağımı bu cür şərh etdi; demək, müəyyən alt-mədəniyyətlərdə bir fərdin xoşuna gəlməyəcəyi bir söz demək və buna görə də onunla mübahisəyə girməyi rədd etmək, hesab vermək ehtiyacı görməmək onda sizi "peysər" elan edə biləcək bir emosional reaksiya yaradır ki, bu reaksiya ondakı alçaldılma cəhdindən sonra sayılmamaq, qarşılıq görməməkdən doğan stressi azaldır. Ən azından sosial mediada belədir.

Bəs nədir bu "peysər"? Bəlkə də bir sözlük yazarının bu dərəcə "səviyyəsiz", "qeyri-sivil" bir söyüşü analiz etməsi mənasız gəlir, lakin Azərbaycan mədəniyyətində hökmən müəyyən tezliklə eşitdiyiniz bu sözün xüsusi önəmə sahib olduğunu və təhlil edilməli olduğunu düşünürəm. Səbəb, mənə görə bu ifadənin digər söyüşlərdən müəyyən qədər fərqlənməsidir. Söz farscadan gəlir, kobudca boynun arxa hissəsi deməkdir. Söyüş kimi mənşəyini dəqiq müəyyən etmək, həqiqətən, çətindir. Zira uşaqlığımın müəyyən dövründən etibarən eşitdiyim bu sözün tarixi inkişafı üzərinə düşünmə ehtiyacı heç vaxt duymamışam və, təəssüf ki, söyüş ciddi şəkildə heç bir mənbədə dokumentləşdirilməyib. Yəqin ki, bu söyüşü işlədən insanlar tarixi dokumentləşdirməyə önəm verən zümrə deyil və ya araşdırma aparmağı sevənlər bu sözü qeyd etməyi çox yersiz görüblər.

Nəyə görə "peysər"? Sözsüz ki, bunu ilk söyüş kimi ixtira edənlərdən soruşmaq lazımdır. Yenə də, mənim şəxsi interpretasiyamı soruşsanız, belə deyərdim; Patriarx, kişilərin sosial güc sahibi olduğu cəmiyyətlərdə (mis: Azərbaycan) kişi rolundan gözlənən əsas xüsusiyyətlərdən biri özünü və başqalarını nisbətən daha çox qoruya bilməkdir. Kişi bədəninə arxadan baxdıqda isə, adətən qolları çıxmaq şərti ilə tək açıq bədən hissəsi boynun arxasıdır. Nəyə görə bədənin arxası? Çünki arxamızı görə bilmədiyimiz üçün nisbətən zəif hissəmizdir və qorumaq üçün daha çox diqqət edilməlidir, bu da öz yerində onu daha dəyərli edir (bax: göt)
. Buna görə də, boynunun arxasını qoruya bilməyən kişi, özünü qoruya bilməyən kişidir, özünü qoruya bilməyən kişi də patriarx cəmiyyətlərdə kişi deyildir. Bəlkə də, bu səbəbdəndir ki, boynunun arxasından vurulmaq nisbətən daha təhqiredici görünür, çünki, bəlkə də, bu sizin "kişi olmadığınız" mənasına da yozula bilər. Əlbəttə, hal-hazırda tamamilə bu sözü işlədənlərin gözündən və ənənəvi kişi rolu prizmasından baxmağa çalışıram bu abzasda, yoxsa bütün bu izahlar özümə də çox primtiv gəlir.

"Peysər" ifadəsinin funksiyası nələrdir? Bəsit, sizi içində olduğunuz qrup/cəmiyyətdən sosial çıxdaş etmək, statusunuzu silmək, tək buraxmaq, sosial həyatınıza zərbə endirmək. Şübhəsiz, bir insanın öz cəmiyyəti ilə bəşəri əlaqələrini kəsmək onu depressiyaya sala, emosional əzab çəkdirə və ən sərt halda ölümə tərk edə bilər. Əlbəttə, burada məqsəd qəsdli öldürmək deyil, ən yaxşı halda cəzalandırmaq, ən pis halda isə qərəzli şəkildə qarşıdakını aşağılamaqla özünü üstə çıxarmaq olur çox vaxt. Bəs "peysər" ifadəsini işlətmək ədalətli bir cəzalandırmadırmı? Qətiyyən, yox. Səbəb, şüurlu, sonda fayda gətirmək üçün planlanmış yox, çox vaxt tamamilə instinktiv, emosional bir reaksiya olmağıdır. Nəticəsi qeyri-müəyyən olmaqla birlikdə işlədilən şəxsdə travmatik təcrüblələrə yol açmaq da ola bilir. Misal, oğlanlar adətən "peysər" elan etdikləri digər qrup fərdini təzədən qrupa çox hallarda almırlar. Bundan əlavə, "peysər" ifadəsi bir qrup oğlanı qrupdaxili yazılmayan qanunlara tabe olmağa məcbur edən bir stiqmadır. Yəni dürüst şəkildə, bu vulqar ifadə qrup dinamikasında xüsusi rol oynayır. Nümunələri qrupdan-qrupa dəyişə bilir təbii ki, lakin adətən çox bilinən sosial normalar olur; məsələn, qrupdan kiminsə sənə işi düşdüsə, yardım etmək, davada qrup üzvünü müdafiə etməkdən imtina etməmək, satqınlık etməmək, qrup üzvü bir oğlanın ailəsindən bir qız fərdlə, sevgilisi və hətta köhnə sevgilisi ilə romantik əlaqələr qurmamaq və s. ilk baxışdan fəlakət dərəcəsində pis səslənmir bu kriteriyalar, fəqət bəzi ekstremist oğlan qrupları var ki, bu qayda-qanunlarda çox sərtdirlər və adətən məqsəd qrup harmoniyası yox manipulasiya olur. Misal üçün, belə qruplarda sizə lazım olan bir resursu, bu sonuncu siqaret də ola bilər, pul da ola bilər və s. verməkdən imtina edirsinizsə yenə "peysər" ola bilərsiniz. iş artıq elə bir həddə çata bilir ki, bir oğlan cəmiyyətdə öz dəyərlərinə görə yox, "peysər" stiqmasına "layiq olmamaq" üçün hərəkət edir.

Əlbəttə, "peysər" stiqmasının oblastı bəzən qrup xaricinə də çıxa bilir. Heç tanımadığınız biri haqda "qaqa o, peysərdi, filan şeyi edib" kimi bir beyinyumaya məruz qaldığınızda avtomatik şəkildə o oğlana qarşı hörmət göstərməmək, özünü üstün hiss etmək üçün təzyiq etmək ehtiyacı hiss edə bilərsiniz. Qısaca, bullying.

Kimlər necə "peysər" olur? iki şəkildə bu mümkündür: iradi və qeyri-iradi. Yuxarıda sadaladığım normaları pozmusunuzsa, güman ki, ehtimal böyükdür, bu adətən iradidir. Qeyri-iradi səbəblər, qismən iradənizdən asılı ola biləcək, lakin çox zaman idarə edə bilməyəcəyiniz faktorlardır.

