əjdahalar googlla azərbaycan deyəndə ağla gələnlər - mirzə şəfi vazeh - ədəbi tənqid - sərgüzəşti mərdi-xəsis - şahmat - kaş ki ölməyəydi deyilən məşhurlar - şəki - cəlil məmmədquluzadə - məmə 19. həyatı çox qarma-qarışıq olan bir insan olub. atası mirzə məhəmmədtağı kişi təbriz vilayətinin xamnə qəsəbəsindən olub, xamnədə kəndxuda olub, sonra vəzifəsindən azad eliyiblər. bu da sonradan çörək pulu qazanmaq üçün araz qırağı kəndlərdə başlayıb xırdavat satmağa, xırdavat sata-sata gəlib çıxıb şəkiyə. şəkidə axund ələsgər adlı adamla tanış olub, sonra onun qardaşı qızı nanə xanımla evlənib. 1812-ci ildə onların eşqinin meyvəsi olan fətəli dünyaya gəlib. 1814-cü ilə qədər şəkidə yaşayıblar, sonra köçüblər xamnəyə. sən demə, məhəmmədtağının bundan qabaq da arvadı olub, o da xamnədə yaşıyıbmış. nanə xanım xamnəyə gələndən sonra, bunun birinci arvadı ilə nanə xanım arasında ixtilaflar olub, tez-tez dava eliyirmişlər. nəysə ki, nanə xanım 4 il dözüb, sonra fətəli ilə birlikdə veş-vüşünü yığıb gedib qaracadağa axund ələsgərin yanına. axund ələsgər də bunları himayə eliyib, 7 yaşından 13 yaşına kimi fətəli qaracadağda qalıb. axund ələsgər fətəlinin ruhani olmağını istiyib, ərəb, fars dillərini, quran oxumağı zadı öyrədib fətəliyə. fətəli sərbəst yazmağı, oxumağı bilən savadlı gənc olduğu üçün ona mirzə fətəli deməyə başlıyıblar. daha sonra axund ələsgər həcc ziyarətinə gedəndə mirzə fətəlini gəncəyə gətirir, orada molla hüseyn pişnamazzadəyə tapşırır ki, fətəliyə dini elmlərdən dərs desin. mirzə fətəli gəncədə olanda məşhur şair, xəttat mirzə şəfi vazeh lə tanış olur. deyilənə görə, fətəlini ruhanilik fikrindən mirzə şəfi vazeh daşınıdırır. fətəliyə ruhaniliyin iç üzlərini açır, fətəli də o vaxtdan sonra ruhaniliyə nifrət eliyir. fətəlinin öz ailə həyatına gəldikdə isə o, axund ələsgərin qızı tubu xanımla ailə həyatı qurub. yəni, dolayısı yolla fətəliylə tubu xanım arasında qohumluq əlaqələri olub. buna görə də, tubu xanımla fətəlinin dünyaya gətirdiyi 13 uşaqdan 10-u kiçik yaşlarında, 1-i isə gənclik yaşında dünyasını dəyişmişdir, qalan 2 uşaq haqqında isə məlumatım yoxdur. qayınatası axund ələsgər öldükdən sonra isə o, axund ələsgərin ailəsini himayə eliyib. necə ki, bundan əvvəl axund ələsgər fətəlini himayə eliyib saxlamışdı. əsərlərinə qaldıqda isə həmişə haqqı, ədaləti müdafiə eliyib əsərlərində, çox vaxt da haqqın, ədalətin qələbəsiylə başa çatıb. yəni ki, candı.