bugün wiki təsadüfi son
sözaltı sözlük
məsləhət postlar mesaj Profil

hərtərəfli insan


242   0   0   0

https://www.youtube.com/watch?v=--0gWFJcqwU&ab_channel=TheChorni

blok başlıqlarını gizlət
bütün zamanlarda yazdığı ən əjdaha entrylər:

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


ingilis dilində qrammatik cəhətdən düzgün omonimlərin və homofonların mürəkkəb quruluşlar yaratmaq üçün necə istifadə edilə biləcəyini göstərmək üçün istifadə olunan bir cümlə.

Cümlədə durğu işarələri yoxdur. Burada "buffalo" sözü üç şəkildə istifadə olunur:

sifət kimi: "buffalo camışı"
isim: "camış"
fel: "qorxutmaq"

Cümlə "Buffalo camışı tərəfindən qorxudulan buffalo camışları, Buffalo camışından qorxurlar" kimi tərcümə edilə bilər.

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102




modern dünyada, 21-ci əsrdə hələ də generasiyalararası fərqdən, yaş fərqindən istifadə edərək mübahisə edən, özünü haqlı çıxarmaq üçün təhqirdən istifadə edən 9-cu nəsil neandertal. göz yumulsa, igidim 1 qəpikdən təhqir edər də -*. üzdə intellektual görsənib, mesajda ağzının danışığını bilməyən "yazar", yeniyetmə.

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


çox pis təsir edən, özü ilə peşmanlığı, gözəl və acı xatirələri, hissləri gətirdiyi və ya apardığı bilinməyən, poxu poxa qataraq kimini Sevincə, kimini depressiyaya aparan, kimini isə, sadəcə gününü bir nöqtəyə zilləyərək keçməsinə vəsilə olan hadisə.

p.s: ümumiyyətlə, şəxsi həyatım barəsində mənə yaxın olan insanlar istisna, digərlərinə danışmağı sevmirəm. ancaq içimi boşaltmaq üçün də səndən başqasına güvənə bilmirəm, sözlük.

axşam idi, imtahandan gəlmişəm, yorğun-yorğun əlimə telefonu alıb instagram-da postlara baxırdım. birdən, ex sinif yoldaşım şəkil paylaşıb, 5-6 da sinif yoldaşım həmin şəkildə. altından da bu cümlə:

my life's best memory

hamı da şərhə (Allah rəhmət eləsin) ; (qəbri nurla dolsun) kimi şey yazır. mən də güldüm, keçdim, yəqin memory-ə rəhmət diləyirlər. birini də mən yazmaq istədim.

sınağın suallarını yoxlamağa başladım. birdən qabağıma cümlə çıxdı, istəmsizcə bu cümlə şüuraltıma siqnal verdi : "o posta bir də bax".

telefonu açdım, baxdım, Allah rəhmət eləsin. Sonra dodağı dişlədim, içimə bir şübhə düşdü, ürəyimdə də arzu edirəm, kaş gülnisə (şərti adı idi) olmasın, kaş, kaş. sonra dedim öz-özümə cümlələri. "Özünə gəl hərtərəfli, ona heç nə olmaz, hamını öldürər, özü ölməz. onda ölən sifət hardadır."

həmin postu paylaşan uşağa yazdım, bəs, filankəs, kimə nə olub? "seen". yazmadı. bir də yazdım, hey, nə olub? dərin sükut, sonra yazdı: "- qaqa, özünü ələ al, gülnisə ölüb"

gözlər oldu qapqara, heç nəyi görmür. Əsmə tutdu, barmaqlar əsir, gözdən istər-istəməz yaş gəlir, gizlətməyə çalışırsan. ağ divarda gözlərim iki saat zilləndi. fikir aparıb, yanında da gözlər qırmızı, amma nə fayda. hələ o biri sinif yoldaşım mənə bir video atdı, başlığı isə - intihar.

yerdəki cəsədini görəndə, hər dəfə o mənzərəni yada salanda özümü saxlaya bilmirəm, içim acıyır. bir vaxtlar çox ümidli idiniz axı, hər şeyə. o həyatının hələ martına belə girməmişdi. nə vadar etsin axı, ona bunu?!

çox pis qoyur, nə qədər gizlətməyə çalışsan da, olmur. gülmürsən, sadəcə baş qatırsan, yaxşı olursan, sonra yenə həmin mənzərə, və bir də hər şey təkrarlanır. onu tanıdığın vaxtdan bu yana, hər şey yadına düşür. onunla bir yerdə oxuyanda çox qəribə bir qız bilirdim onu. ön sırada əyləşirdi. həmişə dərsə gələndə, tənəffüsdə heç kəslə söhbət etməzdi, sakitcə kitabını çıxarar və oturardı. danışmağı sevmirdi, sirli, gizli, saf və eyni zamanda həyatın hər bir üzünü görən, özü kimi qəribə dünyası var idi. isti gündə ona nazik kurtkamı təklif edərək umbaylamışdım, hər şey də burdan başladı. yenə də, çox danışmırdı, sadəcə, salam, necəsən tipli dialoqlardan o tərəfə getmirdi iş.

sonra mən onunla oxuduğumuz məktəbdən, təəsüf, və ya yaxşı ki, ayrıldım (bu qərarımın düzgün və ya səhv addım olduğunu zaman göstərəcək). ayrılandan bir neçə ay sonra, qəfil yazdı

" - hərtərəfli, səndən xoşum gəlir." qəribə, sevincli, eyni zamanda məsuliyyətli olmuşdum, çünki ilk dəfə kimisə sevirdi, bunu dəqiq bilirdim. o sevgini də korlamaq istəmirdim, istəmirdim ki, məni pis fərd kimi tanısın. amma iş elə gətirdi ki, 1 aydan sonra ayrılmalı olduq. arada yenə də yoxlamağa cəhd etdik, hər dəfəsində alınmadı. axırıncı dəfə 8 ay qabaq yazmışdı, hər dəfə o mesaja baxanda parçalanıram, qalıram yerimdə:

" - bilsəm ki, yarım saat sonra öləcəm, səni öldürərəm ki, heç kəsə qismət olmayasan




mən ölümünə 4-5 ay qalmış 3 dəfə yazdım ona, hər dəfəsində isə məni bloka atdı. incimişdim. sabah öləcəyini bilsəm, dünən yazardım ona. mən bu kaşlarla, vicdanım itməyən nöqtəyə qədər gedəcəm. Amma, peşmanlığı da boynumda qoydu, vicdan əzabını da.

mübahisələrimiz sevgimizdən çox olsa da, nə də olsa, münasibətim olub həmin insanla, ona görə də ona qarşı hörmətim var idi, istəmirdim ki, o da itsin. O isə konkret adam idi, dost qalmaq istəmirdi, ya hə, ya yox.

kaşlarla üz-üzə qoydu məni. beynimdə fırlanan suallar qoydu. intiharımı deyim, sürüşüb yıxılmasımı, bilmirəm. amma kaş mənə olardı. çünki, o sevgi görməmişdi. böyük xəyalları var idi, ali neft məktəbinin tələbəsi olmaq istəyirdi, fransız dilini öyrənmək. xəyalları yarımçıq qoyur deyə ölümü heç vaxt sevməyəcəm.

nur içində yat, gülnisə! ruhun artıq azaddır...

(youtube: )
silinmiş entry.

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


Müharibədən faktlar:

Erməni əsgəri deyir :

“Şuşada biz onları yoldan gözləyirdik, amma onlar ağlasığmaz bir hərəkət etdilər. Dağlardan gəldilər”

Fransadan könüllü olaraq Qarabağa gəlmiş erməni döyüşçünün döyüş xatirələrindən:

Ən böyük qorxumuz dron və PUA - lar idi. PUA - ın səsini eşitdinsə artıq ölmüsən. Onlardan qaçış mümkünsüzdür. Vızıltı eşitdinsə demək artıq nişangahdasan və nə etsən də, hara qaçsan da ölümdən qurtuluşun yoxdur.

