monument valley

mobil indie pazl oyunu. 3-4 ay əvvəl google playdə görüb gözümə kəsdirmişdim, play pass-ın free trialında da pulsuz olanda telefona yüklədim. oyunlarla çox haşır-neşir olmadığım üçün niyə pazl kateqoriyasına aid edilir tam olaraq bilmirəm, ancaq keçək əsas məsələyə. insanı sakitləşdirir və instantly daha yaxşı mood-a salır. oyunda çooooox qəşəng, hər yeni chapter-də vau dedirtən (bunları necə proqramlaşdırırlar deyə ağzı-ayrıq fiqurlara baxırdım, animatorların, developerlərin, artistlərin beyinlərinə sağlıq) arxitekturalar mövcuddur. art dizaynı riyaziyyatdan ilhamlanan m. c. escher-in əsərləri ilə müqayisə edilir. və hər şey perspektivdən ibarətdir. gözəl musiqilərin sədası altında eleqant həndəsə fiqurlarında gəzməkdən vizual həzz alırsınız. digər bir çox oyundan fərqli olaraq hardasa çətinlik çəkəndə frustrated ya da əsəbi hiss etmirsiniz. bir də oyunda çox ağıllıca qoyulmuş screenshot feature-i var. az qala hər chapter-in sonunda screenshot alırdım, telefon üçün wallpaper stoku etmişəm bildiyiniz *. həmişə telefona yüklədiyim oyunları 2-3 gün sonra bezib/sıxılıb silən mən bunu bitirdim, şiddətlə tövsiyə edirəm.

ps: keyfiyyətli və nisbətən kompleks mobil oyunlardan tez sıxılmağımın səbəbi touch control design-ın narahat hiss etdirməyidir. monument valleydə isə bunu heç hiss etmədim. tam əksinə, sanki eynilə smartfonda oynanılmaq üçün inkişaf etdirilib.

kenpuu denki berserk

1997-1998-ci illərdə əfsanəvi berserk mangasının bir hissəsi əsasında çəkilmiş 25 seriyalıq anime. bir çox old-school fanlar berserk animeləri içərisində ən çox bunu bəyənir. bu yaxınlarda izlədim və necə və niyə bu qədər influential olduğunu asanlıqla görmək olur, bir klassikadır qısacası.
-- spoiler alert --

ancaq xüsusilə son bölümlər (eclipse-lə bağlı seriyalar) çox güclü və ağırdır və bəzi səhnələri travmatik ola bilər (mənə malum səhnə çox pis təsir etmişdi).
tam olaraq bilmirəm niyə amma griffth indiyə qədər gördüyüm ən ultimate villain-dir, təəssüratı, verdiyi hissiyatı çox güclü və çox ağır idi, və (anime əsasında) ona qarşı saf nifrət hiss edirdim (edirəm). serialda ilk göründüyü epizoddan bəri heç vaxt güvən hissi verməmişdi və zibili çıxacağı bəlli idi, amma bu qədərini heç gözləmirdim. ən pisi də odur ki elədiklərini niyə etdiyini də sorğusuz-sualsız başa düşürsən, çox yaxşı yazılmış xarakterdir.

-- spoiler alert --
izləmədən öncə mental olaraq hazır olub-olmadığınızı düşünün, ağır animedir.

