funny games
əjdahalar googllamichael haneke - məsləhətli filmlər - film fiction - unudulmaz film səhnələri - knock knock - narahat edən filmlər - bütün filmləri izləniləsi rejissorlar - psychological horror - kənarda qalmış izlənməsi lazım olan filmlər
★ #sözaltı wiki təsadüfi wiki gətir
yazarın wiki entryləri: la jetee - hiroshima mon amour - charlotte gainsbourg
deməli gələk filmə. film başlayır. ekranda heç bir yazı yoxdur. fonda opera səslənir, kamera metrələrcə uzaqda arxasına qayıq bağlanmış bir avtomobili təqib edir. j. björling, elena souliotis və renata tebaldi..düzgün cavab tebaldi, operanı səsləndirən ifaçının adı. sual vermə növbəsi anadadır. ailəmizin tətilə gedərkən yolda oynadığı intellektual "opera ifaçısını bilmə oyunu" ilə pərdə açılır. arxa oturacaqda oğulları, itləri, gəmiləri, tətil və party planlarıyla ideal ailə görüntüsü sezilir. o anda filmin adı qırmızı, qalın bir yazıyla ekranı örtür, john zornun qulaqbatırıcı heavy metal parçası izləyiciləri sirkələyir, olacaqlara indidən hazırlayır. bir filmə ancaq bu qədər pis başlana bilinər. normalda filmlər yaxşı başlayar, tamaşaçını özünə çəkər, xarakterləri tanıdar, yavaşca mövzuya daxil edilər, mənfiliklər göstərilər, mübarizə başlayır, problemlər həll edilər və son. halbuki həqiqətdə bu belədirmi? christoffer boe’nin reconstruction’undan götürsək "bu sadəcə fantastikadır amma əzab verir", ki zatən paul da vaxtı gəlincə təsdiqləyər "fantastika həqiqətdir" deyə.
--spoiler--
ailəmiz tətillərini keçirmək üçün göl kənarındakı bağ evlərinə gedərlər. anna(naomi watts) və georg(tim roth) uşaqları georgie(devon gearhart) ilə problemsiz həyat yaşamaqdadırlar. onlara biraz qəribə davaranan qonşularıyla danışıb, tətil üçün gəldikləri bağ evlərinə yerləşməyə başalayarlar. ata ilə oğul gəmi ilə məşğul olarkən, yumurta istəmək üçün evə gələn və qonşu olduğunu iddia edən peter(brady corbet) ona verilən yumurtaları iki dəfə yerə salaraq qırır. bu vəziyyət annanı biraz əsəbləşdirər amma səbr etməyi bacarar. ardından golf taxtası istəmək üçün gələn paul(micheal pitt ) annanı lap narahat edər. həyat yoldaşına şikayət edərək, getmələrini istəyər. evə georg’un da gəlməsindən sonra getdikcə qızışan mübahisə peter və paulun ailə üzvlərinə oynuyacaqları sadist oyunların başlanğıcı olur.
--spoiler--
filmin mövzusunu qısaca oxuduğunuzda, iki sadist gəncin bir qrup insana müxtəlif oyunlarla işgəncələr verməsi qorxu kinosunun ən şablon nümunələrindən biridir. hollywood filmlərindən fərqli olaraq funny gamesdə şiddət təqlid edilmir, izləyiciyə yaşadılır. film boyu davam edən fiziki və zehni anlamda aşağılayıcı "şiddət" annanın addım-addım üz ifadəsində göstərilir. izlədiyimiz beş insanın nə keçmişi, nə də həyatda qalanların gələcəyinə dair dəqiq məlumatımız yoxdur. iki sadist gəncin bu işgəncələri nə üçün etdikləri filmin ən böyük sirridir. georg onlara edilən işgəncələrin səbəbini soruşduğunda, paul; dostunun atasının onu tərk etməyindən, həddindən artıq zənginlikdən düşdüyü boşluqdan olduğunu izah edər. davamlı olaraq hekayəni qarışdıraraq, georga və eyni zamanda izləyicilərə ip ucu da verməz. bilinən tək şey, etdikləri işgəncələrin bu ailəyə xas olmadığıdır. george və anna evlərinə gedərkən, yolda qonşularının evinin qabağından keçərlər. o ərəfədə qonşuları qəribə davranışlar edər, bağçada yenə ana, ata və iki nəfər gənc olar. niyə orda olduqlarını və nə etdiklərini o an orda başa düşməzlər, iki gənci qohumdur deyə fikirləşərlər. soruşmaq ehtiyacı belə hiss etməzlər, elə filmin alt mətinlərindən də biri bu əlaqəsizlikdir. maraqlanmadan keçdikləri qonşularının aqibəti ilə öz aqibətləri oxşar olacaqdır. hətta gənclərin onların qohumuymuş kimi təqdim edib yumurta istəyəcəkləri üçüncü ailənin də.