—— Əsgərlərimiz haqqında:

Onlar ən çox gecələr, dumanlı və çiskinli havalarda gəlirdilər. Əsgərlər səngərlərin qarşısına kartof çipsisi tökürdülər ki, onlar gələndə xışıltıdan bilsinlər. Onların gəlişi sanki ölüm mələyinin gəlişi kimiydi. 3 - 4 nəfərlə gəlib, səngərdəki silahlanmış 20 - 30 erməni əsgərini öldürərək, gəldikləri kimi də yoxa çıxırdılar. Gecələr ova çıxmış ac canavara bənzədirdik biz onları.

Biraz real çıxmasa da bəzən düşünürdük ki, onlar ümumiyyətlə insan deyillər. Bəlkə də ya zombi ya da robotuydular. Üstümüzə gələndə pulemyotla vururduq, yıxılırdılar, bir az yerdə eşələnib sonra yenə qalxıb üstümüzə şığıyırdılar. Hətta özüm dəfələrlə şahidi olmuşam ki, bu gün öldürdüyümüz əsgər sabah dirilərək yenə üstümüzə gəlirdi. Deyirlər ki, 1500 erməni əsgəri 5 - 6 Azərbaycan əsgərinin qarşısından qaçdı. Bəli, qaçırdıq. Çünki qaçmasaydın ölümün mütləqiydi. Yenə deyirəm, onlar insan deyildilər. Nəsə ölümsüz bir şeydilər. Öldürmək olmurdu, vurduqca yıxılıb, yenidən qalxırdılar.

Şuşa döyüşləri daha dəhşətliydi. Biz onları yoldan gözləyirdik, amma bir də ayıldıq ki, onlar artıq canavar sürüyə girən kimi içimizə giriblər, həm də yalın əllə. Çox dəhşətli bir döyüş idi. Erməni əsgərlərini dişləriylə parçalayırdılar. Xankəndinə gətirilən meyitlərin əksəriyyətinin boyunlarındakı şah damarları dişlə qoparılmışdı. insan bunu edə bilərmi? Əlbətdəki yox. Bunu ancaq zombilər edə bilər. Deyirlər ki, Artsaxı azad etmək üçün yenidən müharibə edəcəyik. Bu zombiləri görən əsgər ya zabit bir daha Artsaxda döyüşmək istəməz."

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


Entrylərində yeniyetməliyi, faşist, radikal fikirləri ilə seçilən, başlığa tərif verməmiş, orfoqrafik qanunların və qaydaların anasına ağlar qoyan, bununla belə "ilin yazarı" nominasiyasının namizədi olan 9-cu nəsil yazar.

Qeyd: bu yazını oxuyan şəxslərdən, əsas da, sincab pərəstişkarlarına tövsiyyə edirəm, yanınızdakı ən yaxın masaya, içinizdəki sincab sevgisini müvəqqəti olaraq masanın üstünə qoyun. Umbaydan danışmıram, şitlik çıxar

sözaltı sözlük instagram səhifəsinin storysində, "favoriniz hansı yazardır?" tipli sual qoyulmuş, çox istifadəçi sincab deyə bir cavab vermişdi. Bu vaxtdan bəri bu yazarı izləyirəm. Beynimdə, öz-özümə suallar verirdim :

"Bir insan, qısa müddətdə, necə belə sevilə bilər?". Bu sualı, çox yazar üçün vermişdim. amma, onların entryləri həqiqətən də, inanılmaz dərəcədə cəlbedici idi.

Bunu keçdim. Bu yazarı, ilin yazarı nominasiyasına namizəd kimi irəli sürmək, və hər iki pollda da birinci seçmək, bilmirəm hansı ölçüdür. Demək ki, böyük ordusu var imiş.

Qeyd: Bilirəm, yazar deyəcək ki, sözlükdə heç kəsə mənə səs ver deməmişəm. Amma link atmaq da çətin iş deyil, atarsan, seçə bilərlər. Belə edirsən ya yox, bilmirəm.

Zövqləri sorğulamıram, amma gedin, yazarın entrylərinə baxın. Formatı düzgün mənimsəməyib, sincab əfəndi. 90 faiz entrysində başlıqlara tərif verməmiş, dərhal keçib entryə. Şəxsən, mənim gözümü yorduğu kimi, bəzilərinin də gözünü yorur, əminəm. Durğu işarələri, ələxsus, vergül ilə yazarın düşmənçiliyi var qədimdən -*

Entrylərin kontentinə gələk. Orfoqrafik yerinə toxunmuram, özünüz açın baxın, gün hansı tərəfdən çıxır, görün. -*. Köhnə sevgililərindən və qadınlardan bəhs etdiyi entrylərdən danışmaq istəmirəm

Dəhşət radikalsan, ay sincab. Entrylərində, fərqinə varmadan oğlanlar belə, oğlanlar elə, ex sevgililərim belə maldılar kimisi hava verirsən, mən isə yazılarından günlük Tükəzban dozamı alıb otururam yerimə.

Entry nömrələri ilə mühakiməni sizə buraxıram:

1. Yazar bir entrysində yazmışdı ki, azərbaycanlılara erməni başı kəsmək yaraşmaz, biz Oğuz türküyük. Yəni yazar, bizim və özünün humanist olması fikrini qoruyurdu. Amma, #310592 nömrəli yazısında, Kəlbəcərdə ermənilərə 10 gün vaxt verməyi qınamış, humanist olduğumuza görə tənqid edir, radikalsan. #310581 entrysindəki yansın tökülsün erməni xatirələri fikrindən danışmıram belə

2. #309701, #312764 nömrəli entrysində də radikallıq gözə çarpır, hələ #309590 makiyaj radikallığı.

3. #310320 geylərə hər pis şeyi atmaq, #310448 qadının kişi öldürməsinə, qadını da başa düşmək lazımdır deyib tərəfini saxlamaq.

Qalanlarını da, neytral gözlə görə bilərsiniz, yazarın bu kimi nöqsanları ortadan qaldıracağına ümid edirəm.

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


Azərbaycan ərazisində yaşayan azsaylı xalq olan, Ləzgi xalqının ana dili.

Qədim tarixə və mədəniy­yətə malik ləzgilərin və bu dil qrupuna daxil olan xalqların əcdadları eramızdan əvvəl IV əsrdə Qaf­qaz Albaniyası dövlətinin əsas yaradıcıları olmuşlar. Ləzgilərin dili də dünyanın qədim dillərindən biridir. Dahi rus yazıçısı M.A.Şoloxovun dediyi kimi, bu xalqın ən böyük dövləti onun
dilidir.

Xalqın ən böyük dövləti

Əvvəllər bəzi alimlər ləzgi dilinin 4 min il bundan əvvəl yarandığını israr edirdi. (baxma: Милитарев А. Какими юными мы были двенадцать тысяч лет назад?! // «Знание-сила», 1989, №3, с. 45-53). “Açılmamış sirlər adası” (rusca) kitabının müəllifi V.Şevoroşkin bir sira dəlillərə əsaslanaraq ləzgi dilinin azı 5 min illik tarixə malik olduğunu bildi­rir. Fransız qafqazşünası R.Lafon ləzgi dillərinin köməyi ilə eramızdan əvvəl III minilliyə aid ümumi Dağıstan dilinin fonetik sistemini yaratmağa nail olub. (baxma: Климов Г.А. Кавказские языки. М., 1965, с. 58-59).