Azərbaycan mentalitetində:
-erməni "peysərdir". Bunun alternativi yoxdur. Ən qeyri-realist halda bir erməni Azərbaycan tərəfinə keçsə belə, eyni şeydir, çünki nəticədə cəmiyyətin gözündə öz millətini satmışdır. Ailəsində erməni qohumu olmuş və bunu açıqlayan fərdlər də risk qrupundan çöldə deyillər.
-LGBTQ fərdləri çox vaxt "peysərdir". Bəsit şəkildə, bu cəmiyyət gey bir kişini kişi olaraq görmür, yəqin ki, bu yetərincə açıqlayıcıdır. Həmçinin, anal münasibətdə olmuş bir kişi yuxarıda açıqladığım kimi arxasını "qoruya bilməmişdir" və bu səbəbdən kişi olaraq görülmür. Gey/biseksual kişilər əslində görünəndən daha çoxdur Azərbaycanda, lakin əksəriyyəti "peysər"/ "petux" olaraq görünməmək üçün gizli/ikili həyat yaşayırlar. Gecələr kişilərlə, trans qadınlarla yatıb, gündüzlər onları lənətləyirlər, "Lut" tayfasından sitatlar gətirirlər.
-Oğlanın ailəsindən bir qız/qadın evlilikdən kənar başqa bir kişi ilə cinsi əlaqəyə girirsə, o "peysərdir". Yenə, səbəb aydındır; Qadın zatən kişiyə bağlı bir mülk kimi görünür, qadın özünə varlıq deyildir, kişinin bir xüsusiyyətidir, namusudur, qeyrətidir və onu qoruya bilməmək nisbətən özünü qoruya bilməməyə çıxır və kişilik "itir". Bir Azərbaycanlı oğlan/kişi üçün yuxarıdakılara nisbətən daha çox yaşanan ssenaridir bu və çox da əzablıdır. Haqlı olduğu mövzularda belə bu üzünə vurulub səssizləşdirilə bilinir. Bu mənada feminizmin kişi cinsinə ən böyük xidməti qadını kişinin bir xüsusu olmaqdan çıxarıb, onu azad edib kişini də bu idarə olunması çətin məsuliyyətdən xilas etmək olar, böyük ehtimalla.
-islamdan kənar bir dini inanclı bir şəxs, çox hallarda olmasa da "peysər çıxarıla" bilər. Ateistlər misal üçün, allahın varlığını qəbul etməyənlər, tanrıtanımazlar bundan xüsusilə cüzi əziyyət çəkə bilərlər. Düzünü desəm, çox az qarşılaşmışam bununla, lakin örnəkləri vardır. Müsəlman olduğunu idda edən birinin də "peysər" ritorikasından istifadə etməsi paradoksunu da gün işığına çıxara biləcək bir situasiyadır.

"Peysərlik mədəniyyəti" sosial şəbəkələrdə isə bir qədər dar funksionallıq daşıyır və çox vaxt xofdan ibarət olur, lakin yetərincə əsəbedicidir. Misal olaraq, bir istifadəçi bir status paylaşır, bir mövqe qoyur ortaya və siz onu komment yazaraq tənqid edirsiniz. Əgər bəxtiniz gətirməyibsə, bu istifadəçi sizin tənqidinizi tənqid olaraq yox onu nüfuzdan salmaq üçün bir hücum olaraq görəcək və inboxunuza mesaj gəlməsi an məsələsi ola bilər. Başıma gəlib, sərt tənqidim ucbatından heç söyüş söymədiyim halda, nəinki "peysər", hətta "qəhbə", "şərəfsiz" və s. kimi görəndə şok olduğum təhqirlərə məruz qalmışam. Və ən sonunda onun heç bir təhqirinə təhqirlə cavab vermədiyim üçün "səndə qeyrət olsa, bunlara cavab verərdin" deyib, orada məni "peysər çıxardı". Şok olmuşdum, səviyyənin bu qədər düşəcəyini gözləmirdim, özü də mənə bunları yazan ada tələbəsi - dünyagörüşlü, xaricidilli, savadlı tələbə arxetipi idi. Yəni buradakı "peysər" sözünün işlənmə səbəbi gördüyüm qədəri ilə onun söyüşlərini özümə aid etmədiyim üçün onda yaranan stressi azaltmaq idi. Əgər mən onun söyüşlərinə cavab vermirəmsə, "səviyyə məsələsi"nə görə, yox "peysər" olduğum üçün, yəni kişi olmadığım üçün ona cavab vermə bacarığında, iqtidarında olmadığım üçün idi, onun fikrincə. O, özünü belə rahatladırdı.

Digər bir ünsür bloklamaqdır. Əgər tənqidin qarşılığında inboxunuza gələn söyüşləri görməmək üçün heç dialoqa girməyib yazanı bloklayırsınızsa, bu normal insanın edəcəyi bir şeydir. Buna baxmayaraq, bloklamaq onu daha da qıcıq edəcəkdir və o, yenə saymamazlıqdan yaranan əlavə əsəb və stressi mülayimləşdirmək üçün sizi qorxaq və dolayı olaraq "peysər" elan edəcəkdir və bunu da tənqidinizin altına şərh olaraq yazmaqdan çəkinməyəcəkdir. Əgər blok edirsinizsə, deməli, qorxursunuz, yazdığınız şeylərin nəticəsi ilə üzləşməkdən qorxursunuzsa, özünüzü necə qoruya bilərsiniz və necə kişi olar? - Blok olunanın məntiqi tamamilə budur, sizi özündən aşağıya bu cür salmağa çalışır və rahatlayır. Əlbəttə, durduq yerdə siz təhqiramiz komment yazırsınızsa və sizə mesaj gəldikdə bloka atırsınızsa, bu anti-sosial hərəkətdir. Halbuki bunun qarşılığında da "peysər" ritorikasına girməyi lazımsız hesab edirəm, çünki zatən əssasız yerə təhqir yazan insan sizdən bir şey aparmış olmur.

Sosial mediada "peysərlik mədəniyyəti" çox vaxt xofdan ibarət olur. Verilən nömrələrə heç zəng getməz, dava edənlər real həyatda heç görüşməzlər. Məqsəd, sadəcə digər istifadəçilər sözün altında qalmadığınızı görsün. Bu cür yolla da əsl həyatda davaya gedənlər də şəxsən məndə primitiv insan təəsüratı oyadır.

"peysər" savadsızlığın, dar dünya görüşünün, kompleksliliyin, ikililiyin, nifrətin, fanatizmin, birinin digərini əzməsinin dilidir, daha doğrusu onların nümunələrindən biridir. Bu sadəcə əsbiləşəndə söyülən bir söyüş deyil, bu yeniyetmə, gənc oğlanlar arasında bir kulturadır, qaydalar sisteminin qeyri-rəsmi adıdır. Nifrət təməlli olmağı bir tərəfə, hər sistem kimi korrupsiyaya meyillidir; yəni digərini əzərək, sosial statusunu zədələyərək güc əldə etmək üçün istifadə olunur. Zənnimcə, kişilərin bədbəxtliyi budur, öz cinsinin qurduğu qanunları özlərini tikan üzərində yaşamağa məcbur edir və kişilər arasında belə siniflər yaradır. Müasir sivilizasiyalarda bu cür siniflərə ehtiyac vardırmı, əsas sual budur.

