15. yasham qarshiliginda tanrinin ustumuze saldigi lenet. iki teref,iki dushmen ordusu ölume dogru, bir-birlerine teref addimlayirlar,amma ne uchun? ozleri de bilmir. sadece onlara verilen emri yerine yetirmeye calishirlar. bes emri verenler neyniyir? daha chox geliri nece elde edeceyi baresinde fikirlesir,beli,budur muharibe. muharibe nefsine qalib gele bilmeyen insan oglunun daha da artigin almaq ichgudusu ile yaratdigi lenetdi.


birinci dunya muharibesine qayidaq, beseriyyet tarixinde bele boyuk muharibe gorulmemisdi ve insanlar buna hazir deyildi. sonu ne oldu? milyonlarla ölü ve milyonlarla ölu olmagi arzulayacaq insan. birinci dunya muharibesinden sag cixmish insanlarin boyuk ekseriyyeti fiziki veya mental olaraq elil olmushdu. milyonlarla orqanin itiren insanlar,milyonlarla adi "qumbara" sozun eshidende ozun yerden yere vuran,herbi forma gorende dizleri uste chokub yalvaran insanlar ve mustemlekelerin genishlendirmish dovletler. nece boyuk tezad yaranir,ele deyilmi? oz menfeetlerine uygun olaraq milyonlarla can almish dovletler.

ikinci dunya muharibesi,birincidekinnen qat-qat artig ölu bedenler. ne ugruna vurushdugun bele bilmeyen beyni yuyulmush esgerler soyuq cebhelerde ölume terk edilirdi. bes bu ölumler rehberlerin vecine idimi? beli! vecine idi. niye? chunki ishgallari davam etdirmek uchun quvve lazim idi. daha chox qan tokulmesi uchun daha chox qurbanlar lazim idi.

muharibe - dagintilar altinda qalmish minlerle insanin,esgerin yoldashlarina "ölmek istemirem" deyen seslerinin duyulmadigi,boguldugu,son anlarinda yashama ichguduleri ile chirpinan bedenlerin heche sayildigi insanliq lekesi.

umid ediremki,bashqa qalaktikalarda,bashqa planetlerde varligin uz qarasi olan muharibeler yoxdur. umid ediremki,bashqa dunyalardaki varliqlar nefsleri ugruna oz cinslerinden olanlari qurban vermirler.

son olaraq,hüseyn cavidin iblis faciesinden muharibe dehshetini goz onlerine getiren bir numune vermek isterdim:

iblis:
dəryalərə hökm etmədə tufan,
səhraları sarsıtmada vulkan,
sellər kibi axmaqda qızıl qan,
canlar yaxar,evlər yıxar insan

mələk:
ya rəbb,bu nə dəhşət,nə fəlakət?
ya rəbb,bu nə vəhşət,nə zəlalət?
yox kimsədə insafü mürüvvət
iblisəmi uymuş bəşəriyyət?

iblis:
toplar veriyor aləmə dəhşət,
dəhşət!.. qopuyor sanki qiyamət,
yağmur kibi göydən yağar atəş!...
atəş! qaralar,dalğalar atəş!

mələk:
ya rəbb,azacıq lütfü inayət!
qəhr olmada artıq bəşəriyyət.
başdan-başa həp yer yüzü vəhşət,
iblis ilə həmrəngi-siyasət.