Üz baxımı və dəriyə qulluq

#319102 - ci entriyə istinad olaraq demək istəyirəm ki dəri qulluğunda ən önəmli 2 addım təmizləmək və günəş kremi istifadə etməkdir. təmizləmək məncə aydın başa düşüləndir, bəs niyə günəş şüaları bu qədər zərərlidir? bəsitcə izah etsək, ultraviolet şüaları 3 spektrə bölünür: a, b və c. uvc ümumiyyətlə yer üzünə gəlib çatmır, ozon qatı canıları uvc-dən qoruyur və c ən güclü və zərərli spektr şüalarıdır. uva, uvb isə dünyaya çatır və uzunmüddətli intensiv dərimizlə təmasda olduqda dəri xərçəngi, erkən yaşlanma və dəri ləkələrinə səbəb ola bilər. bəs günəş şüalarından əziyyət çəkən təkcə biz insanlarıqmı? əlbəttə ki xeyr. təkamülə baxsaq, ən sadə canlı olan bakteriyadan tutmuş ən kompleks primat olan insan da daxil olmaqla demək olar ki bütün canlılarda uv şüalarının vurduğu zərərlərə qarşı qorunma/təmir mexanizmaları var. bu qorunma mexanizmalarının əksəriyyəti dna repair mechanism-lərinə dayanır, çünki uv şüalarının ən mühim təsiri dnt-mizdə təhlükəli mutasiyalar yaratmaqdır. fikirləşə bilərsiniz ki, əgər orqanizmimizdə təbii olaraq qorunma/təmir mexanizmləri varsa, niyə günəş kremini mütəmadi istifadə etmək bu qədər vacibdir? cavab qısacası belədir ki, dəri hüceyrələri çatdırmır. nə qədər çox günəş şüalarına məruz qalsanız, bir o qədər dəri hüceyrələrində mutasiyalar yaranacaq və repair mechanism-lər bütün mutasiyaları təmir edə bilmək qabiliyyətində deyil. ona görə də içərisində üzvi, qeyri-üzvi və ya hibrid filterlər olan günəş kremlərindən istifadə etməlisiniz. xüsusilə yaz-yay kimi günəş şüalarının bol olduğu fəsillərdə ekstra diqqətli olmalısınız. və unutmayın ki, dəriniz nə qədər açıq rənglidirsə, o qədər çox dəri xərçəngi olma ehtimalınız yaranır. çünki melanin piqmentinin uv şüalarına qarşı güclü qoruyucu təsiri var. və bəli, heç bir qoruyucu vasitə istifadə etmədən "zaqar almaq" dediyimiz aktivite öz iradənizlə dərinizə böyük ziyan və əziyyət etməkdən başqa bir şey deyil. üz dərisinə gəlsək, bu dəri bədən dərisinə görə daha nazik və həssas olduğuna görə daima istifadə edə biləcəyiniz və üz dərinizə uyğun bir günəş kremi istifadə edin və əgər belə bir məhsul tapsanız 2-3 dənə alıb ehtiyatda saxlayın. həmçinin üz dərininiz çox quru deyilsə və mütəmadi olaraq səhərlər günəş kremi istifadə edirsinizsə gündüz vaxtı ayrıca nəmləndirici krem istifadə etməyə ehtiyac yoxdur. bədən dəriniz üçün isə adətən günəş kremi tapmaq daha asandır, əsas qoruyuculuğa fikir verin.

hal-hazırda üz dərisi qulluğuna aid çox böyük bir industry, çoxlu brendlər, məhsullar və dəhşətli dərəcədə çox informasiya kirliliyi var. ancaq ən fundamental və ən sadə mərhələlərdən ibarət olan: səhərlər 2 və axşamlar da 2 addımdan istifadə edərək dərinizə ən önəmli qulluğu edə bilərsiniz. səhərlər: təmizləmə, günəş kremi. axşamlar: təmizləmə, nəmləndirici.

btw spf dəyərlərinin mənası, və günəş kreminin düzgün istifadə qaydası mövzularında da önəmli detallar var, nə vaxtsa axot olsa həmin mövzularda da yazaram.

sözlüyün azərbaycanda tutmamasının səbəbləri

sözlüyün tutması nəyə deyirsiz? bu köhnə başlıqdır, söz6 sözlük qurulandan 2 il sonra açılıb. indi görə bilərik ki, sözlük tutub, hələ də tutur. sözlüyün çatdığı və diqqətini çəkə bildiyi müəyyən bir kütlə var və həmin kütlə gec ya da tez sözlüyü kəşf edir. əlbəttə ki 8-9 ilə nəzərən olan yazar kütləsi indikinə görə fərqlidir, amma bu çox normaldır. sözlük artıq stabilləşib və 8-9 əvvəlki adamlar üçün "vəzifəsini" yerinə yetirib, və yəqin ki gələcəkdə də bu cür dövrə tamamlanacaq.