Bəzi alimlər qədimlik baxımından ləzgi dilini hind-çin dilləri ilə müqayisə edir və onun 7 min il bundan əvvəl mövcud olduğunu göstərirlər. Bu dildə sözlərin əksəriyyəti bir və ikihecalıdır. Ləzgi dilinin feil və say kimi nitq hissələrinə aid 17 elmi əsərin müəllifi olan məşhur gürcü alimi Q.V.Topuria ləzgi dilində birhecalı sözlərin 4-5 min il bundan əvvəl yarandığını və onların xalis ləzgi sözləri olduğunu bildirir.

Ləzgi dilinin meydana gəlməsi tarixi, ayrı-ayrı nitq hissələri, sözlərin yaranmasındakı məntiq və uyarlıq, onun qədim xett, xürrit, urartu dillərinə yaxın­lığı və diğər məsələlər alimləri getdikcə daha çox cəlb edir. Təsadüfi deyil ki, ləzgi dili hazırda ən çox tədqiq olunan dillərdəndir. 2004-cü ilədək olan məlumata görə dünyanın müxtəlif dillərində bu dil ilə bağlı 3300 elmi məqalə, monoqrafiya, dərslik və başqa kitablar çap olunub. Təkcə son 40 il ərzində müxtəlif müəlliflərin imzası ilə 2 mindən çox elmi məqalə, 30-dan çox kitab işıq üzü görüb.

Ləzgi dilinin tədqiqi ilə hələ XVIII əsrdən başlayaraq alman, ingilis, fransız, rus, gürcü alimləri məşul olmuşlar. XVIII əsrdə P.S.Pallasın, N.A.Güldenştedtin, XIX əsrdə Y.Klaprotun, R.F.Erkertin, A.A.Şifnerin, B.Dornun, A.Zavadskinin, XIX əsrin sonu və XX əsrin əvvəllərində K.F.Qanın, A.M.Dirrin, N.J.Marrın, N.Trubeskoyun, A.N.Qenkonun və başqalarının ləzgi dili ilə əlaqədər apardıqları tədqiqatlar bu gün də mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Hazırda Rusiya, ABŞ, Norveç, Fransa, ingiltərə, Türkiyə, isveçrə, Gürcüstan, Qırğızıstan, Qazaxstan, Ukrayna və başqa ölkələrin dilçiləri ləzgi dilini tədqiq edirlər. Gürcü alimləri bu sahədə xüsusilə fəallıq göstərirlər. Təkcə ötən əsr­də 34 gürcü alimi ləzgi dili haqqında 200-ə yaxın elmi məqalə və kitab yazıb. Onlardan akademik A.S.Çikobava, filologiya elmləri doktorları i.B.Abuladze, Q.V.Topuria, Ş.Q.Qaprindaşvili, Q.T.Burçuladze, V.N.Pançvidze, B.Q.Qiqineyşvili, T.V.Qudava, E.F.Ceyranaşvili kimi alimlərin bu dil haqqında elmi məqalələri dünyanın müxtəlif dillərinə tərcümə olunub.

Ötən dövrdə ləzgi dilçilərindən Dağıstanın məşhur alimi Hacıbəy Hacıbəyov başda olmaqla filologiya elmləri doktorları, professorlar Məhəmməd Hacıyev, Uneyzat Meylanova, Bukar Talibov, Şəmsəddin Sədiyev, Faida Qəniyeva, Kərim Kərimov, Ənvər Şeyxov, israfil Əfəndiyev, akademiklər Racidin Heydərov, Əhmədulla Gülməhəmmədov, filologiya elmləri namizədi Nəriman Abdulmütəllibov və başqaları da doğma dilin tədqiqinə böyük töhfələr vermişlər.

Dilçiləri maraqlandıran məsələlərdən biri qədim ləzgi yazısının və ədəbi abidələrinin yaranmasıdır. Bu barədə alimlər müxtəlif fikirlər söyləyirlər.

Ədəbi abidələr

Ləzgi yazısının hələlik aşkar edilmiş ilk nümunələri V-VII əsrlərə aiddir. Kitabələr şəklində üzə çıxan bu münunələrdə çoxlu ləzgi sözləri və toponimlər aşkar edilmişdir. Elmi əsərləri dünyanın 40-dan çox dilinə tərcümə olunmuş filologiya elmləri doktoru, professor, akademik, Rusiya Federasiyasının və Dağıstan Respublikasının əməkdar elm xadimi, 3 cildlik “Ləzgi dilinin izahlı lüğəti” kitabının müəllifi Əhmədulla Gülməhəmmədov ilk dəfə olaraq sübüt etdi ki, hələ 1500 il bundan əvvəl ləzgi dilində ədəbiyyat və yazılı məxəzlər mövcud idi. (baxma: Журнал «Возрождение» №6, 2000-ci il, s. 112). Həqiqətən də tarixi mənbələrdən məlum olduğu kimi, “hələ V əsrdə Arranda zəngin ədəbiyyat var idi, lakin sonralar bu ədəbiyyat yox olmuşdur”. (baxma: Ziya Bünyadov. Azərbaycan VII-IX əsrlərdə. Bakı, 1989, səh. 56). Təbiidir ki, o vaxt Qafqaz Albaniyasında yaşayan ləzgilərin ədəbi nümunələri də yoxa çıxıb, işğalçılar tərəfindən məhv edilib. Lakin II əsrə aid “Şarvili” eposu, III-V əsrlərə aid bir neçə dastan və rəvayət şifahi xalq ədəbiyyatı nümunəsi kimi bizə çatıb.

Tanınmış ləzgi şərqşünası, tarix elm­ləri doktoru, professor, Rusiyanın və Dağıstanın əməkdar elm xadimi, Rusiya Federasiyasının Dövlət mükafatı laureatı Amri Şixsaidov yazır ki, X əsrdə ləzgilərin ana dilində özünəməxsus ədəbiyyatı var idi. Bunu məşhur Dağıstan alimi, tarix elm­ləri doktoru, professor P.M.Maqomedov və başqaları da təsdiq edir. X əsrdə “Axtınamə” və “Abumüslümün tarixi”, XII əsrin əvvəllərində “Şirvanın və Dərbəndin tarixi” kimi qiymətli əsərlərin yaranması deyilənlərə yaxşı sübutdur. (baxma: Шихсаидов А.Р. Очер­ки истории, источниковедения, археографии сред­невекового Да­гестана. Махачкала, 2008, с. 254-257, 338).

1179-1229-cu illərdə yaşamış ərəb coğrafiyaçısı və səyyahı Yaqut ibn Abdullah ər-Rumi əl-Həməvinin verdiyi məlumata görə XII əsrin məşhur alimi və şairi Musa ibn Yusif ibn Hüseyn əl-Ləzgi həm nəzmlə, həm də nəsrlə fəlsəfi əsərlər yazırdı. (baxma: Yaqut, IV c, səh. 324. SMOMPK, buraxılış 29). X-XII əsrlərdə ləzgi yazısından geniş istifadə olunduğu, həmçinin ləzgi mədrəsələri və ədəbiyyatı haqqında XIII əsrin ərəb coğrafiyaçısı və kosmoqrafı Zəkəriyyə ibn Məhəmməd ibn Mahmud Əbu Yəhya əl-Qəzvini də məlumat verib. Onun yazdığı kimi, “məşhur vəzir Nizam ül-Mülkün Dərbənddə və onun ətrafındakı kəndlərdə tikdirdi­yi mədrəsələrdə ləzgi və ərəb dillərində dərslər keçilirdi”. (baxma: Şerafeddin Erel. Dağıstan və dağıstanlılar. istanbul, 1961. Səh. 211).

Orta əsrlərin ləzgi yazısı və ədəbi abidələri haqqında rus alimi N.B.Xanıkov belə yazıb: “Ləzgi kəndlərindən XIII əsrə aid kitabələr çox tapılıb. Qədim tari­xin izlərini saxlayan bu daşların üzərində şeir və rəvayətlərdən parçalara da rast gəlinir. Bu yazılar həmin dövrün ləzgi şairlərinin yaradıcılığından xəbər verir”. (baxma: Ханыков Н.Б. Археологические следы. // “Кавказ” №53, 1850).

