zone press

futbolda tez-tez istfadə etdiyim, adını bu gün öyrəndiyim müdafiə mexanizmi. rəqib özünə aid olan bölməni keçib hücuma keçdiyi zaman həyata keçirilməsi məqsədlidi. qarpız kimi rəqibin üzərinə cumub topu itirməkdənsə, onun zərbə vura biləcəyi + pas atacağı mövqeləri bağlamaq məqsədlənir. bundan əlavə sizin rahat bazara getməməyinizə kömək edir. bu tipli müdafiə zamanı sizin hər zaman topa müdaxilə şansınız qalır. tək-tək bütün oyunçuları tutmaqdansa onun qaça biləcəyi əraziyə nəzarət etmək daha məntiqlidir. həvəskar futbol üçün təşkil edilən polyalarda çox çörəyin yemişəm bu müdafiə metodunun. rəqibin öz güvənin azaldır, hələ də keçiləcək bir səddin olduğunu görüb yorulur və qapıya qeyri-dəqiq zərbə endirir. hiç şaşmaz. qıraqdan baxılanda isə bəzi gijdıllaqların gözündə qorxaq futbol kimi görsənə bilir.

dar alanda kısa paslaşmalar

unudulmaz serdar akar filmlərindən. filmin baş qəhramanlarından olan erkan can ayrı bir drama, gözəllik qatmışdır sənət əsərinə. filmdəki hadisələrə futbolun yoldaşlıq etməsi çox xoşuma gəldi. mən də hər zaman bənzətmişəmdir. fikirləşəndə hansı idman növü ən çox həyata bənzəyir? (baxma: futbolun kədərlə yoğrulması)

--spoiler--


hayat futbola fena halde benzer. futbol şahsi beceri gerektirir, değişmez. O da ayrı konu… aynı zamanda topla oynanan yani insanların takım halinde oynadığı bir oyundur. hayat da böyle değil mi? istediğin kadar yetenekli ol, iyi bir takım yoksa hava gazı…
film bu cümlələrlə başlayır və bu cümlələrlə də bitir. ümidin nəsildən nəsilə necə ötürülməsinin, ölümü bilərək yaşamağımızın nümunəsidir. filmin baş qəhramanı hacı abinin yolunu suat və dostları gedirlər. film həmin dövrdə futbola və bu kimi idman sahələrinə yönəlmiş insanlara qarşı qıərəzdən yaxşı söhbət açır. görünür suatın atası vəziyyətdən narazıdı və min əziyyətlə gəldiyi mövqedə öz oğlunu görmədiyi zaman əsəbləşir. hacı abinin dediyi kimi böyüklər hər zaman haqlı olduqlarını düşünərlər, amma, elə deyildir. sevginin vurduğu iki adam suat və hacı abi. suat nurtenin evlənmə xəbərin eşidəndən sonra gedir qapılarına daşı evlərinə atmaq istəyir, amma, çönür futbol qapısına atır. həyatta uğursuz olanlar, oynadıqları oyunlarda da uğursuz olmağa məhkumdurlar. bir qaqaş hacı abiyə qayıdıb deyir ki; "iyi bir santrafor gol demek, hani sen demiştin ya". hacı abi də baxıb başını bulayır, yanıldığını başa düşür.

kapalı dükkana kira ödedik işte… fikirləşəndə yaxşı ki, məktub nurtenə gedib çatmadı. suata abi çəkirdi onsuz. ortalıq qarışacaqdı. suatın məsələni sonradan öyrənməsi bir ümid yaradır. hacı abi nə yaşayıbsa, suat da eynisini yaşayacaq bəlkə də. qadınlar da şəhzadə olmağı sevirlər. yox deyə bilmədikləri yerdə də yox deyirlər.

hacı abi bir fikir olaraq hər zaman məhəllədəkilər tərəfindən xatırlanacaqdır. son danışığı da vurucudur. ən azından o fikrin davamçıları vardır. son nəfəsə qədər dinləyib, bir şey başa düşənlər. onlar da kimlər üçünsə var olacaqlar, günlərini digərinə belə satıb həyattan müəyyən nəticələr çıxaracaqlar və sonda hər zaman yanılıb kədərə məhkum vidalaşacaqlar.