qeyd: bu o demək deyil ki köhnə yazarların heç birini sözlük maraqlandırmır və ya heç biri aktiv deyil, ancaq fikirləşirəm ki yuxarıda yazdıqlarım sözlüyün böyük bir qismi üçün keçərlidir.

tiktok

alqoritmi instagram reels-dən çox daha yaxşı işləyən sosial media məcrası. buna görə də diqqətli olmasanız gündə 3-4 saat burda çarçur edə bilərsiniz. əlbəttə ki keyfiyyətli kontentdən faydalanmaq plusdur, ancaq gün ərzində öncəliklərinizi və vaxtı idarə etmə qabiliyyətini də nəzərə alanda zərərli ola bilər. youtube shorts və instagram reels-dən fərqi daha dinamik olması və bir neçə maraq sahənizi nəzərə almaqda daha yaxşı olmasıdır. tiktok işlətməmişdən qabaq uzun müddət instagram reels kontenti izləmiş biri kimi deyə bilərəm ki, tiktok bir neçə maraq sahənizi tapmağı, həmin sahələrlə əlaqəli başqa kontentləri izlətməyi çox daha yaxşı bacarır. bir dənə "maraqlı" tərəfi canlı yayım məsələsidir ki, izlədiyiniz kontent nə qədər düzəlsə də çox absurd, qəribə ya da "azik" canlıların arabir ana səhifədə beyninizə qusmağının qarşısını almaq olmur. ya da bəlkə də olur, araşdırmamışam. başqa bir spesifik cəhəti də xüsusilə klassik youtuber-ların çörəyini əlindən almağıdır. çünki cəmiyyət o qədər çox qısamüddətli kontent izləyir ki, artıq "normal" uzunluqda videoların izlənmə sayı hədsiz düşüb və alqoritmdə (youtubeda) bu videolar daha da geri düşür. ümumilikdə isə hər bir məcra kimi doğru istifadə edəndə zərərsiz və faydalı ola bilir.

p.s. : təzə istifadəçisinizsə ilk 1 həftə kontent zibil kimi - mən bakıda yükləmişdim, ona görə təxmin etdiniz yəqin necə kontent çıxırdı, amma məncə fərqi yoxdur hansı ölkədə olsanız da, sosioekonomik inkişafı yuxarı olan ölkələrdə də 1-ci ən shitty kontentlə rastlaşacaqsınız, çünki people are stupid, kidding (but not kidding), aydın məsələdir ki ən çox izlənən kontent ən catchy kontentdir - olacaq, sonra instagram kimi 1 tonlu (ən çox nə izləyirsinizsə ancaq onun ana səhifəyə çıxması), bir az sonra da artıq tam maraqlarınıza uyğun videolar görməyə başlayacaqsınız. bu proses hardasa 2-3 həftə çəkir.

p.s. 2: mən təcrübəmi sırf istifadəçi kimi paylaşıram, başqa önəmli faktorlar ola bilər, yəqin ki sosial media ilə professional məşğul olan adamlar bu barədə daha düzgün fikir bildirə bilər.