Patriarxiyanın dekonstruksiyasından "peysərlik kulturası"na qayıtsaq, gənclər arasında Azərbaycan mədəniyyətini ucuzlaşdıran, fanatikləşdirən problemlərdən biri olduğunu yəqin edirəm. Mübarizə də həmişə olduğu kimi kritik yanaşma, sorğulama və sonunda açıq şəkildə qrup-daxilində buna etiraz etmək kimi mövqelər olar, güman ki. Onun xaricində, dünyagörüşünü artırmağa çalışan və öz inkişafın üzərində işləyən fərdlərin işlətməkdən çəkindiyi arqodur.

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


Şəxsin sabit mənlik/kimlik hissinin * sense of self olmaması durumu. Borderline şəxsiyyət pozuntusunun (bax: bpd) diaqnostik kriteriyalarından biridir.

Fərdin kimliyini təşkil edən dəyərlərin, inancların, düşüncələrin, görünüş tərzinin, dost çevrəsinin və bağlantılarının və s. konkret, sabit olamaması, tez-tez dəyişməsi ilə özünü büruzə verir. Identity disturbance yaşayan insanda gələcəyə yönəlik sabit hədəflərin yoxluğu, başqa insanların hədəflərindən təsirlənmək, başqalarının kimliklərini mənimsəmək, tez -tez görünüşünü, geyim tərzini, işini dəyişmək kimi vəziyyətlər müşahidə oluna bilir.

Bpd-nin təyinedici simptomlardan biri də tərkedilmə təşvişidir (baxma: abandonment anxiety) və bunun identity disturbance ilə bir şəkildə əlaqəsi var. Məsələn, tərk edilmə təşvişi yaşayan bir insan, bir qrup və ya kimsə tərəfindən tərk edilməmək üçün (bu tərk edilmə hissi müəyyən hallarda əsassız ola bilir) öz inanclarını, düşüncələrini, dəyər yarğılarını, çox fikirləşmədən həmin qrup və ya şəxsinkilərlə eyniləşdirə bilir.

Qeyd: identity disturbance yaşamaq təkbaşına bpd göstəricisi deyil. Həmçinin zaman-zaman yaşanılan insanın özündən əmin olmama hissi birbaşa identity disturbance halı deyil. Bunun üçün şəxs həmin isi uzun müddət pattern şəklində yaşamağı lazımdır.

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


An etibarilə modluqdan təqaüdə çıxan yazar. Sözlüyə ayırdım vaxtın böyük hissəsini texniki dəstəyə və codingə həsr etmək istəyirəm. Zira coder team ilə sözlüyün arxitekturasında köklü dəyişikliklər etmək planlarımız var və bütün enerji, vaxtımı bu planlara kanalizasiya etməyi düşünürəm. Daxili işlərlə bağlı olmasa da, texniki dəstək üçün həmişə özəldən yaza və ya sözlüyün tech support kanalına müraciət edə bilərsiniz -*
t.me/soz6_technical

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


Hazırda "yersiz" məqamlarda fəlsəfi və elmi terminlərdən, izahlardan istifadə etməklə tənqid olunan yazar. Tənqidlərə bu cür qoşulmaq və ya kor-koranə yazarın müdafiəsinə qalxmaq istəmirəm. Sadəcə mövzuya öz perspektivimi qoymaq istəyirəm, çünki lucifermorningstarın haqqında danışmağa dəyər maraqlı yazarlığı var.

Yazar elmi, fəlsəfi mövzularda yazır və çox entridə bu dili istifadə edir. Hamısını oxuya bilməsəm də, yazdığı bir çox mövzu mənim də maraq dairəmdədir. "Yaşına görə yaxşı yazır" kimi bir kompliment etməyəcəm ki, "yaşına görə yaxşıdır" ifadəsi, ümumiyyətlə, bu dili işlətmək üstüqapalı şəkildə infantilləşdirmə xüsusiyyəti daşıyır. Həmçinin diqqəti yazdıqlarına yox, onun özünə yönəldir və şüursuz da olsa yazarın yazdıqlarını deyil yaşına görə olan biliyini qiymətləndirmiş oluruq. Uzun sözün qısası, maraqlı, bir qədər mürəkkəb mövzularda yazır.

Bu halda nəyə görə yuxarıda bəhs etdiyim tənqidlərə tuş gəlir?Nacizanə bir-iki səbəb göstərə bilərəm; əvvəla, luciferin yazdığı mövzular nə qədər əhəmiyyətli olsa da, fəlsəfə və elm bəşəriyyət üçün önəm kəsb etsə də, onlar cəmiyyətdə və gündəlik həyatda yalnızca müəyyən qrup insana xitab edir. Buna qarşılıq, həmin mövzularla maraqlanmayan insanları topa tutub, özlərini inkişaf etdirmədiklərini, elmdən anlamadıqlarını iddia etmək olar. Amma bu çox hallarda tənqidlərə qarşı bir özünü-müdafiə mexanizmi , həqiqətləri saptıran bir rəftar olaraq qalacaq (bax: rationalization)
. Həmçinin bu arqumentdə aydın bir strawman var: elmi mövzularda dərindən maraqlanmayanları zır cahil olaraq göstərmək. Həyat belə ağ-qara deyil. Əlavə olaraq, bu tutum və ifadə "digərləşdirmə"nin, etiketləmənin, stiqmatizə etməyin dilidir və, mənə qalarsa, faydadan çox zərər gətirən baxış bucağıdır, çünki özünü qorumaq bahasına faktları saptırır, insanları etiketləyir, polyarlaşmaya səbəb olur.

Sözlüyü kiçik bir cəmiyyət kimi düşünə bilərik. Hər cəmiyyət isə müəyyən mədəniyyətə sahib olduğu kimi sözlük də buna sahibdir. De jure, sözlüyün məqsədi güc hesab edilən bilgini paylaşmaqdırsa, de facto, sözlüyün hazırkı mədəniyyətindəki normalarda elm və fəlsəfə dominantlıq təşkil etmir. Misal üçün, bir fəlsəfə platformunda və ya bir forumda fəlsəfədən xaric (məs: gündəm xəbərləri) mövzuları davamlı paylaşmaq norma deyildirsə, sözlükdə və gündəlik həyatda da bu norma deyildir. Sol frame-i spesifik fəlsəfi mövzularla dolduraraq bunu təcrübə edə bilərsiniz. Çünki həmin cəmiyyətdəki insanlar buna "relate" edə bilmir, anlamır, maraqlanmır. Buna görə də onlara yobaz rəftarı etmək yuxarıda açıqladığım səbəblərə görə problemlidir. Əlbəttə, bu o demək deyil ki, sözlükdə elmə yer yoxdur, sadəcə fikir versəniz, görərsiniz ki, " relatable", insanların haqqında deyə biləcəyi şeylər olan temalar daha çox qəbul görür, yazarlar ona daha çox yazır, onlar daha dominantdır. Bu düzgündürmü, deyildirmi, bunu deyə bilmərəm, maraqlanmıram. Hərhalda mədəniyyət həmişə dəyişir. Sözsüz ki, mən bir perspektivdən baxıram məsələyə, əlavə edilməli çox şey ola bilər.

