1. simone de beauvoirnın 1964-cü ildə yazdığı, ölümü addım-addım təsvir etdiyi, zənnimcə, hər kəsin, xüsusilə bütün qocaların, ölümcül xəstələrin oxumalı olduğu, demək olar ki, hər anadan bir parça daşıyan əsər. Olduqca yalın üslubu var yazıçının, nə yersiz bənzətmələrə, nə də bayağı drama yer verib burda. Ölümü, yaxınını itirdikdən sonra insanların hansı ruh halına düşdüyünü, ana-qız münasibətlərini mənfisiylə-müsbətiylə lakonik şəkildə təsvir edib. Çox-çox qısa idi kitab, ilk dəfə bir günə oxuyub, daha sonra bitməsin deyə təxminən 150 səhifəlik kitabı bir həftəyə oxumuşdum. Yaxşı ki də, ikinci dəfə oxumuşdum, səthi yanaşdığım səhifələri daha dərinliyə enərək oxumağıma, analiz etməyimə kömək etmişdi.


--spoiler--

Əsər 1963-cü ildə yazıçıya zəng gəlməsinin təsviriylə başlayır. Zəng vuran şəxs 77 yaşlı anası françoise-in hamamda yıxılıb xəstəxanaya aparıldığını deyir. Bu xəbəri alandan sonrakı simoneun soyuqqanlılığı albert camusun yad kitabının girişini xatırladır. Yeah, o məşhur giriş: "Bu gün anam ölüb, bəlkə də, dünən".
Kiçik bir hadisədən qaynaqlı olaraq xəstəxanya aparılan anasına bir müddət sonra xərçəng diaqnozu qoyulmasının təsviri verilir daha sonra. "Təbii ölüm deyə bir şey yoxdur. Bütün insanlar ölümlüdür, amma hər insan üçün öz ölümü bir qəzadır və bunun fərqində olsa da, buna razı olsa da, bu yersiz şiddətdir" Deyən yazıçı anasının kifayət qədər yaşı olsa da, inanclı biri olsa da, yaşama arzusunu, eləcə də hər kəsin ölümdən qorxduğu reallığını bütün çılpaqlığı ilə çırpır üzümüzə.
"50 yaşındaki bir kadının annesi öldüğünde üzülmesini anlamıyordum çünkü zaten yaşlıydı ve doğaldı ancak şimdi anlıyorum ki insan doğduğu için, yaşamış olduğu için, yaşlandığı, kocadığı için ölmüyor. bir şeylerden ölüyor..."


--spoiler--


Ölüm kimi drama yaratmağa açıq mövzudan bəhs elədiyi təqdirdə belə, duyğu vampirliyi etməyib yazıçı kitabda. Ən diqqətimi çəkən sətirlər isə həkimlərlə, xəstəxanalarla bağlı cümlələr idi. Xəstəxanaların çarəsiz, boğuq, səmimiyyətsiz atmosferini, bəzi həkimlərin qəssab havalarını* "xərçəngsən, öləcəksən" o qədər möhtəşəm şəkildə yazıb ki, nə qədər tərif yağdırsam belə, eyni effekti verməz.
Dəfələrlə oxunmalı, dəhşət əsərdir.