film çəkilərkən filmdə istifadə edilən geyimlərin hekayənin gedişatına əhəmiyyətli təsiri var. normalda qorxu filmləri qaranlıq mühitlərdə, qorxunu simvollaşdıran tünd rənglərdə çəkilər. amma bu filmdə hadisələr günortadan sonra yaşıllıqların arasında, aydın havada başlayır, iki gəncin geyimləri isə etdikləriylə lağ edərcəsinə ağappaq olar, digər qatillərə işarə edən əlcəkləri belə. bəlkə də hər axşam bir-birini öldürənləri izləyən georgie, pauldan qaçıb bir evə gizlənəndə, bir silah tapıb paulu öldürməyi düşünə bilir. hansı vəziyyətdə olur olsun bir uşaq necə öldürməyə bu qədər meyilli ola bilər? uşağın öldürüldüyü səhnədən əvvəl peterin izlədiyi sunamı görüntüləri, avtomobil yarışındakı qəza anı şiddətin müştəri mərkəzli satışa çıxarılmasına işarə edir. o momentdə paul otaqdan çıxır, kamera onu təqib edir və qırılma nöqtəsi...sonrakı səhnədə georgienin qanı televizorun üzərini örtür. və hələ də avtomobil yarışı davam edir. biz ölümə şahid ola bilmirik. qorxu filmlərinin ən böyük uğurlarından olan ölüm səhnəsini haneke tamaşaçıya göstərmir belə, onun yerinə paulun buterbrod hazırlamasını seyr edirik. ani ölüm səbəbiylə həyəcanlanan gənclər evi tərk edir. avtomobil yarışı səslərinə biraz da səbr edən anna, televizoru söndürür. bu an hər şey bitə bilər, ana və ata xilas ola bilərlər. amma paulun da dediyi kimi "bu heç də cəsur bir davranış deyil! uzun metraj üçün yetərli olmaz". və film davam edir...
yaxşı bəs anna və george üçün verilən həyata nələr daxildir? sayaq; uşaqları, gəmiləri, qolf taxtaları, bağ evləri. bunlar tipik ailə üçün ideal "xoşbəxtlik" anlayışının komponentləridir, ancaq təəssüf ki ya sahib olduqlarını itirilər, ya da sahib olduqları onların yox olmalarına səbəb olur. georgun ayağını paul qolf taxtası ilə qırır, annanın ölümü isə gəmidən düşərək olur. bunun xaricində ailə haqqında dəqiq məlumat verilmir. hər hansı bir filmdə olduğu kimi bu filmdə də izləyici günahsızların tərəfindədi. nə vaxt xilas olacaqlar, necə qaçacaqlar deyə gözləyərkən paul kameraya çevrilib izləyicini də o otağa daxil edir. " nə düşünürsünüz? sizcə şanları var? onların tərəfindəsiniz elə deyilmi?" .
bir də məşhur pult ilə geriyə çevirmə səhnəsi var..paul annaya nəsə izah etdiyi vaxtda, anna birdən tüfəngi götürüb peteri öldürür. paul isə əlindən tüfəngi alaraq, pultu(uzaqdan idarəetmə-azərbaycan dilində) axtarmağa başlayar. geriyə alma düyməsini basdığı anda hadisələr başa alınır. paul annanı cəzalandırmaq üçün isə georgu vurar. peterin öldürüldüyü anda istər-istəməz izləyicdə rahatlama hissi yaşanır. sırf bu səhnə ilə bağlı rejissor müsahibəsəində belə deyib "annanın qatillərdən birini vurması anında, bütün zal alqışlara qərq oldu. sonrasında uzaqdan idarəetmə ilə geriyə döndərilən səhnə…və hər kəs manipulyasiyada olduğunun fərqinə vardı, nəticə etibarilə onlar qatili alqışlamışdılar". digər qorxu filmlərində yaxşılar həmişə bir yol tapıb qalib gələr, ancaq izlədiyimiz 100 dəqiqəlik filmdə buna rast gəlmirik. haneke şok üstünə şok ilə izləyicinin cinayətləri qəbul etməsini istəyər. gənclər uşağı öldürdükdən sonra evdən qaçınca anna ilə georgun nə edəcəyini bilməz bir şəkildə xilas olma yollarını axtardığı anda belə, bütün açıq qapılar bağlanır. dəqiqələrlə evdəki islanmış telefonu qurutmağa çalışırlar, hansı qapıdan çıxacaqlarını düşünürlər. anna evdən qaçıb kömək axtarmağa çıxanda belə tutular. işgəncə hələ bitməyib. haneke hələ sakitləşməyən izləyicini son zərbəylə knockout edər. filmin əvvəlində diqqətli bir detektiv tamaşaçısının gözündən qaçmayacaq bir səhnədə, ata və oğlu gəmini hazırlayarkən gəmiyə düşən bıçağın gələcəkdə qarşımıza çıxacağı gün kimi aydındır. iki gənc annanı bağlayıb gəmiylə yola çıxdıqlarında, anna bıçağı fərq edər, ipləri kəsməyə çalışar amma paul bunu görər, bıçağı əlindən alar və annanı soyuqqanlı şəkildə suya atar.
qısacası öyrəşdiyimiz qorxu filmlərindəki kimi bitməz film. izləyicinin gözlədiyi "son" ekrana gəlməz. haneke trierin "dogville", ilmar raagın "klass" filmlərinin sonundakı sevinci bizə yaşatmaz. olsun, biz hanekeni buna görə sevirik- "happy end"siz filmlərinə görə. amma hanekeyə bir sözüm var. adam bu qədər soyuqqanlı olmaz.
üzv ol