olafur arnalds

ilk dəfə bir dostum bir hekayə bir də Olafurun frystasın göndərmişdi. bu musiqiyə qulaq asa-asa o hekayəni oxumuşdum və bir də baxdım ki, ağlayıram. məni ağladan bəlkə də o musiqi idi. ona qulaq asanda demişdim hansısa filmin soundtracki də ola bilər hətta. daha sonra raeini ilə məni məhv etdi. sonra da haustu ilə dizlərimi yerə qoyan pianist.

P.s indi o dost yoxdur amma geriyə qalan frysta var.

(youtube: )

(youtube: )

gözəl hekayələr

dəlixana

dəlixana…
əslində biz buna elmi dildə psixoloji dispanser deyirik… həyatımı güclü həkim olmağa sərf etmişəm. amma bilməzdim ki, bir gün öz yaratdığım silah özümə qarşı olacaq. hər şeyi lap başdan başlamaq istəyirəm:
mən yəhudi əsilli polyakam. adım danieldir. psixoloji xəstələr üzərində apardığım araşdırmalar və keçirdiyim kurslar nəticəsində öz elmi doktorantlığımı etmişəm və hal-hazırda dünyanın ən güclü həkimlərindən biriyəm və ya biriydim. tez bir zamanda mənə vyananın psixoloji xəstəxanasından iş təklifi gəldi və mən almaniyadan 2 aylıq hamilə olan yəhudi arvadımla avstriyaya köçdük. bu xəstəxana da dünyanın ən ağır xəstələrini müalicə edirdim. öz şəxsi terapeya üsulum olduğundan gənc yaşda olmağıma baxmayaraq, heç bir həkim mənimlə rəqabət apara bilmirdi. masa arxalarında artıq mənə dövrün sigmund freid-di də deyirdilər.
özlərinə hakim ola bilməyən xəstələrin əlini qolunu bağlayıb tabut qədər dar olan otağa saldırırdım, hər saatdan bir otağa közərən işıq və klassik musiqi verdirirdim. caniləri, manyakları, öz uşağını bələkdə öldürən ananı, qızını zorlayan atanı, də bu yolla müalicə edirdim. onlar bu otaqdan və ya tabutdan çox qorxurdular, bir də ora girməmək üçün heç bir dələduzluq etmirdilər. musiqi isə onların ruhunun dincəlməyinə köməklik edirdi. daha sonra mənim hər suallarıma cavab verirdi. heç kim o qutunun içinə girmək istəməzdi. əllərindən tərpənmək mümkün olmayan xəstələr indi sürətlə sağalırdı. belə desəm onları boş robota çevirib, yenidən programlaşdırırdım.tez bir zamanda da onları sağlam halda azad edirdik. insanlar öldürən şizofrenlər indi dünyanın ən təhlükəsiz insanına çevrilmişdi. təbii ki, bu uğurlarımı uca rəbbimə, hikmətinə sahib olduğum tövrata borclu idim.
hər gün evə gələndə arvadıma çiçək gətirirdim. onu sevirdim. mənə uşaq da verəcəkdi. elə hey deyirdi ki, oğlumuz olacaq. mənsə heç vaxt fərq qoymurdum. sadəcə şad idim ki, müqəddəs və xoşbəxt ailəmiz var.
sonra xəstəxanaya yeni bir xəstə gətirildi. adı isə alore idi. 20ə yaxın yaşı olan gözəl ancaq ipə-sapa yatmayan bir qız idi. digər həkimlər onunla baş edə bilmədiyindən, sonunda mənə gətirldi. onun problemini başa düşə bilmirdim və heç nə danışmırdı. sadəcə mənə məlum olan 1 il içində 20 dəfə intihara cəhd etməsi, bunlarında çoxunda xilas olunması və daha da psixologiyasının pozulmasina səbəb olmuşdu. mənim əmrimlə alorenin əlini qolunu bağlatdırıb dar otağa saldırdım. ilk dəfə idi ki, mənim metodum xəstənin qarşısında aciz qalmışdı. bu terapeyani onun üzərində 1 aydan çox davam elətdirdim. artıq aloredən başqa heç kimə baxmırdım. bu mənim kariyerama güclü zərbə olacaqdı. alorenin ailəsi gilə gedirdim, uşaqlığından bu günə hər şeyi ilə maraqlanırdım. atası, anası və qardaşı çox ali cənab biri idi. alorenin univeristetinidə maraqlandım və müəllimlərinin dediyinə görə çox savadlı bir qız imiş.
çıxılmaz vəziyyətdə qalmışdım. bir az da dar otaq sistemini davam etdirsəydim ürəyi partlaya bilərdi. o artıq 1 aydır ki, gün işığı görmürdü. onu həyətdə gəzdirmələri üçün göstəriş verdirdim. sonra xəbəri gəldi ki, o intihar etməyə cəhd göstərib və özünü dispanserin qarşısındakı gölə atıb. xoşbəxtlikdən onu çıxarıblar.
