eşref armağan

1953-cü ildə istanbulda doğulan, doğuştan görmə əngəlli rəssamdır. Hazırda dünyanın ən yaxşı görmə əngəlli rəssamıdır. Heç vaxt görmədiyi şeyləri çəkir. ‘Qaranlığın rəngləri (The colors of darkness)’

(youtube: )

sözaltı günlük

salam, sözlük və günlük,
bugun oturum izni almaq üçün il göç müdürlüyünə getmişdim. hər tərəfdə ərəblər, rus və ukraniyalılar var idi. arada bir bizimkilərin də səsini eşidirdim. maraqlısı o idi ki otaqda ingiliscə bilən 2 nəfər var idi, bəli yabancılarla işləyirlər əmma və lakin ingiliscə bilməyirlər. sağ olsun ərdoğan (bu ayrı başlığın zadıdı)
nəysə sənədləri təqdim etdim bəs məllim dedi ki bizim idarənin adıdəyişilib ərizəni yenidən yazın. çıxdım arxadakı internet kafeyə girib yazdım ərizəni çap etdim qayıdanda bir nəfər diqqətimi cəlb etdi. 25-30 yaşlarında kök bir oğlan qəribə şəkildəətrafa baxaraq qışqırırdı. gəlib oturdu səkinin kənarında, mənə baxıb dedi:
o- bana deli diyor her kes. hiç akıllı insan bu yaşında hazine kutusuyla dolaşır mı? diyorlar.
m- ....... dolaşır her halde. senin için değerlidir belki
o- anlamıyorlar ki, siz çok mu akıllısınız sanki? kaç kişinin hazine kutusu var? ama bak bunlara çocukluğumdan beri saklıyorum.
əlindəki saralmış qutunu açdı. içərisində qələmyonan, pozan, balaca xətkeş və digər məktəb ləvazimatları var idi. anlam verə bilmədim və tələsdiyim üçün qayıtdım göç idarəsinə. sənəd məsələsini həll etdikdən sonra çıxdım yenidən o yandakı küçəyə girdim ki, bir şey yeyim. oturdum qapı önündə tost gəldi yenicə başlamışdım yeməyə bayaq gördüyüm hazine kutusuynan gəzən oğlan göründü qarşıda. soruşdum büfenin sahibindən kimdi bu yazıq. büfe işlədən yaşlı kişi idi və ləhcəsindən məlum olurdu ki doğudandı.
adı hevval imiş kürdcə dost, yoldaş deməkdi. atası kürd anası türk olub. atası qatı kürdlərin yaşadığı ərazidən imiş. anası müəllimə kimi doğuya gedir və orada taniş olurlar. sonra atasının ailəsi türk qızıilə evlənməsini istəmir o da məcbur olur qız ilə rgəlir istanbula. ailə qururlar çox, çətinliklə yaşayırlar ilk illər sonra təzəcə hər şey düzəldi deyərkən atasının ailəsi tapır onları istanbulda və kiçik qardaşı vurur öz qardaşını (törəniz batsın). müəlliməliyə davam edən anası uşağı böyütməyə çalışır amma bacarmır. bir gün uşağa o əlindəki içi məktəb ləvazimatı olan qutunu verib səni məktəbə yazdırmağa gedirəm deyir və 15 gün sonra cəsədini dənizdə tapırlar. ruhi sarsıntı keçirən uşaq 16 yaşına kimi uşaq evində böyüyür sonra qaçır ordan. uşaqlıqdan qalan travma ilə psixi prablemlər yaşayır. əslində heç kimə ziyanı yoxdu. o əlindəki qutunu niyə yerə qoymadığını onda anladım o hələ də inanır anasının gəlib onu məktəbə aparacağına, həyatın ona verdiyi ağır dərsi qəbul etmir, məktəbdə keçəcəyi dərsi gözləyir, inanır.

tostu necə, harama yediyimi anlamdım ama gedəndə hevalla sağ ol dedim cavab vermədi, öz dünyasında idi.
bu günü də belə yaşadıq sevgili günlük. 23.12.2015

yox deməyin kreativ yolları

ikinci ağızdan dinlədiyim və həyatım boyunca eşitdiyim ən kreativ yox deməyin hadisəsini paylaşıram.
rayonların birində bir qızı sevən dostumuz bakıya oxumağa gəlir. bir neçə il sonra bakıdakı dəyişikliklərə də alışmağın verdiyi cəsarətlə bu qardaş kəndə qayıdar-qayıtmaz sevdiyi qıza xəbər göndərir bəs "mən səni sevirəm. əgər ürəyin varsa kəndin əəğinə (aşağı hissəsinə) gəl" özünən əmin şəkildə cavab gözləyən qardaşa illər keçsə də unutmayacağı bir yox cavabı gəlir.
- kimm?? saməddin? gedinn ona deyin ki, sışdığım yerdə görsəm ki saməddin gəlir heç ayağa qalxmaram.
həmin dostumuz hələ də o hadisənin şokunu yaşamaqdadı. o qızı da qohumlarınan birinə geyindirdilər getdi.

