-- Google Chrome / spyware
Google tərəfindən hazırlanmış və open source olan chromium üzərinə qurulmuş populyar browserdir.
Problemlər:
- Chrome sizin yazılarınızı izləyir. Nəsə axtarmaq üçün adres çubuğuna bir şey yazdığınız an(1) Chrome bunu həm Google servislərinə həm də istifadə etdiyiniz axtarış sisteminizə yollayır (Tapın görək Google Chrome-un default axtarış sistemi hansıdır). Bununla yanaşı əgər hər hansısa google servisinə qeydiyyatdan keçmisinizsə (youtube gmail vs) Chrome axtardığınız şeyi sizin Google hesabınızda saxlayır.
- Chrome sizin səsinizi qeyd edir. Əgər telefonunuzda mikrofon icazəsi varsa sabit olaraq mikrofonunuzu dinləyir və sizdən əmr gözləyir (məs: ok google). Verdiyiniz əmrdən sonra dediyiniz hər şey sizin google hesabınıza qeyd olunur.(2)
- Chrome sizin kompüter avadanlığınız və kompüterdən istifadəniz haqqında detallı məlumatları öz servislərinə göndərir
(1) - Yazdığınız anda, enter-ə basmasanız belə.
(2) - Əgər mikrofona icazəsi yoxdursa əllə aktivasiya gözləyir və əllə aktivasiyadan sonra dediyiniz hər şeyi yenə hesabınızda saxlayır.
-- Mozilla Firefox
Mozilla tərəfindən yazılmış gizlilik yönümlü olduğunu deyən browserdir.
Problemlər:
- Firefox Google-u default axtarış sistemi kimi seçir. Bu çox problemli deyil amma Google yerinə Startpage kimi gizliliyə daha önəm verən axtarış sistemlərini default edəbilərdilər.
- Firefox çox istifadə etdiyiniz saytlara daha asan daxil olmağınız üçün həmən saytları yeni tab bölməsinə daxil edir. Bura qədər okay amma bəzən yeni tab açdığınızda Firefox həmən saytlara və onların izləyicilərinə istək göndərir.(1)
(1) - Bunu etmələrində səbəb nədir bilmirəm. Tapsanız mənə də deyin
-- Ungoogled Chromium
Google ilə bütün əlaqələrini kəsmiş chromium forku. qısaca chrome, amma yuxarıda sadalanan zibilləri olmadan. Yegane problemi eyni zamanda ən böyük gücüdür: Chromium forku olması
Problemlər:
- Chromium manifest v2-ni öldürdüyü zaman yerinə manifest v3 keçəcək. manifest v3 isə ublock origin kimi adblocker vəzifəsi görən və trackerları bloklayan extensionları limitləyir və ya istifadə edilməz hala gətirir.
-- Librewolf
Daha yaxşı defaultlar ilə gələn, gizliliyə firefoxdan daha çox önəm verən firefox forku.(1)
(1) - əslində bu browserə ehtiyac yoxdur. firefox yükləyib 10-15 dəqiqə ayırıb firefox-un bütün zibillərini disable etmeyiniz bəs edir.
-- Brave
Brave gizlilik yönümlü olduğunu deyən chromium forkudur. adblocker kimi browser ilə birlikdə gələn fərqli xüsusiyyətləri ilə önə çıxır.
Problemlər:
- Brave default axtarış sistemi kimi google-u seçir.
- Brave ilə default gələn adblocker facebook və twitter trackerlarını bloklamır.
- Brave chromium üzərinə qurulub(1).
(1) - Bildiyim qədərilə manifest v3 brave-ə təsir etmir çünki onlar extension yerinə browserin daxilində gələn adblocker istifadə edirlər. Ancaq chromium monopoliyasına dəstək verməsi bəzilərini narahat edəbilər.