bir müddət sonra ona həkim kimi yox, dostu kimi yaxınlaşdım. kabinetimə gətirdiı və onu masa arxasında otuzdurdum. ona dedim ki, məndən qorxmasın və məni görməyəcək. bir stol çəkib əlimə dəftərimi alıb arxasında oturdum. aloreyə dedim :
- səni azad etmək istəyirik , səndə problem yoxdur. – o susdu, mənsə davam etdim. alore, əzizim amma sən mənə kömək olmasan mən səni azad edə bilməyəcəm. o üzünü pəncərəyə tərəf tutmuşdu. məndə yalnız onu arxadan görürdüm. bir az ayağımı istəmədən möhkəm vurub ayağa qalxmaq istədim. ancaq o düşündü ki, mən onu döyəcəm. buna görə yerə yıxılıb, başını tutub çənəsini qabağa verə-verə ” mən dəli deyiləm” dedi. o bura gələndən ilk dəfə danışmışdı. onu nəzakətlə ayağa qaldırdım və yerinə otuzdurdum. bədəni titrəyirdi. yenidən arxasına keçib sual verdim:
- intihar etmən üçün səbəb nədir? – ancaq o başqa şey dedi:
- bilirsən, mən digər insanlardan fərqliyəm.
- fərqin nədədir?
- mən içimdəki insanla söhbət edə bilirəm. ancaq istəmirəm belə olum. hərdən məni ələ alır.
- necə bir şeydi bu? – onun ağzından çıxan hər sözü qeydə alırdım.
- keçən dəfə yatanda üzərimdə nəsə hiss edirdim. məni oxşayırdı. bu xoşuma gəlirdi, amma sonra gözümü açdım ki heç nə yoxdu üzərimdə. çox qorxuram… qorxuram…ondan qurtulmaq üçün özümü öldürmək istəyirəm. – o ağlamağa başladı, sonra qəşş edərək gülməklə ağlamağı əvəz etdi.
- mastrubasiya edirsən?
- hə, edirəm… – o indi də titrəməyə başladı.
- ilk dəfə nə vaxtdan başlamısan buna?
- 12 yaşımdan – yenidən ağlamağa başladı.
- bunu necə bildin bəs? mən sənin həkiminəm və mənimlə hər şeyi açıq danış.
- uşaq vaxtı , elə 12 yaşımda…( bir qədər düşünərək) hə…hə… 12 yaşımda ağzı üstə yatdığım yerdə kimsə üzümü qaranlıqda döşəkçəyə basaraq, boynumdan tutaraq anal zorlamışdı. evdə qardaşım, atam və anam var idi. ağzım yastıqda olduğundan səsimi çıxara bilmirdim. kim olduğunu bilmədim. çox, çox… qorxmuşdum. gördüm heç çabalamağıda bacarmıram özümü buraxmışdım. sonra hiss etdim ki, bu mənim xoşuma gəlməyə başlayır. mənim arxamdakı adam işini bitirəndən sonra boynumun arxasından bərk vurdu və mən özümdən getdim. özümə gələndən sonra mastrubasiya etmişəm həmin anı fikirləşib. yox… yox….. aaa….. – ona yenə nəsə oldu və stuldan yerə özünü çırpıb qışqırmağa başladı. keçmişini danışmaq ona çətin gəldi. qapının arxasındakı tibb bacıları içəri keçərək sakitləşdirici iynə vurdular. bir neçə saat sonra özünə gəldi və məni özü otağına çağırtdırdı və mənə dedi :
- sizə danışdıqlarımı heç kim bilmir.
- narahat olma əzizim, heç kim də bilməyəcək. amma sən mənim bir neçə sualımada cavab verməlisən. bu yaşına kimi sevgilin olub?
- yox, olmayıb…
- hm…bəs kimləsə yatmısan?
- heç kimlə yatmamışam.
- artıq dincəl, sabah davam edərik.
mən həmin gün ağlımda analizlər apararaq evə gəldim. arvadım süfrə hazırlamışdı və mən ona alore haqqında danışdım. o məndən soruşdu ki, bəs niyə belə olub. məndə fikirlərimi ona söylədim:
- aloreni uşaq vaxtı kimsə zorlayıb və bu yaşına kimi də atasından və ya qardaşından şübhəli qalıb. bunu heç kimə də açıqlaya bilməzdi. ancaq həyatının ilk və faciəvi seksi onu bu günə kimi düşündürüb. onu zorlayanı həmişə fikirləşib və öz düşüncəsindəki adamı sevib. çünki hələ də onu fikirləşir. onun içindəki insan onun əridir. bilinc altından insan yaradıb və ona elə gəlir ki, yenə gəlir və ona toxunur. buna görə nə başqasını sevib , nə dəki heç kimlə yatmayıb. həyatımda ilk dəfədir ki, belə xəstə ilə qarşılaşmışam. ancaq variantımda var ki,onu intihardan xilas etmək üçün içindəki kişini öldürmək lazımdır.
- daniel, səncə bunu necə etmək olar?
- əzizim, əgər o başqa birini sevsə hər şey düzələr. hələki bunu düşünürəm.
- bu çox qorxulu və sonu faciəli bir şey alınar.
