orta statistik azərbaycanlının əsgərlikdə etdikləri

bir əsgər yoldaşım var idi. anası rəhmətə gedib bu uşaq olanda, sırf "yetim" olduğuna görə heç kim ona dəymirdi. hər kəs də inanmışdı. yəni insanın bu yalana əl atacaq dərəcədə səviyyəsiz ola biləcəyi kimin ağlına gələrdi ki? məzuniyyətə gələndə təsadüfən öyrəndim ki, basıb bağlayırmış. anası da sağdı, atası da. bölüyə qayıdanda öyrəndiyimi heç kimə demədim. niyə belə etdiyini də soruşmadım. səbəb aydındır, adam əsgərlikdən əvvəl o qədər söhbətin atmosferinə düşüb qorxub ki, belə səviyyəsiz yalan uydurub. qorxursan başqa yol tap, anam ölüb nədi gijdıllax. başa düşürəm əsgərlikdə mühit fərqlidi, dedobşina var, haqsızlıq var, amma belə səviyyəsizlik etmək də şəxsiyyətsizlikdi. birtərəfli düşünmək niyyətində deyiləm. 18 yaşlı uşağı da bu mühitə salıb belə yalan deməyə məcbur edən hərbi sistemdə də günah var.
bir gün söhbət əsnasında mətnaltı xəbərim olduğunu çatdırdım. heç nə demədi. baxışları "yalvarıram heç kim bilməsin" deyirdi. mənə nə? nə qələt edir etsin. özü üçün dəyərli olanı sağ ikən ölü yerinə qoyursa, kiməsə nəsə deməyə ehtiyac yoxdu. adam seçimini edib.

altruist

alturizm eqoizmin əksi sayılır.amma dərinnən fikirləşsək elə alturizm birbaşa insanda olan eqo ilə bağlıdı.özünü geroy kimi göstərmək, insanların rəğbətini qazanıb o vasitə ilə eqonu tətmin etmək də demək olar.çünki insan acdı.eqosu acdı və müxtəlif yollarla eqosunu tətmin etməlidi.alturistlik də bunlardan biridi. əsasən əsgərlik dövründə zəif iradəli adamlar özünü alturist kimi görür.özünnən başqa hamının qayğısına qalan, başqalarının uğrunda çalışan onları qoruyan əsgər.ən səviyyəsizləri isə siyasətçilərdi.bu adamlar davamlı olaraq insanları inandırmağa çalışır ki, tək məqsəd ölkəsini, xalqını yaxşı həyat ilə təmin etməkdir.başqa bir fikri yoxdu və başqaları uğrunda çalışmaq onun prinsipidi.yalandı.yalandı çünki, bu insanın təbiətinə birbaşa ziddir.insan zahirən alturist görünə bilər, onu öz prinsipi kimi başqalarına soxuşdura bilər amma təbiəti buna imkan verməz.çünki insan zahirən alturist görünsə də daxilən eqoistdir.
misal üçün kef damaqda olan zaman ankaradakı teroru bilib, reski pis olmaq elə reski də bir iki twitt və status yazmaq da bir növ saxta alturistlikdi.bu insanlarda bir növ vəzifə borcu, missya halını alıb.
bir şəyə hərgün daha çox əmin oluram.ya səmimi insanlar günbəgün azalır ya da insanlar bilərəkdən publicaya oynayır.

əsgər yoldaşını itirmək

mən əsgərlikdən qayıdannan 3 gün sonra öldü. hansı ki, sən də uvolit ol gəl hərşey edəciyik xəyalları qururduq. bölükdə olan 27 nəfərdən ancaq onla söhbətim tuturdu. istanbulda oxumuşdu. dünyagörüşü, təhsil səviyyəsi yaxşı idi. əgərlikdən əvvəl yaxşı işi var idi. xidməti edim hərbi bileti alım aradan çıxsın adı ilə gəlmişdi. bir sözlə yaxşı yoldaş idi. ən sevdiyim şirniyyat cheescake idi. buraxılışa gedəndə belə məni unutmayıb 2700 meter hündürlüyə şirniyyat gətirmişdi. əsgərlikdə elə insanı tapmaq da çətin idi. bir dəfə sual verdim ki, ən böyük peşmanlığın nədi? dedi əsgərliyə gəlməyim. adam hərbi xidmətə vaxt itkisi kimi baxırdı. bəs peşman olacağın, ya da olmasını istəmədiyin nədi? cavab verdi ki, əsgərlikdə ölmək. burda ölmək istəmərəm. əgər ölsəm əgər o biri dünya varsa allaha bir iki kəlmə söz deyəcəm .iyul ayında mən təxris oldum 3 gün sonra xəbər çıxdı ki, dağda ölüb. Xəstəlik səbəbi tam demədilər amma nə fərqi? 6 ay balaca kazarmada bir narada yatdığın, hərgün söhbət etdiyin, yemək yediyin yoldaşının ölüm xəbəri adama qoyur.

