140journos

selahattin demirtaş haqqında documentary bənzəri video paylaşdıqlarından bəri gözümdən düşən youtube kanalı. Onun haqqında sənədli film hazırlamaqda əlbəttə bir problem yoxdur, problem həmin videonun məzmunudur. Utanmasalar videoda selahattini "qanadsız mələk" adlandıracaqdılar. ilk dəfə izləyəndə videonun, türkiyədə müxalif yazar və ya jurnalistlərin qanunsuz həbsi ilə bağlı olduğunu zənn etmişdim. Məhz adı da buna uyğun hazırlanıb "coğrafya kader". Amma selonun adını eşidəndə beynimdə bir şimşək çaxdı. Maraqlısı isə odur ki, bu adamın nə üstündə həbs olunması, məhkəmə sənədləri, ittihamçı tərəfin iddiaları barədə heç bir məlumat verilməyib. Selahattin belə gözəl insandı, tc faşistlik edir, sən çıx mən girim, video başdan aşağa emosiya masturbasiyasından başqa bir şey deyil. Nə mal olduğunu bilməsək, az qala bizi də ağladacaqdılar. Əgər özünü heç bir quruma bağlı olmayan bir qruplaşma kimi qələmə verirsənsə, gərək dəyərləndirmələrini də ona görə edəsən, məsələyə maksimum obyektiv yanaşasan.

Tanım : müxalif olacam deyərkən, altını vurmuşlardır.

junji ito

usta yapon mangakası, əsas etibarı ilə qorxu janrında əsərlər yazmışdır. həm fiziki, həm də psixoloji qorxunu çox gözəl keçirə bilir ki, bu da mənim kimi bu janra xüsusi həvəsi olan biri üçün əvəzedilməzdir. sevdiyim hekayələri arasında uzumaki, bully, fashion modeli göstərə bilərəm, hansı ki, gave me chills. amma eyni zamanda junji ito collention adı altında çıxan anime isə manqa oxuyanlar üçün bir o qədər xəyal qırıqlığı yaratmışdır.

berserk

indiyə qədər oxuduğum ən maraqlı və fərqli tərzi olan manqadır. nəyə görə fərqli deyirəm, çünki çox qəliz məsələlərə toxunur. ən çox üzərində durduğu məsələ də məhz qədər, alın yazısı və əsas da bizim millətin dilinə saqqız olmuş "qismət" problemidir. baş qəhrəman guts hal-hazırda populyar olan "anti-qəhrəman"ların babası sayıla biləcək bir obrazdır. ilk başlarda, nə üçün mübarizə apardığını anlaya bilmirsən, hətta bəzi yerlərdə "bəlkə də manqanın əsas villainı budur" deyirsən, hətta bir hissədə ( səhv etmirəmsə 4 və ya 5-ci hissədə) qızın gözü qarşısında atasının başını kəsir və qızı bunu izləməyə məcbur edir, edərkən də zövq alır. nə? qəliz mövzulara toxunur deyərkən ciddi idim.
"The golden age" hissəsində isə guts haqqında ətraflı olaraq - uşaqlığı və keçdiyi həyat yolu barədə məlumat alırıq, elə uşaq vaxtından üzü gülməyib qəribin.
bir digər bəhs edilməli olan mövzu da manqanın yaradıcısı olan kentaro muiranın şəkillərdəki ustalığıdır. manqada ağac, daş, torpaq, bulud - bir sözlə ən xırda detal belə çox ustalıqla çəkilib. bir tərəfdən oxuyub, bir tərəfdən də şəkillərə ilişib qalırsan.
bəzi hisslər var ki, alman deyilsənsə, onu sözlə ifadə edə bilmirsən, bu da həmin formada. oxuyarkənki hisslərimə ən yaxın söz mənim üçün "boşluq" ola bilər. indi yadıma gəlmir, bu barədə kimdənsə eşitmişdim, "berserk oxumadan ölməyin" deyirdi. elə məncə də, oxumadan ölməyin.

xarici dil öyrənənlərə məsləhətlər

Dil öyrənmək üçün yeni bir metodu yoxlayıram, o da öyrənmək istədiyim dildə manga oxumaqdı. Kitaba nisbətən dili daha sadədi, üstəlik şəkillərlə dəstəklənir. bir tərəfdə oxumaq istədiyin manganın ingilis dilində olan versiyasını(çünki istisnasız bütün məşhur mangaların ingilis dili versiyası pulsuz olaraq paylaşılır), digər səhifədə də hədəf dildə olan versiyanı açırsan, başlayırsan bala-bala oxumağa, bir tərəfdən də özün üçün notlar alırsan. Əsas da o dildəki ifadələri öyrənmək üçün çox yaxşıdı.