Dağıstan tarixçiləri X.X.Ramazanovun və A.R.Şixsaidovun 1964-cü ildə Mahaçqalada rus dilində çap olunmuş “Cənubi Dağıstan oçerkləri” kitabında göstərildiyi kimi, XIII əsrin məşhur fransız səyahətçisi Gilyom de Rubruk yazmışdı ki, “ləzgilərin öz ana dillərində yazdıqları çoxlu qiymətli əlyazma kitabları var. Onlar bu kitabları böyük məhəbbətlə oxuyur və saxlayırlar”.

Bəzi məxəzlərdə ləzgi yazısının əksər səsləri ifadə etməyə qadir hərflərindən söhbət açılır, onların bu dilə tam uyarlı olduğu göstərilir. Rus alimi P.K.Uslar hələ XIX əsrdə ləzgi dilinin səslərini ifadə etmək üçün “hərflərin möcüzəsi gərəkdir” demiş və yeni ləzgi əlifbası yaratmışdı.

Hərflərin möcüzəsi

Ləzgilərin ilk istifadə etdikləri alban əlifbası 52 hərfdən – 9 saitdən və 43 samitdən ibarət idi. Bu əlifba ləzgi dilinin səslərini dolğun əks etdirirdi. Təəssüf ki, sonralar müxtəlif əlifbaların tətbiqi nəticəsində müasir ləzgi ədəbi dilindən bəzi saitlər və samitlər çıxarılıb. Lakin alimlərin tədqiqatlarından məlum olduğu kimi, ləzgi dilinin Quruş, Qımıl-Küsnət ləhcələrinin, həmçinin Küre dialektinin bəzi ləhçələrinin fonetikasında 9 sait və 43 samit mövcuddur. Ləzgi dil qrupuna daxil olan buduq, qrız və xınalıq dillərində də fonemlərin 9-u saitdir.

Məlum olduğu kimi, ləzgi dilləri samitlərin çoxluğu ilə seçilir. Ağul dilinin fonetikasında 45, tabasaran dilində 55, xınalıq dilində 64, rutul dilində 68, arçi dilində 70 samit var. Sait və samitlərin çoxluğu alban əlifbasında da öz əksini tapıb. Bu, ləzgi dillərindən ötrü həmin əlifbanın daha məqsədəuyğun olduğunu və vaxtilə ondan istifadə edildiyini bir daha sübut edir.

415-ci ildə Mesrop Maştos alban əlifbasını sadələşdirərək 37 hərf saxladı. V-VII əsrlərdə ləzgilər həmin əlifbadan istifadə etdilər. Ərəb işğalından sonra ləzgilərə alban əlifbası qadağan edildi. Ona görə də xalq təxminən min il ərzində əcəm əlifbasından istifadə etmək məcburiyyətində qaldı. Bu, 12 boğaz səsi alban hərfləri, qalanları isə ərəb hərfləri ilə ifadə olunmuş əlifba idi. Onun 788-ci ilə aid olan ilk nümunələrindən biri Cənubi Dağıstanın Quruş kəndi ərasizində Hacı Zengi Buba pirinin daşı üstündə həkk olunub. IX əsrin əvvəllərində boğaz səslərini göstərən alban hərfləri xüsusi işarələr əlavə olunmuş ərəb hərfləri ilə əvəz edilib. Tarixçi A.R.Şixsaidov Dağıstanın ləzgi rayonlarının ərazisində mətnləri əcəm əlifbası ilə yazılmış XII-XIV əsrlərə aid onlarca epiqrafiya abidələri aşkar edib. (baxma: Эпиграфические памятники Дагестана. М., 1984).

Əcəm əlifbasından ləzgilər XX əsrin 30-40 illərinədək istifadə etmişlər. Sovet hakimiyyətinin ilk illərində Moskvada ləzgicə çap olunmuş “Ləzgi şairlərinin poeziyası”, “Yetim Eminin seçilmiş əsərləri” kitabları bir neçə il əvvəl Cənubi Dağıstanın Kiri kəndindən tapılmiş, XVIII-XIX əsrlərin ləzgi şairlərinin əsərləri toplanmış XIX əsrə aid almanax da əcəm əlifbası ilə qələmə alınıb.

Dilçi alimlərin qeyd etdikləri kimi, əcəm əlifbası ləzgi dilinin səslərini tam və dolğun ifadə etmək qabiliyyətinə malik deyildi. Bu əlifbada bir çox səsləri göstərən hərflər yox idi. Г, гъ, к, кк, кI, кь səsləri və bəzi başqa səslər bir hərflə, bir işarə ilə yazılırdı. Ona görə də həmin səslərdən ibarət sözləri təyin etmək çətinlik törədirdi və bu iş oxuyanın öhdəsinə düşürdü. Odur ki, XIX əsrin sonlarında ləzgi maarifçiləri əcəmi əvəz edəcək başqa əlifba yaratmağı qərara alırlar. 1871-ci ildə Cənubi Dağıstanın Mamraç kəndindən olan məşhur ləzgi alimi Qəzənfər bəy tərəfindən tərtib olunmuş yeni əlifbadan və oxu mətnlərindən ibarət kitab çap edildi. Bundan sonra rus qafqazşünası P.K.Uslar ləzgilər üçün əlifba yaratmaq qərarına gəldi. O, ləzgi dilinin fonetikasını və morfologiyasını Qəzənfər bəydən öyrənirdi.

P.K.Uslar 1896-cı ildə Tiflisdə “Küre dili” adı ilə çap etdirdiyi kitabda özünün yaratdığı ləzgi əlifbasını və bu əlifba ilə qələmə alınmış mətnləri oxuculara çatdırdı. Alim Küre dairəsində tədqiqatlar apardığı üçün kitabını belə adlandırmışdı. Onun əlifbası 49 hərfdən – 7 saitdən və 42 samitdən ibarət idi. 37 hərf rus, 12 hərf isə latın və gürcü qrafikaları əsasında tərtib edilmişdi. Usların əlifbasından ötən əsrin 20-ci illərinədək istifadə olunmuşdur. Ləzgi maarifçisi Abucəfər Məmmədovun 1911-ci ildə Tiflisdə çap etdirdiyi əlifbadan və oxu mətnlərindən ibarət kitabda da bu əlifbadan istifadə olunub. Təəssüf ki, Usların əlifbası xalq arasında geniş yayılmadı. Çünki bu əlifba da ləzgi dilinin səslərini tam əks etdirmirdi. Ona görə də yeni əlifba yaratmaq zərurəti meydana gəldi.

Yeni əlifba uğrunda mübarizə


Oktyabr inqilabı başqa sahələrdə oldu­ğu kimi, bu sahəyə də öz təsirini göstərdi. Sovet hökuməti köhnəliyi ləğv etmək, yeni həyat qurmaq adı ilə Dağıstanda milli dilləri tamamilə sıxışdırıb aradan çıxarmaq, respublikanı başdan-başa ruslaşdırmaq istədi. Lakin ləzgilərin, avarların və darginlərin güclü müqavimətinə rast gəldi. Bu xalqların qabaqcıl elm və maarif xadimləri milli dillərdə dərslərin keçilməsindən və yeni əlifbanın tətbiq edilməsindən ötrü mübarizəyə başladılar. Hətta Hacıbəy Hacıbəyovun rəhbərliyi altında Moskvada bu şəhərdə və Leninqradda təhsil alan 200-dən çox ləzgi tələbəni və ziyalını birləşdirən “Ləzgi dərnəyi” yaradıldı. Tez­liklə bu dərnək böyük qüvvəyə çevrildi və bolşevik rəhbərləri müəyyən güzəştlərə getməyə məcbur oldular.

