hər dəfə belə dəhşətli hadisələr baş verəndə insanlar edam cəzası haqda danışmağa başlayırlar. illər əvvəl aytac babayeva cinayətində də eyni şey yaşanmışdı.
aqressiya ilə yox məntiqlə düşünmək lazımdır. birincisi edam cəzası sonrakı cinayətləri azaltmaqda effektivdirmi? deyil. bir qrup kriminoloqun bu barədə araşdırmasına burdan baxa bilərsiz:
https://files.deathpenaltyinfo.org/legacy/files/DeterrenceStudy2009.pdf
deyir ki:
the findings demonstrate an overwhelming consensus among these criminologists that the empirical research conducted on the deterrence question strongly supports the conclusion that the death penalty does not add deterrent effects to those already achieved by long imprisonment.
plyus aşağıdakı statistikaya da baxa bilərsiz. abşda edam cəzası olmayan ştatlardakı cinayət statistikası, edam cəzası olan ştatlardakından daha aşağıdır. yəni edam cəzası olan ştatlarda daha çox cinayət hadisəsi baş verir.
qısacası edamın gələcək cinayətləri azaltması, yayındırıcı olması düşüncəsi əsası olmayan bir mifdir.
deyə bilərsiz ki "məsələ sadəcə yayındırıcılıq deyil. bu qədər ağır cinayətləri törətmiş insanlar ölməyi haqq edirlər"
bəli. bu insanlar həqiqətən nəfəs almağı haqq etmirlər amma edam cəzası o iyrənc insanlarla yanaşı üçüncü dünya ölkələrində tətbiq olunduğu halda, günahsız insanların da həyatını sonlandıra bilər.
çünki bu ölkələrdə məhkəmə sistemi düzgün işləmir, bu ölkələrdə sifarişli həbslər var, bu ölkələrdə birinin öz düşüncəsini açıqca ifadə etməsi belə cibinə narkotik atılıb həbs edilməsinə səbəb ola bilər.
iranda homoseksual olmaq edam edilməyinizə səbəb ola bilər məsələn. ya da bəzi ölkələrdə dövlət əleyhinə adi bir çıxış etmək, müxalifətçi olmaq edam edilməyinizə səbəb ola bilər. türkiyədə 12 sentyabr dövlət çevrilişində nə qədər insanın edam edildiyini hamımız bilirik.
edam cəzası bu cür hökumətlərin əlində ən ağır silaha çevrilə bilər və dünən cibinə narkotik atılıb 10 il həbs olunan biri sabah başqa bir cinayət maddəsi ilə edama məhkum edilə bilər. hökumətlər xoşuna gəlməyən hər kəsi şər ataraq edama məhkum edə bilər və s.
bütün bunlara görə də xahiş edirəm nəsə danışanda iki dəqiqə ağılla düşünüb sonra danışın.