Digər bir səbəb elmi üslubun ümumiyyətlə norma olmadığı yerdə -məsləhətxanada istifadə olunması. insanlar başlarına gələni danışıb məişət üslubunda sadə bir məsləhət
istədikdə, ona elmi üslubda cavab verməklə məsləhət istəyəni qane etməyiniz mümkün olan şey deyil. Əlbəttə, həmin şəxs sizi ciddiyə almayacaq, siz də onu elmdən başı çıxmayan cahil kimi gördükdə vəziyyət daha da pisləşəcək.

Əlavə olaraq, ingiliscə mətnlər məsələsi var. Bunu apollo da edir. Düzünü desəm, sözlükdə hər kəsin sizin yazdığınızı anlayacaq axıcı ingiliscəyə sahib olduğunu düşünməyiniz, varsaymağınız, ima etməyiniz antipatik görünür. Hər ingiliscə mətnin sonunda tərcümə gözləyirəm, amma olmayanda xəyal qırıqlığına uğrayıram. Bu bir növ "mən elmi üslubu anlayacaq qədər ingiliscə bilirəm" havası yaradır, həqiqətdə düşündüyünüz o olmasa da və sizi insanlardan daha da uzaqlaşdırır.

Ümidedirəm açıqlayıcı olar. Uğurlar, lucifer-*

P.S. məqsədim yazar vasitəsilə prim yığmaq deyil, səhv anlaşılmasın.
silinmiş entry.

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102



Lana del rey - heroin. Piano cover.
Lananın ən sevdiyim mahnısıdır. Kənar səslər bir az çox olub, həmçinin mikrofon yaxşı deyil-*

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


(baxma: Ceci n'est pas une pipe)
Tariçxəsinə, adına-filan girmədən direkt aşağıdakı rəsm əsərini təqdim edəcəm:

Bir pipo şəklinin altına fransızca "bu bir pipo deyil" yazılıb. Niyə? Sənıtkar burda nə demək istəyib? Sırf sürrealist olsun deyə və ya tərs köşə yaradaraq rəsmə tamaşa edəndə qıcıq hissi yaratmaq? Əslində, heç biri. Rəssamın yazdığı cümlə tam olaraq gerçəkliyin, bir faktın altını cızır; bu bir pipo deyil. Bu sadəcə bir pipo rəsmidir. Piponu təmsil edən bir imajdır eləcə, onun özü deyildir.

Psixoloq Susan David emotional agility * emosional çeviklik kitabında bu rəsmi nümunə göstərərək deyir; düşüncələr və emosiyalar reallığı təsvir etməyə çalışan imajlardır, fakt deyildirlər. Hansısa neqativ düşüncə və ya duyğu içimdən keçirsə, bu sadəcə hazırda elə bir düşüncə və ya duyğu yaşadığımı göstərir, həqiqətin elə olduğunu yox. Məsələn, "imtahandan kəsiləcəm" - bu düşüncədir, fakt yox. Sevdiyim birinə əsəbiləşirəmsə, bu bir duyğudur, mənim həmin insanı sevmədiyim anlamına gəlmir. Düşüncələr və duyğular fərdi əmələ gətirən şeylər yox, onun sahib olduğu, üzərində kontrol sahibi ola bildiyi fenomenlərdir. Hər şeydən öncə, onlar obyektiv faktlar yox, sadəcə imajdır. Qərar verərkən onlara istinad edib-etməmək bizdən asılıdır.

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


facebookda şəhid olan LGBT fərdləri haqda buna oxşar bir post gördüm: "şəhid şəhiddir, onun gay olduğunu niyə deyirsiniz? şəhidin orientasiyasının fərqi yoxdur...". ilk baxışdan normal görünəcək bir postdur, bəlkə, amma elə deyil. Əgər biz hər kəsin praktikada bərabər hüquqlara malik olduğu bir cəmiyyətdə yaşasaydıq, onda bu post haqlı idi. Fəqət biz azlıqların haqlarına hörmət edilməyən bir cəmiyyətdə yaşadığımız üçün, LGBT fərdinin şəhid olması sosial bir məsələdir və bunun altı hökmən cızılmalıdır. Yuxarıdakı postdakı fikir, LGBT fərdlərinin marjinallığının azalmasına kömək etmir, əksinə LGBT fərdlərinin də [bu cəmiyyətdə] hərbi əməliyyatlarda şəhid ola biləcəyi gerçəyini üstüörtülü şəkildə gizlətməyə çalışır.

Misal üçün, bir azərbaycanlı kişisinin "geylər qorxaqdı, onlar düşmənlə vuruşa bilməz" (həqiqətən, yazılmış bir şərhdir) yanlış inancını mən necə təkzib edə bilərəm əgər gey bir fərdin şəhid olduğu ilə bağlı xəbər yoxdursa? O xəbər niyə yoxdur, çünki şəhid şəhiddir, orientasiyası fərq etmir zehniyyəti belə bir faktı gizlədir və mən yuxarıdakı kişinin şərhini təkzib edə bilmirəm. Beləliklə də, LGBT fərdləri haqda bu cür faktlar gizlədilir, onların da digər insanlardan fundamental cəhətdən fərqli olmadıqları gerçəyi çatdırıla bilmir, marjinallıq aradan qalxmır.

Ona görə də, nə qədər ki, bərabər olmayan cəmiyyətdə yaşayırıq, hər bir azlıq haqda bu cür faktlar paylaşılmalıdır, açıqlanmalıdır. istər talışı, istər ləzgisi, yəhudisi, ateisti, LGBTsi və s. Necə ki, bir LGBT fərdi seks işçiliyi ilə məşğul olanda qaça-qaça "cinsi azlıqlar pozğundur" xəbərini yayırlar, onda orientasiya fərq edirsə, şəhid olanda orientasiya fərq etmir söhbəti ola bilməz, onu da xəbər edin. Ona görə də, neqativ xəbərləri əlinizdə bayraq edə bilirsinizsə, pozitivləri də göstərin.

Bu lap Amerikadakı "all lives matter" debatına oxşadı. Yeah honey, all lives matter, but some lives are more endangered.

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


Lirada çalmaq üçün celtic mahnılara həvəs salmışam artıq. Bir də bu mahnıda mənə müşayiət edəcək vokal olsa, dadından yeyilməz-*

Catherine Howard's fate:

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


Küçə itləri ilə interaksiyaya girmək istəyən dostlar üçün öz təcrübələrimdən yola çıxaraq bir neçə tövsiyə verim:
•Yaxınlaşmaq istədiyiniz it siz ona yanaşmağa çalışdıqca qaçırsa, mırıldayır və ya hürürsə (bunları edərək sizdən uzaqlaşırsa), demək ki, sizi yanında istəmir. Bu səbəblə, israr etməyin (onu evə aparıb bəsləmək üçün tutmayacaqsızsa). Bu cür itlər adətən insanlar tərəfindən zərər gördükləri üçün aqressiv olurlar.

•Sizi tanımayan itin qəfil yatdığı yerdə peyda olmayın, xüsusilə gecə vaxtı. Bu itin sizə hücum etməsinə səbəb ola bilər. Bu yaxınlarda başıma gələn bir hadisədir, şalvarımın cırılmasıyla sonlandı.
Doğrudur, bu saydığım 2 şeyi normal insanlar eləməz, lakin itləri və adrenalini sevirsinizsə, diqqətə alın.

•Əlinizidə uzun çubuq və ya böyük əşyayla itlərə yaxınlaşmağınız onları qorxuda bilər.