aeroport dostluğu

indiyə qədər necə başlığı açılmayıb bilmirəm, var belə bir şey: Çox məsuliyyətli olub, uçuşdan 3 saat əvvəl aeroporta gələn məsuliyyətli sərnişinlərdənsinizsə ya da nə vaxtsa gecikmiş uçuşları saatlarla gözləmisinizsə, o gözləmə müddətinin çarəsizliyini yaxşı bilərsiniz. Həmin çarəsizlikdən söhbətləşdiyimiz və dostlaşdığımız adamlardır. Hər 2 tərəfin də üzündən o qədər yaxşı oxunur ki o çarəsizlik ifadəsi, amma çox qəribə ümid verici və insanı yaxşı hiss etdirən dialoqlardır, bəlkə də özümüzü müəyyən sürüyə aid edə bildiyimizə görə hiss etdiyimiz instinktiv kiçik xoşbəxtlikdir. Hər dəfə də fərqli nəsillərdən "dost"-larım olur, bu dəfə Tallinndə yaşayan 65+ azərbaycanlı cütlükdür, keçən dəfə Almaniyada təhsil alan tələbə olmuşdu. Bəs bu dostluqlar sonra davam edirmi? Bəzən hə, amma önəmli olan bu deyil, həmin müddətdə, həmin qapıda edilən söhbətlərin yerini heç nə verməyəcək. Uzun müddət xaricdə yaşayan azərbaycanlılara daha doğma hissdir yəqin ki. Elə bu entryni də o çarəsizliklə Varşava aeroportunda 2 arxa arxaya gecikən uçuşların qurbanı olan kasıb tələbə olaraq yazıram. Hə, mən vətəni sevməsəm də, vətən də məni sevməsə də, hələ də bizi bağlayan bəzi bağlar var, bir az da love hate relationshipinə oxşadıram Azərbaycanla olan münasibətimi, bəzən çox kiçik yaxşı şeylərdə özümü ən vətənpərvər adam kimi hiss edirəm, amma çoxunluqla çox pisdir münasibətimiz. Mövzunu niyə bu qədər dağıtdım bilmirəm, nəysə hava da istidir indi Bakıda, yaxşı ki nazik geyinmişəm.

istisna: vaxtınızı kitabla və ya laptopla çox produktiv keçirən super insanlardansınızsa , sözlükdə nə işiniz var e ümumiyyətlə?!

ergo proxy

psixoloji, fəlsəfi, cyberpunk, post-apokoloptik anime. məncə tarixdə çəkilmiş intellektual və fəlsəfi ağırlığı ən çox olan animelərdən biridir. və action səhnələri animenin əsas məqsədi olmasa da xüsusi effektlərlə birgə çox keyfiyyətli alınıb. bu mühazirədə bəsitcə desək, texnologiya (inkişafının) fəlsəfəsinə dair masterpiece cyberpunk/tech animelərdən misallar gətirələrək çox maraqlı və önəmli mövzulara toxunulub, 13:26

(youtube: )

sevil atakişiyeva

"25-29 avqust tarixlərində Sevil Beynəlxalq Film Festivalı Gəncə şəhərində keçiriləcək.
Sevil Beynəlxalq Qadın Sənədli Film Festivalı — Azərbaycanda gender məsələlərinə fokuslanan müstəqil sənədli film festivalıdır.
Son zamanlar zorakılığa məruz qalan qadınlar haqqında çox eşidirik.
Bu səbəbdən builki buraxılış femisidlərə (öldürülən qadınlara) həsr olunur."

daha ətraflı və festivalın proqramı:

https://sevilfest.org/festival/program/?fbclid=IwAR1jezkvxLL1B-AF40rXr6dvVCN2W9vSPyO_3HAPGpcxWAqth6V8T4M3_OE

goth

əsasını 1970-80-lərdə çıxan post punk, industrial goth rock janrında ifa edən musiqi qruplarından alan subkultura. ən məşhur klassik goth musiqi örnəkləri bauhaus, the cure, sisters of mercy, alien sex fiend və s. ancaq hal-hazırda goth subkulturası təkcə musiqini deyil, klassik qorxu filmlərini, ədəbiyyatda qaranlığı/qaranı təmsil edən bir çox nümunələri frankenstein, dorian gray və ümumiyyətlə goth estetikasını əhatə edir. bəs nədir bu goth estetikası və niyə hal-hazırda sosial mediada çox məşhur olan qara geyimli e-girl-lər gothlarla qarışdırılır? Çünki onların geyindiyi tərz goth estetikasının bir qolu hesab edilir və goth subkulturası altındadır, ancaq təkcə goth estetikasına görə geyinmək/makiyaj etmək goth olmaq demək deyil. goth-lar özü də bir neçə cür bölünsə də əsas 2 cür klassifikasiya edə bilərik: viktoriya gothları və industrial gothlar. ən böyük goth festivalı hər il leipzigdə keçirilən wave gotik treffen-dir. *. ümumiyyətlə isə gothlar arasında ən çox dinlənilən musiqi janrları post punk, black metal, electronic, dark synthwave, goth rock etc. hə bir də bəxtsiz cyber goth-lar var.

