6. (baxma: statement of purpose)

universitetlərə, təqaüdlərə qəbul prosesində mühüm rol oynayan zad. 500 manat verib bunu yazdıranın gördüm, sözlük. bu motivasiya məktubunun hər müraciət prosesində ancaq motivasiyamı öldürmək missiyası var idi. bunu yazmağın dərdindən həftələrlə təxirə salardım müraciət prosesini. həmişə də bu nəyə lazımdı deyə fikirləşirdim. sən demə elə ona görə də nə yazdığım işimə yarayırdı, nə də düz əməlli bir şey çıxırdı ortaya. axır vaxtlar xarici universitetlərə hazırlaşan orta məktəb uşaqların görəndə vacibliyin başa düşmüşəm. bu merət təkcə komissiyaya qərar verməyə kömək etməklə qalmır, həm də adama öz məqsədlərini, gələcək planlarını daha aydın təsəvvür etməyə də kömək eləyir. istəyirəmmi lan mən bunu həqiqətən - sualına öz içində cavab tapmış olursan.

nə başını ağradım, sözlük, axırkı bu məktub işimə yaramış oldu deyə məqsədim guya tiplər verməkdi. əvvəla, ona buna yazdırmaq lüzumsuzdu. ən yaxşı nəticə özünüz yazıb üstündə işləsəz, ortaya çıxacaq. bir günlə də olacaq iş deyil. 2-3 gün bəs edər. yazdığın gün elə bilirsən vsyo ele budu, amma ara verib yenidən baxanda görmədiyin səhvlər girir gözünə. onu da deyim ki, ordan-burdan nümunələrə baxmaq işə yaramır. əksinə baxmamaq daha yaxşıdı ki, içindən gələni çərçivəyə sığışdırmağa çalışmırsan. oxuyanda adam bu cümlə oldumu, olmadımı deyə hər yazdığından şübhəyə düşür. sadəcə məktubun məqsədini düz qavramaq lazımdı. düşünün ki, sizi kimi minlərlə tələbə müraciət eləyir, hamısı da bu merəti yazacaq. o bədbəxt komissiya da bunların hamısını bir-bir oxuyacaq. hamının ağlına ilk gələn şeylərdən elə buna görə, yazdığınız yadda qalsın deyə qaçınmaq lazımdı. ay nə bilim ölkə görəcəm, nə bilim yeni insanlar, yeni mədəniyyət, valideynlərim filan şey idi deyə filan ixtisas, bəs mən beləyəm, eləyəm - keçin bunları, səmimi yazın. elə bil özünüzə cavab verirsiz ki, nə olacam la mən. yəni özünüzü qane edəcək cavablar tapmağa çalışın. yazmağa başlayanda da birdəfəlik strukturla yazmağa çalışmayın. mən yoxlamışdım, saatlarca ağ vərəqlə baxışırdım. qaralama kimi nə gəlir ağlınıza dəxli oldu olmadı döşüyün getsin. sonra hansı sualları cavablandırmalısız onları qeyd edin bir kənarda. məsələn, niyə bu ixtisas (marağınızın qaynağı), bu istiqamətdə özünüzü necə inkişaf etdirməyə çalışmısız (akademik fəaliyyətinizə istinad edərək konkret nümunələr göstərmək), bu istiqamətdə gələcək planlarınız, bu getdiyiniz ölkənin, universitetin təhsilinin sizin üçün üstünlükləri nələrdir və nə qatacaq sizə. bir də müraciət edilən universitet, təqaüd, nə bilim nədisə ondan asılı olaraq niyə filan universitet, niyə filan ölkə və s. bunu da elə altı boş cavablarla ötüşdürməyin. universitetin müəllim heyətini, müraciət etdiyiniz proqramın strukturunu, tədqiqat sahələrini, imkanlarını, ölkənin sizə qata biləcəyi şeyləri və s. araşdırın və bunlarla fikrinizi əsaslandırın. bunlar mütləq cavablandırmalı olduğumuz suallardı. əlavə vacib olduğunu düşündüyünüz suallar olsa, onların cavablarını da uyğun hissələrə əlavə edin.
bəzən elə olur ki, başqa bir sahədə təcrübəniz olur. bu işimə yaramaz deyə kənara atmayın, yarayar. hər işdə/təhsilinizdə lazım olan social skills, time management və s. kimi ümumi şeylər var ki, bunları o təcrübə müddətində necə inkişaf etdirmisiz, onu aralara sərpişdirin. ha bir də niyə mən sualının cavabını deməyin, göstərin. nümunələr vermək şərtiylə o sahədə elədiklərinizdən danışın. xarakter olaraq filan cürəm dedinizsə, o şəxsi keyfiyyətinizin bariz gözə çarpdığı hər hansı bir anı təsvir edin. heç kim sadəcə tərifdən ibarət yazını oxumaq istəməz. son olaraq da dillə bağlı problemləri düzəldib, struktura göz atdınızmı bitmişdir. bir dəfə də komissiyanın gözüylə oxuyun, klişe cavablardan qaçıb əsaslandırılmış özünəməxsus cavablar vermisizsə, bu iş oldu deməkdir.