Mənfi tərəfi isə odur ki, bəzi dillərdə manga tapmaq çox çətindi (məsələn alman dilində), tapılanlar isə taxta-tuxta şeylərdi, bəzi dillərdə isə tapmaq demək olar ki, mümkünsüzdü. Belə olan halda gərək pulunu verib alasan, ya da alternativ olaraq, comic oxuyasan. Üstəlik oxuduğundan azda olsa nəsə anlamalısan, ona görə də həmin dildən gərək biraz məlumatın olsun.

Ancaq bu metod hələ prototipdi, əgər yaxşı nəticə ala bilsəm, ancaq ondan sonra könül rahatlığı ilə tövsiyyə edə bilərəm. Hələlik berserklə başlamışam, görək axırı necə olur.

bədii ədəbiyyat oxuyan bikar insan

bədii ədəbiyyatın azərbaycan xalq nağıllarından ibarət olduğunu düşünənlərin, bu insanları "bikar" adlandırması normaldır. mən də nağıl oxumaqla keçən vaxtı boş vaxt hesab edirəm məsələn. dərd orasındadır ki, bəzi insanlar heç dolu vaxtında da faydalı, faydalını keçdim, mənalı bir işlə məşğul olmurlar ki, kaş elə hər bikar bədii ədəbiyyat oxuyardı, nəysə.

mənim üçün əsas olan bədii ədəbiyyatdan nə aldığındır, bunu biləndən sonra onu oxuduğun boşmu yoxsa dolu mu olduğunu anlayırsan. mən sosial elmləri sevirəm, məsələn tarixlə bağlı elmi kitablar, məqalələr oxuyuram, bu öz yerində, ancaq ilk dəfə animal farmı oxuyanda "hassiktir mən bunun bənzərini dəfələrlə görmüşdüm" deyə düşünmüşdüm. düzdür, tarix oxuduqca, bütün o despot rejimlərin fəaliyyətini, yüksəlişini və sonunu birinci əldən görə bilirsən. ancaq heç bir tarix kitabında, heç bir professor, bunu george orwell kimi təsvir edə bilməz. ən azından mən şahidi olmamışam. və yaxud dostoyevskinin "cinayət və cəza"sını oxuyanda, kafkanın "məhkəmə"sini oxuyanda hüquqla bağlı fikirlərim tamam dəyişmişdi, ən azından fərqli bir formaya çevrilmişdi. lap sosial elmləri qoydum bir kənara, tutaq ki, sən "dəqiq" elmləri xoşluyursan, yüz faiz əminəm ki, stanislaw lem və ya isaac asimov bir çox elm adamına ilham olmuşdur. inanmıram ki, bir "solaris" və ya bir "aden" sənə nəsə qatmış olmasın. Çünki, farenheit 451də də görmüşük, kor-koranə, bədii ədəbiyyatdan yoxsun inkişaf xoşbəxtliyə gətirib çıxarmır.

ola bilər ki, bəzən gerçəyi bildiyini zənn edərsən, ancaq bir zaman gəlir ki, gərək biri qarşına keçsin və o "gerçəyi" bir sillə kimi üzünə vursun. mən də bilirəm, bütün kitabların funksiyası da sənə həyatın sirrini bəxş etmək deyil, məsələn heç vaxt "nə vaxtsa bir aydınlanma yaşayaram" məntiqi ilə stephen king və ya random bir dedektiv əsəri oxumaram, çünki burada məqsəd sadəcə mənəvi zövq almaqdır, onları sadəcə, "xoşuma gəlir ona görə də oxuyuram".
bir tərəfdən o da düzdür ki, minlərlə mənasız, boş, həqiqətən də vaxt itkisi olan "ədəbi" əsərlər də var və olacaq da. onun da həlli sadədir, oxumazsan keçib gedər.

lindemann

till lindeman və peter tagtren ikilisinin birlikdə yaratdıqları metal qrup. Bilmirəm mənə mi elə gəlir, ancaq rammsteinda olduğundan tamam başqa bir havaya sahibdir. Qarşılaşdırma etmirəm, hər ikisinin yeri fərqlidir, amma till artıq bir qədər qəribələşib. ilk başda " hə, köhnə tilldir, heç dəyişməyib, sadəcə artıq o ciddi havadan çıxıb, daha əyləncəli deyə biləcəyim tərzdə işlər görür" deyə düşünürdüm. Ancaq ach so gerni dinləyəndə, platz eins, knebel, fish on kimi mahnıların klibinə baxanda artıq musiqi ilə deyil, porno ilə məşğul olmağa başladığını yəqin etdim. Hər şeyə rəğmən, blut, platz eins, knebel, steh auf gözəl və dinlənməyə layiq işlərdir.

pantural

Videoya baxar-baxmaz " sen zalim olmak istermisin?" Deyən dini qaqaş ağlıma gəldi.