--spoiler--

özünü gicliyə vurmaq

ən sevdiyim şeylərdəndi son vaxtlar. çox vaxt işi düşən xeyirsiz adamlar yazıb-axtaranda özümü gijdıllaq yerinə qoyuram. hərhalda hər şeyə fikir vermək məcburiyyətində deyilik. keçən səfər bir məclisdə oturmuşuq. qaqaşın biri mənə yaxınlaşıb, ürəyin açmaq istəyir. heç yeridi amk? deyir görürsən stolda mənə nələr deyirlər. ələ salırlar zad. birincisi birdən ikiyə aramızda belə söhbət getməyib. ikincisi də o şəraiti özün yaratmısan nə vaxtsa. mən də sənə sahil kənarında oturan kapşonkalı balıqçı dayı deyiləm ki, təskinlik verim. belə nə deyə bilərəm ki. qaqaşlar səninlə mırtlaşırlar uzaq başı cavabların verib vəziyyətdən çıxa bilərsən. dərd quyusu muyuz lən. nəysə də, mən də həmin moment özümü qoydum gic yerinə. deyir ali savadlı adamsan zad, başa düşmürsən məni. aynen kardeşim anlamıyorum seni, mümkündürsə qoy iki loxma çörəyimizi yeyək.

sözaltı günlük

sikm blət atam iş yerinə bir dənə tirpaş uçennik götürüb. əvvəl istəyirdim gedim özüm durum orda, belə görürəm heç gediləsi deyil day. onsuz özünə də demişəm bizim yoldaşlığımız qısa çəkə bilər zad. belə tirpaş olmaqda problem yoxduye amma, mən əsəbləşirəm çox danışan adamların yanında. yaltaq sırtığ qarışığı adamlar olure. helə adamdı. mən onsuz demişdim əgər gəlsəm ora bəy balası kimi oturmaq istəmirəm. harama yaraşır mq, işin bir ucundan da özüm tutaram. əvvəl bir dənə uçenniki var idi çox mərifətli adam idi, məndən də böyük idi xeyli. adama rəftarı, münasibəti zadı. əslində çox da xoşlamıram alicənab adamları, amma, bir iş ortamında gərəkdir ki, belə olsun yoldaşın. xalam oğlu demişdi, gərəy ki xaricə gedərdin, buralarda qalsan psixologiyan çox pozulacaq. bu arada xalam oğlu da az deyilmiş ha, adamla doğru düzgün diyalogumuz olmayıb heç vaxt ama dostoyevski, qaraqan heyranı imiş. insanları bir-birinə qırıq tanıdırlar. yaxınlarda gedib iş yerinə heç söhbət eləməsəydim yenə mənə gizli qalacaqdı belə xoş xüsusiyyətləri. ən azından təfəkkür etibarı ilə yaxın olmaq bəs eliyir də adama qanı isinsin. düzü istəmirəm 5-10 manatın söhbətin edəcək potensialda insanlarla birlikdə işləmək. ağlımda biraz fikir var ama düzələnə oxşamır elə bil. iş qurmaq zad qoqqu. bəlkə atamın mənə aldığı maşını biraz sürüb sataram, elə nəsə eliyərəm. kişi yorulube görünür ki, iş görmək istəmir. belə pis çıxmasın mənim kimi də him cim qanmayan oğlu var, etibar eləmək istəmir işi mənə asand-asand. belə böyük işlər dalı ilə də düşmək fikrim yoxduye, olsa biraz pulumu yığıb ayrılaram. bilmirəm haralara gedərəm, nə edərəm ama bu yaşlar həyatımın dönüm nöqtəsi kimidi. çox əsəbləşirəm son vaxtlar. əslində 1 ilimi də əsgərlikdə qatıb, gizlənmək istəyirəm. əsgərlikdən gəlim fikirləşərəm o havalardayam. fikirləşə bilmirəm, hər zaman son limanlar adıynan ləngiyirəm. uzun sözün qısası yorğunçuluqdu. bir neçə həftədi baş çəkmək istəyirdim buralara, sonram başın buraxırdım. belə oturub fikirləşəndə çox dost tanış qazanmışam son zamanlarda. gərək düzənə salım, yavaş-yavaş gizlənim. xalaoğlunun gizlənmək lazımdır sözünü eşidəndə çox aydınlandım. gizlənməyə meyilliyəm e sadəcə orda burda dəbələnməyin başın buraxa bilmirəm. hər zaman iki iki göstərən cəmiyyət üzvləri ilə fikir olaraq mübarizədəyəm deyə bir şeyləri vaxt itkisi olaraq da adlandırmaq istəmirəm. açıq şəkildə nə vazt itkisidir, bu vaxt necə dəyərləndirilə bilər ən yaxşı şəkildə bilmirəm. suallar yaradıb onları cavablandırmağın da başın buraxmışam ki, onsuz bir poxa dərman deyildi. rəhmətdiy məhəmməd füzulinin sözü olmasın sikim durub başım işləmir. allah bizi başı işdiyənlərdən qorusun ki, xalq hakimiyyətin özəyidir. bunu danan oğlanlar da var, hazırda göt-göt vəzifələrin dalıycan qovalaşırlar. xalqdan biri olmaq üçün doğanlardır bir dövrün son məzlumları. :(

