azərbaycan tarixşünaslığı
əjdahalar googllaramiz mehdiyev - qiyasəddin qeybullayev - abbasqulu ağa bakıxanov - gülüstani-irəm -
crombach qeyd edir ki, "klassik nəsil" adlanan, moskvada və ya leninqradda təhsil almış, rusdilli birinci cərəyanın nümayəndələri arasına ziya bünyadov, iqrar əliyev, fəridə məmmədova daxil idi və onlar əsasən, tarix institutunda və ya şərqşünaslıq institutunda yüksək vəzifələr tuturdular. bundan əlavə, iqrar əliyev azərbaycanlıların etnogenezisini iran xalqları ilə, xüsusən midiyalılarla əlaqələndirirdisə, bünyadov "albaniya nəzəriyyəsi"ni dəstəkləyirdi. eyni zamanda bu cərəyan partiya tərəfindən də dəstəklənirdi və dərsliklər ona uyğun bir şəkildə hazırlanmışdı.
"milli patriotlar" adlanan ikinci qrupa isə mahmud ismayılov, süleyman əliyarlı kimi bir sıra tarixçilər daxil idi. onlar bakı dövlət universiteti və azərbaycan dövlət pedaqoji universitetində vəzifə tuturdular və tələbələr arasında da olduqca populyar idilər. ssri-nin dağılması ərəfəsində milliyyətçi azərbaycan xalq cəbhəsinin hakimiyyətə gəlməsi ilə birinci nəsil tarixçilərin müdafiə etdikləri tezis dəbdən düşdü, "milli patriotlar"ın tezisi dəbə mindi.
ümumiyyətlə, azərbaycan tarixşünaslığını bu cərəyanlara ayıran, tarixçilər arasında fərqli düşüncələrin meydana gəlməsinə səbəb olan əsas sual azərbaycanlıların etnogenezisi ilə bağlı olan suallar idi:
• Azərbaycanlılar türkdürmü?
• Azərbaycanlılar qafqaz albanlarıdırmı?
• Azərbaycanlılar həm türk, həm fars, həm də albanların qarışığıdırmı?
• Azərbaycanlılar ilk növbədə türk olub, sonra digər etnik qruplarla qarışıblarmı?
istinad.
Ziia Buniiatov and the Invention of an Azerbaijani Past, sara crombach, səh. 153-154
üzv ol