xəyanətə uğrayan adam

fikirdə belə xəyanət edir insan.mən bu sözü deyəndə çox dərinə gedirsən deyirdilər.bu yaxınlarda bir məqalə oxudum.məqalədə "insan beyinndə xəyanət edirsə bu müəyyən müddət sonra real həyata mütləq təsirini göstərir". və ya qarşındakı sənə xəyanət edib, o səbəbdən ayrılıb yenidən həmin adamla münasibəti qurursansa o zaman ömür boyu xəyanətə özünü dustaq etmiş olursan.xəyanət edən tərəfdəki arxeyinçilik gələcəkdə sənə istədiyi tip xəyanət etməyə imkan verir.bir dəfə bağışlayıb yenə bağışlayar.bir növ öyrəncəli hala salır.bu şəraiti də xəyanət edilən tərəf yaradır.
qadınların belə halla qarşılaşmaması üçün "sadəcə düzgün seçim etmək lazımdı deyirlər" o düzgün sözü isə hər insanın beyni necə qəbul edirsə odur.
kişilər haqda nəsə demək çətindi.zatən içini sikdiyim dünya yaşanası yer deyil.inandığın insanın da sənə xəyanət etməsi hərkəsə olan inamı da özü ilə aparır.xəyanət olunan tərəf prezervativ kimi istifadə olunub atılır.

rəsulzadəyə verilən qiymət

uşaq vaxtı atam məni aşura günü məscidə aparardı.hər kəs ağlayırdı məsciddə.mən də camaata baxıb ağlayırdım.bilmirdim niyə, dərk etmirdim amma ağlayırdım.illər keçdi mən böyüdüm aşura günü getdim məscidə bu dəfə də ağladım amma dərk edərək.millətimin halına ağladım. (m.ə.rəsulzadə)

bütləşdirməyə qarşıyam amma azərbaycanda bu şəxsiyyətə dəyərində qiymət verilmir.rəsulzadə azərbaycan xalqı üçün böyük işlər görmüş insandı.bəziləri onu ingilis satqını kimi tanıdır.ağlı olan adam belə əsassız söz deməz.onlarin məntiqiylə atatürk və nərimanov da rus satqını olub.məncə yox.hər siyasi şəxsiyyətin bir hədəfi olub.bu hədəfə gedən yolda bütün vasitələr dəyərləndirilməlidi.o zaman azərbaycanın müstəqilliyinə ingilislər dəstək veribsə yararlanmaq ən doğru addım idi.necə ki, atatürk də ruslardan kömək almışdı.indi atatürk satqın olub? hansı ağlın məhsuludu bu?
səf etmirəmsə 1905-ci ildə balaxanıda neft quyusunda stalini öldürmək istəyərkən müsavatçılar xilas etmişdi onu.indi sol görüşlü biri rəsulzadəni ağılsız adlandırır.bəlkə də ağılsız olub stalini qurtardığı üçün.
bizim millət üçün hər şəxsiyyətin öz yeri olmalıdı. m.c.bağırovun, nərimanovun,rəsulzadənin də böyük işləri olub.məsələ onları ayırıb müqayisə etməkdisə bunnan asan neçnə yoxdu.kütlə zatən sevir belə səfeh şeyləri.əsas məsələ hər şəxsiyyətin özenəməxsus uğurunu görüb onları sahiblənməkdi.küt qoyun kimi rəsulzadə,nərimanov, axc sovetlər mübahisəsi aparmaq heçkimə xeyir verən deyil.istiyirsiz götünüzdən göyə qalxın bu ölkədə nərimanovu da sevən olacaq rəsulzadəni də.

