70. artur rembo. sərxoş gəmi

düşərək felinə lal çayların üzdüm irəli,

qurtulan tək ciyəsindən canım yedəkçilərin.

rəngli şalbanlara mismarlayıb qızıldərilər,

onları hay-harayla nizələdi.

nə komanda veciməydi, nə də mal,

ingilis mahlıcı yəni, flamand buğdası da.

çəkilən tək yedəkçilərlə hesab,

hara mən istəsəm, apardı axar.

dəli çaxnaşmalarla sarsılan dənizlərdə,

yengi bir qışda üzürdüm, çağa beynindən küt.

ötüb keçəndə yanımdan donurdu heyrətdən,

adalar ki, qıraraq lövbəri dəryada gəzinməkdəydi.

verdi hər sübhümə xeyir-duanı fırtınalar,

aldı-oynatdı dalğalar məni mantar sayağı.

burda bəlkə neçə səyyahın axır mənzili var,

mənsə üzdüm, salaraq qorxuya bir çox mayağı.

turşməzə alma şirindir necə uşaqlar üçün –

eləcə xoşladı bu göy suları şam qılafım.

qusuntular və çaxır gölləri yuyuldu bütün,

qırıldı lövbərim ancaq. sükan da yoxdu daha.

məni şeriyyəti qərq etdi o vaxtdan dənizin,

ulduz axmış sulara, sanki süd calanmışdır.

və füsunkar bu mavilikdə görürsən bəzən

ölü – görkəmdə deyərsən o, fikrə dalmışdır.

ağarır mavilik qəfil günün cəlalı ilə,

canlanır ritm və yoxdur daha sayıqlamalar.

şərabı qıcqırır eşqin qızıl çalarlar ilə,

tünddür hər içkidən və səsdə ötər liraları.

ildırımlar, bilirəm mən, necə səmanı yaxar,

ləpədöyənlər, axınlar nədir axşam olcaq.

və göyərçin qatarı tək necə sübh qayğılanır –

mənim bu gördüyümü özgə zənn edər ancaq.

yanır bənövşəyi işıqla, köpür, laxtalanır,

günəşin çöhrəsində sirli, eybəcər ləkələr.

necə antik dramın aktyoru

çırpınırdı – eləcə çırpınır, əsir ləpələr.

xəyala gəldi qarla nurlanan yaşıl gecələr,

qaldırıb ehtirasla öpdüm həm dənizləri mən.

və misilsiz bu həyat cövhəri ki, dövr eləyər,

qoşarəng sayrışı həm fosforun ki, nəğmə deyər.

hürküdülmüş sürü tək dalağaların hiddətlə

olmuşam şahidi mən riflərə çırpılmağının.

ümidim yoxdu da bu dərya zəiflər, nəhlər,

düşər üzqoylu təmiz məryəmin ayaqlarına.

yan keçirdim inanılmaz floridlərdən,

orda panterlər adam cildli, gözlərində çiçək.

elə əyilmədə göy qurşağını gördüm mən,

elə bil indi dəniz ilxısı kəməndlənəcək.

qıcqırırmış necə, gördüm nəhəng bataqlıqlar,

leviafan çürüyür orda qamışlıqlıqlarda.

sular qəfil burulur, sarsılırdı matlıqlar,

uçurumlardakı mirvarilik uzaqlarda.

səmada od, günəş –ağ, dalğa – sədəf. buzlaqlar,

suları qəhvəyi körpəz, rəzil dayazlıqlar.

orda var müdhiş ilanlar ki, bitlərə yem olar,

yerə düşəndə ağacdan, kəsif bir iy yayılar.

göstərəydim uşaqlara bu mavi dalğaları,

doradları və qızıl nəğməkar balıqları da.

məni çiçək-çiçək köpüklənən su yırğaladı,

ruhu qəribə küləklərsə qanadlandırdı.

qütblərdən və zonalardan axıb can üzərək,

dəniz ağlardı, yumşalırdı dalğa zərbələri.

sulara endi toranlıq çiçək dəstəsi tək,

mənsə diz üstə düşən bir qadın kimi əyili.

üstümə zir-zibil töküldü, oxşadım adaya,

yağdı ağgöz, ışqırıqçı quşların peyini.

mən üzürdüm. burazları bu vaxtsa adlayaraq,

boğulanlar girirdi burda keçirsin gecəni.

beləcə gözdən itirdim yosunlar altında,

qasırğa atdı bir fəzaya ki, tox quşdan əsər.

elə mən sərxoşam sudan, çətin ki əl uzada,

mənə yelkənliləri hanzın, həm kreyserlər.

gedərəm arxayın, bənövşə dumanlar çəkilər,

səma da allanan yerində divar tək dəlinir.

ləziz mürəbbələrlə ki, bəyənir şairlər,

qarışırdı günəşin dəmrovu, göyün seliyi.

yürüyürdüm talaşa tək yağırdı nur yoluma,

qara bir ilxı dənizdən çıxıb dalımca qaçmaqda.

iyulların dəyənək zərbəsiylə mavi səma,

alovlanan çuxurlara axıb alışmaqda.

cütləşirdi begemotlar malstromlar ilə,

“ah”lar, “oh”lar gəlib yetişdi, məni titrətdi.

keçsə günüm də mavilikləri əyirməklə,

qədim avropa nisgiliylə məni göynətdi.

adalar gördüm orda, sıxlaşırdı bürclər tək,

açıldı səyyahın yolunda sayrışan göylər.

belə sonsuz gecələr bəlkə sən yatırsan tək,

başında quş qatarı, ey gələcək qüvvə-qədər.

ah, yetər ağladım! bu şübhələrsə qəlbi didən,

günəşdə zəhrmar dadı, itib insaf ayda.

xoralı sevgi məni sardı, bədən keyləndi,

çatla ey kil və batım, qərq olum bu dəryada.

məni avropaya çəkən sular soyuq və qara,

xırda bir gölməçədir ki, yanında çömbələrək

kədərli bir uşaq kimi axşam çağı atıb sulara,

üzdürür bir qayıq ki, may böcəyindən kövrək.

yetər artıq! iliyə vurdu dalğa bezdirdi,

məni pambıq gəmiləriylə qaçdı-tutdu yaman.

qoy bu bayraqların ədası çəkilsin gözdən,

görəyim həm də ki dustaqları pontonlardan.