wikiwand

wikipedianı daha oxunaqlı hala gətirən extension. desktop üzərindən wikiwand.com -a daxil olub yükləmək olar. öncədən təxminən belə görünən wikipedia:

belə səliqəli bir formaya düşür:

sağ üstdən font böyüklüyü, gecə modu və başqa dəyişikliklər edərək məqalələri çox daha oxunaqlı hala gətirmək mümkündür.

qeyd: bunu da yazmadan keçməyim: wikipedianın, daha çox elm, məntiq üzərinə məqalələrin paylaşıldığı rationalwiki adlı bir versiyası da mövcuddur. rationalwiki.org üzərindən sayta keçid edə bilərsiz.

az bilinən mükəmməl filmlər

orijinal adı Un prophète(a prophet), Türkçə adı yeraltı peygamberi olan, gənc birinin həbsxanaya düşməsindən və burada yüksəlməsindən bəhs edən film.

Əsəs qəhrəman həbsxanaya düşdüyündə oxumağı və yazmağı bilmir və bir məhbusun ona ikra!(oxu!) deməsindən sonra təhsil alma və öyrənməyə böyük önəm verir, ki bu da onun yüksəlişində çox böyük bir rol oynayır. Bütün bunlar da hekayəni islam peyğəmbəri Məhəmməd peyğəmbərin hekayəsinə çox yaxınlaşdırır və filmə mistik bir hava qatır.

istər bir from zero to hero hekayəsi olaraq, istərsə də düşüncə sahəsinə dini qavramları daxil edərək izləyin; iki halda da böyük həzz alacağınıza əminəm.

dune

hər cümləsi böyük bir diqqətlə yazılmış və oxuyarkən fəlsəfəyə, psixologiyaya və dinlə bağlı mətnlərə doyduğumuz, yazılmış ən önəmli elmi fantastika nümunələrindən biri. Yazar frank herbert-in sahib olduğu maraq dairəsinin mənimkinə çox yaxın olması və onun bu maraq dairəsi sayəsində belə bir əsər ortaya çıxarmış olması əsəri oxuyarkən həyəcanımı qat-qat artırır.

Keçən səfər isə zehnimdən çıxara bilmədiyim, məni çox düşündürən belə bir hissə oxudum:

"Yücelik geçici bir deneyimdir. Asla kalıcı değildir. Kısmen insanoğlunun efsane yaratmaya meyilli hayal gücüne dayanır. Yüceliği deneyimleyen kişi, nasıl bir efsanenin içinde olduğunu anlamalıdır. Kendisine hangi imajın verildiğini düşünmelidir. Alay etmesini de bilmelidir. Böylece rolünü inanmadan oynar. Alaycılık, kendini rolüne fazla kaptırmasını önler. Bu nitelik olmazsa, yücelik insanı yok eder."

ölüm

ölüm; qarşı-qarşıya gəlişinizin fərqli və sizə tanış olmayan bir atmosferdə baş verdiyi məfhumdur. * yazacaqlarım şəxsi təcrübədən başqa bir şey deyil

ölümlə qarşılaşdığınız zaman otağa(zehinə) ilk öncə özünü hər şeyin üstündə görən o xarakter daxil olur. digərlərinə qarşı çox qəddar bir şəkildə davranır və "siz ağlınızı itirmisiz, necə ola bilər bu? axmaqlar!" deyir və sizi bu nöqtəyə gətirən şeyləri sizə göstərir. bunu etməkdən də sanki böyük bir həzz alır. “nə oldu? çox yaşamaq istəyirdin? lazım idi sənə? bitti, bitti qəbul et artıq. bitti. bit-ti.” bu xarakterin ən önəmli işi danlamaqdır. içəridəkiləri daim danlayır. içəridəkilərdən bəhs etmişkən, sizin yaratdığınız personaların hamısı; işyerindəki, flörtünüzün yanındakı və bənzər personalarınız ölümlə olan bu dueldə iştirak etmir. sonradan yaradıldıqları üçün yoxa çıxmaları da ölümlə üzləşdiyiniz ilk saniyədə baş verir. artıq içəridə sadəcə və sadəcə əsas(essential) mənliklər var. cənab danlayıcı işinə davam edir. Bu hala gəlmənizdə rol oynayan bütün əsas mənliklər isə ona qarşı baş əyir, məyus bir şəkildə ona baxırlar, çünki xilasedici axtarışındadırlar və xilasedici gəlir. cənab danlayıcının üstdən danışmalarını heçə saymağı bacaran bir mənlik(böyük ehtimalla ego), sizi həyatda tutmaq üçün o qədər çalışır ki, sizin təəccüblənməkdən başqa əlinizdən bir şey gəlmir. zamanında Bütün hər şeyi idarə edən ego, qorxudan titrəyir amma ölümə qarşı o güclü duruşunu da qorumağı bacarır. bütün hərəkətlər, mübarizə, bütün hər şey; hamısı həyatda qalmaq üçün. "Ölmək istəmirəm!" deyə qışqırır. Ölüm. daha öncə heç bu qədər yaxın olmamışdılar ona. O yaxınlıqda ikən hər şeyin dəyişdiyini, artıq köhnə istəklərin, arzuların, hədəflərin qalmadığını görürsünüz. Sadəcə ondan qurtulmaq istəyirsiz. “bu səfər yox. indi olmasın”. o isə sizi çağırmağa davam edir.