- mən səninlə razıyam.ancaq hələ də fikirləşirəm. mən bilirdim ki, şəhvət, ehtiras hissləri insanın psixologiyasını belə edir. ona sadəcə real kişi lazımdır. ancaq sevgi hisslərinin yaranması asan məsələ deyil. bu işlə ciddi məşğul olmalıyam. ona elədiyim terapeyanın təsiri olmadı.çünki digər xəstələr dar tabutdan qorxur. saatlarca danışmamaq dar yerdə qalmaq onları incidir. ancaq alorenin içində kişisi olduğundan, dar otaqda da olsa o onunla söhbət edir və hətta seks də edir.
- qoy yeməyimizi yeyək… danışmayaq bunlardan.
***
üzərindən aylar keçdi. ekiz qızlarım oldu. arvadım məyus olmuşdu. ancaq mən ona dəstək olurdum. alorenin mülicəsini hələ də aparırdım. bu aylar ərzində o intihar etməyə cəhd göstərdi. ən ağırı isə çəngəllə şah damarını kəsməyi oldu. mənsə ən təhlükəli üsulda olsa bir variant tapdım. özümü ona aşiq edəcəkdim. onu özümlə xəstəxanadan çıxardırdım, şəhərdə gəzirdik, zatən həqiqətən gözəl idi və mən onun gözəlliyi haqqında sözlər deyirdim. o mənə görə qadın olmağını xatırladı. hiss edirdim ki, artıq onda düzəlişlər olur. bir gün vyana sarayının qarşısında o məni öpdü. mən çox həyəcanlandım. hiss edirdim ki, məndə onu sevməyə başlayıram. gün gəldi , o mənə yatmaq təklif etdi. üç gün götür qoy elədim. əgər bir insanı sağaldacamsa niyə də yox?və mən onu şəhər kənarındakı evimə apardım. onunla sevişməyə başladım. istəyirdim ki, onun içindəki kişi mən olum və məhz buna görə də, onu 12 yaşında olduğu kimi anal hiss yaşatdım. 1 aya yaxın bu yolla müalicə etdim. artıq arvadımdan çox onun yanında olurdum. hiss etdim ki, o sağalıb, amma güzgüdə özümə baxanda özümü namussuz və şərəfsiz hiss etdim. ruhumu şeytana satmışdım. iki uşağımın anasını qoyub, başqa biri ilə yatırdım. aloreni kabinetimə çağırdım və olduğumuz yolun düzgün olmadığını dedim. o tam sağlam idi. bundan artıq günaha batmayacağımı da söylədim. o inana bilmirdi, qabağımda diz çöküb hönkür-hönkür ağlayırdı. evli olduğumu və iki qızımın olduğunu söyləyəndə çənəsi titrəməyə başladı. mən soyuqqanlı olmalı idim. o mənim arvadımı təhqir etməyə başladı… mənsə onu otaqdan qovdum. həkimlər mənim böyük uğuruma inana bilmirdi. alore kimi xəstəni necə sağaltdığımı soruşanda mən onlara heç nə deyə bilmirdim. tez-tez tövratı açıb dua oxuyudum günahlarımın bağışlanması üçün. ancaq alore mənə dedi ki, sənin arvadını tapacağam və hər şeyi ona danışacağam. məni şantaj etmişdi. dinimizə görə isə qadına xəyanət bağışlanmır. mənsə alore ilə yenidən birlikdə olmağa başladım. ancaq arvadım məndən şübhələnməyə başlamışdı. arvadımın hikkələri məni yorurdu. aloreni isə çox sevirdim. ailə bizdə müqəddəs olmasaydı boşanıb alore ilə evlənərdim. aloreni çox sevsəmdə arvadımı və uşaqlarımı götürüb, münhenə qayıtmağa qərar verdim. acılarıma duz səpərək bunu etdim. gedişimdən alorenin xəbəri olmadı.ürəyimdə onun sevgisi olmasına baxmayaraq mən həyatımda yeni bir səhifə açmağa qərar vermişdim.uşaqlarıma əsl ata olmalı idim. ancaq:
- mənə bir məktub gəldi. məktubda yazılmışdı:
doktor daniel, siz əziyyət çəkdiniz və qızımın üzü bir az da olsa güldü. onun az həyatında son sözləri də elə sizin adınız oldu. o hamamda həyatına qəsd etdi və son sözləri də sizə olan məhəbbətini etiraf etməyi oldu. rica edirik ki, qızımın dəfn mərasiminə gələsiniz. bu cümə dəfn olacaqdır.
aleksandır.
ah alore… onun içindəki ikinci insanı üzə çıxartdım və o mən oldum. onun içindəki insan öldürəcəkdi, ancaq mən onu öldürdüm. günlərlə otağımdan çıxmadım. indi də mənim içimdə ikinci insan var, bu isə aloredir. onunla hər gün sevişirəm və söhbət edirəm. o ölmədi, mənim içimdə yaşayır.
məni vyanayadakı xəstəxanaya gətirdilər. bu səfər həkim kimi deyil, xəstə kimi…hər gün məni öz yaratdığım tabutun içinə qoyurlar. ancaq mənə təsiri yoxdur. əksinə, alore ilə burda baş-başa qalıram və sevişirəm…
vyana
1995ci il.
daniel
nejat
korsika xatirələri

