1. iran ın 26 ostan ından biridir. cənubi azərbaycan ın isə rəsmi olaraq 4 ostanından biridir . digərləri isə
şərqi azərbaycan
ərdəbil
zəncan
ostanın mərkəzi isə urmiya dır. əhalisinin çoxunu azərbaycan türkləri (80 % - ə yaxın ) təşkil edir. kürdlər 18 - 19 % , digər cüzi qismini isə erməni və assuri deyə bildiyimiz süryanilər təşkil edir. ostan özü isə 14 şəhristan a bölünür. bunlar şimaldan cənuba belədir
maku
çaldıran
xoy
salmas
urmiya
üşnəviyə
nəğədə farslaştırılmadan öncəki adı sulduz idi . məşhur turco - monqol boyun adı.
miyandob farslaştırılmadan öncəki adı qoşaçaydır
piranşəhr keçmiş adı xanadır
mahabad keçmiş adı soucbulaq və ya soyuqbulaqdır
bukan
şahindej keçmiş adı sayınqaladır
takab farslaştırılmadan öncəki adı təpədir
sərdəşt
bu ostanların 9-da əhalinin çoxunu azərbaycanlılar , 5-də isə kürdlər təşkil edir. kürdlər üşnəviyə , sərdəşt , mahabad , piranşəhr və bukan ostanlarında yaşayırlar . bu ostanlar iraq la sərhəd vəya yaxınlıqdadır. bunlar kürtcə nin sorani ləhcəsini danışırlar hansıki bu ləhcə kurdistan regional government da da rəsmi dildir. piranşəhrin kürdləri gəlmədir və pəhləvi dövründə xüsusi olaraq buraya yerləşdiriliblər. bu bölgənin azərbaycanlılarının çoxu əfşar elindəndir. bütün qərbi azərbaycan ostanına kürdlər rojhilate kurdistan yəni gündoğar vəya şərqi kürdistan deyir. bölgə çox stratejik önəmə sahibdir. özəlliklə türkiyə üçün. zira qəsri - şirin də cızılan osmanlı - səfəvi sərhəddi elə bugündə iran - türkiyə sərhəddidir və bütün bu sərhəd qərbi azərbaycan ostanının payına düşüb. demoqrafik vəziyyət azərbaycanlıların xeyrinə olsada , təbii artım və kürdlərin istilası ilə kürd nüfus çoxalır. bəhs etdiyim bu çoxalma güney - doğu anadolunu tamamilə kürtləşdirdi. əsrin əvvələrində isə burada türkmən və kürt nüfus başabaş idi. bu hadisə qərbi azərbaycanında başına gələ bilər. pəhləvi rejimi dövründə bölgənin türk adları dəyişdirildi və kürdlər yerləştirildi. bu gün siz baxmayın mərkəzi iran hökuməti ilə kürdlərin pjak it dalaşına . sonda onuda qeyd edim ki , kürdlər çoxluqla şafii yaresani felanda var , azərbaycanlılar isə şiə dir .

edit: əl əməyi , göz nurudur əziz sözlükcülər . hərf səhvləri varsa əvvəldən üzr