yuxudan indi oyanmışam, çox babat gəldi:
blok başlıqlarını gizlət
Notice: Undefined variable: thisuser in /var/www/soz6/profilson.php on line 166
iki obrazda mövcuddurlar: avaralar və "hər şeyi bilən" intellektuallar.
birinci obraz hər addımbaşı qarşımıza çıxanlardır, zatən. qəliz olan ikinci obrazdakı prototipdir. bu adamlar:
"elm", "texnologiya", "şeirin dövrü keçib", "hekayə uydurmaq vaxt itkisidi", "roman heç nə öyrətmir" deyə ac eqolarını həyatımıza soxan adamlardı. hansı ki, heç nədən zövq ala bilmirlər, ağalar məmmədova tapınırlar, siqareti belə plan doldururmuş kimi çəkirlər, içməyi belə bacarmırlar, səmimiyyətləri belə olmur. öz fani cismlərindən möhkəmcə yapışırlar və ölümdən çox qorxurlar bu adamlar. tək qala və susa bilmirlər. daim çərçivədə olurlar. hər şeyə dəqiq, doqma olan cavabları var, amma bu cavabları özləri tapmayıblar.
gözəlliyi revmatizmimdən böyük olan fəsildir.
yayın ortasında o tutqun və nəfəs aldıqca ciyərlərdən öz əhvalını bədənə yükləyən hava, isti saxlayan paltarlar yada düşəndə uşaq kimi arzulayır adam. uşaq kimi... ona görə ki, uşaqlığı daha çox xatırladır. timidusun #180840 entry-sində qeyd etdiyi kimi.
səbəb də uzun yay tətilinin sonlarında evdə darıxdırıcı keçən günlərin nəhayətində dərs ilinin başlamasıyla hər səhər evdən çıxıb, üşüyə-üşüyə məktəbə getməyə görədi.
bir də axşamlar dumanlı havada şəhərin tutqun küçə fənərləri olan yerlərində gəzmək var. hələ payızın sonları evə gələndə nəfəsindən çıxan buxara görə üşüyüb, tutulmuş burnunu çəkə-çəkə əynindəki paltarları çıxarıb, kompüterin qarşısına keçib, musiqi dinləmək var. ki, həmin vaxt hər musiqi bir başqa gözəl, doğma olur.
bugünkü tutqun havanın fonunda da bu nostalji və payız dolu bəstəni ərmağan edirəm:
edit: entry-mi oxudum, içimə bir həyəcan doldu. ayə, payız gəlir e, payız...
adını oxuyanda o sarı kitab kabus kimi gəldi durdu gözümün qabağında və dil açıb, dedi ki, "çörək yemə!!!".
bəli, bu sarı üz qabığı olan "möcüzəsiz möcüzə" adlı kitabı həyatımıza dayım soxmuşdu. nishi sayəsində dayım günlərlə ancaq suda cücərtdiyi buğda yeyirdi. nishi virus kimi yayılırdı. qohumlar, qonşular heç bir möcüzə olmadan bu möcüzənin baş tutacağına - ölümsüz olacaqlarına inanırdılar az qala. dayım bunu biznesə belə çevirə bilərdi. amma heç kim bu barədə düşünmürdü. hamı bu müqəddəs kitab altında, sağlamlıq eşqiylə sıx birləşmişdi.müsbət təsir edirdi də. bir-birlərini o qədər gözəl inandırırdılar ki, bu kitab sayəsində həqiqiətən də xəstəliklərdən qurtulurdular.
sonra nə oldu? növbəti peyğəmbər öz müqəddəs kitabı ilə zühur elədi. amma nishi bu barədə heç nə deməmişdi.
