viktor hüqo

viktor-mari hüqo (fr. victor marie hugo; 26 fevral 1802, fransa- 22 may 1885, fransa) — böyük fransız yazıçı, dramaturq, şair, publisist. utopik realizmin ən nüfuzlu nümayəndələrindən biri.
hüqo başlıca olaraq özünün poetik və dramatik əsərləri ilə şöhrət qazanmışdır. nəzm əsərləri arasında "düşüncələr" (les contemplations) və "əsrlərin əfsanəsi" (légende des siècles) kimi poemaları daha məşhurdur. dünya oxucularının isə ən çox bəyəndiyi əsərləri yəqin ki, "səfillər" (les misérables, epopeya) və "notrdam qozbeli" (notre-dame de paris), "edam məhkumunun son günü" romanlarıdır.

"səfillər" epopeyası

həyat gerçəkliyinin insan gözünə dirənməsi, yaxud da xoş nəğmələrlə ictimai depressiyanı cilalayan əsər. əsərdə pak insan, fahişə, quldur, uşaq, qadınlıq, analıq, vətəndaşlıq, dövlət xadimi, süni tale və bu kimi abstrak cilovlu məhfumlar iliyinə kimi təhlil olunur. hüqo özü də qeyd edirdi ki, o cəmiyyət tərəfindən atılmışları-cinayətkarları, fahişələri və s. müdafiə etmişdir.

fransa siyasi həyatında da olduqca aktiv olan hüqo gənclik illərində mühafizəkar meylli olsa da, sonralar siyasi sollara qoşulur və respublika ideyasının ən çılğın tərəfdarına çevrilir.

əsərləri bir qayda olaraq yaşadığı dövrün və cəmiyyətin siyasi, sosial problemləri və mədəni həyatda baş verən hadisələri canlandırır.

əsərləri:

"island han" (1823) ilk romanı
"yeni mədhiyyələr" şeirlər toplusu (1824)
"büq-jarqal" (1826)
"kromvel" dramı (1827)
"mədhiyyə və balladalar" (1828)
"şərq poemaları* (1829)
"marion de lorm" dram əsəri (1829)
"ernani" dramı (1829)
"gənc fransa" inqilabın himni olacaq mədhiyyə (1830)
"paris notr damm kilsəsi" romanı (1831)
"kral əylənir" dram tamaşası (1832)
"edam məhkumun son günü" (le dernier jour d’un condamné) (1832)
"klod he" (1834)
"işıq və kölgə" şerlər toplusu (1840)
"bir cinayətin tarixi" (1852)
"cəzalar" (les châtiments) (1853)
"düşüncələr" poetik avtobioqrafiyası (1856)
"əsrlərin əfsanəsi" tarixi poeması (1856) (ikinci hissəsi 1877-ci ildə nəşr olunur)
"səfillər" (1861)
"vilyam şekspir" (1864)
"küçə və meşələrin nəğmələri" (1865)
"dəniz zəhmətkeşləri" (1866)
"gülən insan" (1869)
"93-cü il" (1874)