13. psixanalitikaya görə; x şəxsi, y şəxsinin yerinə utanırsa (ya da sevinirsə, üzülürsə, ağlayırsa, anlayırsa vs.) bu y şəxsində olan insani/heyvani instinkt/kompanentlərin, həmçinin x şəxsində olduğu reallığıdır. buna bütün dünya dilləri hardasa eyni adı verir: empatiya
utanmaq istər mifalogiyada, istərsə də teologiya tarixinə nəzərən, insanın zəyifliyini, asimilə edilişini, qısacası lənətləndiyini ifşa/ifadə edən instinktir.
və yəqin yetişkin insan olaraq razılşarsınız ki, bütün yaşamış, ölmüş və doğulmamış insanların hamısı eqoistdir. əgər qarşınızda həyata keçirilən hadisəyə görə siz utanırsınızsa, bu prinsipial olaraq o hadisəni sizin də reallaşdırmaq potansiyalıda olduğunuzu isbatlayar.
ikinci hal, keçmiş yaşanmışlıqlarla əlaqəlidir: empatiya qurma bacarığı ağırlıqlı olaraq keçmişə dayalıdır. əgər qabağınızdaki "y" fiquruna "səni anlayıram" ifadəsini səsləndirirsinizsə (və hesab edək ki peşəkar ikiüzlülüklə məşğul deyilsiniz) bu, həmin fiqurun hal hazırda yaşadığını, sizin daha əvvələr yaşadığınız reallığına daha yaxın olduğunu göstərər.
qısaca toparlasam: başqasının yerinə utanırsınızsa, bu utandığınız şeyin sizdə olmadığı rahatlığı yox, daha böyüyünün içinizdə gizləndiyi/bastırıldığı reallığıdır.

sosialogiyaya gəldikdə isə; silahımı cəmiyyətin üstünə tuşlamaqdan çəkinməyəcəm. totalitar rejimlərdə böyümüş, inkişaf periyodu keçə bilməmiş vətəndaşlar, avtoritar ailə tərəfindən ağlamağın, etirafın, böyük-kiçik yeri bilmə paranoyasının yaradılışı, böyükdən çəkinmə kompleksinin varlığı, utanma instinktlərimizin rotasını tamamiylə səhv istiqamətləndiriş olabilər. cəmiyyətlər üçün də eynisi keçərlidir: üçüncü dünya ölkələrinə fikir verin. hardasa bütün kompleksləri, eyni hadisələrdən utanma halları eynidir.
ayrıca, qərbin (oryantalizmə girmək fikirim yoxdur) şərq üstündəki bir digər uğuru, ətraf mühitin formalaşdırılması halında, özünü büruzə verir. qarşınızda, onun yerinə utanacağınız adamın nə işi var polemikasıdır bu.

məncə fərd məhfumu, eqosu nəticəsində, öz məhkəmə ifadəsini, nəticə olaraq yenə də özünə verir. bura utanmaq, realizmdən qaçış, anlamaq və özünü aldatma da daxildir. utanmayın; ya uzaqlaşın (şərait yaratmayın; ki pərdə vacibdir. pərdələrdən ortadan qalxdıqca, sizə hörmət də paralel olaraq azalır və utanma hallarınız da yaşanır) ya da o halı düzəltməyə cəhd edin.