1. Platonun idealar nəzəriyyəsinin böyük qismi "dövlət" əsərindədir. ilk öncə, platonun ondan öncəki filosoflardan nələri aldığını yazmaqda fayda var. Pitagoras adlı filosofdan ruh köçünü, ölümsüzlüyü, parmenidesdən heç bir şeyin dəyişmədiyini, herakleitosdan hər şeyin dəyişdiyini və müəllimi olan sokratdan isə, əxlaq dəyərlərini mənimsəyib və əsərlərində yer verib.
Filosof kimdir ? Platona görə, filosof sözünün etimologiyasından anlaşılır ki, filosof bilgini sevən biridir. Ancaq, bir şeyə qarşı olan müvəqqəti maraq insanı filosof etməz. Ona görə həqiqəti sevən insan filosofdur. Burada, filosofları digərlərindən ayıran xüsusilikdir. insanların çoxu, bir musiqini, bir rəsmi gözəl olaraq adlandırır, lakin filosoflar o gözəlin özünü sevir. Bu biraz dərk edilməsi çətin məsələdir. ilk öncə tam açıqlayıb sonra örnək verəcəm. Bilgi və sanı ( sanmaq) var. Çox insan yuxarıda yazdığım gözəl musiqi örnəyini hiss edir və sanır ki, bu gerçəkdir. Ona görə bu gerçək bilgi deyil. Lakin filosoflar, başlı başına gözəlliyin özünü dərk edirlər və gerçək bilgini mənimsəmiş olurlar. Bəs bunu necə ayırd etmək lazımdır ? Bilgi, bizi heç vaxt yanıltmır ona görə gerçəkdir və gerçək olmayan şey bilgi deyil, ona görə gerçək də deyil. gerçək deyilsə sanıdır, ancaq gerçək olmayan da heçlikdir. Onda sanı, yəni, sandığımız şey həm olan həm olmayandır. Bu necə mümkündür ? Gözəl olan bir baxımdan gözəl deyil, ədalətli olan bir baxımdan ədalətli deyil. Nəticə olaraq, bizim bu dünyada hiss etdiyimiz bütün şeylər sanıdan ibarətdir. Bilgi isə fövqəltəbiidir. insan örnəyini götürə bilərik. Platon ümumi olaraq, insanlar olduğunu qəbul edir, lakin gerçəklər dünyasında sadəcə bir insanın, gerçək, sadəcə bir insan modeli var, bir at modeli, bir pişik modeli var deyir. Bununla da mağara alleqoriyasına çıxmış oluruq. Yəni, platona görə görünən və gerçəklər dünyası var. Biz görünən dünyada yaşayırıq. Bunu tam qavramaq üçün dövləti oxumaq vacibdir. Bəzi insanlar aristonun platondan daha məşhur və daha öndə gələn filosof olduğunu düşünürlər, ancaq fikrimcə, yanılırlar. Birincisi, aristo platonun yetirməsidir, ikincisi də odur ki, bugünə qədər var olmuş filosoflar gerçəkliyi qavramaq üçün platona baş vurublar, ontologiya, epistomologiya baxımından da baş vuranlar çoxdur. 12-ci əsrə qədər bu iki filosofdan platonun düşüncələrini qəbul edib, platoncu olanların sayı lazımı qədərdir ( stoaçıların da bir qismi platonçu olub).
Platon idealist olsa belə, ona qarşı çıxıb tənqid edənlər də bir nöqtədə bəzi düşüncələrini qəbul edirlər.