•itə yemək verərkən birdəfəlik əlinizi ağzına uzatmağınız məsləhət deyil. Düzdür, bəzi itlər kübarca əlinizdən ala bilər yeməyi, lakin əksər itlər üçün əlinizin yaralanmağı çox da maraqlı deyil. Bu da 2 dəfə başıma gəlib, ilkində barmağım qanamışdı. Əgər iti əlinizdən yeməyi normal şəkildə almağa öyrəşdirmişsəniz, o zaman problem olmaya bilər.

•Küçə iti üçün quru it yemi çox da üstün tutulan bir qida deyil. ilk dəfə verdiyiniz halda, it yeməyə bilər və ya az yeyər.

•Sümük qida deyil, ət verməyi sınayın. Eyni zamanda çörək də yeməyə bilərlər, fəqət bu itə görə dəyişir. Üstəlik çörək bir it üçün çox da faydalı bir qida deyil. Yenə də "zibil yeməkdən yaxşıdır" deyə fikirləşirsinizsə və üzərinizdə başqa bir şey yoxdursa, verə bilərsiniz, lakin nəzərə alın ki, mütəmadi olaraq çörəklə qidalanmaq itdə bəzi problemlərə yol aça bilər.

•Bala itlərə yaxınlaşmaq (anaları yanında olmayanda) nisbətən daha rahat ola bilər, çünki onlar hələ ki, insan qəddarlığını təcrübə etməyiblər.

•it sizi dişlədiyi və ya pəncəsiylə cırmaqladığı halda lazımi profilaktika tədbiri üçün klinikaya müraciət edin. it tanış olsa da yenə də iynə vurdurmamaqla risk almayın, qulağında birka olmayan heç bir it tam mənasıyla etibarlı deyil. ilkin tədbir 3 iynədir. 10 gün ərzində it ölməyibsə, deməli itdə quduzluq yoxdur və qalan iynələrə ehtiyac qalmır. Əks halda, qalan 3 iynə də vurulur. Klinikadan sizə 10 gün deməyə bilərlər (mənə deməmişdilər). Bu səbəblə siz iti 10 gün müşahidə altında saxlayın. 10 gün ərzində itin öldüyü məlum olmasa da sadəcə yoxa çıxıbsa, risk etməyin gedin qalan 3 iynənin də vurulmasını tələb edin.

Özüm şəxsən küçədə bəslədiyim it tərəfindən ciddi olmasa da bir neçə dəfə dişlənilmişəm (mənim günahım olub). it hələ də sağdır lakin mənə 6 iynə də vuruldu. Sonuncu it hücumu səbəbilə yenə klinikaya getdim, dişlək olmadığı üçün tövsiyə etmədilər müalicəni, lakin ürəyimdə qalmasın deyə bir vaksin vurdurdum.

•iti oxşadıqdan sonra əllərinizi təmizcə yuyun. Hətta dırnaq aralarınızı da fırçalamağı tövsiyə edirəm, çünki bəzən itlərdə exinokokk adlanan parazit ola bilir. insana keçməsi fəsadlara yol aça bilər (bəlkə də, məndə xəstəlik fobiyası olduğu üçün mübaliğə edirəm). (bax: exinokokk)


Təbii ki, bunlar mənim müşahidə etdiyim itlər və situasiyalardır, hər itə və vəziyyətə şamil oluna biləcəyini iddia etmirəm.
silinmiş entry.

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


Psixologiya dərsinə gecikmişdim və məndən əlavə gecikən bir neçə nəfər daha var idi. Sinfə girdiyimdə hər kəs ayaq üstdə dayanmışdı. Təəccübləndim və oturmadım. Digər gecikən tələbələr də ayaq üstdə durmağı seçdi. Müəllim hər kəsdən əyləşmələrini istədikdən sonra niyə ayaq üstdə durduğumuz məlum oldu; müəllim conformity fenomenini izah etmək üçün bu cür kiçik bir təcrübə keçirmişdi. Azlıq - gecikən tələbələr, çoxluğun - orada daha əvvəl ayaq üstdə duran tələbələrin davranışını təkrarladı.

Conformity (peer pressure), azərbaycanca konformizm, insanların davranışlarında qrup normalarına uyğunlaşmaq üçün baş verən dəyişikliyə deyilir. Müəyyən situasiyalarda azlığın çoxluğun normalarını qəbul edərək davranışlarını bu normalara uyğun şəkildə tənzimləməsi konformizmə nümunədir. Çox hallarda içində dünyaya gəldiyimiz cəmiyyətin qaydalarını mənimsəyib ona uyğun hərəkət edərik. Təbii ki, azlığın çoxluğa təsir etdiyi hallar da mövcuddur (baxma: Minority influence).

Konformizm sırf müyyən edilmiş köklü qrup normalarına tabeçilikdən əlavə, ani situasiyalarda da üzə çıxır. Buna misal olaraq lift eksperimentini göstərmək olar. Liftə minən bir sərnişin üzünü liftdə daha əvvəl olan insanların üzünün baxdığı tərəfə istiqamətləndirir:
(youtube: )


Konformizm fenomenini Solomon Asch'in apardığı məşhur eksperiment çox maraqlı şəkildə izah edir. Asch
bir neçə eksperiment subyektini bir otağa dəvət edir. Əslində onlardan yalnızca biri həqiqi subyekt olur, digərləri eksperiment barədə əvvəlcədən məlumatlandırılır. Asch iştirakçılara müxtəlif kartlar göstərir. Hər kartda 4 xətt olur və Asch iştirakçılara 1-ci xəttin digər 3-xətdən hansı ilə uzunluqca eyni olduğunu soruşur.
ilk 3-4 səfərdə hər kəs doğru cavab verir. Daha sonrakı cəhdlərdə eksperimentdən əvvəlcə xəbəri olan iştirakçılar hər birinin cavabı eyni olmaqla səhv cavablar verir. Həqiqi iştirakçı cavabının çoxluğun cavabından fərqli olduğunu gördükdə təzyiq hiss edir və növbəti cəhdlərdə o da çoxluğun səhv cavablarını təkrarlayır:
(youtube: )


Konformizmin normative influence və informational influence adlı növləri var. Əgər fərd müəyyən qrup tərəfindən bəyənilmək və ya qəbul edilmək/təsdiqlənmək üçün davranışlarını qrup normalarına uyğunlaşacaq şəkildə dəyişdirirsə bu normative influence'ə nümunədir. Misal olaraq Asch'in eksperimentində eksperiment subyekti qrup tərəfindən qəbul olunmaq və hiss etdiyi sosial təzyiqi minimuma endirmək üçün sübut gözünün qarşısında olduğu halda qrupa uyğunlaşaraq səhv cavabları verir hansı ki, normativ təsirin nəticəsidir. Yeniyetmə vaxtlarınızı yadınıza salın və təsəvvür edin siqaret çəkməyən birisiniz, lakin dost qrupunuz siqaret çəkməyə başlayır. Siz siqaret çəkməyin yanlış olduğunu düşündüyünüz halda, qrupdan xaric hiss etməmək və yoldaşlarınız tərəfindən sosial təzyiqə məruz qalmamaq üçün çəkməyə başlayırsınızsa bu da normativ təsirə nümunədir (bu situasiya həmçinin koqnitiv dissonans (prinsip - davranış uyğunsuzluğundan yaranan diskomfort, təzyiq) da doğura bilər ).