Əlifba məsələsinə gəldikdə bolşeviklər başqa mövqe tutdular. Dağıstanın ilk dilçi alimi Hacıbəy Hacıbəyovun 1923-cü ildə Dağıstan Xalq Maarif Komissarlığına yeni ləzgi əlifbasını təqdim etməsinə baxmayaraq, onun çapına icazə verilmədi. Ümumittifaq Əlifba Komitəsinin yerli təşkilatı kimi yaradılmış Dağıstan Əlifba Komitəsi də alimin əlifbasını qəbul etmədi. Çünki xüsusi göstərişə əsasən Dağıstan xalqları üçün vahid şəklə salınmış əlifba yaratmaq qərara alınmışdı. (baxma: Новый алфавит для народностей Дагестана. Новый унифицированный алфавит для горских народов Дагестана. – Культура и письменность Востока, кн. II., Баку, 1923, с. 176-177).

Başqa xalqlar kimi, ləzgilər üçün də vahid şəklə salınmış əlifba latın qrafikasına əsaslanan əlifba idi. Bolşevik rəhbərləri Hacıbəy Hacıbəyovu və Əlibəy Şamxa­lovu belə əlifba yaratmağa məcbur etdilər. Onlar rus dilçiləri N.F.Yakovlevin və L.i.Jirkovun iştirakı ilə ləzgi, avar, dargin və lak dilləri üçün latın qrafikası əsasında əlifba yaratdılar. Lakin onun ömrü uzun olmadı. Yeni əlifba özünü doğrultmadı.

Latın qrafikası niyə özünü doğrultmadı?

1928-ci ildə latın əlifbasının işə salınması Dağıstanda birmənalı qarşılanmadı. Yeni əlifbanın Dağıstan dilləri üçün müsbət cəhətlərindən daha çox mənfi cəhətlərinin olduğunu görən həmin dövrün bəzi dilçiləri və yazıçıları – Alqadar Abdul-Qadir, Ziyauddin Əfəndiyev və başqaları mətbuatda öz fikirlərini bildirdilər. Ləzgicə çıxan “Yeni dünya” qəzetinin 1929-cu il saylarının 11-i bu məsələyə həsr olundu. Tezliklə “Krasnıy Daqestan” qəzeti də əlifba məsələlərindən yazdı. Latın əlifbası Dağıstanın ayrı-ayrı təşkilatlarının, yerli mətbuat orqanlarının da müzakirə obyektinə çevrildi. Hətta Ümumittifaq Yeni Əlifba Komitəsinin rəyasət heyətinin geniş iclasında “Yeni əlifbaya keçməyin çatışmazlıqları” mövzusunda çıxışlar dinlənildi. (baxma: “Yeni dünya” qəzeti (ləzgicə), 16 iyul 1929-cu il). iş o yerə çatdı ki, məcburiyyət qarşısında yeni əlifbanın tərtibçilərindən və təbliğatçılarından birinə çevrilmiş Hacıbəy Hacıbəyov da Dağıstan dillərindən ötrü bu əlifbanın yararsız olduğunu etiraf etməyə başladı.

48 ləzgi hərfini əks etdirən latın əlifbasında bir neçə fonem aradan çıxarılmışdı. O, dildəki bütün səsləri əhatə edə bilmirdi. Xüsusən də dodaq səslərini əmələ gətirən 17 fonemi olduğu kimi çatdırmaq mümkün deyildi. Bu isə ədəbi dildə ən çox işlənən 250-dək sözü itirmək demək idi. Г, гъ, з, к, кк, къ, кь, кI, с, т, тт, тI, х, хъ, цц, цI, чI hərflərinin yanında dodaqlanan “в” yazılmayanda sözlər başqa mənanı verirdi. Məsələn: гъвар (tir) – гъар (mala); гъвел (qırıntı, ovuntu) – гъел (kirşə); къвана (yağdı) – къана (üşüdü); кIватI (topa, yumaq) – кIатI (taxıl saxlanan qab); свас (gəlin) – cac (diş); cвал (dağ sərçəsi) – cал (dirrik); тIвар (ad) – тIар (ağrı) və s.

Ləzgi dilçiləri yeni əlifbanın çatışmazlıqlarını nəzərdə tutaraq, onu “latınlaşdırılmış əlifba” adlandırırdılar. Bu əlifbanın ən böyük qüsurlarından biri o idi ki, bir sıra hərflər eyni işarələrlə yazılırdı. Məsələn, къ və кь hərfləri q, п və пI hərf­ləri p, т və тI hərfləri t, х və хь hərfləri x, ж və з hərfləri z hərfi ilə ifadə olunmuşdu. Bu isə sözləri düzgün oxumaqda çətinlik yaradırdı. Məsələn, oxucu başa düşə bil­mirdi ki, “тар” sözünü тар “ağac”, тар “tar” kimi oxusun və ya тIар “ağrı” kimi. Başqa sözlərin oxunuşunda da belə çətinliklər var idi.

Məlum olduğu kimi, ləzgi dilində б, г, д, гъ, ж (дж), з (дз) kimi cingiltili partlayıcı samitlər vurğulu hecalarda müvafiq kar samitlərə çevrilir: п [пп], к [кк], т [тт], ц [цц], ч [чч]; къиб “qurbağa” – хъипер [хъиппер], муг “yuva” мукар [муккар]. Latın qrafikası bu fonetik prinsipi gözləməklə səsi eşidilən kimi yazmağa imkan vermirdi.

Digər bir məsələ к, т, п, ц, ч qrafemləri ilə bağlı idi. Ləzgi dilində bu qrafemlər həm nəfəsli, həm də nəfəssiz fonemləri (кк, тт, пп, цц, чч) ifadə edir. Məsələn: чил “tor” – ччил “yer”, чуру “sarı” – ччуру “saqqal, кун “sürü saxlanan yer” – ккун “yanmaq”, кар “iş” – ккар “yara” və s. Latın qrafikası bu fonetik prinsipə də uyarlı deyildi. Bütün bunlar nəzərə alınaraq, Dağıstan hökumətinin xüsusi qərarı əsasında 1938-ci ildə latın qrafikası kiril qrafikası ilə əvəz olundu.

Əslində ləzgi yazısından ötrü bu, yenilik deyildi. Hələ 1860-cı ildə kiril qrafikası əsasında ləzgi əlifbası yaradılmışdı. Hazırda Dağıstanın arxivlərində həmin dövrdə rus əlifbası ilə ləzgi dilində yazılmış sənədlər saxlanılır. (baxma: Heydərov R.i. Vacib sənəd. “Kommunist” qəzeti (ləzgicə), 24 mart 1985-ci il; Heydərov R.i. Əlifbamızın 120 illiyi. “Лезги газет”, 31 avqust 1991-ci il).

1938-ci ildə kiril qrafikası əsasında yaradılmış əlifbanın da latın qrafikalı əlifba kimi bir sıra çatışmazlıqları var. Bu əlifba 12 ləzgi fonemini aradan çıxarıb. Əvəzində ləzgi əlifbasına rus dilindən ehtiyac duyulmayan ё, щ, э, ю, я kimi hərflər gətirilib. Lakin bu əlifbanın latın qrafikalı əlifba ilə müqayisədə bir sıra üstünlükləri var.

