bugün wiki təsadüfi son
sözaltı sözlük
məsləhət postlar mesaj Profil

...

habbl qanunu

əjdahalar   googlla

    1. kainat genişlənir. qalaktikaların bir-birindən uzaqlaşma sürəti onlar arasındaki məsafə ilə düz mütənasibdir:
    v=hr
    burada, v - qalaktikanın uzaqlaşma sürəti, r - qalaktikalar arasındakı məsafə, h isə *habbl sabiti* adlanan mütənasiblik əmsalıdır.
    1923-cü ildə habbl andromeda dumanlığının spiralşəkilli qollarında bir neçə parlaq dəyişən ulduz müəyyən etmişdir. bu ulduzların parlaqlıq əyriləri (parlaqlığın zamandan asılılıq funksiyası) bizim qalaktikada sefeidlər adlanan dəyişən ulduzların parlaqlıq əyrilərinə bənzəyir. habbl, ulduzların spektr xətlərinin spektrin qırmızı ucuna tərəf sürüşməsinə və andromeda dumanlığındakı ən parlaq ulduzların görünən parlaqlığına əsasən, həmin qalaktikalara qədər məsafələri qiymətləndirmişdir. nəticədə müəyyən edilmişdir ki, spektrdə xətlərin qırmızı tərəfə sürüşməsi qalaktikaya qədər olan məsafə ilə mütənasib olaraq artır.
    *dopler effektinə* əsasən spektral xətlərin qırmızıya tərəf sürüşməsi (buna qırmızı sürüşmə deyilir), işıq mənbəyinin müşahidəçidən uzaqlaşdığını göstərir.
    belə çıxır ki, uzaqlaşmanın sürəti xətlərin sürüşməsi ilə, yəni məsafə ilə mütənasibdir.
    beləliklə, müəyyən edilmişdir ki, bütün qalaktikalar bir-birindən sürətlə aralanır.
    buradan belə bir məntiqi nəticəyə gəlmək olar ki, qalaktikalardan hər hansı birində yerləşən müşahidəçi üçün bütün istiqamətlərdə qalaktikaların hərəkət xarakteri eynidir, kosmoloji prinsipə əsaslanır, yəni kainat bircinsli və izotropik olaraq genişlənir.



hamısını göstər

üzv ol

...