turançılıq

turaçılıq; turanizm — bütün ural-altay xalqlarının birliyini nəzərdə tutan siyasi ideologiya. ilk olaraq finlər, macarlar, estonlar və rusiya tərkibindəki fin-ugor xalqları ilə bərabər mancurlar, monqollar və türkdilli xalqların birləşməsi məqsədi ilə ortaya atılmışdır. türkçü və turancı şəxslərdən ziya gökalp isə "türkçülüyün əsasları" adlı əsərində turancılığın heç də macarları, monqolları, mancurları, finləri birləşdürmək məqsədi güdmədiyini bildirmişdir.
rusiyada 1905-ci il inqilabından əvvəl azərbaycanlı və tatar ziyalıları tərəfindən dəstəklənmiş bu ideologiya, türkiyədə 1908-cı ildə ii məşrutiyətin elan edilməsindən sonra yayılmağa başladı. ittihad və tərəqqi partiyasının rəhbərləri arasında ziya gökalpın irəli sürdüyü türançılıq baxışları əsas götürülmüşdür. o dövrün osmanlı komandanlarından biri olan ənvər paşa isə 1918-1922-ci illərdə keçmiş rusiya imperiyasının ərazisində turançılıq fikrini canlandırmağa çalışırkən şəhid olmuşdur.
(bax: ziya gökalp)'ın bir şeirindəki aşağıdakı beyt, turançılıq baxışlarını konkret əks etdirir:
vətən nə türkiyədir türklərə, nə türküstan;
vətən büyük və əbədi bir ölkədir: turan.
(baxma: internetdə yayılan yeni türkiyə, azərbaycan və türkmənistan xəritəsi)

şevket süreyya

tam adı şevket süreyya aydemir (türk. şevket süreyya aydemir; d. 1897, ədirnə - ö. 25 mart 1976) — türk yazıçısı, mütəfəkkir, iqtisadçı, tarixçi, müəllim.
1919-1920-ci illərdə nuxada (şəkidə) müəllimlik etmiş, 1920-ci ilin martında nuxadan qarabağa yola düşən 400 nəfərlik könüllülər dəstəsinin komandanı olmuş və o zaman bir xalq qəhrəmanı kimi məşhurlaşmışdı. o, həmin ilin 30 aprel tarixində xi qızıl ordunun nuxaya daxil olmasını da öz gözləri ilə görmüş və bu hadisələrin hamısını daha sonralar öz əsərində ətraflı təsvir etmişdir. şövkət sürəyya 1920-ci il sentyabrın 1-də bakıda öz işinə başlayan şərq xalqlarının i qurultayında nuxa şəhərindən göndərilmiş nümayəndə kimi iştirak edibdir. o, 1932-ci ildə türkiyədə nəşrə başlayan "kadro" adlı jurnalın yaradıcılarından və kadro hərakatının rəhbərlərindən də biri idi. yaşlaşdığı zaman, yazıçılığa girişmiş, türk tarixində əhəmiyyətli rolu olan şəxsiyyətlər barədə əsərlər yazmışdı. öz həyatından bəhs etdiyi "suyu arayan adam" (1959), atatürk və inönü dövrləri haqqında hər biri 3 cildlik "tək adam" (1963-65) və "ikinci adam" (1966-68) adlı kitabları onu bir yazıçı kimi məşhurlaşdırdı.
şövkət sürəyya müxtəlif dövrlərdə fərqli ideologiyaların tərəfdarı olmuşsa da, onun əsas məqsədi türkiyənin qurtuluşu və irəliləməsi idi. gəncliyində turancı, 1925 - 1927-ci illər arasında türkiyə kommunist partiyası idarəçisi, 1927-ci ildən sonra isə kamalist rejimin tərəfdarı və qurucusu kimi fəaliyyət göstərmişdi.
sifarişi verən: lindemann

