2. əgər dialektika inkişafı öyrənirsə,metafizikaya bu maraqlı deyil.metafizika donuqluğdur.başqa sözlə desək dialektikanın tam əksidir. materialist metafizika, dağıdıcı metafizka kimi növləri vardır.orta əsrlərdə din tərəfindən fəlsəfə məhz metafizika adı ilə səslənirdi.hal hazırda elm də metafizka deyərkən dolayısı yolla fəlsəfəni nəzərdə tutur.