1. 16. esrde ispanlar terefinden varliqlarina son qoyulan qedim amerika xalqı. bu xalq xususen astronomiya elminde boyuk inkishafa malik olub. lakin 10 cu esrin qovshaginda ne oldugu bilinmeyen sebeblerden mayyalar oz torpaqlarin terk etmeye basliyiblar ve bunun neticesinde boyuk mayya medeniyyeti mehv olmaga dogru addimlamaga baslayib. sonralar yene birlesme cehdleri olsa da evvelki qudretlerin berpa ede bilmeyib,16 ci esrde ishgalchi ispan ordularina qarshi qoya bilmeyib mehv olmushlar. dovletleri mehv olsa da mayyalar varliqlarin qoruyub saxlaya bilmishler ve hal hazirda merkezi amerikada,esasen meksika ve guatemalada 7 milyon mayyalı yashiyir