edit: hirsim soyumadı təzdən gəldim blət. bir müddətdir, siqaret içkiyə də ara vermişəm. belə vaxtlarda bekarçılıqdan + əsəbdən bilmirəm neyləyim. səbəbini bilmədiyim bir şeyə o qədər əsəbiyəm ki, divarları yumruqlamaq istəyirəm. bu gün kaş barça napoli oynayardı baxıb hirsimi soyudardım biraz. dəli kimi söyürəm gijdıllaqlara. belə ki, palojnalarıdı heç biri klubdan artıq deyil. özüm belə deyirəme, üzbəüz olsaydıq qaqam qaqam deyib yola vermişdim. nəysə də ala, diyəsən evdəki yarım viski butulkasına cumacam indi. kədərlənib ağlamaq istəyirəm.

empyrium

bu parçaları mənə səhərin götü açılmamış qalxıb harasa getməyi hiss elətdirir. özüdə bu elə bir səyahətdir ki, bir anda gedib orta əsrlərə çıxa bilərsən. hələ günəş doğmayıb və notlar da bunu istəmir. maşınların səsi azcana eşidilir, küçədəki işıq dirəkləri sönməyib, hardasa bir parça qoğal ilə günə başlayırsan. yəqin ki, belə bir şey mümkün olsaydı mən xəstələnərdim. belə bir atmosferdə xəstə olmamaq mümkün deyil. sakit bir o qədər qorxunc.

təkcə mənimmi atam edir deyə düşündürən şeylər

bəlkə bir 3-4 ildi mənim başımı xarab eliyirdi ki, sənə maşın alacam, maşın sürməyi öyrən, gəl otur sür zart zurt. mən də bunu tərsləyirdim blət, çünki, qıy vermirdi maşın sürməy. bəlkə oturub min dəfə başa salmağa çalışmışam ki, maşın mənə lazım deyil hal hazırda. məktəbdi/universitetdi ayaqnan gedib gəlirəm blət. indi maşına ehtiyac yaranıb, yollar uzanıb həm də cüzi bir həvəsim var maşın sürməyə. indi də bu vermir mq. mırtlaşır konkret. bu nətər tərs xasiyyətdi ala? hərdən fırladıb sürüb eliyirəm o da ürəyimcə olmur. 1 ilə yaxındı fırladır ki, maşın alacam almır. demirəme bilərəkdən edir, fırladır. bəzi problemlər var ortada deyir onları həll edim alacam. mən də qalmışam belə. get gəldəyəm. əslində hələ də o qədər həvəsli deyiləm maşına zada. bir iki il sürüb həvəsimi öldürməy istəyirəm. elə bilirəm maşını alandan sonra da oturacaq ömrümə konkret. ona görə bir tərəfdən də almasın istəyirəm.

