110. Heydər Əliyevi həm siyasi, ən əsası isə, bir şəxsiyyət kimi çox bəyənirəm. Sözlükdə və ümumən bir sıra çevrələrdə haqqında tam bir məlumat sahibi olunmadan şüursuz və savadsızcasına bir nifrət olduğundan bura yazıram bunu.

Siyasəti müzakirəli ola bilər, amma hər iki halda, mənim gözümdə bir şəxs kimi qibtə olunası insandır. Bunu aztv izləyib propaqandaya uymuş biri kimi yazmıram. Əksinə! Onu yaxından tanımış, onunla əlaqədə olmuş, onun dövründə nazirindən xüsusi xidmət qurumlarına qədər yüksək vəzifələrdə xidmət eləmiş bir sıra insanları tanımaq, səmimi söhbət etmə şansım olub deyə yazıram. Haqqında danışılarkən deyilən ifadələrin qeyd-şərtsiz hamısını təsdiqləyib və əlavələr ediblər. işin özü budur ki, əliyev 20 il əvvəl vəfat edib, o insanların da heç biri hazırda vəzifədə deyil və heydər əliyev barədə deyəcəyi hansısa neqativ ifadə nə özlərinin, nə də övladlarının həyatına heç bir halda mənfi təsir etməyəcəyi halda onun haqqında yaxşı danışırdılar və söhbətimiz də rəsmiyyət çərçivəsində olmayıb.

Adam həqiqi anlamda prezident olmalıq biri olub. Hansısa sferada başçı mövqeyi elə bir şeydir ki, bunun üçün bəzən güc(qorxu saçmaq) və idaetməni müəyyən dərəcədə bacarmaq kifayət edir, yəni hər işi bilməsən də olar. Necə ki, bir çoxumuz öz iş yerlərində(həm dövlət, həm özəldə) müdirimizin heç də yüksək savadlı olmadığını, müdirdən daha savadlı və onun işini daha yaxşı bilən amma aşağı pozisiyada olan birilərinin olduğunu görürük. amma hər necəsə o insan müdirdir və o vəzifəni əlində tutur. Əliyevdən də çox qorxulub, amma ona olan qorxu onun gücündən yox, biliyindən olub. bu adam qədər sosial mövzulardan iqtisadi proseslərə, güc sturukturundan psixologiya sferasına qədər yüksək savadda olan çox az adam eşitmişəm və ondan çəkinməklərinin də səbəbi heydər əliyevin qarşısına hansısa hesabatı və ya təklifi qoyanda "bu adam mənim gördüyüm hər işi dərinliyinə qədər bilir, görəsən nəyisə səhv etməmişəm?" fikrinin verdiyi qorxu olub.

Bir də ən çox bir şeyə diqqət eləmişəm söhbət edəndə. Onun haqqında danışarkən qarşımdakı insanlar hansısa tarixi şəxs yox, sanki öz doğması, dərindən özləm duyduğu yaxın bir dostu barədə danışırmış kimi gözləri yol çəkə-çəkə söhbət edirdilər. Qarşımdakının savadlı, dünyagörüşlü və qabiliyyətli insan olduğunu bilib də kiminsə haqqında bu cür səmimi danışmasını həqiqi qəbul etməmək o qədər də doğru olmazdı. Çünki bu adamlar, necə deyərlər, "mətbəx söhbətlərini" bilən, görən adamlar olublar.

Ətrafdakılara qarşı "böyük qardaş" misalı onların qeydinə qalan, yol göstərən, özü ilə birgə irəli aparıb inkişaf etmələrinə sövq edən, lazım gələndə yıxıb sürümək üçün deyil də, dərs çıxarması üçün möhkəm pazlayan çox-çox az adam eşitmişəm (təkcə siyasətdən söhbət getmir). Yəni onun hər zaman xalqın arasına qarışmağının, insanlarla səmimi dialoqlarının hamısı siyasi gedişdən çox, elə öz qabında olan, xarakterik bir şey olub.

Mənə onun həyatında müsbət mənada ən çox təsir edən şey isə həyat yoldaşı zərifə əliyeva ilə evlənməyi olub. Necə əzmkar və tutduğunu qoparan biri olmasını elə təkcə burdan da bilmək olar, heç kqb zabiti olarkən keçirdiyi əməliyyatları bilməsən də olar. Zərifə xanım heydər əliyevdən günlə böyük olub, üstəlik elə bir kişinin oğlu olub ki, əliyevin onla evlənməsi heç bir çevrədə qəbul görülən şey olmayıb. Zərifə xanım bütün ssri'də tanınan ziyalı bir kişinin akademik qızı idi, heydər əliyev də adi bir dəmiryolçunun oğlu, adi bir kapitan. Bir şey ki, əziz əliyev(zərifə xanımın atası) o vaxt mircəfər bağırovun ən çox qorxduğu, ən çox çəkindiyi və daim ayağının altını qazdığı insan olub. Onun özü barədə də çox şey danışmaq olar e, çox-çox möhtəşəm, xalq tərəfindən inanılmaz dərəcədə rəğbət, sevgi görən adam olub, hansı ki o dövrdə yüzlərlə insanın ağır xəstəliklərdən sağalmasına yardım edib. mircəfər oğraşı da '37 repressiyasında elədiyi kimi hər zaman əziz əliyevi də aradan götürməyə çalışıb. Sözümün canı, xalqın bu qədər sevdiyi, mircəfərin və ümumən kqb'nin radarında olan birinin qızını sevmək, üstəlik kqb zabiti olaraq bunu istəmək heydər əliyev üçün bütün həyatını riskə atdığı bir qumar olub. Həm işlədiyi qurum, həm sevdiyi qızın atası razı olmadığı halda adam əl çəkməyib, axıra kimi mübarizə aparıb və bir yol taparaq məqsədinə çatıb. Təbii ki bu məsələdə zərifə xanımın da rolu böyük olub ki, atasına, sosial status fərqinə rəğmən üz döndərməyib heydər əliyevdən* bu aşk değil de ne be^^ . Nəticəsi də bəlli: bütün bunlara rəğmən elə istədiyi qız ilə evləndi, sonra da o boyda kqb'nin generalı, sovetin 3-cü adamı oldu. Sovet dağılmasaydı, prezident belə olacaqdı* bunu tək bizim yox, xarici mənbələr belə deyir .

Nəysə. Heydər Əliyev barədə çox şey danışmaq olar. Oturduğun stoldakı səmimi "mətbəx" söhbətlərini eşidəndən sonra youtube-da və ya tv-də onun haqqında danışılan xoş şeylərin heç də yalan olmadığı qənaətinə gəlmişəm.