Ölümün sizi çağırmasını çox rahat və aydın bir şəkildə eşidirsiniz, sizi çağırır, “çox az qaldı”. “Heç bir fərqi olmayacaq. Gəl. Nə fərqi var ki. Çox rahat olacaq, çox cəhd göstərmə və bitsin.” daha pis olan isə otaqda ölümün tərəfində olan və onun dediklərini ciddiyə alan biri də var. ölüm çağırdıqca o da getmək istəyir. ölüm bir addım atanda, o beşini ataraq “gəlin gedək” deyir.

digərlər ağlayırlar. "Artıq hər şeyi dəyişdirəcəm" - deyə ağlayırlar, yalvarırlar xilas ediciyə. "daha yaxşı bir həyat, hər şeyi yoluna qoyacağam. pis bir şəkildə ayrıldığım insanlar, üzr istəyəcəm. Yarıda saxladığım proyekt, bitirəcəm. hər şeyi yoluna qoyacağam. düzələcək. önümüzdəki 2 dəqiqəni, bir neçə saatı, ən pis halda bu gecəni dözməliyəm. və sonra yaxşı olacaq. düzəldəcəyəm, sadəcə bunu yola verməliyəm. hər şeyi yoluna qoyacağam. hər şeyi yoluna qoyacağam."

ölümlə üzləşmənin ən “vaovluq” anı isə bütün bunlar olarkən, sən, “mən” dediyin o varlıq öz qurduğu şirkətdən qovulan steve jobs halına düşür. sən də qovulursan, geriyə çəkilirsən və izləyirsən. sakitcə izləyirsən. danlayıcının üstdən danışmasını, egonun həyatda qalmaq üçün göstərdiyi min bir cəhdi. müdaxilə etmədən, səssiz bir izləyiş. və egonun bu cəhdləri o nöqtəyə çatır ki, bunlar sənə gülməli gəlir artıq. “bu qədər mi qorxur/qorxuram ölümdən?” deyirsən. tanrısı olduğunu sandığın bu zehnin, vücudun sadəcə bir izləyicisi halına gəlirsən və bəlkə də bütün bu illər boyunca bir izləyicidən başqa bir şey olmadığın üzərinə düşünürsən. sən aşağıdakı zehninə, bu nöqtədən baxırsan və onlar savaşırlar. böyük canavar ölüm və qarşısında bu canlını həyatda saxlamağa proqramlanan ego.

bütün hamısı bitir və unudulur. verilən bütün sözlər, edilən bütün hərəkətlər, o böyük mübarizə bitir. ego qalib gəlir. ego qalib gəldi və artıq varlığını sürdürə bilərsən. ego qalib gəldi və qalibiyyət öncəsində sən, ölümün nə qədər böyük bir canavar olduğunu anladın. ego qalib gəldi, amma sadəcə bu səfərlik. sonraki duellər isə yəqin ki, daha qorxulu, daha yorucu və daha çətin keçəcək.

