social anxiety
![]()
utancaqlıqdan daha böyük və daha ciddi psixoloji pozuntu.
məktəbdə başqa siniflə birləşəndə səni lövhəyə çıxıb danışmaqdan çəkindirməklə başlayıb, sırf müsahibə hissəsinə görə hansısa təcrübəyə, iş görüşməsinə müraciət etməməklə davam edir həyatında. universitetdə sırf camaatın içinə çıxıb prezentasiya danışacaqsan deyə "danışmıram, aşağı qiymət yazın" deməkdir bir az da. hansı ki evdə, yolda, tənəffüsdə ancaq onu oxumuşdun, kifayət qədər yaxşı hazırlaşmışdın. kursa getmək qorxusundan evdə self-study edərək öyrəndiyin ingilis dilini inkişaf etdirmək istəyərsən, conversation clublara qoşulmaq ya da elə tanıdığın dil bilən dostlarınla practise etmək istəyərsən ancaq yenə icazə verməz bu andıra qalmış. canın ağrıyar, xəstələnib yatağa düşərsən, xəstəxanaya gedib həkimlərlə, işçilərlə danışacaqsan, özünü izah edəcəksən deyə getməkdən qorxarsan. qonaqlıqda ən qıraqda oturarsan, səsini çıxarmazsan birdən kimsə səndən nəsə soruşar deyə.
təzə insanlarla tanış olanda ağzını bıçaq kəsməz. birdən kəkələyərsən, sözləri düzgün istifadə etməzsən, nəsə səhv buraxarsan, hamı da buna görə səni qınayar, sənə gülər, sən haqqında fikirləşib və danışarlar deyə həmişə diqqətdənkənar yerlərdə fırlanarsan. heç kimin gözünə görünməyim duasını edə-edə ən qırağa çəkilərsən. kimsə sənə yaxınlaşanda bütün bədənin əsər. budur bədəninin temperaturu artır, tərləyirsən, dizlərin sözünə baxmır, bu dəqiqə yerə yıxılacaqsan fikirləşib özünü harasa söykəyirsən. yıxılmaqdan da qorxursan çünki. yenə yıxılarsan və yenə hamı sənə baxar. ağırdı axı bu.. hə, başına daş düşdü, gəldi həmin tanımadığın adam. səndən söz soruşur, ağzını aça bilmirsən, gücün çatmır. boğazın düyünlənir, boğazını arıttaya-arıttaya birtəhər səsini çıxarırsan. elə danışırsan ki, heç özün başa düşmürsən nə dediyini. səsin titrəyir, cümləni əyriş-üyrüş vəziyyətə salıb çıxardırsan ağzından. nə qədər bərbad danışdığını bilirsən və həyəcan daha da çox basır səni. tez bitsin bu işgəncə istəyərsən. bəhanə axtararsan söhbətdən çıxmaq üçün. yoxsa bu dəqiqə hamı sənə baxacaq, hamı sənin qüsurlarını görəcək, hamı sənə lağ edəcək, güləcək. hər yerdə səndən danışacaqlar, səni tema eliyib söhbətlərdə fırladacaqlar...
o qədər bərbad hisdi ki, heç kimə arzulamıram bunu. qaldırmaq çox çətindi inanın mənə. adi sözlükdə fikirlərini paylaşanda 15 milyon dəfə götür qoy edərsən, nəsə danışmaq istəyərsən amma qorxarsan. yazdığın yazını yenə 15 milyon dəfə oxuyub naraatçılıqdan öz içini yeyərsən. çox adam var axı burda. heç kimi tanımırsan axı. paylaşmağa təkan verən tək şey elə anonimlikdi, ancaq bir yandan da özünə sual verərsən ki, nə olsun anonimsən? sənin adını bilməmələri, üzünü tanımamaları sənin üçün anonimlik sayılmır. içini bilirlər sənin, yazılarını oxuyurlar. səni əsl tanıyan onlardı. ya səni tanıyan adamlar səni bəyənməzsə? ya səni qınayarlarsa? ya gülünc yeri olacaqsansa?..
bu ən adi halıdı, uşaqlar. gülməlidir, hə? bilmirəm bu dəqiqə hansı vəziyyətdə görürsüz məni, nə cür görünməyim fikri də məni narahat edir hal-hazırda, ancaq bir şeyi bilirəm ki, dəsmal götürüb ağlamaqlıq haldı.
ən pis tərəfi odur ki, məsələ oldu-bitdi, kimsə sənə yaxınlaşdı, söz soruşdu və çıxıb getdi. ancaq içindəki səslər hələ susmur. hələ də bədənin əsir, hələ də ola biləcək şeylər fikirləşib özünü ən pis vəziyyətə salırsan. hər yadında düşəndə ürəyin yerindən çıxacaqmış kimi..
bir də kimsə səni geri çevirəndə düşdüyün forma var. ay allah... izah edilməzdi...
arada fikirləşirəm ki, kaş hansısa orqanımda olardı problem. məsələn ciyərimdə, bağırsağımda, nə bilim e böyrəyimdə. bir azın kəsib götürərdilər və bitərdi bu məsələ. nə olsun yarımçıq orqanla yaşacaqdım. nəticədə bitəcəkdisə, lap orqansız da yaşamaq məqbulumdu. yoxsa bu cür problemləri həll etmək mənə mümkünsüz görünür, getdikcə, hər belə hal yaşadıqca dibə düşürəm. dibə, dibə, əən dərinə. o qədər dibdən baxıram ki, olanlara, üstə çıxıb bu problemə son qoyacağım gün mənim üçün heç vaxt yaşanmayacaq gündü. yaşayan ölü kimi bir şeyəm və deyəsən ən pikində.
)