erməni dili

əlifba:
ad (şərq / qərb) kiçik hərf böyük hərf latın qarşılığı ədədi dəyəri
1 ayb/ayp ա ա a 1
2 ben/pen բ բ b 2
3 gim/kim գ գ g 3
4 da/ta դ դ d 4
5 yeç ե ե e 5
6 za զ զ z 6
7 e է է ē 7
8 it ը ը ə 8
9 to թ թ t῾ 9
10 je ժ ժ ž 10
11 ini ի ի i 20
12 liun/lün լ լ l 30
13 xe խ խ x 40
14 tsa/dza ծ ծ c 50
15 ken/gen կ կ k 60
16 ho հ հ h 70
17 dza/tsa ձ ձ j 80
18 ğat/ğad ղ ղ ł 90
19 çe/ce ճ ճ č 100
20 men մ մ m 200
21 hi յ յ y 300
22 nu ն ն n 400
23 şa շ շ š 500
24 vo ո ո o 600
25 ça չ չ č῾ 700
26 pe/be պ պ p 800
27 ce/çe ջ ջ ǰ 900
28 rra ռ ռ ṙ 1000
29 se ս ս s 2000
30 vev վ վ v 3000
31 tiun/dün տ տ t 4000
32 re ր ր r 5000
33 tso ց ց č 6000
34 hiun/hün ւ ւ w 7000
35 piur/pür փ փ p῾ 8000
36 qe ք ք k῾ 9000
37 o օ օ ō 10000
38 fe ֆ ֆ f 20000
erməni dilinin əlifbasına daha sonra da u (ու), ü (իւ) və ö (էօ) birləşmiş səsli hərfləri əlavə edildi.
atamın ailəsində qərb erməni dili danışan var, mən də az konuşabilirim bu dili və qərb şivəsini danışanlar çox təəssüf ki şərq şivəsini bir anlamırlar çünki şərqdə sevəcəyəm üçün kısirem deyirlər amma kı (bəzən gı deyərlər) sirem qərbdə səni sevirəm demək. yəni öz içlərində belə anlaşmakta çətinlik çəkirlər. ayrıca qərb şivəsi danışılarkən kürt dilinə bənzər. bu səbəbdən ötəri kürtlere qərb erməniləri deyənlər var. bir də müsəlman ermənilər (bax: hemşinlilər)

günel eyvazlı

gürcüstan azərbaycanlısı, yazıçı, jurnalist, tərcüməçi və ixtiisasca filoloqdur.
2007-ci ildə azərbaycan dövlət pedoqoji universitetinin filologiya fakültəsinini bitirib.
2013-cü il bakı slavyan universitetinin "yaradıcılıq" fakültəsini bitirib.
həmçinin bqsk-nın "kimyəvi birləşmələrin keyfiyyətinə analitik nəzarət" fakültəsini bitirib.
yaradıcılığa ilk addımı hələ tələbə ikən təbrizdə nəşr olunan beynəlxalq, müstəqil, ictimai-siyasi “körpü” jurnalından başlayıb. 2003-cü ildən silsilə şəklində bu jurnalda yayımlanıb.
2012-ci il azərbaycan yazıçılar birliyinin üzvüyünə qəbul olub.
2013-cü ildə prezident fondunun təqaüdünə layiq görülüb.
2012-ci ildən azad jurnalist kimi fəaliyyət göstərir.
məqalə və köşələri respublikanın öncül sayt və qəzetlərində, şeirləri, hekayələri və tərcümələri elektron dərgilərdə, qəzet və jurnallarda yayımlanır.
2014-cü ildə “gənclərin elmi-mədəni inkişafı” təşkilatının “gənclər və uğurlar” layihəsində “media sahəsində əldə etdiyi uğurlara görə” diplomu ilə təltif olunub.
"yuxumu xeyirə yozun" adlı şeirlər kitabının müəllifidir. kitab 2013-cü ildə qanun nəşriyyatı tərəfindən "1inci kitab" layihəsi çərçivəsində nəşriyatın öz maliyyə hesabına dərc olunub.
"mona liza" adlı kitabı "ulduz" jurnalının "dərgidə kitab" layihəsi əsasında 2015-ci ildə nəşr olunub.
2016-cı ildə "ədəbiyyat qəzeti"ndə dərc olunan kultroloji yazılarına görə "əli bəy hüseynzadə mükafatı" ilə təltif olunub.
2016-cı ildə yaradıcılıq fondunun və dini qurumlar üzrə dövlət komitəsinin təşkil etdiyi "quran motivləri əsasında hekayələr" müsabiqəsinin qaliblərindəndir.
2016-cı ildə ikinci - "cadugər" adlı hekayə, esse, şeirlər toplusundan ibarət kitabı "ayb kitab" layihəsi çərçivəsində nəşr olunub.
sifarişi verən: krisnayayoxarcunayahe