(youtube: )

cinayət hüququ

demək, bir neçə il bundan əvvəl cinayət hüququ ilə bağlı konfransların birində professor cinayətə verilən cəzaların cinayətkarı cəzalandırmaqdan daha çox onu islah etmək üzərinə olması barədə çıxış edirdi. mən də kişi-kişi söz istəyib, "yox cəza islahedici deyil, əksinə daha da ağır olmalıdır." demişdim, ancaq fikrimi hələ tamamlamamışdım ki, professor öz arqumentləri ilə necə deyərlər sözün əsl mənasında məni "göt" etmişdi və ya etdiyini zənn etmişdi. o vaxt öz arqumentlərimi yetərincə müdafiə edə bilməmişdim, ancaq keçən illər ərzində cəza ilə bağlı fikirlərim demək olar ki, dəyişməyib. belə bir söhbətin, hüququn inkişafı ilə bağlı fikirlərə demək olar ki, qoz qoyulmadığı bir ölkədə edilməsi nə qədər doğrudur, açığı bilmirəm.
platonun dövlət əsərini oxuyanlar bilər, orada filankəsin üzüyü ( adı həqiqətən yadımda deyil) adlı bir hekayə var, bu hekayədə adı filankəs olan kəndli bir kralın tabeliyindədir. bir gün özünü görünməz etməyə yarayan bir üzük tapır, üzük sayəsində ağlına gələn hər şeyi edə bilir, sonda isə kralı öldürüb onun yerinə keçir. sadə bir kəndli əlinə güc keçdiyi təqdirdə, istədiyi hər şeyi, bu əməl əxlaqlı olmasa belə hətta cinayət sayılsa belə etməyə nail olur. burada platon insanların əslində göründüyü qədər əxlaqlı deyil, sadəcə qorxaq olduqlarını ifadə edir. düşünün, əlinizə hər hansı bir supergüc keçsəydi, bunu insanlığı xilas etmək üçün mü, yoxsa öz istədiyinizi etmək üçün mü işlədərdiniz. şəxsən mən dünyanı şey eliyib çöürərdim.
cinayətkarlar da bundan fərqli deyil əslində, adi əsgərliyi və ya türmədə olan həyat şəraitini götürək. sivildə çumo olan, dembil olanda özündən yaşca kiçik və ya zəif əsgərləri incitməkdən çəkinmir. burada demək istədiyim hər kəs əxlaqsızdır deyil. demək istədiyim odur ki, gücü ələ keçirən çox nadir hallarda öz nəfsinə qalib gələ bilir.
burada sadəcə nəzəriyyə danışmıram, ən aşağı yerlərdə də təhsil almış, məcburiyyət qarşısında qalıb, ən bərbad yerlərdə də çalışmış biri olaraq demək olar ki, azərbaycanda mövcud insan profillərini yetərincə müşahidə edə bilmişəm, hər formada və düşüncədə insanla qarşılaşmışam və buna istinadən deyə bilərəm ki, insanların əksəriyyətini islah etmək sadəcə mümkünsüzdür. bir çoxu da islah olmaq üçün çalışmır belə. bir tərəfdən də mövcud "həbs yatmaq" sistemli cəzaçəkmə anlayışı insanları islah etməkdən olduqca uzaqdır və hətta yeni cinayətkarlar formalaşdırır.
başda deyiyim kimi, gücü elə keçirənin nəfsinə məğlub olması qaçılmazdır. bütün bunları nəzərə alaraq, bir sıra cinayətlərə görə tətbiq edilən cəzanın nəinki islahedici, hal-hazırda olduğundan daha da ağır və hətta alçaldıcı olmasının, hətta və hətta insan hüquqlarına zidd olmasının gərəkli olduğunu düşünürəm. çünki qorxu tabeliyi gətirir. ancaq bəhs etdiyim bu tabelilik aşağının yuxarıya olan tabeçiliyi deyil, hüquqa və qanuna olan tabelilikdir.
misal üçün gözəl ölkəmizdə yüksək vəzifə bir növ "supergüc" sayıldığı üçün özü ilə bərabər cəsarəti də gətirir, nəticə də göz qabağındadır.
qısa formada bir qeyd də etmək istəyirəm. bəzilərinə bu formada danışanda tez müdafiəyə keçirlər ki, "əgər dediyin kimi ağır cəzalar həqiqətən də faydalı olsaydı, orta əsrlərdə bu qədər çox cinayət olmazdı". əzizim, həmin dövrlərdə cinayət bu qədər asanlıqla açıla bilmirdi, bu da özündə "cinayətin üstü açıla bilməzsə, cəza da verilə bilməz" kimi bir əminlikdən doğan cəsarəti gətirirdi. indi isə cinayətlərin 90 faizinin üstü rahatlıqla açıla bilir. təbii ki, bir sıra hallarda günahsız insanlar da bundan ziyan görə bilər, amma you know, omlet bişirmək üçün yumurta qırmağa məcbursan.

