20. azərbaycan milliyətçiləri tərəfindən qorunan yox, öldürülən dil. bəli.

niyə? çünki, belə bir problem var; sözlükdə kimsə hardasa türkçə söz görür, deyir ki burda niyə türkçə söz işləib bu yazar? "türk sözləri görmək istəmirik sözlükdə" vəs.
dil necə böyüyür? necə daha çox istifadəyə yararlı olur? oturduğun yerdən söz kəşf eləmirsən, sahib olduğu dilin necə və ya kimlər tərəfindən yarandığını belə bilməyən insan gəlib dil milliyətçiliyi edir. dil neologizmlərlə inkişaf edir, bunun içinə alınan sözlər, küçə dili ədəniyyatı, və ölkə içində ortaya çıxan sözlər daxildir. bu adamlar deyirlər ki, başqa dildən bizə söz daxil etmə. onda dil necə inkişaf edəcək bəs? heç bir sikə yaramayan dövlətinin dil qurumu da heç bir sikə dərman deyil, pullarını alıb yatan sovet professorlarından ibarətdir. hansısa məmuru çıxıb bizə "salam qoyun xalq, dilinizə təzə bir iki söz atmışıq, götürün işlədin" deməyini gözləməliyik? yox əlbətdə, o dilə yaxın dillərdən, və ya o dili danışan xalqın aşına olduğu, fonetikasına problem yaratmayan dillərdən, istifadəyə yararlı sözləri dilimizə keçirməliyik. böyük günahı oynamırıq qorxmayın, hansısa kitabda da bunun günah olduğu da yazılmayıb.
eləcə də küçə dili. malakan bağındakı çingənələrin bir birinə xitab üçün icat etdikləri sözləri işlətmir bu adamlar, "bu da təzə çıxıb" ədasıyla, ancaq manhattanın dar küçələridə nəşələnən qara dərililərin ortaya çıxardığı "nigga" sözünü eşidəndə kayf alırlar. ala bu malakandakılar da bizim niggalarımızdı da ta neynəyək olan budu. küçə dilində yaranmış sözlər dilin aparıcılarıdır.

qısaca, məsələn sözlükdəki digər dillərdən alınıb işlədilən sözlərə görə şikayətlənməyin, sözlük hansısa dövlət qürumu deyil, və kiməsə hansısa vəədi yoxdur. xüsusi ilə də türk dilindən işlədilən sözlərə qıcıq olurlar, qıcıq sözü bizdə də var bu arada, sakin olun -*. eyni kökdən gəldikləri millətin özlərindən daha çox inkişaf etmiş olduqlarına qıcıqlanırlar böyük ehtimal. ona görə türk düşmənçilikləri var. işlədilən ingilis ifadəsinə o qədər də reaksiya vermirlər zira, əksinə intellektual kimi baxırlar.
bu yazıq dil milliyətçiləri nəinki yeni alınan sözlərə, hətta dillərinin gəlmiş olduğu keçmiş dil qolundakı sözləri də zaman zaman inkar edirlər, başqa dildə o söz daha çox istifadə olunduğu üçün. lan?
məsələn "zatən gecikmişəm" deyirsən, deyirlər ki zaten nə di düşük türklər kimi? (türklərin niyə düşük olmaqları ayrı müzakirə mövzusudur zatən), deyirsən ay qa bu söz bizim dildə də olub da indi özünü nəyə cırırsan ki, sənin şairim deyib göyə qaldırdığın adamlar bu sözlərlə sevdicəklərindən ay işığında məmə istəyiblər. hətta içində zatən kəliməsi keçən şeir belə desən adama, adamın sənə verəcəyi cavab sadədir: "nolsun ki, o sözü biz indi işlətmirik amma, türklər daha çox işlədir" -dur sikil ala burdan yobana zalatoy paçan blət.