folie a deux

iki nəfər tərəfindən paylaşılan dəlilik. bir-biri ilə çox zaman keçirən cütlüklərdə birinin illüziyalarının, yalanlarının, saxta xatirələrinin digəri tərəfindən də paylaşılmasına, heç bir şübhə duyulmadan qəbul edilməsinə verilən addır. qısa və gerçək bir hekayə ilə daha rahat anlaşılacaq:

kristen adlı bir qadın uşaqlığından bəri valideynlərinin fransada keçirdikləri tətil ilə bağlı hekayələr dinləyib. qadının atası da anası da, evləndikəri zaman fransada xüsusi bir oteldə birlikdə tətildə olduqlarını söyləyib və tətillərini detallı bir şəkildə danışıblar. illər sonra kristen, ailəsinin getdiyi o otelə getmək istəyir amma valideynləri otelin adını xatırlamır və kristen da valideynlərinin gənclik zamanlarında çəkdirdikləri şəkillərə baxır ki, bəlkə şəkillər vasitəsilə otelin adını tapa bilsin. şəkillərə göz gəzdirərkən isə çox təəccüblənir və bir folie a deux örnəyi ilə qarşılaşır: şəkillərdən həqiqətən də kristenin anasının fransada olduğu və o məşhur tətildə iştirak etdiyi görünür. amma anasının yanında kristenin atası yox başqa bir kişi var. sonradan məlum olur şəkildəki kişi kristenin anasının ilk həyat yoldaşıdır. o məşhur tətildə kristenin atası olmayıb və orada kristenin atasının olması, kristenin anasının sahib olduğu saxta bir xatirə imiş. amma kristenin atası da illərdir zamanının çoxunu həyat yoldaşı ilə keçirdiyindən və bu hekayəni dəfələrlə eşitdiyindən bu saxta xatirə ona da təsir edib və o da o gün tətildə yoldaşı ilə birlikdə olduğunu xatırlayır.

shared delusional disorder adı ilə də bilinən bu sindroma, ətrafla əlaqəsi zəif olan və qapalı bir şəkildə yaşayan ailələrdə tez-tez rast gəlinir.

sözlük yazarlarının uşaqlıq xatirələri

2007-2010 arasında bir zaman.

o zamana qədər atamın etdiyi işlərin çox-çox böyük hissəsi uğurlu alınmışdı, hətta “bu qədər də olmaz” deyiləcək qədər uğurlu. son 1 ildə isə başladığı işlər anidən çökür, “böyük ehtimalla heç bir problem yaşanmaz” deyəcəyiniz bir işdə belə uğursuz olurdu. atam, babam və digər yaxınlarımıza görə tək bir cavab var idi “həyatdı, ola bilər belə şeylər.”. amma bu işlərə maraq duyan bir yaxınımızın mövzuyla əlaqəli cavabı isə özündən çox əmin bir şəkildə bu idi “onun(atam) üçün cadu-sehr-büyü(artıq adı hər nədirsə) edilib.”

uzun sözün qısası, bəzi axtarışlar sonrası gedib “the best cadu pozan -bundan sonra cp- in the world” * :D tərzində bir şey tapdılar atamgil. az yaşıma baxmayaraq, mən də daxil olmaqla 4 nəfər birlikdə maşına minib yola düşdük. uzun yol və sairə gəlib çatdıq. mən tək qaldım maşında, atam və 2 yaxınımız birlikdə evə doğru getdilər. o zamanlar nə düşündüyümü tam bilmirəm amma ilk seansın nə qədər də qısa sürdüyünü fikirləşdiyimi xatırlayıram. atamgil maşından ayrılmış, 6-7 dəqiqə içində də qayıtmışdılar. səbəb də bu imiş “əziz cp, 'dostlarının' bunu heç bir şəkildə istəmədiyini, çünki evin, ailənin ən böyüyündən icazə almadığımızı deyib və gedib babamdan icazə almağımızı və geri qayıtmağımızı istəyib.”. biz də elə gəldiyimiz kimi o qədər yolu geri qayıtdıq. ikinci seansa keçmədən öncə babamdan danışım.