yazarların linçə səbəb olacaq fikirləri

bu sifarişi verən: zazoza
dünya üzərində yaşayan insanların əksəriyyətinin yaşamağa layiq olduğunu düşünmürəm. (misal üçün ortalama tiktok istifadəçiləri)
şəxsən yolda qurumuş bir ağac görəndə və ya ölüb yol ortasında qalan it/pişik cəsədi görəndə, afrikada susuzluqdan ölən, yaxud əfqanıstanda müharibədə ölən insanları gördüyümdə olduğundan daha pis hiss edirəm özümü. irqçilik və ya başqa bir şey deyə bilərsiniz, əlaqəsi yoxdur. yaxud joker bənzəri bir cəmiyyətdən təcrid də yaşamamışam, belə hiss etməyimə səbəb ola biləcək spesifik bir hadisə də olmayıb. nəyə görə olduğunu bilmirəm, ancaq bəzən sevdiyim insanlar ölsə belə vecimə olmayacaqmış kimi hiss edirəm. səbəbi nədir görəsən?
onda bəs sən özün yaşamağa layiqsən? açığı bilmirəm və maraqlı da deyil.
love, death and robotsun ikinci sezonunda pop squad deyə bir bölüm var. spoiler olsun istəmərəm ancaq, həmin bölümdə insanlar ölümsüz olur və artan nüfuz problemini həll etmək üçün təzə doğulan uşaqları öldürən polis tipli bir təşkilat formalaşdırılır. çoxları üçün dəhşətli görünə bilər, ancaq mən izləyəndə tüküm belə ürpəşmir. şəxsən gələcəkdə belə bir təşkilatın formalaşmasını dəstəkləyən azlığın içərisində ola bilərəm və ya maaşlı çalışmaq üçün müraciət də edə bilərəm. "bəs sənin və ya sevdiklərinin başına gəlsə???" deyə ağıllılıq etməyə ehtiyac yoxdu, dediyim kimi sevdiklərimin başına belə hadisələr gəlsə belə, vecimə olmayacaqmış kimi hiss edirəm. bəzən görəsən psixopat və ya sosiopatam mı? deyə düşünürəm həqiqətən də. əksər zamanlar "insanlar acından ölür, yeməyə çörək tapmır" və yaxud "mövcud hakimiyyət xalqa zülm edir" şəklində çıxışsam da, sözün açığı bunlar çox da vecimə deyil.
mənə görə insanların yaradılmasında ilahi bir məqsəd yoxdur, özümüzə biçdiyimiz dəyərə layiq deyilik. məqsədsizcə çoxalıb, törəyən bakteriyalarla, insan fərdi arasında bir fərq görə bilmirəm. necə ki, bakteriya öləndə heç kimin vecinə də olmur, niyə insanın ölümü bu qədər böyük bir problem olmalıdır ki?
nəysə, belə, xəstəlikli fikirlərimi sözlüklə bölüşmək istədim sadəcə.

resident evil village

Bütün o internetdə yayılıb, artıq əlindən zayıl edən alcina dimitrescu meme'lərindən sonra bu oyun, daha doğrusu masterpiece haqqında nə üçün hələ də başlıq açılmaması maraq doğururdu. Amma qorxmayın xalqım, mən burdayam.

Şəxsi qənaətimə görə oyun, yeni resident evil seriyasının ən gözəl oyunu olmaqla bərabər, istər ssenarisi ilə, istərsə də atmosferi və yaddaqalan obrazları ilə öz sözünü deyə bilir. Qorxu isə öz yerində, hətta bizim kimi lənətə gəlmiş talassofobiyalılar üçün belə oyunda ayrıca bir missiya var. Qısası Deyiləcək çox bir şey yoxdur, oyun mükəmməl alınıb.
Bir arxamızca fetus düşüb qovmamışdı, onu da elədilər, nə deyim.

Edit : oyun çıxmamışdan əvvəl tall ladyni o qədər gözümüzə soxdular, marka üzü oldu, axırda heç 1 saat belə görünmədi. həm nə tapırlar bu dimitrescuda baş aça bilmirəm, mənim şəxsi favorim mother mirandadı.