çərkəz dili

çərkəz dilinin təməl 5 şivəsi olduğu deyilər. .
1-kabarda-çərkəz dili:kabardalıların və çərkəzlərin dili.qafqaz dillərinin abxaz-adıq qrupuna daxildir.
2-adıge dili : bəzi dilçilərə görə kabarda-çərkəz dili və adıgey dili ümümi adıge dilinin dialekləridir. adıqeylər, kabardalılar və çərkəzlər özləri öz dillərini "adıq dili" adlandırırlar.
3-abxaz dili : abxazların dili. abxaz-adıq dillərindən biridir.
4-abazin dili - abazaların dili.abxaz-adıq dillərindən biridir. əsasən qaraçay-çərkəzdə yayılmışdır. bu dildə 30 mindən çox adam danışır.
5-ubıx dili - ubıxların dili, abxaz-adıq dillərindən biridir. sadəcə türkiyədə rast gəlinir. bu dildə yazıb-yaradan sonuncu tanınmış yazıçı tofiq əsənç 1992-ci ildə vəfat etmişdir.
məncə ən çətini adige dilidir. illərcə öyrənə bilmədim. indi də türkiyedə məktəblərdə çərkəzlər üçün seçməli dərsdir amma yenə də heç bir çərkəz insanı danışa bilməz deyə düşünürəm. ilk dəfə eşidən fransızca sanabilir, 3 hərf yan-yana gəlir və dəyişik bir səs meydana gətirər amma qırtlaqdan bir şivəsi var. bir dildə hərəkətin həm arxasına həm önünə əlavə gəlir mi? örnək vermək istəyirəm. жейн: yatmaq
сэ сожей-mən yatıram / сэ сыжея?-mən yatdım? / сэ сыжеящ -mən yatdım /сэ сыжеинщ -mən yatıram
уэ уожей-sən yatırsan /уэ ужея?-sən yatdın? /уэ ужеящ-sən yatdın /уэ ужеинщ-sən yatarsan
ар мэжей-o yatır /ар жея?-o yatdı? /ар жеящ-o yatdı /ар жеинщ-o yatır

ramil səfərov

özünü məhkəmədə müdafiə edərkən ifadəsini izlərkən ağladığım insan. təbii ki təsdiqləmirəm balta ilə yatan birinin başını kəsməsini, kaş ki dövseydi vursaydı amma bunu etməsəydi. yəni insan bunu da düşünməli görəsən o insan nələr yaşadı, işğal altındakı evindən necə çıxdı, ölümdən qaçdı, uşaqlığı necə keçdi, həyatda nə çətinliklər yaşadıq, bir yerdə oxudum köhnə məktəb yoldaşı dövlətdən ayda aldığı pulu anasına yolladığını yazmış, özünə zülm etmiş bir neçə ilini həbsdə yatmış adam . qəhrəman mövzusuna gəlincə, ermənistan monte melkonian və daha bir çox asala teröristini (uşaq, gənc, yaşlı günahsız qatilini) qəhrəman elan etdi pul ev verdi, rütbəsini yüksəltdi buna görə ramilde qəhrəman deyə bilərik.