14. "ağ liman", "beşmərtəbəli evin altıncı mərtəbəsi" və "altıncı" əsərlərinin baş qəhrəmanı. azərbaycan ədəbiyyatında məncə ən yaxşı işlənmiş qadın obrazı. səməd vurğunun aygünü də çox yaxşı işlənib amma təhminə çox daha fərqlidi. yuxarıda yazdığım hər üç kitabı da oxuyandan sonra təhminənin bütün hekayəsi məlum olur. əslində, anarın qızı tərəfindən yazılan və təhminənin gündəliklərindən bəhs edən "altıncı" povestini çox da sevmirəm, çünki bəzi boşluqları qətiyyən istədiyim və təsəvvür etdiyim kimi doldurmayıb yazıçı. amma hər nəysə. təhminə çox kiçik yaşlarından bəzi problemlər yaşayır və ilk aşiq olduğu adam onu belə desək yarı yolda qoyub gedir. uşağını aldırmalı olur. səhv eləmirəmsə, "ağ liman"da təhminə zaura deyir ki, "uşağı olmayan qadına ona görə sonsuz deyirlər ki, o ailənin sonu olmur çünki ailənin son üzvü o uşaqdır". təhminədə bu uşaq söhbəti travma kimi idi, ilk məhəbbətindən qalan travma. adama elə gəlir ki, təhminə yuxarıdakı yazarın dediyi kimi "quşdu", amma yalnız əsərlərdə təsvir olunanlara baxsaq (özümüzdən hekayə artırmasaq), başa düşmək olar ki, o sadəcə zauru sevmişdi və ona heç vaxt xəyanət də etmədi. hə, evləndiyi adamı zaurla aldadırdı amma onu da heç sevməmişdi və həm də o adam (əsərdə manaf, filmdə arif) da xəyanət edirdi onsuz da. insan sevmədiyi bir adamla evlidirsə ona xəyanət edir kimi qəbul oluna bilər yoxsa yox, düzü bunu bilmirəm, amma məncə xəyanət deyil. təhminə istədiyini eləyirdi həmişə, illər keçib amma hələ də elə yaşayan qız, qadın çox azdı bu ölkədə, elə yaşamağa icazə də vermirlər onlara bəzən. zövqlü idi, şopen dinləyirdi, fərqli idi ətirləri qarışdırırdı və öz ətrini düzəldirdi. təhminə heç kimdən qorxub qaçmırdı, heç kimi narahat da etmirdi, sadəcə öz həyatını yaşamaq istəyirdi. təhminə həmin anı yaşayırdı, gələcək haqqında düşünmürdü. təhminə gözəl idi, gözəl olan hamı kimi hətta gözəllikdən asılı olmayaraq hamı kimi bəyənilmək istəyirdi amma hər bəyənənlə də birlikdə deyildi. nəysə, çox danışdım, təhminə kimi sevən qız tapsaz zaur olmaq lazım deyil məncə, firəngizlə bir ömür yaşamaq çox sıxıcı olar, ümumiyyətlə sevən qadını itirməmək lazımdı. əsərdən bir neçə cümlə ilə bitirim:
kişi məlakəni fahişəyə çevirən deyil, kişi fahişəni məlakəyə çevirəndi.
əgər adamlar başa düşsəydilər ki, beşmərtəbəli binanın altıncı mərtəbəsi də ola bilər, onda nə vardı ki...