güney azərbaycan

alıntı:
Bugün qısa bir yazı oxudum və orda qadınlarla Azərbaycanın bir birinə bənzədiyini gördüm. Ortaq nüqtələrin axtardığımda hər ikisi də azınlıq statusunda olmaları diqqətimi çəkdi. Azınlıq statusunu qısaca araştırdım və belə bir sonuca vardım:
Azınlıq, kültürəl, etnik vəya ırq olaraq fərqli bir qrubla bir arada olan ancaq diyər qrub tərəfindən bastırılıan və əzilən bir qrubdur. Bu terim sosial bilimlərdə tabeiyyət özəlliyi ilə bilinməkdədir. Bu nədənlə azınlıq qrubunun populasyonla mütləq bir ilişgisi yoxdur.
Örnək olaraq aparteid dövründə (təxminən 1950-91) Güney Afrikada olduğu kimi, əhalisi dominant qrupdan dəfələrlə böyük olduğunu görə bilərik.

Oxuduğum yazı isə, Virginia Woolfun kitabında Lady Winchelsea'nın bu yazısı idi.

.

gilan

iranın ən mədəni ostani. Tərkibini Giləklər, Talışlar və Türklər təşkil edir. Gözəl təbiət'ə malikdir və iranın ən adlı turizm mərkəzlərindən di. Düyü və Çay əsas məhsullarıdır.
Giləklər'də ənənəvi olan qadın-ərkək münasibətləri islam dünyasının istisnalarından sayılır və nisbətən mədəni di. Tarixən şəhər mədəniyyətinə malik olmamasına baxmayaraq, iran xalqları arasında modern ideyalarına ən açıq xalq tanınır. Keçmişdə millətçi və separatçılıq hərəkətləri təcrübə etsə də, hal hazırda gənc nəsilləri, xüsusilə şəhərlərdə Farslaşıb. Demək olar ki Rəşt və Ənzəli də Farslaşma, Zəncan kimi şiddətli vəziyyətdə di.

nude atan qız

Hal-hazırda iran'da bəzi qadınlar xiyabanda və küçələrdə etiraz edib və nude şəkillərini paylaşırlar. Amaçları öz dediklərinə görə qadın bədəninin normalləşdirmə di. Bəzi rejim müxalifəti bu hərəkəti rejimin məqsədlərinə xidmət etmək adlandırır çünki dindar və mühafizəkar kəsimi etirazalar'dan uzaqlaşdırır. Qarşı tərəf deyir ki qadın sorunu iran və Orta doğu'da sadəcə dövlətlərdən yox, bəlkə xalqın yobazliğin'dan eynən mənşə alır. Nude şəkillərini paylaşmayı siyasi eyləm kimi dəyərləndirərlər. Bu twitter səhifəsinın adı "Qadıncıl Devrim" və bəzən belə şəkillər paylaşır. Şəkillərin göndərən qadınlar üzlərini örtürlər ki hakimiyyət tərəfindən tutuqlanmasınlar.

.

mahsa amini

Məhsa'ni ailəsi Jina çağırardılar. Çox güman iran'da Jina'nin doğan zamanında Türkcə, Kürdcə və s adlara olan məhdudiyyətlər üçün evdə bu ad ilə səslənməsi'nə rəğmən rəsmi kimlik bəlgələrində Məhsa adı keçiriblər. Əlbəttə ki iran'da gayri-Fars ya Fars millətçi simvolu olan adlara tamamilə embarqo olmayıb amma məhdudiyyətlər varıdı və indi də azca var.
indi Əmini'nı Jina ya Məhsa adı ilə yad etmək iki kütlə var. Məhsa diyənlər ya bu diskiriminasya'dan xəbərsizdirlər ya önü ört basdır etməkə çalışırlar. Xüsusilə Kürdlər və Azadlıqpərvərlər Jina adına təkid edirlər. Bəzi mübahisələrə səbəb ölüb.

təbriz

Son aylarda Jina Əmini (mahsa amini) ölməsindən sonra baş verən etirazlarda, iranın çoxlu şəhərlərində (xüsusilə paytaxt Tehran və böyük şəhərlərdə) bəzi qadınlar hicabsız gəzirlər. Tehranın varlı məhəllələrində xiyabanda görünən qadınların çoğunluğu hicabsız di, amma Təbriz şəhərin başqa böyük şəhərlər ilə qıyas da hicabsız qadınlar sayı ən az nəzərə gəlir. Hicabsız gəzən qızlar deyirlər ki camaat içində boz boz baxan çoxdur Təbriz'də. Əlbəttə ki varlı və kasıb məhəllələr arasında fərq var. Hələ Təbriz iranın ən çox nüfusa sahib olan Türk şəhəridir. Balaca Türk şəhərində heç baş açıq qadın gözə gəlməz. Bu önü göstərir ki iran Tükləri keçmiş illərdə şiddətli gedən sekularlaşma proseslərində başqa Xalqlardan nisbətən gəri qalıblar.
Bu faciə'yə etiraz edən qadınlar social mediada bozqurd tayfasının saldırısına məruz qalırlar ki siz Türklərin abrısını aparırsınız. Bu tayfa keçən illərdə Güney Azərbaycan'in bütün iç sorunların və mədəni məsələlərin ört basdır etmək üçün çalışıb və iran Türklərinin modernləşmə və sekularlaşma proseslərinə qarşı bir səd kimi işləyir. Amma iranın Kürd milli oyanış hərəkatı keçən 40-50 ildə böyük bir cəhd və başarısı qadın haqqları məsələsi ölüb dur.