6. bu gün oxuyub bitirdiyim friedrich nietzsche tərəfindən yazılmış kitab. antichrist (dəccal), adından da göründüyü kimi xristianlığı, xristian əxlaqını, din adamlarını tənqid edən bir əsərdir. xristianlığın bütün qərb dünyasını ələ keçirdiyini və xristian əxlaqının, insanları zəiflədən bir tərəfə sahib olduğunu müdafiə edən friedrich, xristianlığa onlarca fərqli tərəfdən -tanrı, papalar, inancın psixologiyası, xristianlığın təməlləri, onun budizmə görə aşağıda qalması və s. - hücum edir.

əsərin yazılma tarixi 1888. yəni nietzschenin mental sağlamlığını tamamilə itirməsindən 1 il öncə. bu səbəbdən də onsuz da anlaması çətin olan nietzsche'yi bu əsərdə anlamaq daha da çətin bir hala gəlib. uzun, sonu gəlməyən cümlələr. bir yerə bağlanmayan (ən azından mənim bağlaya bilmədiyim) hissələr. lakin ümumi olaraq baxdığımızda isə tam olaraq anlaşıqlı.

nietzscheye kiçik bir eleştiri:
nietzschenin həyatlarımıza yerləşmiş olan dinləri qarşısına alıb oradaki fikirləri dağıtması və bu hücumları bir çox fərqli nöqtədən edə bilməsi olduqca mükəmməl. lakin bunu edərkən özünü və bunu edənləri "üstün", "biz seçilmişlər" və bənzəri sifətlərlə adlandırması mənə mənasız gəlir. "orada bir din var, mən bunu tamamilə inkar edirəm buna görə də mən üstünəm.". bu mənə bir delusion kimi gəlir.

tənqid 2.
xristianlıq olsun, bənzəri ideologiyalar olsun; bunların hamısı gözümdə həyatda qalma vasitələridir və bunun xaricində heç bir üstün dəyərləri yoxdur. bu səbəbdən nietzsche'nin etdiyi iş yaşadığı dövr üçün cəsur bir addım olsa da fikrimcə bir milçəyi qarşına alıb, ona ardıcıl yumruqlar atmağa bənzəyir. yumruğun 90%-i boşa gedəcək!

bunların xaricində əsər olduqca önəmli, xristianlığın və digər dinlərin altındaki konseptləri qavramaq üçün əvəzolunmaz bir əsərdir. oxuyacaq olanlara xoş oxumalar.