babam bu mövzuda görüb görə biləcəyiniz ən qatı insanlardan biri idi. filmlərdə biri tanrıdan, şeytandan və s. bəhs edəndə “hey dostum, bilim aşkına böyle saçmalıklardan bahsetme” deyən o materialist qoca var, xatırladınız o qocanı. bax babam tam olaraq o qocadır. heç bir şəkildə razı olmasa da axırda böyük əzab əziyyətdən sonra babamdan icazə alındı və bu səfər mən olmadan atamgil ikinci seans üçün getdilər və bir neçə saat sonra evə qayıtdılar, cp ilə birlikdə. indi içində iki evimizin və bir sürü ıvır zıvırımızın olduğu çox böyük bir sahə xəyal edin. bu cp qadın maşından endi, yaşadığımız bu böyük sahədə tək bir nöqtədə sabit dayandı və yavaşca öz ətrafında fırlanmağa başladı. bu xatırladığım qədərilə 10 dəqiqədən biraz uzun çəkdi. sonra dayandı, tək bir nöqtəyə yönəldi və ora doğru yeriməyə başladı. bu böyük sahənin bir nöqtəsində dayandı və kiçik bir hissəni göstərərək buranı qazın dedi. qazdıqdan sonra bir neçə metrlik dərinlikdən içində (tam xatırlamıram amma) saç, dəri, dırnaq, piy və bənzər şeylərin olduğu bir “paket” tapdıq. hansı ki bunlar onun dediyinə görə cadu etmək üçün istifadə edilmiş şeylər idi. sonrasında atamla bəzi xatırlamadığım söhbətlər etdilər və xatirə mənim üçün burada bitti. mənim üçün “mən nə yaşadım?” dediyim bir neçə gün və unuda bilməyəcəyim maraqlı bir xatirə idi.

cadu, sehr və bənzəri mövzularla əlaqəli bilgim o zamanlar nə qədər idisə indi də təxminən o qədərdir. mövzu üzərinə dərin araşdırmalar edəcək vaxtı, həvəsi heç vaxt görməmişəm özümdə. amma nə zaman bütün həyat fəlsəfəmi saf materialist bir təməl üzərində qurmağa çalışsam bu hadisə gəlib gözümün önündə dayanır və beynimdə arxa planda bir yerlərdə cavab gözləyir. və hər nə qədər xatirə mənim üçün bitti desəm də, bu hadisənin təsirləri elə fikirləşirəm ki, mən fərqində olmasam da davam edir. mənim, içində elmlə yanaşı bilinməyən, açıqlanması çətin olan qavramlardan bəhs edən rupert sheldrake, carl gustav jung və bənzər insanların fikirlərinə yaxınlıq duymağımın səbəbi də çox böyük ehtimalla bəhs etdiyim bu və buna bənzər bir neçə xatirədir.

bilimkurgu kulübü

science fiction-ın bütün yönləri ilə bağlı geniş məlumat əldə edə biləcəyiniz platforma. vebsaytlarında elmi fantastik kitabların, filmlərin, manqa və animelərin dəyərləndirmələri, bunlardan əlavə hekayələr, xəbərlər və s. var. yaxın zamanlarda 21 fərqli yazarın yazdığı 21 hekayədən ibarət olan ilk adlı kitabları yayımlandı.


youtube kanallarında da səsli hekayələr, sci-fi yazarlarının müsahibələri və bənzər videolar tapa bilərsiniz.

beynəlxalq fəlsəfə olimpiadası

international philosophy olympiad (ipo), 1993-dən bəri hər il keçirilən, müxtəlif ölkələrdən gələn orta məktəb şagirdlərinin iştirak etdikləri olimpiadalardır. iştirakçılar öncədən təqdim edilmiş 4 mövzudan birini seçir və bu mövzu ilə əlaqəli 4 saat içində fəlsəfi bir məqalə yazmağa çalışırlar. məqalələri dəyərləndirərkən münsiflər heyəti 5 əsas kriteryadan istifadə edir:

i) məqalənin mövzu ilə əlaqəsi
ii) mövzunun fəlsəfi təməlləri
iii) iləri sürülən arqumentlərin dəyəri
iv) arqumentlərin tutarlı olması
v) orijinallıq

məqalələr ingilis, alman, fransız və ya ispan dillərində yazıla bilər ancaq iştirakçı məqaləni yazarkən anadilindən istifadə edə bilməz. yəni, alman bir iştirakçı məqaləsini alman dilində yaza bilməz. bu zamana qədər ən çox birinci almanya, türkiyə, finlandiya və ruminiyadan çıxmışdır.

sözaltı sözlük üçün tövsiyələr

1) blogun əlavə edilməsi əla olar. Yazdığımız entrylərdən əlavə, başqa mövzularda fikirlərimizi paylaşdığımız ayrı bir hissə pis olmazdı.

2) ekşi sözlük-dəki ekşi şeyler tərzində bir şey yaratmaq olar bəlkə. amma böyük ehtimalla hazırlanması və s. çox uzun çəkər deyə düşünürəm.