Digər tərəfdən fərdin davranışını çoxluğun davranışına uyğunlaşdırmasının səbəbi çoxluq tərəfindən hansısa informasiya qəbul etməsidirsə, bu informational influence'dir. Misal üçün eskalatorda müyyən çoxluğun sağda dayanmasına baxmayaraq solda dayanırsınızsa, lakin daha sonra sağda dayanmağın soldakıların keçməsi üçün norma olduğu informasiyasını əldə etdikdən sonra sağda dayanmağa başlayırsınızsa, bu informational təsirə nümunədir.

Araşdırmalara görə, qadınlar kişilərə nisbətən daha çox konformist olmağa meyillidirlər. Qrupdakı insanların sayı artdıqca fərdin konformizmə meyilliliyi artır, lakin say müəyyən limiti aşdıqdan sonra konformizm meyilliliyi azalır; böyük çoxluq içərisində anonim hiss etdiyimiz üçün konformist olmağa meyillilik göstərmirik, halbuki kiçik çoxluq içərisində daha asan kimlikləndirilə bildiyimiz üçün qrup ahənginə uyğun hərəkət etməyə çalışırıq.

Bu kiçik türkçə sənədli film conformity/peer pressure fenomeninin daha yaxşı anlamağınıza işıq tuta bilər:
(youtube: )


(baxma: Konformizm)
(baxma: peer pressure)
(baxma: Minority influence)
(baxma: normative influence)
(baxma: informational influence)
(bax: cognitive dissonance)

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


Bir cluster b şəxsiyyət pozuntusu. Bu qrupa daxil olan şəxsiyyət pozuntuları "dramatik" və həddən artıq emosional reaksiyaları ilə bilinirlər (hərçənd ironiyaya bax ki, narsissistik münasibətdə olduğunuz biri adətən sizi dramatik olmaqla ittiham edər lol). Borderline şəxsiyyət pozuntusu, histrionik şəxsiyyət pozuntusu anti-sosial şəxsiyyət pozuntusu spektrumu ilə eyni kateqoriyada yerləşir.

Npd müzakirə olunarkən çox vaxt digər insanlara verilən ziyanları ələ alınar ki, doğrudur, narcissistic abuse, yəni narc fərdin qarşıdakına tətbiq etdiyi psixoloji istismar (manipulyasiya/gaslighting yolu ilə) yüksək travmatik potensiala malikdir, insanın yaşama həvəsini yox etməyə müqtədirdir. Buralar aydındır yəni. Bunlarə keçib digər tərəfdən də baxsaq narc bir fərdin psixologiyası olduqca maraqlıdır.

Npd sahibi olmaq bir illüziyanı yaşamaqdır. Sözügedən illüziya özünün çox önəmli, digərləri tərəfindən qeyd-şərtsiz yüksək qiymətləndirilməyə, üstün görülməyə layiq olmaqdır. Bir narc üçün bu illüziya yekun reallıqdır, başqa bir reallıq variantı mümkün deyildir, sanki məntiqli deyildir. Düzgünü, məntiqli olan bu illüziyadır, obyektiv gerçəklik yox, narc düşüncəyə görə. Bu səbəbdən npd egosyntonic pozuntu hesab edilir, yəni şəxsiyyət pozuntusunun yaratdığı saxta reallıq fərdin dəyər yarğıları, düşüncə tərzi və qavrayışı ilə tam üst-üstə düşür, sonda da illüziya həqiqətdən seçilə bilinməz hala gəlir.

Əlbəttə, narc illüziyanı izləmənin ağır fəsadları olur. Şəxsin özü eçün belə; məsələn, bunlardan biri narcissistic crisis-dir. Bu böhran narc fərdin həqiqətə təmas etdiyi, özünün düşündüyü qədər önəmli/üstün görülmədiyini anlıq müşahidə etdiyi an yaranır. Bu zaman güclü emosional ağrı təzahür edir, fərd əsəb, ağlamaq, ajitasiya, depressiya, dissosiyasiya kimi simptomlar göstərir. Misal üçün, narc sevgilinizə empatiya azlığını dəlillərlə üzünə vurduğunuzda ağlayırsa, qurban mentalitetinə girirsə, sizinlə ünsiyyəti kəsmək və s. istəyirsə, bu deməkdir ki, həmin an həqiqətlə anlıq təmas baş verib və o, narcissistic crisis-ə girib. Əslində, ağlamağının səbəbi aktiv şəkildə sizi manipulyasiya edib fikrinizi dəyişmək yox, həqiqətin onun sistemini alt-üst etməsi və bununla başa çıxa bilməməsidir, çünki bunu bacaracaq olğun mexanizmlərə sahib deyil. Manipulyasiya isə bunun nəticəsidir; O, ağlayır, siz özünüzü pis hiss edirsiniz, üzr istəyirsiniz, nəticəsində o öz illüziyasına qayıdır, çünki məsuliyyəti siz götürdüz, o bəraət aldı. Müqabilində amma siz psixoloji istismara məruz qaldınız.və bu daim təkrarlanacaqdır.

illüziya və həqiqət arasında baş verən ahəngsizlik narc şəxsin həyat keyfiyyətini aşağı salır. Bu, xüsusilə, npd sahibi olduğunu bilən insanlar üçün çox çətindir. Çünki duyğularının illüziyadan qaynaqlandığını bilirlər, amma mane ola bilmirlər. Nəticədə, depressiyaya düşə bilirlər. Narcissistic insanlar sırf özünü bəyənən digərlərini istismar edib özü suçluluq duymayan insanlardan ibarət deyil. Bir sıra narc öz şəxsiyyət pozuntusu səbəbilə əzab çəkir, kimlik və özündən nifrət problemləri yaşayır. Bəziləri rəsmi diaqnoz aldıqdan sonra həyatının bir yalandan ibarət olduğu hissini yaşayır.

Ümumiyyətlə, mənə görə, özünü birmənalı üstün görən grandiose narcissistlər xaricində yerdə qalanlar daxildən özlərini sevə bilmir. Bəlkə də, özünü sevməyin nə demək olduğunu anlamırlar belə. Daxili validation / təsdiqlənmə mexanizmləri sanki yox kimidir. Ancaq xarici təsdiqlənmə ilə yetinə bilirlər. Çünki bir çoxu uşaq ikən sevilməyib, xor görülüb, emosional istismar olunub, sonunda özlərini istismardan qorumaq üçün beyinləri qeyd-şərtsiz üstün olduqları bir illüziya yaradıb, bir qorunma mexanizmi kimi. Lakin, təəssüf ki, bu mexanizm yetkinlikdə açılmalı olduqları real dünya üçün adaptiv deyil.

Npd üzrə ixtisaslaşmış Dr Ramani-nin dediyinə görə, genetik faktorları bir kənara qoyduqda, npd-nin yaranmasınl tətikləyən əsas faktorlar uşaq ikən həddən artıq və ya lazımi qədərdən çox az şımartılmadır. Bir öncəki paraqrafda yazdığım ikinci faktora uyğun gəlir.