ennio morricone

uşaq vaxtından Chi mai və Le vent, le cri musiqiləri ilə böyüdüyümüz italyan bəstəkarı. bax 90-larda uşaq olmaq həm də ennio ilə böyümək deməkdir.

(youtube: )

(youtube: )

nazım hikmet

mütləq dinləyin. fonda gedən musiqi şerə yeni nəfəs verir. (musiqini tapan mənə yazsın lütfən)

Ben içeri Düştüğümden Beri

(youtube: )

mixail bulqakov

mixail bulqakov stalinə ünvanladığı məktubda belə yazırdı:
“mən ilahi qüvvəyə inanan yazıçıyam. dünyanın insanlar tərəfindən deyil, görünməz qüvvələr tərəfindən idarə olunduğuna əminəm. yəqin ki, mənimlə razılaşarsınız ki, dünya yalnız insanın ümidinə qalsaydı, bizə qədər gəlib sağ çıxmaz, lap çoxdan məhv edilmiş olardı. ” i. stalin bu cümlələrin altından qırmızı qələmlə xətt çəkərək dərkənarda yazır: “keşiş ruhunu abırlı yazıçı geyimi altında gizlədən yoldaş m. bulqakovla dərindən və ciddi şəkildə maraqlanmalı.” bu dərkənardan sonra bulqakovun sağ qalma şansı sıfıra bərabər idi. görəsən bolşeviklərin qırğınlarından onu saxlayan elə inandığı ilahi qüvvə idimi?

söhbətə başlamazdan əvvəl onu deməliyəm ki, doğrudan –doğruya bu yazıçının əsərlərində baş açılmaz sehrlə örtülüb və əlbəttə ki, sonadək gilzi qalası sirlər, tapmacavari məqamlar yetərincədir. bu sirli-sehrli olaylar onun şəxsi həyatında da vaxt-bivaxt özünü büruzə verirdi. onu əhatə edən insanların isə bu olayları qorxu ilə izləməkdən başqa əllərindən bir iş gəlmirdi. onları qınamaq da düz deyil. axı bu izaholunmaz təzahürləri nəyə əsaslanaraq hara yoza bilərdilər ki?

