17. Adı Lalə idi. Baxçada tanış olmuşduq. Tanış olmuşduq deyəndə ki, eyni qruppada oxumuşuq. Mama, mamamdan da çox nənəm, düz rəhmətə getdiyi vaxta qədər hər dəfəsində haçan uşaqlıqdan, uşaqlıq sevgisindən, baxçadan-filan söhbət düşəndə, Lalə ilə məndən danışırdı. Ən çox da məni bu entrini yazmağa sövq edən o hərəkətindən.

Laləgil Ağdamlı idilər. 92-93’də köçkünlük olanda gəlib elə düz baxçanın yanında yerləşmişdilər. Yadımda qalıb ki, bir dəfəsində qız o 3 yaşlı canıyla özü evə tək getdiyi olub, o dərəcədə yaxın idi evləri - pəncərədən baxçanın həyəti görünürdü. Deyilənə görə, dəhşət çox istəmişik bir-birimizi. Hətta o dərəcədə ki, müəllim günorta uşaqların yatıb-yatmadığını yoxlamağa gələndə görüb ki, ikimiz eyni kravatda yatmışıq - sən demə balaca Lalə, müəllimə çıxandan sonra durub gəlibmiş mənim yanıma. Sözün düzü, mənim şəxsi yaddaşımda Bakıdakı uşaqlığıma aid çox nadir xatirə var: babamın yaxasından ətəyinə kimi başdan-ayağa müharibələrdən qalma medal və ordenlərilə dolu olan pencəyi, 3 yaş 2 aylıq olanda rəhmətə getdiyi gün meyitinin evin ortasında solğun bənizlə necə hərəkətsiz uzanması və 4 yaşımda məcbur olub dil açıb ilk cümləmi dediyim gün. Burada əsas önəmli olan dil açmağımdlr. Çünki məcbur olmasam və sual verilməsə danışmayacağım halda evdə sevinə-sevinə Lalə haqqında söz açmağımı nəzərə alsaq, onu o vaxt necə çox istədiyimi bilmək olar. Amma məncə, Lalə məni mənim onu sevdiyimdən çox daha artıq sevib. “Niyə?”si də başda işarə elədiyim o hərəkətidir.

Baxça çıxışı Laləni həmişə anası götürməyə gəlirdi. Biz birlikdə oxuyan vaxtı hamilə idi. Doğum olan günü atası gəlib götürməyə, elə ordan da aparıb birbaşa anasının yanına. Mamama sonradan danışılan bu olub ki, atası palatadan içəri salanda: “Bax, Lalə, ata sənə qaqaş alıb”, - deyib, yeni doğulmuş qardaşın göstəribmiş. Həmin vaxtı da qurbanlıq vaxtı imiş deyə ata-ana uşağa “ismayıl” adın qoymaq istəyib. Həngamə də elə burda qopubmuş. Qardaşına ismayıl adın qoyulduğunu eşidən kimi Lalə qoçaq o dəqiqə ağlıyıb özün öldürüb ki, “yox ki yox ey, qardaşımın adı Bertrand olacaq!”. Ata-ana da neyniyib, nə qədər edibsə, qız sakitləşmək bilməyib - axırda məcbur olub uşağın adın dəyişib mənim adımı qoyublar. :d Mən əvvəllər elə bilirdim həngamə olub, amma ad ismayıl qalıb. Sən demə yox, ciddi-ciddi Lalə orda ayağın necə diriyibsə, adı dəyişiblərmiş.

Sözün düzü, Lalə və o vaxtı olanlar haqqında hər şeyi mamadan və nənəmdən öyrənmişəm - mənim yadımda qalmayıb. Düzü, buna görə illər uzunu özümü çox qınamışam və günahkar hiss etmişəm ki, necə ola bilər ki, 2-3 il baxçada birlikdə olduğum, məni bu qədər çox istəmiş, birlikdə olmaqdan xoşbəxt olduğum qız haqqında yaddaqalan şeylər yoxdur. Təzəlikcə mama gələndə söhbəti açılarkən öyrənmişəm ki, sən demə Lalə məndən 1 yaş kiçik olub; Halbuki mən hər zaman elə bilirdim ki, həmyaşıd olmuşuq və başdan-sona birlikdə oxumuşuq. Bunun ucundan tutub gedəndə aydın oldu ki, biz sadəcə 1 yay eyni qrupda olmuşuq. Həmin vaxt mənim 4, lalənin də 3 yaşı olub. Yeni tədris ili başlayanda onu balaca uşaq qruppasından çıxarıb orta yaş qrupa əlavə ediblər. Müəllimlər də görəndə ki, bütün proqramı təmiz öyrənib bitirmişəm, məktəbə tez getmək istəyirəm, məni də 4 yaşımda böyük uşaqların olduğu məktəbəqədər qrupuna keçiriblər. Onla da Lalə ilə əlaqəmiz itib.

Bildiklərim sadəcə bunlardı. illər sonra mən 9-da oxuyanda mama ilə gedəndə təsadüfən Lalənin anası ilə rastlaşmışdıq. Tək idi, qızı yox idi yanında. Laləni görsəm, bir onda görə bilərdim, o da olmadı. Mama da nə soyadlarını bilirdi, nə də Lalənin oxuduğu məktəbi ki, Facebook'da axtarım, ya məktəblərindən soraqlaşım ki, görüm axırı noldu, Necə biridi, hardadı, nə edir? Heç indi də bilmirəm bu sualların cavabını.

Belə. Keçən dəfə elə bir neçə sözlük yazarının da bəyəndiyi “görəsən hardasa bir yerdə kimsə adımızı çəkib xoş anları, dediyimiz sözləri, hərəkətlərimizi xatırlayıb yada salırmı? Kiminsə həyatında elə bir önəmli iz qoya bilmişikmi ki xəbərimiz olmadan bizi xatırlayır?” kimisindən bir post düşmüşdü keşfetimə. Bloka atmadan öncə düşünmək istədim və ağlıma sadəcə Lalə və ən yaxın dostumun il yarım əvvəl yazdığı mesaj gəldi. Dostum barədə də yazaram bəlkə, amma Laləyə qaldıqda, Onun bu hərəkəti yəqin ki, həyatım boyu bir qızın qarşılıq gözləmədən, altında əlavə heç bir şey yatmadan, heç bir maddi, sosial, fiziki şeyin təsiri olmadan tam saf halıyla etdiyi, görüb görə biləcəyim ən səmimi, ən içdən davranışdır.

illərdir bilmirəm haralardadır, nə edir, necədir? Nə də ki, tapa bilmirəm: baxça çoxdaan sökülüb, onlar çoxdan köçüb. Amma haçan biz yaşlarda Lalə adında qızdan söz düşsə, ya da özüm tanısam, Ağdamlılığını, balaca qardaşının olub-olmadığını, harda böyüdüyünü-filan öyrənməyə çalışıram. Və də əksinə: qardaşı yaşda adaşımı görəndə.
Onlar da qardaşının adı çəkiləndə məni xatırlayıb, üzdə təbəssüm və xoş duyğularla o günlərdən söz açıb danışırlarmı, bilmirəm, amma mən özümü biləndən hər zaman Lalənin adın çəkilir və söhbət eyni o cür xoş hal olur. Ümid edirəm, xoşbəxt, məmnun və istədiyin həyatı yaşayır..