3) "x" adlı yazarın entrylərinin böyük hissəsi ədəbiyyatla bağlıdırsa, yazarın profilində buna dair bir işarə olsun ki, biz də profildə təxminən nələrlə qarşılaşacağımızı bilək.
ya da bunun bir digər versiyası olaraq, #oyun mövzusu altında bir yazar bəlli sayda entry yazıbsa sözlükdə #oyun-a daxil olduğum zaman yazarın profil linkini üstdə bir yerlərdə görüm.

(bax: in timidus we trust)

the matrix resurrections

6 ay sonra, 22 dekabr 2021 tarixində izləyə biləcəyimiz 4-cü matrix filmi.

i) matrixin məndəki yeri
ii) matrix 4-dən gözlədiklərim
iii) lana wachowski üzərinə
iv) matrix dünyasına giriş üçün izləmə sırası.

i) Xatırlaya bildiyim qədərilə 13 yaşımda izləmişdim matrixi və geriyə doğru baxdığım zaman o 13 yaşlı uşağın nə qədər həyəcanlandığını və o filmlərin onun həyatında nə qədər böyük rol oynadığını görə bilirəm. Hazırda sahib olduğum maraq dairəsinin yaranmasında, indiki fikirlərimdə matrixin oynadığı rol çox böyükdür. Əlbəttə ilk izlədiyimdə heyranlıq duyduğum şeylər sadəcə musiqilər, matrixin atmosferi və o məşhur aksiyon səhnələri idi. Sonrakı izləmələrdə isə heyranlığım matrix içindəki böyük suallara, onun fəlsəfəsinə yönəlmişdi. O zamana qədər izlədiyim filmlər dərin olmayan, gənclik filmləri idi. Matrixlə isə filmlərdə də böyük sualların verilə biləcəyini və əgər bu suallar gözəl bir şəkildə filmə daxil edilibsə nə qədər üst səviyyəli işlərin ortaya çıxa biləcəyini görmüşdüm.
Matrixə indiki baxışım isə keçmişdəki gözəl və böyük bir təsir yaratmış xatirə olması ilə birlikdə həm də yəni filmlə bərabər böyük bir həyəcanı da özündə ehtiva edir.

ii) matrixin ilk 3 filmi məncə çox gözəl bir paketdir. başlanğıcı, davamı və sonu ilə dəfələrlə izlədiyim və izləyəcəyim bir trilogiyadır. Bu səbəbdən mən 4-cü filmlə bağlı az da olsa neytral qalmağı seçirəm. Keanu reeves ve carrie anne moss vasitəsilə yenidən trinity və neo-nu görəcəyim üçün və yeni qatılan aktyorların daha öncə çox uğurlu olmaları səbəbindən böyük həyəcan yaşayıram.
Matrix 4-ün nələrdən bəhs edəcəyi isə mənim üçün qaranlıq qalan və təxminlərimin böyük ölçüdə yanlış çıxacağını düşündüyüm bir hissədir. Həmçinin filmin rejissorunun lana olması və Keanu reeves-in hekayədən çox təsirləndiyini söyləməsi ağlıma "birinci matrix filmi səviyyəsində bir şey ortaya çıxarmı?" sualını gətirir.

iii) Lana filmin həm yazarlığını həm də rejissorluğunu edəcək. Wachowskilərin matrix xaricindəki işləri çox da uğurlu olmadı və düzü mən də cloud atlas-ı da, jupiter ascending-i də və hətta çox sevəcəyimi düşündüyüm sense8-i izləyərkən belə həzz almamışdım. Amma yenə də lananın mövzu matrix olduğu zaman nə qədər həvəsli, həyəcanlı ve ən önəmlisi mükəmməliyətçi olduğunu görmüşük, ki bu da mənə böyük ümid verir. Mən sadəcə lananın sahib olduğu politik görüşlərin, əyilimlərin filmin əsas mövzusunun önünə keçməsindən narahatlıq duya bilərəm amma onun hardaysa 25 il öncə yaratdığı matrix dünyasını genişləndirməsini izləməkdən böyük həzz alacağıma da əminəm.

iv) matrix dünyasının genişliyi demişkən, matrix izləməyə başlayanlar buranın böyüklüyü altında əzilib qala bilir. Bu səbəbdən bu dünyaya giriş edəcək olanlara ilk film olan the matrix-i izlədikdən sonra belə bir izləmə sırası məsləhət görə bilərəm:

1) Animatrix: Second Renaissance
2) Animatrix: A Detective Story
3) The Matrix
4) Animatrix: Kids Story
5) Animatrix: Final Flight of Osiris
6) The Matrix Reloaded
7) The Matrix Revolutions
8) Animatrix: Beyond
9) Animatrix : World Record
10) Animatrix: Matriculated
11) Animatrix: Program

ümid edirəm ki, il sonunda filmi izlədikdən sonra məmnun qalıb pozitiv bir ruh halıyla yeni bir entry yazaram.

wishful thinking

bu sifarişi verən: nabifur

boş xəyallar qurmaq, inanmanın bizə rahatlıq verdiyi şeylərin gerçək olacağını düşünmək. şəxsin datalardan istifadə edərək faktlar və rasional düşüncə ilə yox, inanclar vasitəsilə bir şeyi "düşünməsi" və buna inanması.

əsasən son zamanlarda qarşılaşdığım wishful thinking örnəyi:
türk dostlarımın futbol üzrə milli komandalarının çempionatda uğurlu olacağını “düşünmələri”. komandanın gerçək gücünü obyektiv olaraq dəyərləndirmək və bunu digər komandalar ilə müqayisə etmək yerinə, düşüncə sahəsinə duyğusallıq, vətənpərvərlik və s. qarışdıraraq istədikləri, onlara xoş gələn şeyə inanmaları.

philosophical fiction

içərisində böyük fəlsəfi sualların önəmli bir yer tutduğu əsərlərə verilən addır. Yazar, bu hekayələrə obrazlar və onların ətrafla olan əlaqələri vasitəsilə həyatın anlamı, insan yaşamının dəyəri, pisin/yaxşının nə olduğu və bənzəri mövzuları daxil edir və çox maraqlı işlər çıxır ortaya.

philosophical fiction/fəlsəfi romanlara bəzi örnəklər:
candide, qızılgülün adı, varlığın dözülməz yüngüllüyü, Siddhartha.

fyodor Mixayloviç dostoyevski əsərləri, ursula k le guin əsərləri.

alan smithee

Hollywood sinemasının ən uğursuz rejissoru.

Alan smithee gerçək bir insan olmayıb 1968-2000-ci illər arasında istifadə edilən rəsmi bir ləqəb idi. Filmlərin rejissorları filmin son versiyasından razı qalmadıqları zaman, filmdən öz adlarını sildirib alan smithee yazdırma haqqına sahib idilər.

Hətta zamanında kimliyi ilə bağlı heç bir məlumat olmayan alan smithee haqqında "hekayənin təbii bir şəkildə davam etməsinə icazə verir, yaratdığı obrazlar tam da etməli olduqları şeyləri edirlər." və bənzər müsbət rəylər də yazılıb. -*

alan smithee filmləri arasında dune(1984), death of a gunfighter, twilight zone(1983), meet joe black kimi filmlər də var.

true history

bir digər adı ilə a true story. 125-180-ci illər arasında yaşamış samosatalı lucian( Lucian of Samosata) tərəfindən yazılan və bir çoxları tərəfindən tarixdəki ilk elmi fantastika nümunəsi olaraq qəbul edilən əsər. hekayənin bir hissəsində qəhrəmanlarımız aya səyahət edir, burada yadplanetli canlılarla döyüşür, planetlərarası bir müharibədə iştirak edirlər. digər hissələrdə isə onların dünya içərisində yaşadığı fantastik macəralardan bəhs edilir.

əsəri çox heyif ki, hələ oxuya bilməmişəm amma oxuduğum review-ların çox böyük bir hissəsi müsbətdir və həmçinin əsərin yazıldığı zamana görə olduqca orijinal və yaxşı yazılmış olduğundan bəhs edilir. jules verne başda olmaqla bir çox modern elmi fantastika yazarının da lucian-ın işlərindən ilhamlandıqları qeyd edilir.

