un chien andalou

sürrealizmin yaradıcılarından olan luis bunuel və salvador dali`nin, gördükləri yuxulardan yola çıxaraq ssenarisini yazdıqları, rejissorluğunu bunuel`in etdiyi 1929-cu il tarixli qısa metrajlı səssiz film. bu, bunuel`in ilk filmi idi. bunuel və dali, dediklərinə görə ssenarini, heç bir görüntünün filmdə məntiqli bir məna oyandırmaması şərtilə yazıblar. bunuel demişdir ki, filmdə heç nə hərhansı bir şeyi təmsil etmir və simvollar varsa da, yəqin ki ancaq psixoanaliz yolu ilə açıqlığa qovuşdurula bilər. filmdə bir zamandan digərinə çoxlu keçişlər var və konkret bir süjet yoxdur. filmin ən şiddətli hissəsi olan qadının gözünün kəsilməsi səhnəsi, indiyənə qədər kino tarixinin məşhur səhnələrindən biri sayılır. bu səhnədə qadının gözünün kəsilmə effektini vermək üçün ölü bir dananın gözü həqiqətən * reallıqda kəsilmişdir. dananın gözünün ətrafındakı tüklər qırxılaraq, dərisi insan dərisinə bənzədilməyə çalışılmışdır. filmin ilk səhnəsində ülgüc itiləyən obrazı oynayan adam bunuel özüdür. həmçinin dali də filmin kiçik bir hissəsində rol almışdır. film boyunca argentina tanqosu ilə richard wagner`in tristan und isolde əsərindən bir hissə eşidilir. şiddətli səhnələrin izləyiciləri qəzəbləndirəcəyini düşünən bunuel, filmin nümayişinə özünü qorumaq məqsədilə cibinə daşlar dolduraraq getmişdir. filmin ilk nümayişdə pablo picasso, jean cocteau, andre breton * sürrealizm cərəyanının qurucusu kimi sənətkarlar olub.

lucian freud

1922-ci ildə almanyada doğulmuş, 11 yaşı olanda ölkəsində nasizmin güclənməsi səbəbilə ailəsi ilə birlikdə ingiltərəyə köçmüş və oranın vətəndaşlığını qəbul etmiş yəhudi əsilli rəssam. sigmund freud-un nəvəsidir. əsərlərindəki personajların psixoloji vəziyyətini güclü bir şəkildə əks etdirmişdir. * babasının nəvəsi * glş buna misal olaraq, "qız və ağ it" adlı əsərinə baxıla bilər:
http://ayay.co.uk/backgrounds/paintings/lucian_freud/girl-with-a-white-dog.jpg

