2. ümumən cəmiyyətin nə qədər zövq cəhətdən kasıb və yaradıcı olmamağının göstəricisidir.

indi yazacam deyəcəksiz ki, tahirson başladı yenə ümumiləşdirməyə, belə, elə. a qardaş, danışanda aydan ulduzdan danışırıq. tarix kitablarımız pafoslu cümlələrlə alışıb yanır, mədəniyyətin keşiyi belə gəldi, dünya bizdən çox şey öyrənib belə getdi və s. əziz dost, yer adlanan planetdə milad təqvimi ilə 2014cü ildir, voyager-1 36 ildir ki səmadadır, günəş sistemini çoxdan tərk edib digər dünyalar axtarışındadır, alimlər arxeoloji sümüyü klonlaşdırıb yenidən drakon yaratmağa nail olublar, bu hadisələrin fonunda orta statistik azərbaycanlı facebookda ya hamamtimes-də like yığmaq üçün baş sındırır, ya da azərbaycan universitetləri səhifəsinə "atu yek! wubhasi olan inboxa galsin!!!" yazır. gözəl insan, dərd bununla bitmir, millətin xeyli kiçik hissəsini təşkil edən o marjinal azlığa baxanda da eyni vəziyyət müşahidə olunur. adam bir filmə baxır, vsyo, beyni çönür, mən anarxistəm bled, sikəcəm hamınızı. o biri yanındakı da ona baxır ki "ala buna bax, siqareti belə yox, elə tutur, qızları da yığıb başına, sabahdan mən də belə olacam blət" deyib ya solçu, ya ateist olur. a kişi, bir iki sual versən ağzından che, john lennon, marksdan başqa heç nə çıxara bilməyəcəksən, onun da adını kimdənsə eşidib.

bu millətin ən böyük dərdi müstəqil düşüncə qabiliyyətinin şikəst qalmasıdır ki, 20 ildir bunun səbəbləri də hamıya məlumdur - savadsızlıq və kütləvi zombiləşdirmə. əslində 20 il də deyil, 1000 illərdir gedən-gələn bizi qayırıb. tarixə baxsaq, ən çox qayırılan xalqlar arasında ilk pillələrdə olarıq mütləq. və nəticə olaraq belə vəziyyət yaranıb. bu vəziyyət də özünü əsasən 2 formada göstərir - göt qorxusu və önyarqı. fikrimi izah etmək üçün misal çəkim:

hər hansı (orta statistik avropa və ya qərb) cəmiyyətdə əgər bir nəfər nəyəsə nail olursa yanındakı adam "necə edim ki ondan daha yüksək nailiyyət əldə edim" deyə fikirləşər.
azərbaycan cəmiyyətində əgər bir nəfər nəyəsə nail olursa, ən yaxşı halda yanındakı(lar) onu copy-paste eləməyə çalışar. əgər alınmazsa uğur qazananın uğuruna sıçmaq üçün əlindən gələni edər.

heşzad. arada bir ölkə haqqında girib sosial mediada nəsə oxumağa çalışırsan, baxırsan hamı bir-birini poxa vurmağa çalışır, diblərdə sürünənlər isə öz ampulasındadır.

nə bilim valla. çətindi.