17. entry yazmaq niyyətində deyildim fəqət başlıqda yazılanları oxuduğum zaman, qıraqdan baxan birisini aydınlatmayacaq yazılar gördüyüm üçün yazmaq məcburiyyətində hiss etdim özümü. əlimdən gəldiyi qədər başa salmağa çalışacam. 33-cü dərəcədən mason olsaydı bu entryni yazmaq mənə düşməzdi amma hələki ortalıqda yoxdur.

bir zamanlar qızıl rezervləri söhbəti var idi. adına da bretton woods deyirdilər. 80ci illərdə ki böhrandan sonra gördülərki bu qızıl rezevrləri söhbəti boş şeydi. onlar deyirdilər ki ölkənin nə qədər qızıl miqdarı varsa tədavülə həmin miqdarda pul buraxa bilərlər. sonra gördülər ki böyüməyən iqtisadiyyata idxal, ixrac artmadığı halda tədavülə qızıl miqdarında pul buraxanda, yəni lazımından artıq pul buraxanda gətirib infilyasiyaya çıxardır. ona görədə bu fikirin yanlış olduğunu başa düşdülər.

əslinə qalsa dollar həmişə enib çıxırdı. amma mərkəzi bankımız manatı dolların qarşısında əzdiməmək üçün hər gün 2-3 milyon dollar alıb bazara buraxırdı ki dollar yüksəlməsin.
indidə manatın ucuzlaşdırılmasının səbəbini loru dilində başa salım ki tam açıqlayıcı olsun. düşün ki əvvəl dövlət 100$'lıq neft satırdı. deməli 100$ gəliri olurdu. o gəlirlə ölkədə 78 manatlıq xərci qarşılayırdı. neft oldu 50 $, və bu gəlirlə ölkədə 39 manatlıq xərci qarşılayır. 39 manat olduğu zaman büdcə kəsri yaranır. ona görə də ölkə məzənnəsi qarşısında dolları yüksək etməli idilər ki büdcə kəsri yaranmasın. əks təqdirdə yunanıstana baxıb həsəd aparardıq. buna da devaluasyon deyirlər. yəni ki ölkə pulunun xarici valyuta qarşısında dəyərini itirməsi.

neftin qiyməti nə zaman yüksələrsə manatda əvvəlki halına qayıdar.