1916-cı ildə m. bulqakov kiyev universitetinin tibb fakultəsini bitirir və smolensk quberniyasına həkim kimi təyinat alır. vyazmada dövlət xəstəxanasında, eləcə də müstəqil həkim kimi moskvada, sonra isə kiyevdə öz peşəsini davam etdirir. 1925-1926-cı illərdə “ gənc həkimin qeydləri” adı altında çap etdirdiyi bu kitabda bulqakov məhz 1916-cı ildən üzü bəri həkimlik praktikasında rastlaşdığı hadisələrdən söz açır. təzəcə qələmə əl atan gənc “ mistik yazıçı”nın bu hekayələr toplusundakı əsərlərdə artıq bulqakov mistikasının nişanələri, əlamətləri özünü göstərməyə başlayır. bulqakov əyalət həkimi işləyəndə o, morfi aludəçisinə çevrilir. ara-sıra bu bəladan uzaqlaşsa da, az keçməmiş əli yenə morfi ampulasına uzanır. onun “ morfi” hekayəsini xatırlayırsınızmı? hekayənin qəhrəmanı elə bulqakovun özüdür. o, nəhayət morfidən canını qurtara bilir, damarlarını dəlmə-deşik etmir, ancaq uzun müddət kokain iyləməklə kifayətlənir. amma ömrünün ikinci yarısında bütün zərərli vərdişlərdən əl çəkmişdi və bütün varlığıyla tanrıya iman gətirmişdi. elə bu inamı onun qəlbindən heç kəs silmək iqtidarında deyildi. sözarası deyim ki, bulqakov cəmi 49 il yaşayıb və onun ömrünün birinci yarısı sən demə, 25 yaşında artıq tamamlanıbmış. o, gündəliyində həmin ərəfədə yazırdı: “bəlkə də güclü və özünə hədsiz inamı olan adamlara allah lazım deyil. ancaq şəxsən mən böyük yaradana inamsız qətiyyən keçinə bilmərəm.”
bulqakovun adamları heyrətə gətirən yaradıcılıq istedadını onun qeyri-adi şəkildə təzahür edən duyma, hissetmə, görmə qabiliyyətindən ayırmaq mümkünsüzdür. xeyr, o cadugər-zad deyildi, amma başqaları kimi əlini əlinin üstünə qoyub oturmurdu, inadla göy üzünün sirli-sehrli qapılarını döyməyi davam edirdi. ona peyğəmbərlik iddiasına düşmüş dəli kimi baxanlar da olmuşdu. amma olacaqları qabaqcadan duyub xəbər verməsini də sükutla qarşılamaq olmur. bəzən elə olurdu ki, gələcəkdə başlarına nə gələcəklərini bilmək üçün ona üz tutanlara əsəbi şəkildə “ mən nə cadugər, nə də peyğəmbər deyiləm” deməklə qapını göstərirdi. o, dəfələrlə “ usta və marqarita” əsərinin əlyazmasını yandırmaq istəsə də roman hər dəfə dirilən ölü kimi həyata qayıdır. volandın ustaya dediyi “ əlyazmalar yanmır” məşhur ifadəsini xatırlayırsınızmı? bulqakov “ teatrvari” romanını da yandırmışdı, amma bu roman da möcüzəli şəkildə sanki sonralar yoxdan var olur, tapılır.
yelena sergeyevna gündəliklərində yazır: “o, çarpayıya uzanaraq “usta və marqarita” romanındakı berlozun evində baş verən yanğın hadisəsini diktə edirdi. mixail diktəsini bitirəndə gecə saat 2 idi. nəsə yemək istəyirdik. bax, elə bundan sonra baş verənlər mixailin diktə etdiyi hadisələrin canlı şəkildə təkrarına çevrildi. əhvalı nədənsə pozulmuş qulluqçu qadın kerosinlə yanan peçin üstündəki tası hirslə tulladı. tas qapağı örtülməmiş qalan kerosin bidonunu aşıran kimi alov bir anda hər yeri bürüdü. bulqakov ayaqyalın, bir köynəkdə içəri qaçır. birtəhər yanğın söndürülür. bu hadisədən sonra xeyli müddət bulqakov özünə gələ bilmirdi. “bu, böyük bir xəbərdarlıqdır” deyirdi. ölümündən bir neçə ay əvvəl yazıçı valentin katayev onu yoluxmağa gəlir. bulqakovun ona dediklərini katayev sonralar belə xatırlayır: “o mənə “tezliklə öləcəyəm” dedi. sonra dedi ki, ölümümdən sonra nələrin baş verəcəyini də deyə bilərəm. mən tabutda uzanacağam. evdən mənim tabutumu çıxaranda tabut əllərdən sürüşüb az qala yerə düşəcək, amma buna imkan verməyəcəksiniz. altda yaşayan qonşum romaşovun qapısına tabutumun sağ küncü dəyəcək və orada onun izi uzun müddət qalacaq. o, bunları söyləyəndə mən cavabında “sən allah, qoy oturmuşuq görək, ölüm hardan sənin beyninə girib?” dedim. o, tezliklə öldü və hər şey onun dediyi kimi düz çıxdı:- tabutu sürüşdü, romaşovun qapısında isə onun tabutunun izi hələ də qalır.”