kommunizmdən kapitalizmə

qeyri peşəkar olsa belə yazmaq olar. ilk öncə müəllimlərimizdən başlayaq.azərbaycanda hər təhsil müəsisəsində mühazirə zamanı müəllimlər azərbaycanı kapitalist ölkə olduğunu, yaradılan imkanların, tətbiq edilən metodların kapitalizmə uyğun olduğunu deyir.bununla razı deyiləm, ən azı iqtisadi sistemlərdən az da olsa məlumatı olan bilər ki, bu kaptalizm deyil əndrabadi sistemdi.90-cı ildən sonra azərbaycan iqtisadiyyatı oliqarxların əlində cəmlənib, müəsisələr, banklar və.s güclü məmurların əlaltıları ilə idarə olunur.halbuki kapitalist iqtisadi sistemi tətbiq edən ölkə üçün bu yolverilməzdi.smitin "görünməz əl" qaydası dövlətin iqtisadiyyata müdəxiləsini yersiz sayır.keyns isə müdaxiləni bəzi hallarda mümkün olacağını deyir.sözümün qısası budur ki, kapitalizmdən danışanda azərbaycanı misal göstərmək yerrsizdir.ən azı bərabər imkanlar şəraiti bu ölkədə olmayıb.

insanlar özlərini dərk edəndən rəqabət edirlər, mübarizə aparırlar.bu təkcə insana aid deyil heyvanlara da aiddi.marxın dediyi komunizm insan təbiətinə qismən ziddi.insanların bərabar ola biləcəyini iddia edirdilər və bacardılar.komunizmin hakim olduğu ölkələrdə qarşıdakı əsas məqsəd insanların bərabər olmasıdır və bunun üçün çalışırlar.kənardan görünən isə budur, hərkəs bərabərdir amma yoxsul şəkildə.yəni ölkəni, insanları varlı, zəngin etmədilər sadəcə bərabər etdilər.ölkədə yaşayan hərkəs bərabər şəkildə imkansız, kasad imkanlara malik, yoxsul olduğu üçün heçkəs varlı həyata, zənginliyə qısqanmırdı.mənim fikrimcə bu idarəetmə təbii deyil.fərqli insanlardan ( fikir, ağıl, imkan cəhətdən ) bərabər imkanlı cəmiyyət qurmağı bacarmağa çalışılır bu sistemdə.onun üçün tarixdə komunizm və onu idarəetmədə tətbiq etmək istəyən liderlər böyük qurbanlar hesabına buna nail olub. (mahatma qandinin də sosializm haqda fikirlərini araşdıra bilərsiz)

komunizmdə sinifsiz cəmiyyət fikri var.təbəqələşmə olmuyacaq, sinifsiz cəmiyyət formalaşacaq.ssr tarixinə nəzər yetirin, sizcə sinfsiz cəmiyyət formalaşmışdı? məncə xeyir.sadəcə adları dəyişmişdi.burjiaziya yerinə idarə edən, proletariya yerinə idarə edilən.iqtisadi mühazirələrdə oxuduğum karl marksın, engelsin, stalinin fikirləri insana xoş gəlsə də tətbiqetmədə uğurlu olmur.

kapitalizmdə isə ən azı hərəkət, aktivlik vardır.yoxsul biri ən azından yüksələ bilər, zəngin ola bilər.azad rəqabət buna imkan verir.komunizmdə isə bu yoxdur.hərəkət yoxdur, aktivlik yoxdur.hərkəs bərabərdir ancaq fərqli şəkildə.idarə edicilər illərlə eyni postda qalır.bir inqilab ehtimalı,dəyişiklik ehtimalı, və ya idarə edilən sıravi bir vətəndaşın idarə edən olma hetimalı çox azdır.

