2. fəlsəfənin ümumiyyətlə elmin atası. dünya tarixində peyğəmbərlər qədər rəğbət görən düha. fəlsəfəni ilk dəfə sitematikləşdirən aristotel olmuşdur. məntiq elminin( ki məntiq eyni zamanda fəlsəfəyə girişdir) qurucusu da məhs aristoteldir. məntiq külliyatı `organon` adlanır.heç bir filosof aristotel ilə hesablaşmadan həqiqi filosof ola bilməz.
müsəlman şərqində o qədər rəğbət görmüşdür ki ona `əl muallimul avval`birinci müəllim adını veriblər(ikinci müəllim fərabidir). təsadüfi deyildir ki onun ən yaxşı şərhçiləri də məhs müsəlman filosofları olmuşlardır(məs.ibn rüşd). platon akademiyanı qurmuşdusa aristotel liseyi qurur. aristotelin davamçıları peripatetiklər adlanır. şərqdə bunlara məşşailər deyilir. ən tanınmış peripatetiklərə misal olarak teofrast, evdem, aristoksen,isgəndər afrodisi, tomas (foma), farabi, ibn sina, ibn rüşdü vermək olar.peripatetik (yunanca gəzişmək deməkdir) adlanmalarının səbəbi aristotelin dərslərini tələbələrlə birlikdə gəzişərək verməsidir.
aristotelə bəzən ilk fəlsəfə tarixçisi də deyilir. səbəbi odur ki əsərlərində özündən əvvəlki filosoflardan çoxlu sayda iqtibaslar gətirmişdir. bunun fəlsəfə tarixi baxımından faydası odur ki aristoteldən əvvəl yaşamış və əsərləri günümüzə qədər çatmayan filosfların fikirlərini aristoteldən öyrənirik. xüsusilə də presokratiklər deyilən sokratdan əvvəl yaşamış filosoflara aiddi bu məsələ.
şah əsəri əlbəttə ki metafizika əsəridir. başa düşülməsi olduqca çətin bir əsərdir. hətta örnək olaraq ibn sinanın bu məsələ barəsində bir xatirəsini nəql edirlər ki ibn sina bu kitabı 40 dəfə oxumuş başa düşməmiş ancaq farabinin bir əsərini (əsərin adı indi yadımda deyil)oxuduqdan sonra bu kitabı başa düşmüşdür. bunlar bir qırağa ciddi şəkildə oxunulduğunda və haqqında yazılan kitabları oxuduqdan sonra başa düşüləcək əsərdir. bu kitabı və eləcə də aristotelin digər kitablarını ingilis dilinə tərcümə edən david ross ötən əsrdə bu xidmətinə görə sir ünvanına layiq görülmüşdür.
david rossun eyni zamanda aristotel haqqında yazdığı kitabı aristotel fəlsəfəsini oxuyub başa düşmək istəyənlər üçün əvəzolunmaz qaynaqdır.