michel foucault

həyatı və nəzəriyyə arasında heç bir fərq olmadığına inanan mişel fuko, bir filosofun düşündüyü kimi yaşamasının lazım olduğuna inanıb. əslində həyatı da bu inancın panoramasına çevrilib. “ 20-ci əsrin marks”ı kimi xarakterizə edilən fuko – miyop ( göz xəstəliyi), ağıllı, zorakılığa meylli və cinsi baxımdan doymaz biri idi. 1984-cü ildə qiçs-dən ölən filosof, son gününə qədər parisin gecəqondularında qiçs-ə yoluxmuş qara kişilərlə yatıb-durmaqdan imtina etmədi. cinsi əlaqələrində qırmancdan istifadə edir və bundan böyük zövq alırdı. onun sevgililəri ilə yaşadıqları “ erotik zülm teatrı” adlandırılır.
fuko həmçinin göydələnin səkkizinci mərtəbəsinə köçərək, başqa evlərdə yaşayan cavan kişiləri axtarmaq üçün durbindən istifadə etmək adətini də heç vaxt tərgitmədi. hamamlarda təşkil etdiyi şəhvət orgiyalarını tənqid edənlərə və qiçs təhlükəsini xatırladanlara isə cavabı belə idi: " dəliqanlıların eşqi uğrunda ölmək ... bundan daha gözəl nə ola bilər ki?"

yaran lətifələr

bir siyasətçi iqtidar partiyasından müxalifətə keçir. jurnalistlər onu sorğu-suala tutub, bu qəfil keçidin səbəbini öyrənmək istəyirlər. siyasətçi usta siyasi maneralarla fikrini izah etməyə çalışır, sonda jurnalistlərdən biri qırmızı-qırmızı soruşur : yox e konkret niyə keçdiz ? onda siyəsətçi deyir ki, gəlin fikrimi izah etmək üçün qısa bir lətifə danışım.
lətifə belədir : belçikada bir fahişə intihar edir və özündən sonra intiharının səbəbini izah eləyən bir məktub qoyur. açıb oxuyurlar ki, məktubda bircə cümlə yazılıb : "bugün öyrəndim ki, həmkarlarım bu işi pulnan görürmüşlər."

neorealism

italiyada bu cərəyan " cinema" jurnalı ətrafında toplaşan tənqidçilər və kino xadimləri mikelancelo antonioni, luçino viskonti, cianni puççini, sezare zavvatini, cüzeppe de santis və pietro inqrao tərəfindən inkişaf etdirilmişdi. bu şəxslər həmin dövrdəitalyan kinosunda mövcud olan siyasi eyhamları rədd edir və daha çox real həyat hadisələrinin təsvirini üstün tuturdular. bir qədər sonra isə neorealist qısametrajlı sənədli filmlər də çəkilirdi. alessandro blasettinin filmlərində də bu cərəyanı hiss etmək olurdu. xüsusilə onun 1934-cü ildə çəkdiyi " 1860" filmini qeyd etmək olar.