digər insanlardan daha gözəl yaşadığını sübut etməyə çalışmaq

çox normal birşeydi. mən kifayət qədər kitab oxumuş və oxumaqda davam edən biriyəm. müəyyən qədər gəzmişəm və öz sahəmdə ortalamanın üstünde biliklərə sahib biriyəm. qısası mən nələri bacardığımı, nəyimin olduğunu və özümü yaxşı tanıyıram. lakin bəziləri bunan xəbərsizdi və özünütəsdiq prablemi yaşayır. içi də boş olduğu üçün çölündəki birşeylə bu boşluğu doldurmağa çalışır. bahalı markalar, geyım avtomobil, məkanlar hamısı özünütəsdiq üçün bir vasitədir. və hamısıda yarımçıqdır. 'mən ancaq caz belgesel ' tipiyəm demirəm amma belə vəziyyətlərdə maddi aspektlərlə özümü göstərmirəm heç vaxt (belə baxanda eyni poxdu)

sözaltı etiraf

hər gün metrodan çıxıb evə 15 dəqiqə piyada yeriməli oluram əslində dolmuş var evə getməyə sadəcə ‘sağlamlıqdır, hərəkət yaxşıdır’ bəhanələrinə özümü inandıraraq xərclərimi azaldıram. hər dəfə evlə metronun arasında kiçik bir binanın 1-ci mərtəbəsində pəncərənin qabağında kef ilə uzanıb tv izləyən ortayaşlı birini görürəm. yolun qarşı tərəfindən keçirəm lakın ara mehellelerde yollar çox dar olduğu üçün pəncərədən çox rahatlıqla görürük bir-birimizi. elə hər dəfə də görəndə içimnən keçirirəm ki nə xoşbəxt insandı mən bütün gün o yan bu yana amma bu adam uzanıb tv qabağında pəncərə önündə hələ bir utanmadan mənə gülür də hər dəfə keçəndə.

yenə bir gün istanbulun o iyrənc güclü yağışında metrodan evə gedirəm. bu dəfə dolmuşla gedəcəkdim yağışa görə amma çox adam var idi və 3 dolmuş ard-arda getdi. gözləməkdənsə piyada gedərəm dedim. yağışa görə biraz əsəbi idim söyə-söyə gəlirdim. bu pəncərənin qarşısından (yolun o biri tərəfindən) keçəndə yenə gördüm bizim bu məllim uzanıb ordan mənə baxıb gülür. tamam islanmışam esebiyem üzünə baxdım ama esebi şəkildə ürəyimdə söydüm ona kı, ələ salmağa dam qalmayıbmı bu halda mənə niyə gülürsən.

mən metronun saatını, hansı qapıdan minib düşəcəyimi hesablayan biriyəm. hər gün eyni yoldan istifadə edərəm, detallarına kimi. bu dəfə nədənsə o pəncərənin yanına çatanda yolun pəncərə tərəfinə keçdim. keçməz olaydım. pəncərənin həmən yanında bir yataq biraz yığılmış şəkildə yarım uzanıqlı deyək. qarşıda bir tv bura kimi hər şey normal idi ta ki yatağın yanındakı serumu (system) görənə kimi. yenə göz-gözə gəldik bu dəfə güldüm ona bütün ıçdənliyimlə güldüm, dünən ürəyimdə söydüyüm söyüşlərin əvəzinə də güldüm. sonar qarşıdakı manavdan öyrəndim. adam yataq xəstəsi imiş heç kimi yoxdur sadəcə dövlətin təmin etdiyi baxıcı var ona qulluq edən. evdən çıxa bilmədiyi üçün yatağı pəncərənin qarşısına qoyublar.

utandim! girdim yerə. indi hərgün pəncərənin qabağınan keçirəm gülümsəyərək. birdə ki artıq yağış yağanda əsəbləşib söymürəm. yağış yağanda hələ də utanıram