2. 1913-1921 illəri arasında Amerika Birləşmiş Ştatları prezidenti olmuş, həmçinin princeton universitetinin de rektorluğunu(1902-1910) etmiş şəxs. 1917 ci ildə amerika birləşmiş ştatlarının 1. dünya müharibəsinə qatılması və bundan sonra "avropanın daxili işləri"nə qarışmasına görə tənqidlərə də məruz qalmışdır. tarixə wilson qanunları və ya wilson prinsipləri("forteen points") terminlərini qazandırdmış və birləşmiş millətlər təşkilatının("bmt") türklər demiş fikir babası olmuşdur. 1 ci dünya müharibəsi hələ bitməmiş 1918 ci il yanvar ayında abş konqresində etdiyi çıxışında, müharibədən sonra qurulacaq dünya sistemi ilə əlaqədar fikirlərini söyləmişdir. bunlar belə idi:
1. diplomatik əlaqələr ve müqavilələr xalqa və hərkəsə açıq olmalı, gizli müqavilələrdən qaçınılmalı
2. kara suları (territorial waters) xaricindəki dəniz ve okeanlarda müharibə və ya sülh zamanı gemilərin sərbəst hərəkət etməsi hüququ(ps: kara suları=şu an açıq dənizlərdə 12 milə qədər olan ərazi) bərpa edilməli
3. iqtisadi maneələrin qaldırılmalı və bütün ölkələrin ticarətdə bərabərhüquqlu olmalı
4. dövlətlərin əlindəki silahlar daxili nəzarətə yetəcək dərəcəyə qədər düşürülməli
5. müstəmləkə dövlətlərinə aid qərarlar alınarkən hər iki tərəfin mənfəətləri göz önündə bulundurulmalı
6. rusiyadakı xarici ölkə əskərləri çıxarılmalı, ölkənin işinə qarışılmamalı və hətta lazımi köməkliklər edilməli
7. belçikadan xarici ölkə əskələri çıxarılmalı və belçika digər müstəqil dövlətlərin sahib olduğu azadlığa sahib olmalı
8. bütün fransız torplaqları azad edilməli ve işğal edilən yerlər geri verilməli. 1871'de prussia tərəfindən zad edilən Alsace-Lorraine (http://en.wikipedia.org/wiki/Alsace-Lorraine) məsələsi həll edilməli
9. italiyanın sərhədləri yenidən milli sərhədlərə uyğun olaraq təyin edilməli
10. avstriya-macarıstan xalqlarının beynəlxalq arenada hüquqları qorunmalı
11. xarici əskərlər ruminya, serbiya və monteneqro ərazilərindən çıxarılmalı və işğal olunmuş ərazilər geri verilməli
12. indiki osmalı imperiyasındakı türklərə suverenlik haqqı verilməli, türk idarəsi altındakı digər xalqlara isə muxtariyyət verilməli, üstəlik dardanel boğazından(çanakkale boğazı) beynəlxalq təminatlar əsasında gəmilerin sərbəst keçməli ve ticarətə davamlı açıq olmalı
13. müstəqil polşa dövlətinin qurulmasına icaze verilməli və hüquqlarına hörmət edilməli
14. böyük və kiçik bütün dövlətlərin siyasi müstəqqilliyi və ərazi bütünlüyü barəsində qarşılıqlı təminatlar verilərək özəl müqavilələrlə bütün xalqları içinə alan bir ''təşkilat'' qurulmalı

eee daha sonra olaylar, olaylar