lucian bu əsəri, insanların inanclarından sui-istifadə edərək yalan/fantastik hekayələri onlara gerçəkmiş kimi təqdim edənləri tənqid etmək üçün qələmə almış və əsərin girişində “oxuyacaqlarınız tamamilə uydurmadan ibarətdir, heç bir gerçəklik payı yoxdur.” deyə qeyd etmişdir. Bu da fikrimcə tarixdəki ilk əjdaha hərəkətlərdən biridir. -*

qeyd: əsərin pdf, şəkilli versiyalarını bu linkdən əldə edə bilərsiniz. -
link

information is beautiful

maraqlı mövzular ilə əlaqəli məlumatları, qrafiklər vasitəsilə aydın, rahat başa düşülən bir hala gətirib online olaraq təqdim edən platforma. məsələn “gerçək hekayələrə əsaslanan filmlərin səhnələri nə qədər gerçəkdir?” adlı maraqlı bir çalışmaları var. bohemian rhapsody filminin səhnələri 79.9% doğru imiş. digər filmlər üçün


bəyəndiklərimdən bəziləri:
i) şüurluluq nədir - link
ii) meditasiya üzərinə - link
iii) şərq dünyasında qərbdən öncə edilmiş kəşflər - link

anhedoniya

anhedonia. artıq heç nəyin öncəki kimi və ya qətiyyən həzz verməməsinə verilən ad. bu durum hər insan üçün müəyyən zamanlarda baş versə də uzun illər bu duyğu içərisində olmaq depressiyanın ən önəmli əlamətlərindən biri sayılır. əgər artıq uzun zamandır ki, çox sevdiyiniz bir filmi izləyərkən, kitab oxuyarkən, ailənizlə birlikdəykən heç bir zövq almırsınızsa deməli anhedonia yaşayırsınız.

anhedonia-nın bir növü də sosial anhedonia-dır. bu durumda insan dostları ilə vaxt keçirməkdən, insanlarla birliktə bir şey etməkdən heç bir zövq almır. bu da fərdin içinə qapanmasına və (əgər sahibdirsə) depressiyasının daha da şiddətlənməsinə səbəbiyyət verir.

anhedonia yaşayan birinin yazdıqları:
gezmekten zevk alamıyorum, yemek yemekten, müzik dinlemekten, bir şeyler izlemekten, arkadaşımla dertleşmekten, yeni şeyler, yeni diller öğrenmekten, kaliteli kitapları okuyup sindirmekten zevk alamıyorum. sabah kalktığımda olağanüstü iştahsızlık ve kayıtsızlıkla uyanıyorum. etrafımdaki konuşmalara odaklanamıyorum, zerre heyecan hissetmiyorum, hüzün bile hissetmiyorum. üzerime fena bir ölü toprağı serpilmiş gibi, yapmayı en çok sevdiğim şeyler bile heyecan, zevk vermiyor.

bu problemin dopamin sistemi ilə birbaşa əlaqəsinin olduğu bir çox araştırmada qeyd edilib və bəzi yerlərdə müəyyən çarələr də təqdim edilib lakin əgər uzun müddətdir bunu təcrübə edirsinizsə professional bir dəstək almağınız ən yaxşı seçim olacaqdır.

linklər:
i) Anhedoni: Hiçbir Şeyin iyi Hissettirmeme Durumu
ii) Understanding anhedonia: What happens in the brain?
iii) Anhedonia Makes It Hard for People to Feel Joy

ömer aygün

son zamanlardakı aktivliyi ilə youtube fəlsəfə kateqoriyasını çox daha gözəl bir hala gətirən filosof. çalışmaları əsasən antik yunan fəlsəfəsi üzərinə olsa da kanaldakı dil və sosyal medya haqqındakı fikirləri də çox maraqlıdır. haqqında yazılmış bir entry:

kendisinin bile şu an youtube'da yaptığı şeyin değerini bildiğini sanmıyorum. resmen bir kuşağa sistemli düşünmeyi öğretiyor. 100 bin kişi bu konuşmaları anlayarak dinliyorsa büyük bir etki bırakır.

youtube kanalı: link

hugo award

elmi-fantastika janrındakı əsərlərə verilən ən böyük mükafatlardan biri. mükafatın adı vaxtiylə amazing stories adlı jurnal başda olmaqla bir çox jurnalın yaradıcısı olub, science fiction-ın ciddi bir janr olaraq qəbul edilməsində böyük rol oynayan hugo gernsback-dən gəlir. ilk dəfə 1953-cü ildə verilən bu mükafat, 1955-dən bəri davamlı olaraq verilir. kateqoriyalar arasında ən yaxşı roman, ən yaxşı qısa roman, ən yaxşı hekayə, ən yaxşı novella, ən yaxşı komiks, ən yaxşı əsərlər seriyası(series) və s. var.

qeyd: rəsmi sayt - thehugoawards.org