6. osturaqçılığın yüksək səviyyəli təzahür forması olan bir açıqlama. tam əksinə, azərbaycanlıların türkiyəni səviyyəsizləşdirdiyini belə iddia etmək olar. soruşa bilərsiniz ki, ora bundan daha artıq necə səviyyəsizləşə bilər, amma fərqli prizmalardan bunun reallaşdığını görmək çox asandır.

ciddi bir şəkildə köç verən bir xalqın nümayəndələriyik. tariximiz boyunca da heç bir beynəlxalq uğurumuz zad olmayıb. kiçik bir məmləkətimizi belə nə qoruya, nə də firavan bir yerə dönüşdürə bilirik. çıxıb gedirik inkişaf eləmiş yerlərə. olmadı inkişafı ən azından bizdən bir az da olsa yaxşı yerlərə. gedib oralara mız qoyub saxta vətən həsrəti zad çəkirik. tapmadığımız şeylər, öyrəşmədiyimiz dəyərlərə görə yadlaşdırırıq o məmləkətləri. o səviyyəsiz dediyiniz adamlar təriqətçilik, radikal milliyətçilik, çox bariz axmaq solçuluq nümunələrilə dolu olsa da, regionda ciddi rola sahib bir dövlətə və çox dəyərli fərdlərini tez gec də olsa önə çıxaran, onlara dəyər verən bir struktura sahibdir ki, bütün bunlar milyonlarca yerlimizin gedib oralara sığınmağına səbəbdir.

türklərə lağ eləmək üçün minlərcə faktor var. onları yoxsayaraq həyatına davam edə bilmək çox bəsit bir tərcihdir. inan ki, elə azərbaycanı da. hadisələrə, fərdlərə filan böyük rəsmə baxırmış kimi baxmağa çalışmaq əslində işi bu olmayan biriləri üçün sıçmışlığın işarəsidir. individualizmin nə qədər önəmli olduğunu covid-19 xüsusilə üzümüzə çırpdı həyatda qalmağa çalışarkən. içində olduğun topluluğun həyatı yaşama və anlama şəkli, cəmiyyət təhtəlşüuru sadəcə sürü halında yaşayan heyvan topluluğu nümunələri olaraq gözümüzün önünə sərildi. əlqərəz, çox da qoz qoyulası şeylər deyil bütün bunlar. üzərinə düşünüləsi və müzakirə olunmağa dəyər şeylər ən azından minimal fayda toxundurmursa, yormağa dəyməz o gözəl neyronlarını, pozmağa da dəyməz o gözəl əhvalını.

bu minvalla, xülasə olaraq demək istəyirəm ki, müqəddəsi olmayan bir xalq olmağımız deyil problem, bunun olmaması ilə birgə, bunun olduğunu israrla iddia etmək, hələ hələ bununla qürur zad duymağımızdadı problem. bu problem isə ümumiyyətlə boş şeydir.