1. vurğunu olduğum bir elmi- fantastik dünya. frank herbertin ustalıqla yazdığı, inkişaf etdirdiyi və müasir dünyamızın bir çox probleminə işarə edən sətirləri ilə milyonlarca oxucunun sevimlisinə çevrilən bir kitablar silsiləsidir. ata herbert 6 ədəd kitab yazmışdır, daha sonra oğlu brian herbert bir başqa elmi- fantastik ədib kevin j. anderson ilə birlikdə dune dünyasını genişləndirmişdir. belə ki, bu cütlüyün yazdığı "prelude to dune" trilogiyası atasının yazdığı ilk dune kitabına zəmin hazırlayır və atasının çox sevdiyi "birdən birə hadisələrə girmək" xasiyyətinə bələd olmayanlar üçün çox gözəl kitablardır. ata herbertin yazdığı dune romanında bəhs edilən atreides ailəsinin öz vətənləri olan və dune planetinin əksinə gözəlliklərlə dolu, yamyaşıl və bol su ehtiyatlarına sahib caladan' ı necə tərk etdiklərini, əzəli rəqibləri harkonnen' lər ilə dune üstündəki savaşının pərdə arxasını izah edir, eləcə də qalaktikaya hakim olan corrino ailəsi, bene gesserit və bene thelilax, bundan əlavə bir çox irili- xırdalı digər ailələr (vernius, richiese, ginaz, ecaz, mutelli, moritani və s.), "suiqəsdçilər savaşı" haqqında məlumat verir və ata herbertin yazdıqlarında gördüyümüz gurney halleck, duncan idaho, gaius helen mohiam, vladimir harkonnen, i leto atreides və daha bir çox obraz haqqında daha ətraflı məlumat alırıq. sözünü etdiyim iki cütlüyün yazdığı bir digər məşhur trilogiya isə "legends of dune" trilogiyasıdır. bu trilogiyada insanların robotlar qarşısındakı mübarizəsindən və o məşhur butlerian cihadından söz açılır, sarena butler kimi bir obrazı tanıyırıq, corrin müharibəsini görürük və s.
bundan başqa daha bir çox dune kitabı yazan bu iki yazar görünür ki uzun müddət ata herbertin qoyub getdiyi şərbətdən içəcəklər. narazıyıqmı? gözəl yazıldığı müddətcə xeyr.
indi keçim ata herbertin yazdıqlarına. əvvəlki entry ilə giriş məlumatı verilib, fikrim yoxdur ki uzun və sıxıcı dune hadisələr xronologiyası yazım. bunun əvəzinə yazarın bir xatirəsini bölüşmək istəyirəm (daha sonra bütövlükdə dune dünyası üçün oxunma sırasını yazacağam):