Kiril qrafikası ilk növbədə nəfəssiz fonemlərdən istifadə etməyə imkan verdi. Görkəmli ləzgi dilçi alimi Məhəmməd Hacıyevin təşəbbüsü ilə bu fonemlər qoşa qrafemlərlə yazıldı: ттар “ağac”, ппар “yük”, ккун “yanmaq”, ккал “inək”, ччин “üz” və s. Təəssüf ki, alim dünyasını də­yişəndən sonra bu qayda əsassız olaraq aradan götürüldü və hazırda nəfəssiz fonemli sözlər bir işarə ilə yazılır: кар [кhap] “iş”, кар [кhap] “talvar” кар [ккap] “yara” və s. Müasir ləzgi ədəbi dilində Məhəmməd Hacıyevin qoyduğu qaydanın bərpasına ehtiyac var. Bunu neçə illərdir ki, ləzgi ədəbi ictimaiyyəti, dilçilər və təhsil sahəsində çalışanlar da tələb edir.

Digər üstünlük rus əlifbasından gəlmiş ъ və ь qrafemləri ilə bağlıdır. Məsələn, ъ qrafemi üç halda dildə əvəzsiz rol oynayır: 1) гъ, къ, хъ kimi dilçək samitlərini ifadə edir: гъед “ulduz”, къад “iyirmi”, хъен “kölgə” və s.; 2) rus dilindən və başqa dillərdən alınmış sözləri olduğu kimi yazmağa imkan verir: адъютант, таъмин, таъсир və s.; 3) laringal abruptivləri ifa­də edir: ваъ “yox”, яъ! “di!”, неъ “ye” və s. Rus dilindən gəlmiş ь qrafemi başqa hərflərlə birlikdə ləzgi dilinin spesifik fonemlərini əmələ gətirir: гь, кь, хь, уь; гьакIан “adi”, кьантIар “təpə”, “sədd”, хьел “ox”, уьцIуь “duzlu” və s.

Nəhayət, müasir əlifbadakı I (dik xətt) başqa hərflərlə birlikdə yazıldıqda ləzgi dilindəki partlayan boğaz samitlərini göstərir: кI, пI, тI, цI, чI; кIар “oxlov”, пIатI “ördək”, тIал “ağrı”, чIагъ “qarğa”.

Göründüyü kimi, kiril qrafikasına əsaslanan müasir ləzgi əlifbası bəzi çatışmazlıqlarına baxmayaraq, latın əlifbası ilə müqayisədə dilin ehtiyaclarını daha yaxşı ödəyir. Ona görə də müasir əlifbanı yenidən latınlaşdırmaq istəyənlər bilməlidirlər ki, bu, qəti yolverilməzdir.

Şübhəsiz, müasir ləzgi əlifbasının təkmilləşdirilməsi vacibdir. Ozündən əvvəlki əlifbalar (alban əlifbasını çıxmaq şərti ilə) kimi bu əlifba da dilimizdəki аь, гI, хI, дж, дз, кh, уъ, цh, чh kimi səsləri ifadə etməyə qadir deyil. Bu məsələ ilə əlaqədar dilçi alimlərimiz haqlı olaraq yazırlar: “Ləzgi dilinin orfoqrafiya qaydalarının mükəmməlləşməsi sahəsindəki böyük uğurlarla yanaşı, hələ tam həll olunmamış bəzi mühüm məsələlər də vardır. Bunlar əlifba, orfoqrafiya və punktuasiya ilə bağlı məsələlərdir. Onların elmi cəhətdən tam və uğurla həll olunmasından ötrü ləzgi dilinin fonetikası, morfologiyası, sintaksisi və leksikası daha dərindən və geniş tədqiq edilməlidir”. (baxma: Гайдаров Р.И., Гюльмагомедов А.Г., Мейланова У.А., Талибов Б.Б. Современный лезгинский язык. Махачкала, 2009, с. 99).

Göründüyü kimi, əlifba sahəsində qarşıda duran əsas məsələ bir əlifbanı diğəri ilə əvəz etməkdən deyil, onu təkmilləşdirməkdən ibarətdir. Bu işi isə təsadüfi adamlar deyil, yalnız ləzgi dilçi alimləri görə bilərlər.


Sədaqət KƏRiMOVA,
Müzəffər MƏLiKMƏMMƏDO

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


gedənin yox, daxilində məlum şəxslərə görə səhv gedənin banlandığı məkan, qrup, yer.

Son zamanlar qəribə, təəcüblü banlar başladı, səbəbini trol olmaqda görürlər. Bu lap, məlum şəxsin icra hakimlərinə qarşı etdiyi islahata oxşadı, ad da sözlüyə islahatçı kimi keçir. Whataboutism sorğulayınca, öz ironiya və yumor anlayışını sorğulasan, pis olmaz

Mən eynək taxmağı məsləhət görərdim, həm entrymi oxuyanda, həm də ban verəndə

Trolluq etmə, whataboutism səbəbindən ban veriblər. Ümumiyyətlə, troll sözünün mənasını araşdıraq:

"internet jarqonunda trol, alovlu müharibələr başladan və ya internetdə insanları qəsdən narahat edən, onlayn topluluqda iltihablı və yayındırıcı, kənar və ya mövzudan kənar mesajlar göndərərək (məsələn, qrup, foruma fake xəbərlər atan,, trolun əyləncəsi üçün istifadəçinin onlayn fəaliyyətini pozmaq və ya siyasi prosesi idarə etmək kimi müəyyən bir nəticə əldə etmək üçün oxucuları emosional reaksiyalar göstərməyə təhrik etmək"

bunlardan hər hansını etmədiyimdən, whataboutism olmadığından tam əminəm. insanın içində isə başqa şübhələr yaranır. Trolluq etməmişəmsə niyə? ya fikir və tənqidlərimə görə? Bilmirəm.

Bu artıq vəzifədən sui-istifadədir!

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


insanların fikrinə hörmət etmək istəməyən yazar. Ən azından mənə belə auranı bağışladı.

1. #309333 nömrəli entryində joe bideni tənqid etməyə çalışmısan, amma mən səndən obyektivlik istəyirəm. mühacirlər və miqrantlara qarşı sərt tədbirlər görən, "ermənilər yaxşı insandır" deyən, Türkiyə iqtisadiyyatına diz çökdürən, tvitterdə radikal və irqçi fikirləri ilə tanınan insan Donald trumpdır, biden yox

2. #309231 nömrəli entryində biden tərəfdarlarını açıq təhqir etmisən. Deyə bilərdin ki, bideni dəstəkləyən insanlar səhv yoldadır, araşdırma etmələrini istəyirəm və s. Təhqirlə ifadə olunan fikir elə də effektiv olmur

P.s: özün #308991 nömrəli entrydə təhqir işlədən insana aciz demisən, burdan nə demək istədiyim anlaşılar yəqin -*

3. #308973 nömrəli entrydə ateistlərə alçaldıcı ifadən, #308372, #306643 nömrəli entryidə jurnalistdən səs yazısı, fakt istəyib, #308232 nömrəli entrydə Laçının alınmasını yazmısan, hələ də fakt yoxdur və #306093 nömrəli entrydə erməniləri sevənlərin vicdanını sikim deyib, #306968 nömrəli entrydə Paşinyanın qızına "gözəl qadın" ifadəsini işlətmisən

marjinal, ikibaşlı fikirlərini qoyuram qırağa, amma təhqirlə ona alçaq, buna şərəfsiz deməklə radikallığı qarışdırma, Əziz yazar

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


eyyub yaqubovun sayca ikinci, pop və şanson janrlı studiya albomu. hər bir mahnı haqqında fikirlərim:

(youtube: )
- ağabala çaykovski. albomla eyniadlı musiqi parçası. musiqidə sovet dövründən yeni çıxmış cəmiyyətin bir parçası olan, bakının qədim məhəlləsi olan sovetskidə yaşayan kişi obrazından söhbət gedir.