22 nəfər bir topun arxasınca boş-boş qaçır deyən futbol düşmənləri

mənim də başa düşmədiyim düşmənçilikdi. hətta uşaq vaxtı futbol oynamayan uşaqları görəndə çox təəccüblənirəm. meydança təşkil eliyirik futbola. 1-2 nəfər çatmır. qaqaşın biri deyir mən dostumu gətirə bilərəm, amma, ayağı top tutmur. ancaq müdafiə oynada bilərik. birincisi bu ne amk? ikincisi də ki helə şey yoxdu. ayağı top tutmur deyə bir şey mi var. ola bilər ki, futbola qarşı ön yargılıdı, qaqaşı qoysan yolda köməyə ehtiyac duyan yük dolu maşını 20 dəqiqəyə tək başına boşaldar, amma, di gəl ki, meydançada qaçmır adamın konkret kefin qaçırır, oyunun tempin öldürür. həm oynamayan adamın müdafiədə nə işi var mq? ən çox etdiyimiz səhvlərdəndiye qaçmayan adamı müdafiəyə qoymaq. nə çatar, nə batar məntiqiynən durub bədbaxt orda. belə adamlardı ki, oynamaq istəmədiyi şeyə palçıq atır.
mövzudan çox da yayınmamış futbol mənə görə fəlsəfədir amk. əgər samballı bir mübarizə var isə meydanda. hər dəqiqəsi qızıl andı. vurulan son dəqiqə qolları, son dəqiqədə buraxılan top, təhlükəli zərbənin dirəyə tuş gəlməsi, əsəb agressiya. daha sayılacaq çox şey vare ama bunların hamısı birlikdə emosiyadırlar. hələ mən amatör futboldan danışıram. müdafiəçinin hücumçunu oxuması, yarımmüdafiəçinin komanda yoldaşına çiçəh kimi atdığı pas zad. bunlar nətər heç bir şey ifadə etmir amk insanlara mən başa düşə bilmirəm. hər zaman demişəm, yenə də deyirəm ki, futbol ilə böyüyən uşaqlar gələcəkdə yerin bilən insanlara çevrilirlər. günümüzdə futbol o qədər geniş bir sahəyə çevrilib ki, maraqlanan adamnan oturub saatlarla danışa bilərsən. belə olsun boş-boş danışasan. göt-göt danışmaqdan yaxşıdı ki? futbolu oynaya bilməyənlər ancaq paxıl, kinli, pis xislətli adamlar ola bilərlər ki, onlarla oynanılan günün sabahısı dialoqları kəsirik. necə ki, böyük klublarda da qala bilmirlər. futbol mədəniyyətdir, bir növ tərbiyə üsuludur. futbol düşmənçiliyi isə əsassız bir seçimdir. day özünüz baxın da.

edit: bəzən futbolu yararsız bir idman növu kimi göstərənlər də insanların özüdür. hansı ki, yerini bilməyən futbol həvəskarları(belələri çox vaxt küyə düşüb futbol ilə maraqlanır). hər an oynadığınız oyundan, izlədiyiniz futboldan soyuda bilərlər sizi. bəzən bu belə də qalır, az mı təəsirlənirik insanların fikrindən ya da davranışlarından.

edit: məncə xoşxasiyyət insanlarla sevə bilərik bu idman növünü. futbol sevgidir, yoldaşlıqdır.

özünü satmağı bacarmaq

(bax: ölü götün qənimi)