natiqlik

1. natiqlik və niqt mədəniyyəti eyni deyil. nitq mədəniyyəti dilçiliyin bir sahəsidir. natiqlik isə həm sənət,həm də elm.

1) sənət kimi insanlardan peşəkarlıq tələb edən sənətdir.
2) elm kimi natiqliyə "ritorika" da deyilir.

natiqliyin əsas tələbləri bunlardır.

1) düzgün,dəqiq,ifadəli danışmaq.

2) aditoriyanı,səviyyəni və dinləyicilərin xarakterini nəzərə almaq.

3) nitqin intonasiyası və ritminə riayət etmək.

4) nitqə uyğun üz və əl-qol hərəkətləri etmək.

5) mümkün qədər yığcam danışmaq və mətləbdən uzaqlaşmamaq.

6) nitqə əvvəlcədən hazırlaşmaq,çıxışın mərhələlərini müəəyyənləşdirmək və nəticələr çıxarmaq.

7) reqlamentə (ayrılan vaxt) uyğun olaraq nitqin sürətini tənzimləmək.

natiqliyin aşağıdakı xüsusiyyətləri də vardır.
1) emosianal danışıq,yəni hiss-həyəcanın olması.

2) ritarik fiqurlardan istifadə (sual və nida cümlələri)

3) fikrini əsaslandırmağı bacarmaq,sitatlar gətirmək.

4) jest və mimikadan istifadə etmək

5) obrazlı danışmaq

6) sözü vaxtında və yerində işlətmək.

7) fərqli intonasiyalarda və fərqli jest və mimikalarda danışmaq.

natiqliyin beş sahəsi vardır:

1) bədii natiqlik - bədii əsələrin (şeir,hekayə,monoloq və.s) xüsusi məharətlə oxunmasıdır.

2) akademik natiqlik - "elmi natiqlik" də adlanır. müxtəlif elm sahəsinə aid mövzuların dəqiq,aydın və məntiqli şəkildə konkret vaxtda izah edilməsi.

3) siyasi natiqlik - siyasi prosseslərlə bağlı müxtəlif tədbirlərdə siyasətçilərin,dövlət nümayəndələrinin,diplomatların,partiya rəhbərlərinin və s. cəlb edici və səlist çıxışları.

4) inzibati-idarə natiqliyi - idarə və təşkilatlarda işlə əlaqədar müəssisənin vəzifəli şəxslərinin və işçilərin peşəkar danışması.

5) işgüzar natiqlik - "biznes natiqliyi" də deyilir. müztəlif mövzuda digər idarə və təşkilatlarda aparılan səmərəli, inandırıcı danışıqlardır. işgüzar natiqlikdə əsas tələb şərikləri,rəqibləri inandırma bacarığıdır.

natiqlik

Yalnız deyilsən!

Yalnız deyilsən!