3. qeyri-ixtiyari olaraq müasir diaqnostika vasitələrindən istifadə imkanları məhdudlaşdırıldığı üçün, təxminən 100 il əvvəlki üsullarla diaqnoz qoymağa çalışan və buna görə də 70 % hallarda tam düzgün diaqnoz qoymağı bacara bilməyən, müalicəni bir çox hallarda məcburən geniş spektrli formada aparmağa çalışan, sanki bilərəkdən xəstəni müalicə olunmasını istəməyən insanlar.

azərbaycan tibb universitetinin lazımi qaydada təhsil vermədiyi müzakirəsiz olaraq qəbul olunur. hər hansı bir tibb məzunu ixtisasda yüksək dərəcə əldə etmək üçün mütləq xaricdə təhsil almalıdır. lakin xaricdə təhsil ala bilməyən və az çox burda yığdığı savad və təcrübəsi ilə xəstəni müalicə etmək istəyən həkimlər daha çox üstünlük təşkil edir. bunlar hər kəsin bildiyi reallıqlardır. çox toxunulmayan məsələlərdən danışmaq istəyirəm. belə ki, həkim xəstədən komputer tomografiya və yaxud maqnit rezonans tomoqrafiya kimi bahalı müayinələrə getməyini xahiş etsə, 99% azərbaycanlı debil deyəcək ki, həkimin başı çıxmır ki, bizi bunlara göndərir. həkim səhvlərinə gəldikdə isə, bayaq sözügedən xəstələrin başqa formalarının dediyi kimi həkimlər heç də hər zaman savadsızlıqdan deyil, imkansızlıq, şəraitsizlik və mexaniki nöqsanlar səbəbilə səhvlər edir. biraz özümüzdən kənara maraq salsaq, statistikaya görə amerika birləşmiş ştatlarında yatrogen (hakim səhvi, nozokomial infeksiyalar, hospitalizasiyadakı problemlər və s.) səbəblərdən il ərzində 225 min ölüm halları müşahidə edilir. bununla belə vurğulamaq istərdim ki, bir çox ölkələrdə bu məsələ çox aktual bir tibbi problemdir və bunun günahını həkimlərə yıxmaqdansa, birlikdə bu cür xoşagəlməz situasiyadan çıxış yolu axtarırlar.

müalicə qarşılığında pul alınmasından əgər söhbət gedirsə, heç bir həkimin borcu deyilki, cavanlığını 6 illik tibb təhsilinə xərcləsin və 130 manat maaşla gün ərzində 9 saat çalışsın. (heç gecə növbəsi kimi əziyyətdən danışmıram). bu təqdirdə həkimin xəstədən pul almağa sonuna qədər haqqı vardır. lakin belə bir məqam da vardır ki, bu başlıqdakı entry-lərdən birində yazıldığı kimi, əgər həkim xəstədən daha çox pul almaq üçün səhv müalicə yazırsa, daha sonra əməliyyat edirsə, bir sözlə daha çox pul qazanmaq üçün xəstəyə əziyyətlər verirsə, o həkimin şəxsi alçaqlığından irəli gələn bir şeydir. bu alçaqlıq hər bir ixtisasda hər bir formada rast gəlinə bilər. bütün həkimlər şərəflidir deyə bir şey yoxdur və eyni zamanda az bir hissə alçaqlıq edən həkim üçün azərbaycanlı həkimlər başlığında ümumiləşdirilmiş mənfi rəylər bildirmək qətiyyən düzgün deyil.