123. bu dizi haqqında çox danışmağı sevmirəm , bu dəfə də danışmayacam , yazacam çünki. bu dizini ilk yayımlandığı sezondan etibarən izləyirəm. izləmə səbəbim də , cnbcdə reklamlar zamanı , taxtda oturmuş sean bean idi . məlumunuz boromirlə hamımızın könlündə iron throne qurmuşdu. çəkimlərə , oyunçu seçimlərinə əlbəttə söz ola bilməz xüsusəndə bizim kimi 3. dünya ölkəsi vətəndaşları baxımından. ancaq george r. r. martinin hekayəsi başdan aşağı copy+pastedir. az-çox john ronald reuel tolkienvərəqləyən biri kimi deyə bilərəm ki, ya tolkien babadan oğurlayıb , yada tarixdəki müxtəlif olgu , kavram və məkanları dəyişdirib ortaya bir şey çıxarıb. yüksək marketing sayəsində də heç birimiz sorğulamaq niyyətində olmamışıq. məşhur valar morghulis tolkiendan , yəni lord of the ringsdən oğurlanmadır . valar tolkienin yaratdığı mifalogiyada quenya dilində güclü olanlar , güclülər mənasına gəlir , morghulun isə sindarindilində sehr , cadu , ölüm kimi mənaları var. diqqət edin minas ithil tutulduqdan sonra adı minas morghul olaraq dəyişdirilir angmar kralı nazghul tərəfindən. mənalar tam olaraq üst - üstə düşməsə də , bir - birinə çox bənzəyir. ölülərin , cadunun şəhəri və bütün kişilər ( dolayısıyla kişilər güclü olduğu üçün valar sözü tam yerinə düşür ) ölməlidir. bu tolkiendan alıntı olduğuna inandığım üçün qısa bir örnəkdir. mənim əsas toxunmaq istədiyim tarixi olguların və məkanların uyğunlaşdırılmasıdır. ilk öncə məkanlara toxunmaq istəyirəm. westeros bildiyimiz kimi qərbdə yerləşir və ad olaraq da qərb mənasını verir. xəritə olaraq britaniyaya bənzəyir və martin bunu böyüdərək bütün qərb yarımkürəsinə aid edir. westeros həyatı anqlo - sakson çağından başlayıb təxmini 15. yüzillik avropasının təsəvvürünü yaradır. bu inkişaf westerosun müxtəlif bölgələrində özünü fərqli cür göstərir. ancaq təxmini hersoqluqlar dövrü avropası özünü daha qabarıq göstərir . çünki müxtəlif westeros bölgələri avtonom olsa da , onlar mərkəzi bir krala tabedirlər. bu da müqəddəs roma imperiyası dövrünü xatırladır yarımmüstəqil hersoqluq , qraflıqlar və onların hersoq , qraf və elektorları və burada meritokratiya özünü göstərir , cəngavərliyə , qəhrəmanlığa dayalı bir düzəndən söhbət gedir. westerosdakı geyimlər , cəngavərlik ünvanının verilməsi , eynilə katolik inancındakı kimi boşanmanın qadağan edilməsi , evlilik xarici uşaqların ( kişi vəya qadın fərq etmir) legitim sayılmaması , bu bastardların legitim sayılmasının sadəcə papa vəya onun yetkili kardinalı tərəfindən verilməsi , əsərdə isə bastardların legitimləşdirilməsi sadəcə kralın fərmanı ilə ola bilər. coğrafi bölgələr və bu bölgələrin sayğın ailələri , xalqları azımsanmayacaq dərəcədəki uyğunluqları ilə tarixdə özünü göstərir. şimaldan cənuba doğru sıra ilə
the wall - hadrian səddi
starklar - mən bunların şotlandiyalılar olduğu düşüncəsindəyəm. tipləri , yaşadıqları. bölgə , honour dediyimiz anlayışa çox möhkəm bağlılıqları , polad əyilməz , sınar məntiqi ilə yaşamaları
eddard stark - william wallace
lannisterlər - tam ingilis prototipi. gerblərindəki aslan da bunu təsdiqləyir. sarışın tipləri , geniş maliyyə imkanları , diplomatik bacarıqları , buqələmun kimi vəziyyətə görə rəng dəyişdirmələri ilə klassik anqlo - sakson tipini xatırladırlar. bölgələrində yerləşən lannisport isə önəmli bir liman şəhəridir və mənə liverpoolu xatırladır. hər nə qədər lannister - stark. qarşıdurması gül müharibələri ilə eyniləşdirilsə də , mən bunu şotland - ingilis qarşıdurmasına daha çox oxşadıram
riverrun - çay torpaqları yəni , benilüks ölkələri
greyjoylar - irland və viking qarışımı bir məhsuldur. adalarda yaşamaqları onların irland yönünü , yüksək dənizçilik qabiliyyətləri isə viking yönlərini ortaya çıxarır.
dorne - bunu əminliklə deyə bilərəm ki , dorne əndəlus yəni , endülüsdür. həm westerosun cənubunda yerləşməsi , həm də dornennun iqlimi , insanlarının dəri rəngi , geyimləri , günlük yaşamları. bunu iddia etməyə imkan verir
aegon the conqueror isə william the conquerorun prototipidir. başqa bir yerdən gəlib , başqa bir yeri işğal etmələri, azsaylı ordu ilə bunu bacarmaları və s.
the narrow sea - la-manş boğazı

keçək essosa
adından da bəlli olduğu kimi east - şərq sözünün çaxmasıdır. bir xəyal edin essosdakı həyatı. iqlimini , insanlarını , köləlik düzənini . sizcə də orta əsrlərin şərq dünyası təsəvvürü yaratmırmı insanda ?
bu qismi uzatmayacam çox . qısaca özətləyim
free cities - yunan və italyan şəhər dövlətlərindən əsinlənilib. xüsusən , italyan. çünki bura coğrafi olaraq westerosa yaxındır və bu geyimdə , məişətdə özünü göstərir. braavos un girişindəki heykəl isə birəbir rodosdakı helios heykəlidir
iron bank-italyan şəhərlərinin orta əsrlərdəki sələmçiliklərindən əsinlənilib . burada florensiya xüsusi nəzərə çarpır. bir üsttəki iddiamı təsdiqləyər nitəlikdədir.
faceless men -xaşxaşilər ola bilərlər . birincilər qaya kimi sağlam bir qalada , ikincilər isə buna çox bənzəyən ələmut qalasına sığınmışdılar
slaver's bay - aralıq dənizinin ön asiya. sahillərini xatırladır. adından da bəlli olduğu kimi köləlik burada tüğyan edir. xatırlayaq qədim ön asiyanın quldar dövlətlərini. burada yerləşən meereen , astapor və yunkai isə finikiyanın biblos , tyre və ya sur , tir , sidon şəhərləridir.
dothrakis - turco - mongol qarışımı kimi gəlsə də , daha çox monqollara oxşayır. bunların əsilzadəlik bildirən titullarına diqqət edin . khal - khan - xan.
vaes dothrak girişindəki şahə qalxmış iki at heykəli ilə qədim qaraqorumu xatırladır mənə
dothraki. sea isə avrasiyanın geniş stepləridir. tarix boyu bu steplerdə müxtəlif köçəri xalqlar meydan sulamışdır.

p. s. yadıma düşdükcə əlavələr edəcəm. george rr martin daha yaxşı " fictional world " qura bilərdi məncə
edit : targaryenlərin öz aralarında evlilik məsələsini , soyun pozulmaması üçün bunu etmələrini george martin qədim misirdən götürüb