saatın kəfkiri ağır-ağır yellənirdi. arabir sürət tempini dəyişir; yavaşlayır, normadan daha uzağa yellənir – sanki kənarlaşmağa çalışır, hərdən isə bir anda dayanırdı. əqrəblər isə ümumiyyətlə hərəkətsiz idilər. bəzənsə görüntü itir, saat divara qarışırdı sanki. heç bir səs yox idi. diqqətini cəmləyib, vaxtın gedişini dinləməyə çalışırdı, amma saatdan səs gəlmirdi. sükutu pozmaq üçün mahnı oxumağa cəhd etdi. bir müddət nə oxuyacağını qərarlaşdıra bilmədi. nəfəsi daraldı bu ehtiyacdan. əzələləri gərildi və əllərinin üstündə damarlar qabardı. nəhayət, ağlına gələn mahnıdan gözləri parladı. nəfəsini içinə çəkdi, dodaqlarını araladı, amma səsi çıxmadı. tamaşaçılar qarşısında pərt olmuş müğənni məyusluğu hiss etdi. bəhanə axtarırmış kimi gözlərini otaqda gəzdirdi və masada evə gələrkən aldığı dərman qutusunu gördü. ağır-ağır masaya doğru irəlilədi. əlinə götürmədən, dərman qutusunun üstündəki xırda yazıları oxumağa cəhd etdi. səbri çatmadıqda sürətlə soyuducuya doğru getdi. soyuq içki şüşəsini çıxarıb, birnəfəsə hamısını içdi.
yarım saat sonra əqrəblərin çıqqıltısı əsəblərinə toxunurdu. 20:15 idi. tualetə getməkçün ayağa qalxmaq istədi. nə ayaqları, nə də dirsəkliklərə dayadığı qolları sözünə baxdı. bədəni cansız kimi kresloya düşdü. başı çiyninə doğru əyildi. söyüş söydü. sonra da doğru söyüb-söymədiyini düşündü.
az qala povest həcmində olan hekayələrdir. aralarında vaxtında yazılsaydı yeşilcam filminə ideya ola biləcəklər var.
(baxma: varlının da qadasın alım, kasıbın da)
hər nə qədər aqressiv və iddiası yazarlığından böyük olsa da, #180741 enrty-sindəki şeirin ahəngi ilə "eşq olsun!" dedirən 4-cü nəsil yazar. ifadə imkanının məhdud olduğunu düşünsəm də, fikir sahibidir. eqoistliyini kənara qoyub, daha ciddi yazsa, fikir dinamikasına tabe qoya biləcəyini düşünürəm.
şərti sıralama ilə hara qədər hövsələm olsa yazacam:
1. three colors: white filmində cinsi zəifliyinə görə onu tərk etmiş arvadının başqası ilə sevişərkən onunla telefonla danışması epizodu bu günə qədər izlədiyim ən ağır səhnə olub. epizodu tam tapa bilmədim, amma burda bir hissəsi var:
2. kino tarixinin, mənə görə, hüznlü səhnəsi landscape in the mist fimindədir:
3. və yenə theodoros angelopoulosdan kino tarixinin ən miskin səhnəsi eternity and a day filmində:
ümumiyyətlə, bu filmin hər epizodu izləyici üçün hiss, əhval tabeliyidi.
4. və yenə, yenə eternity and a day filmindən çox kədərli bir səhnə. fonda da eleni karaindrou insanın ən diblərinə qədər enir:
5. onur ünlünün beş şehir filmindən "vay beee" dedirtən, acı-acı güldürən bir epizod:
hələlik, bu qədər bəsdi.
əvvəllər banal gələrdi belə şeylər. son günlər duyğusallaşmışam babat. sözlər bir tərəfə, bəstəkar hər kimdirsə musiqiyə ciddi yüklü ümid doldurub. bir də 1:52-dəki qız məni məndən alır.
10 dəqiqə əvvəlki kokopelli. timidus başqanın fokus-pokusu ilə dördüncü meymun oldum. oturduğum stuldan bəşəriyyətə mərhabalarımı göndərirəm
#180747 entrymdən #180750 entrymdə istiqamət verdiyim #180747 entrymi oxuduğu halda, #180745 entrysində yazıb da, #180749 entrysində təkrarladığı məsələni özünün belə anlamadığını #180751 entrysi sayəsində başa düşdüyüm yazar. bunu kombinə edənə qədər beynim yandı)))
həqiqətən, tərcümələrinçün sağ ol, müəllim. xahiş edirəm bundan sonra mənbəni və tərcüməni özünün etdiyini qeyd elə ki, biz də haqqın olan təqdiri göstərək.