Narc insanların özlərini özlərindən dinləmək üçün aşağıdakı mənbələri qeyd edə bilərəm:

Reddit: r/npd
Instagram: @psychopaticnarc, @racingthoughtsiri, @mentalhealness.

Qeyd 1: Bu məlumatlar öz araşdırmalarım və subyektiv fikirlərim əsasında yazılıb. Tibbi və ya elmi istinad kimi qəbul edilməsi iddiam yoxdur.

Qeyd 2: Bir çox yerdə npd insanların adından danışmışam, bəlkə, özləri razılaşmaya bilərlər, ki normaldır. Entry-ni yazarkən npd sahibi olsn bir çox insanın öz təsvirlərinə istinad etmişəm.


Bir zamanlar narc olduğundan şübhələndiyim münasibətim olan insana demək istəyirəm... It was you.

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


Əgər esse və bənzəri yazılarınızda citation və qaynaqça olaraq wikipedia'nı göstərirsinizsə, bu sizin yazınızın etibarlılığına zədə vuracaqdır. Hərçənd bu heç də wikipedia'nın tamamilə etibarsız informasiya qaynağı olduğunu göstərmir. Yaxşı redaktə olunmuş səhifələrdə, müəyyən iddia daşıyan cümlələrin sonunda adətən [1], [2] şəklində mini linklər olur və onlar sizi həmin iddianı doğrulayan araşdırma/qaynağa yönləndirir. Siz də yazınızda wikipedia'nı cite eləmək əvəzinə həmin qaynağı cite edə bilərsiniz. Uzun sözün qısası, düzgün istifadə edildiyində wikipedia heç də etibarsız deyil.

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


(bax: mif)
(baxma: ifadəni kontekstdən çıxarma).

Puşkinin sırf öz baxış bucağını əks etdirməyən, tamamlanmamış "Tazit" nəzmində obrazların biri vasitəsi ilə dilə gətirdiyi replika. Bu sözlər Azərbaycanlı qaynaqlarda Puşkinin öz fikrini ifadə edən sözlər kimi göstərilir, həmişə kontekstdən çıxarılır. Halbuki, Puşkinin əsərində sadəcə surətlərin birinin səsləndirdiyi fikirdir. link link .

Deməyə ehtiyac yoxdur ki, çox əsərdə obrazların müəyyən insanlara qarşı (mis: yəhudilər, müsəlmanlar, qaradərililər, hindular və s.) önyarğısı, qərəzi varmış şəkildə təsvir oluna bilir, halbuki bu yazıçının həmin qrup insanlar haqda mütləq ideası kimi göstərmək adekvat bir hərəkət deyildir. Nəticədə, hər nağılın antaqonisti olmalıdır, yazıçı özü nə qədər xoşməramlı olsa da.

Təəssüf ki, Azərbaycanlı mənbələr bu ifadəni hər yerdə Puşkinin öz ideologiyası kimi qələmə alır. Məni ən çox xəyal qırıqlığına uğradan Xocalı kimi mühüm bir cinayətə ədalət axtarılan saytda belə bu kontekstdən çıxarılmış qeyri-dəqiq, manipulativ informasiyanı görməkdir. (link link ) Təzada bax ki, dünyanı bizə yox ermənilərə inanmaqla ittiham edirik və həmçinin auditoriyanı manipulyasiya etməyə çalışırıq. Sadəcə özümüzü aldadırıq. Bunu deməklə qatı armenofobları kədərləndirdiyim üçün üzr istəyirəm, lakin dünya Azərbaycanın əksinə ermənilərə nifrət etmir. Reallıq budur, biz sadəcə qəflətdəyik.

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


toplumun müəyyən faizi sosiopat, psixopat, narsist insanlardan təşkil olunub və onlar xəbərimiz belə olmadan aramızdadır. Bəlkə də, həyatımızda heç vaxt yola gedə bilmədiyimiz, bizi pis hiss etdirən bəzi insanlar bu xarakter pozuntularından birinə sahibdir.

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


Yaşandığı anda qavranıla bilinməyən, insanı bəzən saatlarla boş-boş, lakin diqqətli şəkildə divara, tavana baxmağa sövq edən yaşantıdır. Travma ilə bağlı qəribə tərəf onun asan-asan anlaşıla bilinən bir şey olmamasıdır. Levinas demişdi, deyəsən, "travma insanı dünyada ikən dünyasız buraxar." Haqqında danışmaq yaşayan insan üçün çətindir. ilk zamanlar inkar mexanizmi işə salınar, amma ağırlığı və lənəti zaman keçdikcə formalaşar, həll edilmədiyi müddətcə insanda yük olaraq qalar, bərabərində gətirdiyi daim təkərrür edən düşüncələrlə həyatdan zövq almağa imkan verməz. Ağırdırsa, təsiri şüurlu şəkildə üstündə işləmədən zamanla keçməz.

Yəni ən azından bəzi tip psixoloji travmalar bu hissi bəxş edir.

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


bu sifarişi verən: albert einstein
Açıqfikirli olmayan yaşlı fərdləri yola vermək və düşüncələrinin önəmli olmadığına işarə etmək üçün işlədilən ifadə. Hərfi mənada, ifadənin hədəfi baby boomer generasiyasıdır.

4 Noyabr 2019 tarixində Yeni Zelandiya "the Green Party" parlament üzvü Aotearoa Chlöe Swarbrick tərəfindən işlədilməsi də məşhur caselərdən biridir:
(youtube: )

My generation and the generations after me do not have that luxury. In the year 2050 I will be 56 years old, yet right now, the average age of this 52nd Parliament is 49 years old.
[inaudible] – That's impossible.
- Okay, boomer.

Daha ətraflı: link link

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


Əziz günlük,

"Alınsa, xoşbəxt olacam, həyatım yoluna düşəcək" dediyim şeylər alındıqda xoşbəxt olmadım, həyatım da yoluna düşmədi. Demək ki, o deyilmiş. Emosiyalarını dəqiq şəkildə öngörmək çox da mümkün olmur. Bu olsa, sevinəcəm deyirsən, amma olanda sevinmirsən. Təkrarlı şəkildə silver bullet syndromea düşürəm. Hansısa yeni x şey olduqda həyatının, dəyişəcəyini ya da ən azından xroniki can sıxıntının sonlanacağını düşünürsən, amma bu işlər elə olmur kimi bir şey. Görünür, can sıxıntısının gələcəkdə hansısa hadisə
və ya nailiyyət nəticəsində yoxa çıxacağı gözləntisi artıq mənasızlığını sübut edib. Deyəsən, elə bu sıxıntını qəbul edib, onun içərisində var olmağı davam etdirməliyəm.

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


bu sifarişi verən: lucifermorningstar
Videolarından çox zövq aldığım 2 ildən uzun müddətdir izlədiyim fəlsəfi kontent paylaşan Youtuber. Di gəl ki, paylaşdığı kontent çox qərəzlidir və şərh etdiyi fəlsəfi və siyasi mövzuları daim öz düşüncə tərzi ilə uyğunlaşdıraraq danışır. Kontenti qətiyyən obyektiv deyil, fəlsəfəni heç bir vəchlə bu kanaldan öyrənməyin; ya orijinal əsərləri oxuyun, ya da həmin əsərləri izah edən kitabları oxuyun, mövzu barədə öz düşüncəniz olsun. Videolardakı gözdənsalıcı ifadələr, həddən artıq bəsitləşdirilmiş xülasələr az qala bütün materialı propaqanda kontenti edir.