TL;DR hər browserin öz yaxşısı və pisi var. opera gx kimi "oydaa nə zor görsənir" deyib üstünə çullanmayın. işinizə yarayacaq və gizliliyinizə azdan çoxdan önəm verən browser seçin.
javascriptin superseti. java ve c# kimi dillərdən javascripte keçmək istəyirsinizsə mütləq typescripte baxmalısınız. typescript yazanda kodunuz daha az buglu olur həm də 2020 developer survey də "ən çox sevilən ikinci dil" olub.
bu qədər belaltı danışdıqlarına görə adlarının açılımının elə sik olduğunu fikirləşdiyim, tərtərdən fırlama pox kimi qrup.
internetdə qrup haqqında çox geniş məlumat yoxdur. qrupun vokalisti olan ramil (a.k.a randick a.k.a randy ramil) indi zommm qrupunun vokalisti kimi aktivliyini davam etdirir və eyni zamanda azegame adlı facebook qrupunun sahibidir. qrupun drummeri djeka (a.k.a pornlover) 2016-2019 illəri arasında brokenchelust adlı one-man band qurub. 2019-cu il sonrası hər hansı aktivliyi olubsa belə tapa bilmədim. qrupun gitaristi nijat (a.k.a gorelevskiy) bu qrupdan başqa serumhatred, pyraweed, grinder kimi qrupların üzvü olub. indi isə goat ripper adlı qrupda drummer kimi öz aktivliyini davam etdirir
qrup aktiv olduğu müddət boyu (h)itler adlı bir demo və qus adlı bir ep hazırlamışdır. demoları haqqında bir fikrim yoxdur, amma epləri çox xoşuma gəlmişdi.
internetdə qrupun 2013-cü ildə qurulduğu haqqında məlumat verilsə belə qrupun dağılıb dağılmadığı, dağılıbsa belə nə vaxt dağıldığı haqqında heç bir məlumat yoxdur. 2016-2017 illəri arası dağıldığını fikirləşirəm
linux ilə tanış olduğum gündən etdiyim hərəkət. daha çox "mükəmməl distro" axtaran insanların elədiyi bir şeydi bu. distro hopping edən dostlarımın çoxu arch qurandan sonra sakitləşdilər. özlərinə gəldilər. bir daha belə qələt eləmədilər. mən? mən heç arch qurandan sonra da sakitləşmədim. hələ amogOS belə qurdum. indi isə manjaro gnome istifadə edirəm və özümə söyüş qoymuşam ki bir də distro dəyişməyim. distro hopping xəstəlikdir. eləməyin, elətdirməyin.
çox hypelandığını fikirləşdiyim "Im speed" deyən programlaşdırma dili. arxasında mozilla dayanır, syntax olarağ cpp ə oxşayır. tanıdığım/ tanımadığım hamı "rust verin mənə. mən rust yazacam" deyə bağırır yəni internette çox populyardı. çox istifade eleme şansım olmadığı üçün niyə belə davrandığlarını qavrayabilmirəm amma bu yaxınlarda öyrənmə fikrim var. iş imkanları ele çox yoxdu, hele azerbaycanda heç yoxdu.
böyük qardaşın facebook fikrini oğurluyub, üstünə bir-iki şey əlave etdikden sonra indi bildiyimiz facebook'u qurmağı haqqında film. mənim çox bəyəndiyim bir filmdi. bu filmdə andrew garfield ən az jessie eisenberg qədər yaxşı rol aparmışdı, məncə andrew spiderman roluna görə yox məhz bu rola görə populyar olmalı idi. he bir de o ne soundtrackti ala. filmin özündən daha çox soundtrackini sevdim.
VSC yerinə istifade ediləbiləcək kod/ text editoru. kod yazırsınızsa ən azından bir şans verməyiniz məsləhətdir. bu yaxınlarda 4 cü versiyası da çıxmışdı.
terminalda işlədilən text editoru. artıq gui text editorları daha populyar olduqlarına görə daha çox nerdlər tərəfindən istifadə olunur. linux serverlərində fayl editləmək üçün çox vaxt nano vəya vim istifadə edildiyinə görə ən azından bəsit əmrləri bilmək vacibdir.