90-ci illərdə doğulanlar

90-cı illərdə doğulmuş gənclərdən bu ölkədə ağ gün görmək ümidini itirməyənlər varsa yuxdan oyanın deyirəm.məsələn 23 ildi gələcəyi fikirləşməmiş yaşaya bilməmişik.ən azı bir kafeyə gedib şotu verərkən srazı beynimizə "flan qədər getdi, flan qədər qaldı.gərək gələn həftə israf etməyim" fikirləşirik.əsgərlikdən gələnnən 1 ay sonra iş tapdım.kim işlədiyimi bilsə mənə supermen kimi baxır.bəli ölkəni o günə qoyublar ki, işləyən adam görəndə "aaa nəcəb? necə tapmısan? halaldı vallah bərk yapış krizisdi" deyirlər.kənara ayda 100 manat atmaqla özümüzə şərait qura biləcəyimizi fikirləşirik.mən indi işləyirəm susub olanları görməməzlikdən də gələ bilərəm ( çoxları kimi ) amma bəs vicdan? .özünə təsəlli verib, yalan da olsa siqaret çəkirsən onun da qiymətini qaldırırlar.biri deyir soğan əkin, biri deyir, müvəqqəti çətinlikdi.2 ay yarım abş da qaldım mən ömrümdə görmədiyim şeyləri orda gördüm.dövlət öz vətandaşına hörmət edir.böhran olanda aqil abbas kimi "gedin soğan əkin" demir.gic-gic şeylərə cərimə qoymaqla büdcə doldurmağı fikirləşən hökümət tərfdarlarını da qınayıram.ölkə deyil sirkdi.indi də 4 milyard borc alıblar.onu da vuracaqlar xalqın boynuna.hakimiyyət dəyişsə güya ağ günə çıxacıyıq? müəyyən müddətlik bu sistemin verdiyi problemləri həll edəcək yeni hakimiyyət yəni istənilən halda 90-cı illər ölkə tarixində ən əziyyətli dövrdə yaşamağa davam edəcək.bizim millət türkə dilvuran, rus qızlarına fahişə, gödək yubka geyinəni əxlaqsız deyib öz cılız dünyasında xoşbəxt yaşayır.görəsən bu xalq başqa millətlərə lağ edərkən özünə baxır? onların torpağı işğalda deyil, o bəyənmədiyimiz dövlətlərin qadınlarını müharibədə zorlamyıblar.hansı üzlə lağ edirlər? onlar üçün intiqam almaq rusyada eməni qızı ilə yatmaqdısa gedib özlərinə soxmalıdılar.çünki yaşamaqları oksigen israfından başqa şey deyil.inandıqları dinə belə əməl etmirləro da haqsızlığa susma deyir.hə şey saxtadı bu məmləkətdə.burda çox yazmaq olar amma nə fayda.

şah ismayıl xətai

türkiyəli professor tufan gündüz şah ismayılın türk tarixində böyük uğuru olan şah kimi qələmə verdiyi video sosial şəbəkələrdə əməlli reytinq qazanıb.könül istərdi ki, şah ismayılı biz də böyük şah kimi qələmə verək amma məsələ doğrunu bilməkdisə qardaş o şah camaata bir xeyir veribsə on ziyan verib.əvvıl bütləri sındıraq
1)şah ismayıl 13 yaşında dövləti qurmağı absurd fikirdi.bunu bir çox tarixçilər də qeyd edir.şah ismayıl təhsilini alıb hazır olana qədər səfəvilər dövlətini ismayıl yox dövlətdə yer alan lələlər idarə edib.
2)şah ismayıl səfəvilər dövlətini farslaşdırılmasına əsas zəmin yaradan insan olub ki, oğlu təhmasib də onun yolu ilə "layiqincə" gedib
3)şah ismayıl yavuzla şahmat oynaması məsəli də əsassızdı.və bunu demək olar ki, bütün tarixçilər inkar edir.nə osmanlı sultanı, nə şah ismayıl o dövrdə bu riski gözə alqcaq səfehlər olmayıb.çünki qan düşməni idilər
4)bəzi mənbələrdə isə şah ismayıl (özü olmasa belə ətrafındakılar belə qeyd edirdi) özünü mehdi kimi də qələmə verib.çaldıran döyüşündəki məğlubiyyətindən sonra bu ünvandan əl çəkdi
5) şah ismayıl çaldıran döyüşündən əvvəl yavuza mən islamın aslanıyam sözləri ilə xitab edib.döyüşdəki məğlubiyyətdən sonra bunu qarşı tərəfə deyib.amma bu məktublar cavabsız qalıb.
6)şahın arvadının əsir düşməsi məsələsi isə yalan deyil.bu süleymanın naxçıvan səfərində olarkən məktublaşmalarda da öz əksini tapıb.