#180749 entrysi ilə #180747 entrymdə vurğuladığım iddiasını təkrarlayan yazar. əyləncəli oldu bu puzzle. müəllim, tərcümə etmiş ola bilərsən, bunu qeyd eləsən çox rəğbət görərsən. amma müsahibəni özün alıbmışsan kimi danışmağın olmur axı, gülməli gəlir.
#180745 entrysi ilə #180674 entrydəki müsahibəni özünün aldığını iddia edən yazar. vikipediada yoxdur axı
daha bir görüş şeiri
əllərində rəngbərəng əlcəklər
var idi,
kürəyində böyük bir çanta.
buruq saçları sevməsəm də,
saçları buruq idi.
əynində paltarlar nazik idi;
heç vaxt sağlamlığını düşünməyib
onsuzda.
əlimdə bir salam var idi,
amma yaman titrəyirdi;
belə də ağır salam olar?!
o gün buruq saçları sevmişdim.
nəsə demək istəmişdim,
qızdrımadan titrəmişdim,
elə burnumun suyu da dayanmırdı -
yaman xəstələnmişdim.
əllərində rənbərəng həyat var idi,
çiyinlərində məsuliyyətsizlik.
burmuşdu şeirlərimin mövzusunu o
gün.
əynində bir sərbəstlik var idi,
mənim yerim orda bitirdi.
heç vaxt insanlara fikir verməyib onsuzda.
əlimdə sevgi var idi.
o, kola sifariş verdi,
mən çay içdim.
sevgimi də cib dəsmalına büküb, qoydum cibimə.
bu ayın 2-i açılışı oldu. açılış günü münsiflər heyəti sədri, rejissor alfonso cuaronun avropanı miqrantlarla yaxşı davranmağa səsləməsindən sonra yaranan kiçik qalmaqalla yadda qaldı. sabah festivalın son günü laureatlar bəlli olacaq.
münsifler arasında nuri bilge ceylan da var.
sinəsi tüklü şairi duelə dəvət etmək istədiyim başlıq)))
(baxma: qaqa, sevgilimin adına akrostiş şeir yaza bilərsən?)
çobanyastığı
şəhadət barmağının ucu qaralıb bir az,
baş barmağınla birləşib, aralarında çobanyastığı tutublar.
bayaqdan sayıram “sevir... sevmir...” deyə.
çəkdiyin şəkillər arasında ən çox bunu bəyənməmişdim, halbuki.
niyəsə bir-birimizdə daha çox bəyənmədiklərimizi axtarırdıq həmişə,
ən az bəyənmədiklərimizdən bir münasibət şəkili yaratmışdıq.
aylardır o çobanyastığı qurumur şəkildə,
aylardır sayıb-bitirə bilmirəm.
aylardır bir şeir belə yazmamışam tərəddüd içində:
“sevir... sevmir...” deyə.
və günlərdir bütün səhərlər çirkindi güzgülərdə,
bütün dostlar cavabsızdı mesajlarda,
bütün yollar uzaqdı başlanğıcdan.
və mən anlamışam ki,
ən gözəl sevgili hələ qarşımıza çıxmayandı,
ən yaxın dost hələ borc almadığımızdı,
ən yaxşı insan hələ doğulmayandı.
bu gün daha bir nəfər imtahan bəhanəsiylə səfalət içində öldü,
bu gün bir bayquş bir gəmiricini aclıq zəminində yedi,
bu gün daha bir əl bir çobanyastığını qopardı.
mənsə aylardır şəkildə barmaqlarını sayıram...
“sevir... sevmir...” deyə...
filmoqrafiyasını yuxarıda murad_jamal yazıb. rejissurası barədə if i were a boyun #160268 entrysinə şərh-fason qeyd etməklə yazacam.
əvvəla, mükəmməllik eşqinə görə dolanın filmlərinin hollivuda yaxın olması fikriylə razılaşmağa çalışıram. amma məsələ burasındadır ki, filmlərində bu çərçivədən çıxma imkanı yoxdur. ki, düşünəsən ki, a burda filan şey etsəydi dahha səmimi olardı. bunu süni şəkildə yaratsaydı da bununçün iradlar tutulardı. üstəlik, terrence malick tərzinə bənzəmələr tutursansa, necə hollivud filmlərindən fərqi olmadığını deyirsən ki?
qaldı ki, i killed my motherlə mommy filmlərinin eyniliyinə, burda ciddi diqqətsizlik etməkdəsən. motiv yaxın ola bilər, amma hər şeydən əvvəl biri underground, digəri pop mədəniyyəti yükü daşıyır. rejissura, kamera işi də bir-birindən çox uzaqdır.