(youtube: )

almost blue

chet bakerin ifasında melanxoliyanın zirvəsi, jazz dinləməyən adamı belə kövrəldə biləcək bir musiqidir almost blue. adıının ən çox haqqını verən və harada olsanız da eşitdikdə bir anlıq dayanmaq ehtiyacı duyacağınız parçadır, ən incə və qəlb burxan sözlərə sahibdir.

(youtube: )

uşaq sahibi olmaq

hər bir insanın yetkinlik yaşından sonra azı bir dəfə də olsa düşünüb vahimələndiyi bir fəaliyyətdir zənnimcə. ətrafımda hamilə insanları görəndə çox təəccüblənirəm açığı, çünki mənə görə müsbət və mənfilərini müqayisə edəndə heç cür anlam verə bilmədiyim bir yükdür. əgər bir kontrol manyakısınızsa, məntiq çərçivəsində uşağa sahib olmamalısınız. çünki uşaq sahibi olmaq özü başlı-başına ayrıca bir işdir. təmin edə bildiyiniz ən yaxşı şəraitdə yetişdirməli, ən yaxşı məktəblərdə oxutdurmalı, ən təhlükəsiz yollardan istifadə etdiyinə əmin olmalı, dost çevrəsinin hər bir üzvünü tanımalı və s və ilaxır. ən pisi də odur ki, bunlardan heç vaxt əmin ola bilməzsiniz. avtobusdan istifadə etdiyinə görə avtomobil qəzasında həlak olsa onun dağıdııcı ağrısı bir tərəfə, özünü günahlandırmadan boyun qaçıra bilmək var bir ömür boyu. qaldı ki, mən hələ analıq instinktləri zəif olan biriyəm, insanlar uşaqlarının şəkillərini göstərəndə çaşbaş qalıb gülümsəyib yola verirəm həmişə, çünki dedikləri qədər şirin gəlmirlər, boş vaxtlarımda it-pişik videoları izləyən adamam, uşaqlar heç vaxt çəkici gəlməyib mənə, amma bütün bunlara rəğmən nə vaxtsa elə bir ehtimalı düşünəndə dəli oluram, adamın bütün azadlığını da əlindən alır çünki. buna rəğmən ciddi bir populyasiya artışı var və uşaq sahibi olmaq üçün illərlə müalicə olan adamlar var. məndən əvvəl milyon dəfə səsləndirilsə də, bir də deyim, uşaq sahibi olmamışdan qabaq çox düşünün, çünki bu həyatınızda verdiyiniz qərarların heç birinə oxşamır.

binbir gece

2006-2009-cu illərdə yayımlanmış türk dram serialı. karantin vaxtı gələn keçmişdən ötrü darıxma hissindənmi yoxsa keçmişi yada salma istəyindən ötrümü bilmirəm, dünəndən anamla oturub izləyirik. və türk seriallarının o vaxt indikindən qat-qat yaxşı olduğu açıq aydın görünür. dialoqlar və kıraçın musiqilərinin verdiyi nostalgiyaya görə belə * * izləməsi xoş təəssüratlar yaradır. (baxma: gündüzlər arthouse film analizləri edib gecələr anayla semiçka müşayiətində binbir gece izləmək). bir replikanı da əlavə edim tam olsun:

sen, benim düşüncelerimin kıyıcı düşüncesi oldun
senin güzelliklerini görmemle aşk,
doğrudan yüreğime girdi
ve onu boyaların en solmazı olan
kan kırmızının en koyu rengiyle boyadım
ve ateşi ciğerimi çılgınca yakıp tüketti
sana tüm varlığımı ve ruhumu vermek isterdim
bana, benim için uykularını feda eder miydin ey şah
diye sorarsan
evet! kuşkusuz. hatta gözlerimi bile feda ederdim
senin için ey şehrazat yanıtını verirdim.

edit: 1 saatlıq bölümləri 15-20 dəq izləyəndə çox da pis serial deyilmiş, nəticə olaraq 90 seriyanı 3 günə bitirdim * *