42. arthur schopenhauer - parerga və paralipomena əsərində bu barədə bir neçə şey yazıb.
1) əgər bir insan düşünmək istəmirsə , və edə biləcəyi başqa bir şey yoxdursa, ən yaxşısı əlinə bir kitab alıb oxumalıdır.
2) bu qədər kitab nə qədər səhv yolun olduğunu , və əgər bunlardan hər hansı birini izləsə, nə qədər insanın səhv yolda olduğunu göstərir.
3) oxumaq insanın öz beyni yerinə başqa birinin beyni ilə düşünməsidir
4) bir insan həmişə oxuya bilər, amma düşünə bilməz.

sözsüz ki, schopenhauer bir az cirtqoz filosofdur. yəni həddindən artıq radikal, həddindən artıq müxalif.
hegellə arasındakı söhbətlər onu bu vəziyyətə gətirib bəlkə də.

amma bu o demək deyil ki, schopenhauer kitab oxumayıb. əksinə, bəlkə minlərlə kitab oxuyub. sadəcə kitab oxumaqla hər şeyin düzələməyəcəyini deyir. yəni ki, oxudun kitabı, ondan bir şey götürdünmü ???

o qədər kitab oxuya tanıyıram ki, noolsun ? yenə də bəzi məqamlarda fikirlərini inkşaf elətdirmədiklərini görmüşəm. insan düşünən qamışdır paskal deyib. amma insan hər dəfə düşünən qamış olmur, bəzən elə sadəcə qamış olur. hisslərimiz həmişə aydın, açıq beyinlə düşünməyə icazə vermir, amma heç olmasa bəzi vacib məqamlarda insan daha olğun davranmalıdır. məhz olğunluğu da oxuduğu kitablarla əldə edə bilərsən.
düzü olğunluq həm də yaşanaraq öyrənilir, amma oxuduğun roman, hekayə, povest başqa insanları həyatları, praktikaları,səhvləri deyilmi ? məhz o həyatlardan,praktika və səhvlərdən nəsə götürmək olar.

sadəcə oxuyub anlamaq ,dərk etmək. və oxudugun kitabdan əxlaqi,etik, lazımi yerləri mənimsəyib öz həyatını qura bilərsən. əgər insan oxuduqlarından olğunlaşırsa, oxuduqlarını nədəsə istifadə edirsə ,deməli kitab oxumaqla özünü bir şey zənn edə bilər.
bir də axı müasir dövrdə internet,sosial şəbəkələr olan dovrduə, kitab oxumaq günü-gündən daha da çətinləşir. çünki sosial şəbəkələr bizə asan həzm eləməyi öyrədir. tvitter 140 xarakter istifadə elə deyir,yəni ki qısalt !!! azalt!!! tvitterdə 140 xaraktleri cumleleri guclə oxuyan, facebookda uzun statusları oxuya bilməyən, ədəbi-mədəni portallarda 4 səhifəlik yazıları oxumağa ərinən insanlarla doludur ətrafımız. məhz bu insanların əhatəsində kitab oxumaq və kitab oxumaqla özünü bir şey zənn etmək heç də pis şey deyil. hətta o kitab asan həzm olunun bestseller olsa da.