ümumilikdə, xavier dolan barədə deyilən bu qədər ifrat müsbət fikri mən də anlamamaqdayam. amma fərqli tərzinə görə yıxıb-sürümək də insafdan deyil.
iki cür mövcud olmaqdadır: filmi yazmaq və filmdən yazmaq.
birinci halın yazarları bikarlar tayfasının fədailəridir. bu yazarlar filmin rejissoru, çəkilmə ilini və s. qeyd etdikdən sonra "spoiler" qoyub, başlayırlar filmin ssenarisini yazıya köçürməyə. çox mənasız işdir. kimə lazımdır ki, sənin spoilerin?
(bax: axırda qaqaş ölür)
ikinci halın yazarları əsl şərhçi, tənqidçi və ya analitiklərdir. bu adamlar kino anlayışının tərkib heyətlərindəndir. ki, dünyada film pr-nın böyük hissəsini yaradırlar. sözlükdə bu yazarlardan if i were a boyu göstərmək olar.
birdə babat plagiatçılar ayaq tutub yeriməkdədir. bəh-bəhlə təriflədiyiniz bəzi (bildiyim qədərilə, bəzi) film barədə entryləri türkiyəli yazarların bloglarında daha geniş şəkildə oxuya bilərsiz. bəzən tərcüməni belə tam etməyə savadları çatmır bu yazarların.
filmi yazmaq da özlüyündə ifadə qabiliyyəti tələb etsə də, filmdən yazmağa dünya görüşü, analiz qabiliyyəti, hətta müəyyən qədər rejissor baxışı lazımdır. bunları özündə cəmləyən adamlara alqış düşür.
2008-ci ildə çəkilmiş, rejissoru cemal şanın "aşk" trilogiyası nın sonbeşiyi.
serdar orçin və zeki demirkubuz filmlərindən möhtəşəm aktyor kimi yadımızda qalan ufuk bayraktarın (serdar orçin də demirkubuzun iki filmində rol almışdır) rollarının zidd xarakterləri, təzadlı münasibətləri filmin əsasən aktyor işinə hesablanması sayəsində izləyicini arxasınca sürüklədiyi vaxtda begüm birgörenin zeynep rolunda ortaya çıxmasıyla bütün aura, əhval yükü dəyişir.
film adətən bu -
bu epizoddan başqa zeynep`in təkplanlı, kəsintisiz monoloqu (ki, bu monoloqu sanki fikirləşib, hiss edib danışırmış kimi ifa etdiyi üçün aktrisaya heyranam), ali`nin mağazada rəflərin arasına girərək, sevincini üzündə ifadə etməsi kimi epizodlara görə bu film üçün ideal aktyorların seçildiyini düşünürəm.
Edit:
fikirləşdim ki, filmin niyə ancaq müsbət tərəflərini qeyd edirəm? meneceri-zad deyiləm ki. ona görə də sözardı:
həm ssenaridə, həm rejissurada qatı zeki demirkubuz havası var. ideya da demirkubuzun kaderindəki başqasına aşiq qadını mal kimi sevən kişi obrazıyla baş verənlərin fərqli təzahürü ilə işlənib. uğurlu köçürmədir, ona söz yox. peşəkar kopyalayıb yəni. məsələn, aktyor işinə o qədər yüklənməsəydi ortada film adına heç nə qalmazdı.
özünəməxsusluqlar da var, əlbəttə. bununçün entrynin əvvəlinə qayıda bilərsiz. belə çox dilemma bir entry oldu bu. (baxma: hani şu derya içre olup, deryayı bilmeyen balık gibi)
Notice: Undefined variable: user_id in /var/www/soz6/sds-themes/vengeful-light/profile.php on line 1336
blok - başlıqlarını gizlət
Notice: Undefined variable: user_id in /var/www/soz6/sds-themes/vengeful-light/profile.php on line 1343