(youtube: )
- nurcana. bizim kişilərin həmin dövrdə rusiyada, moskvadaki macəralarından bəhs edir -*

(youtube: )
- kişidir bu. hələ 90-cı illərdəki marjinallara "həsr" olunub, məncə. axırdakı segahfason muğam da eyyub yaqubovun istedadından xəbər verir. bir sözlə, mükəmməl

(youtube: )
dama-dama. yadıma düşən ilk söz "ay qız, ay qız, ay qız baxsana, ceyran mənə baxsana" olur -*. qəşəng mahnıdır, belə flirt etdiyin qıza həsr olunası -*

(youtube: )
- yol polisi. maarifləndirmə xarakteri daşıyan musiqidir

(youtube: )
- fəvvarə. 6/8 yaxşı işlənən musiqi. fəvvarə adlı qıza həsr olunub. peşmanlıq hissi var musiqidə bu qızla tanış olduğu üçün

(youtube: )
- mister əlibala. təyyarə ilə səyahətdən bəhs olunur. stüardessa fatmanisəni və təyyarəni elə təsvir edib ki, heç vaxt təyyarəyə minməyən məndə belə həvəs oyatdı, ən əsası təsəvvür oyatdı.

(youtube: )
- qarabala 2. albomda mənası aydın şəkildə olmayan musiqi. ironiya olaraq da, neft maqnatlarına tənqid və ya həmin həyatı təsvir ola bilər "isveçdədir indi ofisi, internetdə var səhifəsi", mahnıdan həmin illər "yağır"

(youtube: )
- içərişəhər. adından da məlum olduğu kimi, bakının qədim məhəlləsini sözləri sapa qüsursuz düzülən muncuq kimi olan musiqidə təsvir edib. içərişəhərdə qulaq asmaq tövsiyyə olunur.

(youtube: )
- kapitan nemo. içki nəticəsində gəmisiz qalan kapitandan bəhs edən musiqi

(youtube: )
- instrumental musiqi. mən biləni, albomun outrosu olmalıdır. 6/8 və milli musiqi notlarımız qəşəng işlənib

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


hadisənin məntiqinə uyğun olaraq, yerə düşən və çirklənmiş məhsulların təhlükəsiz istehlakının mümkünlüyünü ifadə edən stereotipik bir anlayışdır. Qayda yerə və ya döşəməyə düşmüş peçenye kimi sərt qidalara aiddir. Bu qayda bir neçə saniyə ərzində yerə düşən qidaya keçə bilən mikrobların mədə turşusu ilə asanlıqla məhv olacağı və bədənə zərər verməyəcək qədər az olacağını iddia edir

Beş saniyə qaydası deyimi adətən istehza ilə və ya zarafat kimi də tələffüz olunur.

Ümumilikdə yerə düşən yeməyi yeməyin gigiyenası, xüsusən də beş saniyə qaydası ciddi elmi əsaslarla həvəskarlar, o cümlədən tələbələr və alimlər tərəfindən dəfələrlə sınaqdan keçirilmişdir. Düşən qidanın yoluxuculuğu bir çox amillərdən - təbiətindən, səthin materialı və təmizliyindən, qida xüsusiyyətlərindən təsirlənir, lakin məruz qalma müddəti (əgər dəqiqələr və saatlar haqqında danışmırıqsa) ziyanlı olmasına ən az təsir göstərir.

xülasə, 5 saniyədən keçməyibsə, yerə düşəni götürüb yemək "olar"

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


Peter Steiner tərəfindən, 5 iyul 1993-cü ildə New Yorker qəzetində dərc edilmiş və iki itin təsvir olunduğu şəkil: biri kompüterdə oturur və eyni bu frazanı söyləyir, ikincisi isə oturur və ona diqqətlə qulaq asır. Bu şəkil, 2011-ci ildən bu yana The New Yorker-in səhifələrindəki ən populyar rəsm idi və Steiner müntəzəm yenidən çapından 50.000 dollar qazanır. Şəkildəki yazı ingilis dilində atalar sözünə çevrilmişdir.


Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


triller, qorxu janrlı sözlük serialı.

konsept: 25 yazar, hər gün, gizli, tərk edilmiş məbəddə silahla rus ruleti oynayır. Yazarlara səslərini qismən dəyişən cihaz, gözlər və dodaqlardan başqa başın hər yerini örtən maska və eynək taxılaraq məbədin gizli hissəsinə daxil olurlar. Hər gecə bir yazar öləcək. Bu yazar sən ola bilərsən.

P.s: başlığı izləməniz məsləhət görülür

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


sankt-peterburq doğumlu Sovet bəstəkarı, pianoçu, müəllim və ictimai xadim. simfonik, kamera musiqisi və opera janrında musiqilərin müəllifidir. fortepiano dahisidir. 20-ci əsrin ən böyük bəstəkarlarından biri, 15 simfoniya və 15 kvartet, 6 konsert, 3 opera, 3 balet, çoxsaylı kamera musiqisi əsərləri, filmlərin və teatr tamaşalarının müəllifidir.

7 nömrəli simfoniya "Leninqradskaya" C major, Op. 60, Waltz No. 2 kimi tanınmış əsərlərin müəllifidir. o bir dahidir. həqiqətən, əhsən!

(youtube: )

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


bu gün adının günü olan 9-cu nəsil yazar, mənim üçün çox dəyərli^∞ olan insan. intellekti, düşüncəsi, məntiqi ilə seçilən yazar, daxili və xarici gözəlliyi, incə qəlbi, incə ruhu ilə seçilən insandır. 21 may - beynəlxalq kimya günüdür!

C8H11NO2 + C10H12N2O + C43H66N12O12S2, mariya -*

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


Yemək bişirərkən bizə lazım olacaq üsullar. Yeməyi sevgi ilə bişirəcəksinizsə, və ya dadlı olmasını istəyirsinizsə z oxumağınızı məsləhət görürəm

battonet: kartofların uzun prizma şəklində doğranmasına deyilir, elə də çətin deyil, bıçaqla olan hissiyatı artırdıqda, asandır. Ölçüləri 0.6 sm × 0.6 sm × 5-6 sm şəklində olur

julienne: inqrediyentlərin uzun və incə şəkildə kəsilməsinə verilmiş ad. Ölçüləri 0.3 sm × 0.3 sm × 3-5 sm. Bolqar bibəri, kökün bu şəkildə doğranması ona xüsusi dad qatır

brunoise: julienne-nin daha xırda forması. inqrediyentlərin kub şəklində, xırda-xırda doğranmasıdır. Yağlı yeməklərin əvəzolunmazdır.

paysanne: istənilən ölçüdə kub-kub doğranma üsulu sayılır, vaxtınız azdırsa, istifadə edə bilərsiniz

vichy: meyvələrin, tərəvəzlərin doğranma şəkli. Əslində hər gün meyvələr qarşımıza belə çıxır, daha dekorativ doğranmış üsulda. Bu üsul vichy doğranması adlanır

Mətbəx bir sevgidir

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


Özümün də aid olduğu sinifləndirmə. Təsnifatlardıma aparılarsa:


qaqalar:bu sinfin 75 faizini təşkil edir, vorovskoy subkultura daşıyıcıları sayılırlar. Əsas işləri təsbehlə şəkil çəkdirmək, "bakıdayam görüşmək istəyən yazsın" kimi storylər atmaq, lotuların şəxsiyyət kimi tanımaları. Hər şey bir yana, bu ideologiyanı qəbul etməyənləri "peysər" adlandırır, və ya adına "çox yaxşı" söhbətlər gedir. 20 qəpik istəyəndə min cür hoqqalardan çıxıb, o pulu almaqdan ötrü nə desən etməyə hazır kütlədir


tükəzbanlar: bunlardan qorxmaq lazımdır, çünki anlayış 20-ci əsr tükəzban anlayışı deyil. Bu modernizasiyasa olunmuş tükəzbanizmdir. Əgər "yaxşı qız" titulu qazanmaq istəyirsinizsə, instagram bionuzda bəzi ifadələr (dm baxılmır, dəyərlim var, sevgili olunan tarix, sevgi yoxdur dedilər sevgini səndə gördüm və s. Kimi ifadələr) yazılmalıdır.
P.s: türk televiziyası seriallarının xəstəsidirlər