nymphomaniac

cannes film festivalında iştirak etmə ehtimalı olan trier filmi.
daha əvvəl də lars von trier'in filmərində rol almış aktyor stellan skarsgard, nymphomaniac'ın kopenhagen'dəki bir nümayişindən sonra the guardian.com'a verdiyi müsahibədə filmin pornoqrafik bir film hesab edilməməsini israr edir və əlavə edir;
"pornoqrafiyanın tək bir məqsədi var; sizi təhrik etmək. qısaca, sizin masturbasiya etməyinizə yol açmaq. ancaq bu filmə baxsanız, bunun əslində uğursuz bir pornoqrafik film olduğunu görəcəksiniz, hətta filmi "fast forward" etsəniz belə. bir müddət sonra açıq-saçıq səhnələrə reaksiya belə vermədiyinizi görürsünüz. bu səhnələr artıq sizə bir kasa qarğıdalı lopası yeyən bir adam görmək qədər təbii gəlir."
trier'in divası və ilham pərisi charlotte gainsbourg isə alınmış tədbirlərə baxmayaraq, öz çıxışının bəzi məqamlarında narahatlıq hiss etdiyini bildirir. o deyir:
"seks səhnələri çox da çətin deyildi. ən pisi mazoxist səhnələr idi. bunlar utandırıcı və biraz da alçaldıcı idi."
filmin, xüsusi olaraq mətbuat üçün ilkin nümayişi olub. film, dörd saat çəkib. nümayişə trier özü gəlməyib. keçən il cannes festivalında etdiyi nazi zarafatının doğurduğu mənfi nəticələrə görə, trier mətbuata məlumat verməkdən imtina edib. bununla bağlı skarskgard deyir:
"cannes'dakı "patlayışların" lars ilə heç bir əlaqəsi yox idi. hamı onun nazi olmadığını bilir və mətbuatın onun nazi olduğu haqqında başlıqlar yazaraq etdiyi şey biabırçı idi. bu onu sarsıtdı və incitdi. buna görə də o danışmaq istəmir, çünki özünü etibarsız hiss edir. o, hər nə danışsa, bunun çox çirkin bir şeyə çevrilə biləcəyini hiss edir. cannes festivalındakı qorxaqlar, onun ancaq üzr istəməsini (hansını ki, o etdi) tələb etməklə qalmayaraq, daha sonra onu - böyük ehtimalla sponsorların təzyiqi ilə - festivalda iştirak etməkdən qadağan etdilər."
25 dekabrda danimarka'dakı açılışı olacaq və mart ayında da ingiltərə'də kinoteatrlarda göstərilməyi planlanan 4 saatlıq nymphomaniac, əslində filmin "qısaldılmış və senzura tətbiq edilmiş" halıdır. trier, indi də 2014-də filminin özünə məxsus 5 saat yarımlıq "kəsilməmiş" (montaj edilməmiş) versiyasını buraxmağı planlayır. məlumatlardan görsənir ki, filmin gələn il cannes film festivalında premyerası ola bilər.

feminist

heç cürə başa düşə bilmədiyim əcaib məxluqlar. məncə heç özləri də bilmirlər nə etdiklərini. türklər demiş "nəyə xidmət etdiklərini" bilmirlər. feminizmin nə olduğunu hərəsi bir cürə "yorumlayır". kişi və qadınların eyni haqqlara sahib olmaları fikrini müdafiə edənləri yenə də az da olsa * çətinlik çəksəm də başa düşməyə çalışıram amma həqiqət, onların əslində özlərini kişilərdən üstün tutmaq istəməkləri səyidir.
bugün bir qısa film izlədim, adı "derin nefes al" idi. film, türkiyə istehsalıdır. fikrimcə filmdə hər şey olduqca aydındır. filmdə, 11ci sinif şagirdi bir qız məktəbdən evə qayıdır və qapıdan içəri girəndə, atası qızın sifətinə bərk bir şillə vurur. növbəti səhnədə, qız xəstəxanadadır. həkim qızın ayaqlarını aralayıb, cinsi orqanı ilə nəsə edir. səhnəni izləyəndə, başda fikirləşdim ki, yəqin qız hamilədir və həkim abort edir * çünki bu həm də əvvəlki səhnədə atasının ona niyə şillə vurmuş ola biləcəyini açıqlayırdı . həkim qıza narahat olmamağını, dərin nəfəs almağını, özünü sıxmamağını və bunun sadəcə olaraq bir müayinə olduğunu deyir. həkim, işini bitirdikdən sonra otağın qapısını açır və qızın valideynlərinə "problem yoxdur, qız bakirədir" deyir. qız tumanını çəkir yuxarı və ailəsi ilə xəstəxanadan çıxır. maşınla evə gedirlər, anası qabaqda maşını sürən atasının yanında oturur, qız isə arxada. atası və anası gündəlik söhbətlər edirlər, qız da arxada sakitcə oturur, hətta deyəsən arada biraz ağlayır, gözündən sanki yaş gəlir * orasına tam fikir vermədim . son səhnədə qız yatağında yatarkən, əlini yorğanının altından salır məlum bölgəyə və nəsə edir. ilk başda masturbasiya edirmiş kimi bir təəssürat yaranır. birdən atası qapısını döyür və girir otağa. qız isə əlini orasından çıxartmır. atası gəlir oturur yanına və deyir "gəl bundan sonra dost kimi düşüncələrimizi bir-birimizlə paylaşaq". bu anda qız əlini orasından çıxardır və barmaqlarının qana bulanmış olduğunu görürük. aydın olur ki, qız bakirəlik pərdəsini əli ilə deşib * bayaq əlini orasına salıb, etdiyi bu imiş . mənzərəni görən atası şoka düşür və bu anda film bitir. yəni, filmin başında qızının hansısa oğlanla cinsi əlaqəyə girərək, namusuna xələl gətirdiyindən şübhələnən atasından, qız intiqam alır.
rejissor fikrimcə dinə və cəmiyyət "qaydalarına" öz etirazını bildirərək, göstərməyə çalışır ki, bakirəliyin pozulması adi, əslində çoxlarının düşündüyü kimi müqəddəs olmayan bir şeydir və bunun baş tutması üçün bir erkəyin varlığına və ya cinsi orqanına ehtiyyac yoxdur. filmdə biraz gizlədilməyə çalışılsa da, filmin yaradıcısının radikal feminist baxışı ap-açıq ortadadır. heç də təəccübləndirici deyil ki, filmin rejissoru qadındır və mənə elə gəlir toxunduğu mövzunu dərindən fikirləşərək ələ almayıb və bəhs etdiyi mövzunun həssaslığının məsuliyyətini tam halda sahiblənməyib.
bu arada, onu da bildirim ki, filmdə baş rolu oynayan qız türkiyədə məşhur olan azərbaycanlı aktrisa nəzrin cavadzadədir (nesrin cavadzade). həkim rolunu oynayan da məşhur ercan kesaldır. ana və ata rolunu oynayan aktyorları tanımasam da, onlar da olduqca peşəkar görünürdülər.
onu da qeyd edim ki, filmə dostum acab ilə birlikdə baxmışıq. çıxanda çox da müzakirə etmədik. müzakirə edəcək çox daha gözəl filmlər var idi, onlardan danışdıq biraz. bu film haqqında onun da fikirləri maraqlı olardı * glş

