1. elementar zərrəciklərin ancaq müəyyən istiqamətlərə yönümlü olduğunu (spin) izah edən təcrübə. otto stern və gerlach adlı iki fizik tərəfindən 1920 ci illərdə keçirilmişdir. təcrübə üçün elektrik yükü sıfır olan gümüş atomlarından ibarət zərrəcik seli əvvəlcə incə bir yarıqdan sonra isə maqnit sahəsindən keçirilir və şüşə lövhə üzərinə salınır. klassik təsəvvürlərə görə şüşə lövhə üzərində düz bir xətt meydana gələcəyi düşünülsədə tam əksinə olur və fiziklər lövhədə dodaq formasında bir mənzərə ilə qarşılaşırlar. zərrciklər maqnit sahəsinin təsirilə aşağı və yuxarı olaraq saçılıblar. bəs niyə? çünki elektronlar dönə bilirlər yəni spin dediyimiz bir xüsusiyyətləri var. elektronların maqnit sahəsi ilə qarşılıqlı əlaqəsini iki formada izah etmək olar: spin up və spin down. planetlərin öz ətraflarında döndüyü kimi elektronlarda ətraflarında dönürlər ancaq müəyyən istiqamətlərdə. aralarından spin up olanlar lövhənin üst qismində meydana gələn xətti, spin down olanlar isə aşağı qismində olan xətti izah edir. yəni alt və üst iki bir-birilə kəsişən xətt (tərs çevrilmiş dodağa bənzəyir)