cool görsənmək istəyənlər: həm qız, həm oğlanlar bu təsnifatlandırma fəsiləsinə aiddirlər. Oğlanları daha çox rapper olmaq istəyər, sırf gündəmdə olsunlar deyə "tabulara qoz qoymayan oğlan" tipinə girirlər, qızları isə brend, qlamur görsənməyə can atırlar. qaqalar tükəzbanlar tərəfindən şiddətli tənqid atəşinə məruz qalırlar.
P.s: çox az qismi intellektual görsənməyə can atır, amma intellektuallı birini görən kimi göt olarlar -*


intellektuallar:digər fəsilə mənsubları ilə heç vaxt işləri olmaz, zövqlərə hörmətlə yanaşar, öyrənməyə can atar, həmişə səlis, dəqiq nitqləri elə heyran edərlər. Daha çox azərbaycanlı yeni nəsil intellektualları mental dəyərlərin qabardıldığı, qərb düşüncəlidirlər. internet və s. Resursları porna baxmaq, "qız fırlatmaq" kimi fəaliyyətlətə sərf etmir, özünü inkişafa can atırlar. Digər fəsilə mənsubları tərəfindən Çox qısqanılırlar, onlar tərəfindən homoseksual adlandırılaraq, öz aləmlərində gözdən salmaq istəyərlər


P.S: bu ümumiləşdirmə idi. Fəsilələr çoxdur əslində

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


bu gündən etibarən fəaliyyət göstərən sözlüyün tiktok kanalı. ilk videodan göründüyü qədəri ilə qəşəng, maraqlı və özünəməxsus konsepti var. bəyənin, bəyəndirin, paylaşın. vətənə, millətə xeyirli, uğurlu olsun -*

həmin video: link link

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


mövcud əlli ştata əlavə olaraq, ABŞ dövləti tərəfindən ştat statusu almağa namizəd olan ərazilərə aid termindir. 1959-cu ilə - Alyaska və Havay ştatları Birliyə qoşulana qədər "qırx doqquzuncu ştat" ifadəsi istifadə edilirdi

kolumbiya dairəsi, şimali virginiya, puerto-riko əraziləri ştat statusu almağa ən iddialı namizədlərdir.

2012-ci ildə Amerikanın Yerin peyki - ayın müstəmləkəçiliyinə dəstəyini dilə gətirən Respublikaçılar Partiyasından prezidentliyə namizəd Newt Gingrich, "Ayda 13.000 Amerikalı yaşayanda, onlar bizə ştat statusu almaq üçün müraciət edə bilərlər." deyə bir ifadə söyləmişdir. Bununla birlikdə, Xarici Kosmik Müqavilənin ikinci Maddəsinə uyğun olaraq, Ay və digər səma cisimləri də daxil olmaqla, kosmos nə suverenliyin elan edilməsi, nə də istifadə və ya işğal yolu ilə və ya başqa bir yolla milli mənimsənilməyə məruz qala bilməz.

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


vladimir putin haqqında "əgər putin qadın olsaydı, mən düşünmürəm ki, o indi olduğu kimi çılğın, maço, işğalçı və zorakı müharibəyə başlayardı"

"toksik kişiliyin mükəmməl nümunəsini istəyirsinizsə, bu, onun ukraynada etdikləridir"

elə bil tetçer mənim ölkəmin baş naziri olub, hələ artyom adası üstündə argentina ilə müharibə edib -* ya kraliçaya xod eləmək üçün deyib, ya da feminizmə hesablanmış bir şeydir.

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


göyün "sulu" bölgəsində, Dolça bürcü, Eridanusbalıq bürcü-lərinin yanında yerləşən ekvatorial bir bürc. Azərbaycanın mərkəzi və şimal bölgələrində tamamilə müşahidə olunur. Müşahidə etmək üçün ən yaxşı aylar, oktyabr və noyabr aylarıdır.

Balina bürcü, qədim Yunanıstanda müxtəlif adlarla seçilən qədim bürcdür. Ptolemey tərəfindən yazılan Almagest ulduzlu səma kataloquna daxil edilmişdir. Qədim yunan mifologiyasında Balinanın Poseidon tərəfindən Sefey krallığını məhv etmək və Andromedanı yemək üçün göndərilmiş, bir qayaya zəncirlənmiş, lakin Perseus tərəfindən öldürülmüş bir heyvan olduğuna inanılır.

Balina bürcü şimalda Qoç bürcü, qərbdə Buğa bürcü Eridanus, cənubda Heykəltəraş bürcü, qərbdə Dolça bürcü ,şimal-qərbdə Balıq bürcü ilə həmsərhəddir.

Bürcdə gözlə görünən 170 ulduz var. Sahə baxımından Kit 1231 kvadrat dərəcə (və ya səma kürəsinin 2.99% -ni) tutur ki, bu da onu ərazi baxımından dördüncü bürc vəziyyətində saxlayır.

Balina ekvatorial bir bürcdür və dünyanın hər yerindən qismən görünür: + 65 ° və -80 ° enlikləri arasında tam görünür. Balina ən yaxşı oktyabr - noyabr aylarında müşahidə olunur

Balina bir zodiak bürc deyil, bununla birlikdə ekliptik küncləri birindən yarım dərəcədən azdır. Bu o deməkdir ki, Ay, Günəş sisteminin bəzi planetləri və bir çox asteroidlər Setus bürcündə ola bilər.

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


Məhəmməd peyğəmbərlə eyni yaşda olan Qureyş, peyğəmbərin ən qızğın əleyhdarlarından biri.

Əbu Cəhl, islamın boykot edilməsinin təşəbbüskarlarından biri idi və islamın çıxarılmasına qarşı çıxdı. Məhəmməd peyğəmbərin Mədinəyə köçməsindən əvvəl, nüfuzlu Məkkəliləri Məhəmmədə sui-qəsd etmək üçün hər qəbildən bir nümayəndə seçməyə dəvət etdi.

Müsəlmanların Mədinəyə köçürülməsindən sonra, onlara qarşı düşmənçilik fəaliyyətinə davam etmişdir. 624-cü ildə Əbu Süfyan karvanını qorumaq üçün hərbi dəstəyə rəhbərlik edib və Qureyşlə müsəlmanlar arasında ilk böyük silahlı qarşıdurmaya girdi -Bədr döyüşü. Müsəlmanlar, bütpərəstlərin ordusunu məğlub etdilər və Əbu Cəhl bu döyüşdə həlak olmuşdur.

iranda acılığına görə, kolosint dərman bitkisinə "Əbu Cəhla" deyilir.

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


Azərbaycan çempionu, international master
Məhəmmədd Muradlı
link ilə baş tutmuş oyunum.

lichess platformasında oyun təklif etdim, razı oldu. 3 dəqiqəlik iki oyun oynadıq.

mənim üçün gözlənilməyən bir hadisə olduğu üçün ilk oyun həyəcanlı idim. zaman mənim üçün dayanmışdı. bunun görə də, rəqib asanlıqla məni mat etdi.

https://www.lichess.org/a4E5PNYq5T3t


ikinci oyunda isə özümü toparladım, buna görə də, qismən oyun yaxşı keçdi. Kompüter analizində də görünür ki, cəmi bir səhvim var, bu isə rəqibin pozisiyanı daha yaxşı dəyərləndirdiyini göstərir.

https://www.lichess.org/vp9VJzJBysi3

Notice: Undefined variable: user_id in /var/www/soz6/sds-themes/vengeful-light/profile.php on line 1336


blok -   başlıqlarını gizlət
Notice: Undefined variable: user_id in /var/www/soz6/sds-themes/vengeful-light/profile.php on line 1343

Son bəyənilənlər