bu arada bütün dünya tarixçiləri ismayılı iran şahı kimi tanıyır.tarixçilər bunu bilərək yalan demir çünki ismayıl buna zəmin yaradacaq addımları atıb vaxtında.ismayılın böyük hökümdar olmasını müzakirə etmək bizə düşməz ancaq fikir deməkdə sərbəstik.mənim üçün əsrlərdi regionda şiə və sünni problminin böyük səviyyəyə qalxmasının səbəbi də məhz 1501-ci ildə qəbul edilən "dövlət dini" qərarı durur.

p.s millətə qaz verib başını aldatmaq asandı.500 il əvvəlki tarixi də sıramaq qədər asan heçnə yoxdu amma qardaş insan gərək doğrunu desin.heç olmasa millətin doğrunu bilməyə haqqı var.güya ismayılı uğursuz (pis yox) şah kimi tanısalar dünya dağılacaq? yox! taixdə iz qoymuş şəxsiyyətlərimizi öyrənmək yaxşıdı amma doğruları öyrənmək onnan da yaxşıdı.

2016 etirazları

vaxt var idi, müxalif cəbhədə olan gənclərin çoxu xalqı təhqir edirdi (mən mübarizədə təhqirə qarşıyam, xüsusilə sənin tərəfində olan, və ya uğurunda mübarizə apardığın insanları təqir etməyinə) özünü daha ağıllı göstərib, özünnən başqa hərkəsi səfeh yerinə qoyan gənclik formalaşmışdı.qaş belə gəldi, yubka belə getdi, geridə qalan kezbandı və.s mən başa düşə bilmirdim əgər sən xalqa görə mübarizə aparırsansa niyə onları təhqir edirsən? yəqin ki, ya məqsədi başqadı ya da adamın istədiyi pub, piyvə, sexdir.
nitşedən oxuyub ateizmnən, kafkadan oxuyub yalnızlıqdan danışmaq kulluq olurmuş.dar məkanda tanınmaq 9 milyonun çoxunnan ağıllı olduğunu göstəribmiş.liberalizm, sosializm, kimi dərin ( hansı ki illərin əziyyəti ilə yaranıb ) idealogiyaları iki dəqiqəyə wikipediadan öyrənib özünə birini seçən gənclikdən inqilab ya da dəyişiklik gözləmək zatən ağılsızlıq idi.17 yaşlı uşağın əlinə che guavera, deniz gezmiş kitabı verib qaza gətirməklə də inqilab olması mümkün deyildi.sosializm tərəfdari olmaq profil şəkli che olmaqla bitmir.bir kopayoğlu, kopaxqızı görmədim leninin şəklini qoysun.dazdı deyə qoymurlar da qardaş.cünki chedə cooluq var.nə qədər gülməlidisə o qədər də ağlamalıdı.bu çox gəncin məntiqidi azərbaycanda.ümumi müqayizə etsək belə o tarixdə lenin kimi dərin insan da tapmaq olmaz.hərşeyi göstəriş üçün edən gənclikdən uğur gözləmirdim və düz də oldu.axırı fiasko.ayağa qalxan yenə kezban, geridə qalmış qoyun dedikləri insanlar oldu.bundan sonra da elə olacaq.xalaq qoyun deməklə kimsə keçi olmur.düzdü sadə insanlar həlak ola bilər, ən yaxşı ehtimalda həbs oluna bilər amma sosial şəbəkədə evdə oturub etirazın xəritəsini cızanlar tülkü kimi ara qarışanda özünə pay götürür.
sözümün mustafası: bu ölkədə yaşayırıqsa yaxşı , pis, rüşvətxor, fahişə bizim xalqın məhsuludu.məsələ problemləri aradan qaldırmağa kömək etməkdisə mübarizə apardığın tərəfi təhqir etməklə uğur əldə etmək olmaz.