Cemre Demirelin videolarında məni ən çox rahatsız edən öz ideologiyası səbəbilə razılaşmadığı fikirləri həddən artıq bəsitləşdirərək, hətta bir başa alçaldaraq strawman arqumentlər yaratmasıdır. Həmin strawmanlər ilə razılaşmadığı ideologiyaları "trashing"ə məruz qoyur. Misal üçün, feminizm ilə bağlı videosunda netta toy adlı 2018də israili eurovisionda təmsil edən müğənninin mahnısına istinad edərək feminizmi tənqid edir. Yəni feminizm barədə o qədər nəzəriyyələr dura-dura feminizmi asanlıqla səhv çıxara bilsin deyə populyar mədəniyyətdən bir nümunə gətirir.

Bundan əlavə, bəzi videolarında "trashing" edərkən terminlərin nə mənaya gəlməsindən bixəbər olaraq tənqid edir. Yəni analizi qərəzlidir. Məsələn, "liberal olmayan liberaller" videosunda gender barədə danışarkən biseksual fərdlərin (onun dili ilə desək "həm vuran, həm vurduran") özləri üçün "they/them" əvəzlikləri istifadə etdiyini deyir. Halbuki, seksuallıq və əvəzliklər arasında rabitə yoxdur. Əvəzliklər gender kimliyi ilə bağlıdır. "They/them" əvəzliklər isə özlərini qeyri-binar olaraq kimlikləndirən bəzi qruplar tərəfindən istifadə olunur. Yəni biseksual olmaqla əlaqəsi yoxdur. Cemre Demirel seksuallıq və gender arasındakı fərqləri bilmir? Rast ki, bilmirsə, niyə bilmədiyi mövzuları bu qədər sərt tənqid edir? Sadəcə qərəz.

Həmçinin, adamın sanki individuallıq və eqoist əxlaq ilə bağlı obsessiyası var. Videolarının əksəriyyəti bununla bağlıdır, etik eqoizmi təbliğ edir sanki. Ən sevdiyi filosofun da Ayn Rand olmasına təəccüblənməmək gərəkdir. Düzünü desəm, əxlaqla bağlı danışdığı videolar sıxıcı gəlir mənə. Etika fəlsəfəsinin suyunu çıxarıb artıq.

Bütün bunlara baxmayaraq, videolarına baxdıqda çox əylənirəm, çünki dili üslubu çox satirik və komedikdir. Xüsusilə də öz yaşantılarını danışdığı hissələr, öz fikirləri maraqlı gəlir. Fəqət qətiyyən fəlsəfə öyrənmə niyyəti ilə girməyin kanalına və fəlsəfə ilə bağlı videoda önə sürdüyü arqumentləri istifadə etməyə tələsməyin, çünki əksəriyyətinin kontr-arqumenti var.

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


insanların başqaları tərəfindən həqiqətdə olduğundan daha çox nəzərə çarpdıqlarını düşünmələrini ifadə edən sosial-psixoloji termin. Misal olaraq, ictimai bir məkanda gəzərkən köynəyinizdə kiçik bir ləkə tapırsınız və yanınızdan keçən hər kəsin həmin ləkəni gördüyünü düşünüb utanırsınız. Halbuki, həqiqətdə, bəlkə də, çox az insan ləkəni görmüşdür və ya heç kəs fərqinə varmamışdır.

Fiziki görünüşümüzdən əlavə olaraq, duyğularımızın da başqaları tərəfindən aydınca seçildiyi yanılğısına düşə bilirik. Məsələn, yalan danışdıqda qarşımızdakı fərdin yaşadığımız daxili həyəcan və dissonans hissini duyaraq yalan danışdığımızın fərqində olduğunu düşünə bilərik, lakin, bəlkə də, aldadıldığına ehtimal belə vermir.

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


gündəlik olaraq təsadüfi Azərbaycanlıya edilən hücumla eyni kateqoriyaya qoyula bilməyəcək hücuma məruz qalmaqdır. Əlbəttə, iki fərqli hücumda bir qurban digərindən daha mağdur deyil, bu hissəni heç kəs mübahisələndirmir. Bir qurbanın digərinə nisbətən əxlaqi üstünlüyü yoxdur. Bu səbəbdən bir sosial qrupun üzvünə edilən hücum sanki digər sosial qrupdan olan insanın yaşadığı zorakılıq təcrübəsini kölgədə buraxır kimi yanaşmamaq lazımdır. Misal üçün, trans bir şəxsin hücuma məruz qaldığı xəbər edilirsə, bunu "trans fərdlər qabağa çəkilir", "gündəlik insanların başına gələn zorakılıqdan danışılmır" rəftarı ilə qiymətləndirməmək lazımdır. Bir hadisə digərini illegitim etmir. Bu məntiqlə getsək, gərək cəmiyyətdə azlıq mövqeyindəki bütün sosial qruplar başlarına gələn hadisələri danışmasın, sussun, ancaq dominant, çoxluq, cəmiyyət tərəfindən qəbul edilən qrup danışılsın, hansı ki, ədalətsizdir.

Nəyə görə eyni kateqoriyaya qoyula bilməz? Çünki, bu kimisə soymaq, ziyan yetirmək, qisas almaq və s. kimi sırf şəxsə yönəlik "casual" bir hücum deyil. Bu və bu seriyadan olan bütün hücumlar cəmiyyətdə lgbtq-lərə və onların azadlıq hərəkatlarına qarşı çıxmağa çalışan siyasi motivli hücumdur. Siyasidir, çünki cəmiyyətin parçası olan bir qrupun haqlarını qəbul etdirmə səyininin qarşısınl almağa çalışan kollektiv təsirli bir reaksiyadır. Lgbtq icmasının, ümumiyyətlə, kollektiv şəkildə varlığı, haqlarını müdafiə edəcək siyasi reallıq yaratma hərəkatları istənilmir. Heç mübaliğə etmədən deyə bilərəm ki, bu bir sosial qrupun var olma məsələsidir. Buna "casual" bir hücum kimi yox, sosiolojik perspektivdən baxmaq lazımdır. Amma, əlbəttə, yuxarıda dediyim kimi bu o mənaya gəlməməlidir ki, misal üçün, homofob hücuma məruz qalan bir gey və atıram döyülüb soyulan heteroseksual bir fərd arasında yaşadıqları zorakılıq təcrübəsinin təbiəti zəminində əxlaqi üstünlük var. Birinin zorakılıq təcrübəsi də digərini inkar etmir.

edit: bu tək lgbtq-yə şamil deyil. Sözsüz ki, cəmiyyətdə istər gender, istər seksual oriyentasiya, istər etnik kimlik, istər yaş, istər sinif, istər din və s. xüsusiyyətlərinə görə azlıq mövqeyində qalan, dominant qrup qədər üstünlük sahibi ola bilməyən bütün sosial qruplar üçün keçərlidir.

Notice: Undefined variable: user_id in /var/www/soz6/sds-themes/vengeful-light/profile.php on line 1336


blokdan çıxar -   başlıqlarını gizlət
Notice: Undefined variable: user_id in /var/www/soz6/sds-themes/vengeful-light/profile.php on line 1343