əsas xarakteristikası:
neorealist filmləri fərqləndirən xüsusi əlamətlər var:
- müəyyən sosial mövzu;
- tarixi gerçəkliyin əks edilməsi;
- proqressiv sosial dəyişiklik qarşısında duran siyasi öhdəlik;
- xüsusi studiyalarda deyil, kasıb məhəllələrdə çəkiliş aparılması;
- hollivud aktyor stilinə etiraz, qeyri-professional aktyorların çəkilməsi;
- operator çəkilişinin daha çox sənədli film səciyyəsi daşıması.
ilk əhatəli neorealist film luçino viskontinin 1943-cü ildə çəkdiyi " ossessione" (düşgünlük) filmi hesab edilir. film ceyms m. keynin "poçtalyon həmişə iki dəfə zəng çalır" əsəri əsasında çəkilib.
italyan neorealizmi virtual olaraq 1952-ci ildə bitdi. artıq insanların həyat tərzi yaxşılaşmağa başlamışdı. əhalinin əksəriyyəti isə amerikan filmlərində təsvir edilən optimizm hisslərini qəbul etməyə başlayırdı. neorealist düşüncələrdən insan faciəsinə keçidi isə federiko fellininin filmlərində görmək olar. “ fırıldaqçılar” (il bidone) (1955) (fırıldaqçılar) və “yol” (la strada) (1954) filmlərində bu keçidi müşahidə etmək olar. ayrı-ayrı fərdlərin cəmiyyətdən təcrid olunması, insanlarla əlaqə qurma çətinliyi 60-cı illər italyan filmində əsas mövzuya çevrildi. antonioninin “ qırçızı səhra” (il deserto rosso) (1964) və “ şəkli böyütmə” (blow-up) (1966) filmləri müharibədən sonra italyan məişətində baş verən dəyişiklikləri əks etdirir. neorealist film aktyorları arasında lamberto maqqiorani, klara kalamay, massimo cirotti, aldo fabrizi, anna maqnani, entoni kvin, culyetta masiana və başqaları var idi. hər halda neorealizm yalnız italyan kinosuna təsir etmədi, eləcə də fransa, polşa və hind kinematoqrafiyasında da bu istiqamətli filmlər çəkilmişdir. hind rejissor bimal roy vittorio de sikanın “ velosiped oğrusu” filminə baxdıqdan sonra “ do bigha zameen” (1955) filmini ekranlaşdırmışdı. hər halda italyan neorealizmi dünya kinosunun ayrılmaz tərkib hissəsidir. bu filmlərin təsirini bütün dünya kinosunda hiss etmək mümkündür. dünya müharibəsi bütün fəsadlarına baxmayaraq italyan kinosuna yeni nəfəs gətirmişdi.

the tree of life

əslində filmin ideyası Terrance Malickin ağlına 70-ci illərdə gələn, 2006-da filmin çəkilişlərinə başlansa da sonradan dayandırılan və 2011-ci ildə yenidən çəkilməyə başlayan və kann film festivalında qızıl palma budağı almış film.

film malikin to the wonder filmində olduğu kimi kəsik montaj, mükəmməl və dinamik kadrlardan, səssizlik və fondan hərdənbir eşidilən poetik cümlələrdən ibarətdir. yəni Terrans Malick üslubu budur. Amma Bu filmdə mümkün olan reallıqların hər biri var. Böyük partlayışdan tutmuş, cənnət cəhənnəmə qədər. Doğuluşdan ölümə qədər. Onun obrazları, verdiyi tərbiyə, formalaşma cəhdləri, inanclarla doğrular arasında apardığı zərif paralellər sadəcə mükəmməldir. filmdə həqiqətən artıq kadr yoxdur. bir də onu da qeyd edim ki, filmdə ata oğul münasibətləri mənə Возвращение filmini, qayalıqlar daha çox 127 hours filmini, John'un qardaşını belinə alıb samanlıqdan çıxardan hissəsi isə Turtles Can Fly filmini xatırlatdı.

Son olaraq mən elə bilirdim Zbigniew ancaq Kieslowski üçün yaradır. bu filmdən sonra onu yenidən kəşf etdim.

Lacrimosa

(youtube: )