bugün wiki təsadüfi son
sözaltı sözlük
məsləhət postlar mesaj Profil

...

xroniki depressiya

əjdahalar   googlla
sözaltı sözlük - ankara - depressiya - öldürməyib süründürən şeylər - ağalar məmmədov - charles baudelaire - munchausen sindromu

    #sözaltı wiki təsadüfi wiki gətir

    yazarın wiki entryləri: dahi azərbaycan bəstəkarları - psixoloji triller - psixotik depressiya
    1. 2 il və daha uzun müddət ərzində davam edən, major (kliniki) depressiya qədər ağır olmasa da gündəlik həyata maneə yaradan emosional pozuntu. DSM-4 kitabında "distimiya" olaraq adlandırılırdı. Hal-hazırda xroniki/davamlı depressiv pozuntu (persistent depressive disorder) olaraq qeyd edilib. Diaqnozun qoyulması üçün:
    Enerji azlığı
    Yuxu pozuntusu (çox yatma və ya az yatma)
    Özgüvənin aşağı olması
    Diqqət, yaddaş problemləri
    Ümidsizlik, bədbinlik
    iştahsızlıq və ya çox yemə kimi əsas simptomlar günün böyük bir hissəsində, ən az 2 il davam etməlidir. Bu müddət ərzində depressiv epizodlar arasında 2 aydan çox müddət olmamalıdır. Təkcə böyüklərdə deyil uşaqlarda da görülməsi mümkündür. Uşaq və yeniyetmələrdə bu əlamətlər 1 ildir ki, davam edirsə artıq həmin uşaqlar xroniki depressiv sayıla bilər.
    Xroniki depressiya bir emosional pozuntu kimi major depressiyaya oxşar simptomlar göstərir. Major depressiyada ortaya çıxan simptomlar ani və şiddətli olur. 2 həftə ərzində major depressiya artıq insan üçün dözülməz olacaq qədər əzab verir. Xroniki depressiya isə daha "hiyləgərdir". Adətən xəstələr depressiyada olduğunun belə fərqinə varmırlar. Daha da pisi depressiya o qədər uzun müddət ərzində davam edir ki artıq şəxsiyyətin bir hissəsi kimi davranmağa başlayır. Bu insanlar xəstə olduğunu yox, xarakterlərinin belə olduğunu deyirlər. Ətrafındakılar da bir çox hallarda onların bu vəziyyətini normallaşdıra bilirlər. Bu şəxslər depressiyada olsalar belə gündəlik həyatlarına davam edə bilirlər. işlərində, akademik həyatlarında o qədər düşüş görülmür. Sağlam insanların dümdüz getdiyi yolu xroniki depressiyalı şəxslər yoxuş yuxarı çıxırmış kimi gedirlər. yorğunluqları və tükənmişlikləri sağlam insandan daha çox olur. Bu insanlarda xroniki ağrılar, psixosomatik problemlər ortaya çıxa bilir.
    Xroniki depressiya xəstələrində depressiv simptomlar ağırlaşa bilir. Ona görə də bu insanların major depressiyaya düşməsi heç nadir hal deyil.
    Xroniki depressiyanın neyrobiologiyası hələ də bilinmir. Xəstəliyin genetik bazası olduğu deyilir. Yəni birinci dərəcəli qohumlar arasında emosional pozuntudan əziyyət çəkənlər varsa yaranma ehtimalı arta bilər. Həmçinin düşüncə xətaları, travmalar kimi amillər də təsir edə bilir.
    Major depressiyadakı qədər olmasa da xroniki depressivlərdə də suisidal düşüncələr olur. Yəni xroniki depressiyalı bir şəxs də intihar riski daşıya bilər. Depressiv əlamətlər çox uzun müddətli olduğu üçün intihar düşüncələri də uzunmüddətli olur adətən.
    Xroniki depressiyalı xstələr adətən başqa şikayətlərlə mütəxəssisə müraciət edirlər. Dərman müalicəsinə nəzərən psixoterapiya effektiv nəticə verir. Koqnitiv-davranış terapiyası, bəzən şema terapiya tətbiq oluna bilər. Xroniki depressiya terapiyaya major depressiyadan daha çox müqavimət göstərir. Bunun səbəblərindən biri xroniki depressiyanın digər pozuntularla birlikdə (komorbid) görülməsidir. Xroniki depressiya ilə birlikdə təşviş pozuntuları, psixosomatik problemlər, hətta şəxsiyyət pozuntuları belə görülə bilir. Bu da xəstəliyin müqavimətini artırır. Farmakoterapiyada Antidepressantlar daha çox istifadə olunur. Fluoksetin (Prozac), sertralin (Zoloft), citalopram (Celexa), escitalopram (Lexapro), Venlafaksin (Effexor) ve duloksetin (Cymbalta) kimi vasitələr daha çox istifadə olunur. Bəzən amitriptilin kimi daha köhnə üsullu dərmanlardan həmçinin atipik antidepressantlardan istifadə edilə bilər.
    qeyd: diaqnozun qoyulması üçün 2 il gözlənilməsi mütəxəssislərin bu müddəti heç bir şey etməyərək keçirməsi demək deyil. Əlamətlər görüldüyü andan etibarən müdaxilə edilərsə müalicə daha asan olar.
wikiləyən: vincentcatgogh



hamısını göstər

üzv ol

...