yazarların ən pis pərt olduğu an

shrink-in başına gəlmiş hadisənin çox oxşarını da mən yaşamışam. deməli, olardı hardasa 10-11 yaşım. qonaq getmişdik mamamın rəfiqəsigilə. getdiyimiz evdə təxminən mənim yaşlarımda iki qız varıydı. onlarla qaçdı-tutdu oynayırdım. qaçmaqdan yaxşıcana yorulmuşdum, yenə də qaçmağa davam edirdim, qızlar da arxamca qaçaraq məni tutmağa çalışırdılar. necə oldusa yıxıldım, həm də çox gülməli formada. yıxıldıqdan sonra, özümü düzəldib divara söykənərək yerdə oturmuşdum. məni də, qızları da bərk gülmək tutmuşdu. o qədər çox gülürdüm ki, birdən nəyi var dalbadal 2-3 dəfə osturdum * belə pis çıxmasın ritmik bir şəkildə "dırrrt, dııııırrrrt, dıırrt" səslər gəldi bir-birinin ardınca gündəyməzimdən. çox pis pərt olmuşdum, utanmışdım amma eyni zamanda da qəribə bir şey olmuşdu; gülmək səsləri sanki osturaq səsini basdırmışdı. bilməmişdim gülmək səslərindən qızlar osturmağımın səsini eşitmişdilər ya yox * glş

minerva mcgonagall

gryffindor binasının müdürü, pişiyə çevrilə bilən sehrbaz. bu gücə malik sehrbazlara animagus adı verilir. harry-nin rəhmətlik atası james potter və həyatdaykən onun üç ən yaxın dostu olmuş remus lupin, sirius black və peter pettigrew * pettigrew sonradan qəhbə çıxır da animagus idi. james marala, sirius itə, remus canavar adama * azərbaycancasını bilmirəm, türkçə kurtadamdır , peysər peter isə sıçana çevrilə bilir. remus-un vəziyyəti əslində digər üç dostdan biraz fərqli idi. onda canavar adama çevrilmək söhbəti biraz xəstəlik kimi idi