"... kitabın müvəffəq olub olmaması haqqında heç düşünməmişdim. düşündüyüm tək bir şey var idi, o da yazmaq. altı illik tədqiqatdan sonra hekayəni cəmləşdirmək üçün qolları çirmələdim; bir çox mövzunu ortada ziddiyyət qalmayacaq şəkildə bir- birinə toxumaq lazım gəldi. bu əvvələ baxanda olduqca diqqət tələb edən bir iş idi. bu hekayə məsih mifini incə detallara qədər təsvir etməli idi. hekayədə insanların işğal etdikləri planeti yalnız enerji vermək qüdrətinə malik makina olaraq görən düşüncənin yaradılışı olacaqdı. siyasət və iqtisadiyyatın bir- biriylə əlaqələnməsinə giriş xarakteri olacaqdı. dəqiq təxminin və bunu etmənin nə kimi tələlər hazırladığı və bunları aşıb keçmə olacaqdı. bu kitabda "hər şeyi dərk etmə" dərmanını tapmaq və əgər belə bir şeyə aludə olunarsa onun gətirəcəyi fəsadların nələr olacağından danışılacaqdı. içməli su, neft və hər gün azalan su ehtiyatlarının analoqu olacaqdı. bu həm ekoloji roman olmalı, həm də insanlarla və onların insani dəyərləri haqqında insanca düşüncələrinin vəhdəti olan hekayədən danışmalı idi və bütün buna kitabın hər sətrində diqqət etməliydim. bütün bunlardan başqa düşüncəm yoxdu. ilk kitabın ilk nəşrindən sonra, nəşriyyatların rəyləri çox gec gəlməyə başladı və gəldiyində də həqiqətdən uzaq idi. tənqidçilər kitabda tənqid etmədikləri yer qoymadılar. on ikidən artıq nəşriyyat elə ilk anda kitabı rədd etdi. kitabın reklamı yox idi, amma bir şeylər baş verirdi. iki il sonra, kitab mağazaları və oxucuların kitabı təmin etməkdə problem yaşadıqları şikayətini eşitdim. və ardınca bütün dünya kataloqu kitabı tərifləməyə başladı. yeni bir dastan mı yazdın sualları verən telefonlar gəlirdi və mənim cavabım "vallah xeyr, billah xeyr!" olurdu. demək istədiyim, müvəffəqiyyətin yavaş- yavaş fərqinə varılmasıdır. ilk üç dune kitabı çapdan çıxdıqdan sonra, mənə deyildiyinə görə bunun populyar kitab olduğu, dünyada on milyon tirajla çap olunması ilə nəşriyyatların ən məşhur kitablarından birisi olduğuna şüphə qalmamışdı. indi isə insanların ən çox verdikləri sual "bu müvəffəqiyyət sizcə nəyi ifadə edir?" sualıdır.
bu sual məni təəccübləndirir. əslində uğur qazanacağımdan şüphə etməmişdim. amma bu bir iş idi və mən də bunu etdim. "dune messiah" və "children of dune"un bəzi fəsilləri ilk dune kitabı bitmədən yazılmışdı və ilk kitabı yazarkən daha da inkişaf etdirdim, amma ümumi ssenari heç vaxt dəyişmədi. mən bir yazar idim və yazırdım.
uğur, daha çox yazmaq üçün vaxt ayıra biləcəyin mənası idi. geri dönüb baxdığımda instinktiv hərəkət edərək doğru bir şey ortaya çıxartdığımı görürəm. uğur üçün yazılmır. belə bir münasibət diqqətinizin böyük hissəsini yazmaqdan yayındırar. həqiqətən yazmaq istəyirsinizsə, qarşınızda bircə şey var: yazmaq.
siz və oxucunuzla arasında yazılmamış bir müqavilə var. bir insan kitab almağa gedib, əziyyətlə qazandığı pulunu (yəni enerjisini) sizin kitabınız üçün verirsə, deməli, siz onun bu kitabdan zövq almasını təmin etməklə məsuliyyətlisiniz.
həqiqətən də mənim üçün uğur demək bu idi. (frank herbert)

seriyaya aid kitablar:
klassik seriya (yazar- frank herbert),
1. dune (1965)
2. dune messiah (1969)
3. children of dune (1976)
4. god emperor of dune (1981)
5. heretics of dune (1984)
6. chapterhouse: dune (1985)

brian herbert və kevin j. anderson' un yazdıqları,
prelude to dune trilogiyası:
1. house atreides (1999)
2. house harkonnen (2000)
3. house corrino (2001)

legends of dune trilogiyası:
1. the butlerian jihad (2002)
2. the machine crusade (2003)
3. the battle of corrin (2004)

seriya olmayan kitablar aşağıdakı iki kitab:
1. hunters of dune (2006)
2. sandworms of dune (2007)

heroes of dune seriyası:
1. paul of dune (2008)
2. the winds of dune (2009)

great schools of dune trilogiyası:
1. sisterhood of dune (2012)
2. mentats of dune (2014)
3. navigators of dune (2016)
bununla yanaşı biri ata herbert digəri 8- i oğlu tərəfindən yazılan 9 qısa hekayə də var.

desəniz oxumaq istəsək necə və hardan başlayaq? mən tövsiyə edərdim əvvəlcə legends of dune və prelude to dune ilə başlasanız daha gözəl olar. daha sonra klassik seriyanı oxuyun. bu 2 kitab sonrasında davam etmək istəyini nəzərə alaraq digər kitabları oxuya bilərsiniz.

qeyd. sözünü etməyi unuttuğum nöqtələri fürsət tapdıqca əlavə edəcəyəm.